Σταύρος Καλεντερίδης Γίνετε fan
Πολιτικός επιστήμονας, διεθνολόγος και επικοινωνιολόγος
Πολιτικός επιστήμονας, διεθνολόγος και επικοινωνιολόγος
Λόγω της επικαιρότητας της εσωκομματικής διαδικασίας ανάδειξης προέδρου στη Νέα Δημοκρατία, προσφέρεται μια μοναδική ευκαιρία να παραβλέψει κανείς τις τετριμμένες αναλύσεις για τα εν οίκω ενός εν πολλοίς παρωχημένου πολιτικού κόμματος, και αντ' αυτού να προβληματιστεί εν γένει για τη φύση, το ρόλο και τον χαρακτήρα των κομμάτων στη σύγχρονη εποχή.
Ιστορικά λοιπόν, τα πολιτικά κόμματα αποτέλεσαν κατασκευάσματα μιας παγκόσμιας Ολιγαρχικής άρχουσας τάξης η οποία αξιοποιεί τους εν λόγω φορείς μέχρι και σήμερα για να διασπά την κοινωνία και τους πολίτες, και διαιρώντας τους τοιουτοτρόπως, να τους ελέγχει και να τους επιβουλεύεται. Τον ίδιο ακριβώς σκοπό ικανοποιούν άλλωστε και οι διάφορες κατά τα άλλα κενές περιεχομένου πολιτικές ιδεολογίες (φιλελευθερισμός, σοσιαλισμός, κομμουνισμός, κ.ά.) οι οποίες δρουν διχαστικά και υπονομεύουν το συλλογικό συμφέρον. Σε μια πραγματική Δημοκρατία δεν υπάρχουν ούτε κόμματα ούτε πολιτικές ιδεολογίες παρά μόνο η ελεύθερα και άμεσα εκπεφρασμένη βούληση των πολιτών.
Ιστορικά λοιπόν, τα πολιτικά κόμματα αποτέλεσαν κατασκευάσματα μιας παγκόσμιας Ολιγαρχικής άρχουσας τάξης η οποία αξιοποιεί τους εν λόγω φορείς μέχρι και σήμερα για να διασπά την κοινωνία και τους πολίτες, και διαιρώντας τους τοιουτοτρόπως, να τους ελέγχει και να τους επιβουλεύεται. Τον ίδιο ακριβώς σκοπό ικανοποιούν άλλωστε και οι διάφορες κατά τα άλλα κενές περιεχομένου πολιτικές ιδεολογίες (φιλελευθερισμός, σοσιαλισμός, κομμουνισμός, κ.ά.) οι οποίες δρουν διχαστικά και υπονομεύουν το συλλογικό συμφέρον. Σε μια πραγματική Δημοκρατία δεν υπάρχουν ούτε κόμματα ούτε πολιτικές ιδεολογίες παρά μόνο η ελεύθερα και άμεσα εκπεφρασμένη βούληση των πολιτών.
Σε μια Δημοκρατία λοιπόν τα πολιτικά κόμματα είτε δεν θα υπήρχαν είτε θα μεταμορφώνονταν σε πολιτικούς φορείς - κοινωνούς των ιδεών που μεταφέρουν προς αυτούς οι πολίτες, δεξαμενές σκέψεις, προβληματισμού και πολιτικής πίεσης, και κοινές πλατφόρμες συνεργασίας και συλλογικής δράσης βάσει συγκεκριμένων πολιτικών θεμάτων και κοινωνικών θέσεων. Στην ουσία τα «κόμματα» θα αποτελούσαν χώρους προσωρινής συμμαχίας των πολιτών για συγκεκριμένα ζητήματα που τους ενδιαφέρουν άμεσα και για τα οποία επιθυμούν να αναλάβουν δράση.
Κατά τη σύγχρονη εποχή λοιπόν, και σε θεσμικό επίπεδο, πολιτικά κόμματα των οποίων ο σκοπός ή η συμπεριφορά αντίκειται στο Δημοκρατικό πολίτευμα, θα πρέπει να αναγνωρίζονται ως παράνομα από κάποια αρμόδια και ανεξάρτητη δικαστική αρχή. Το ίδιο ισχύει και για πολιτικά κόμματα τα οποία δεν αποδέχονται ρητώς και εμπράκτως τον Δημοκρατικό χαρακτήρα της χώρας. Αυτό βέβαια θα απέκλειε αυτομάτως μεγάλο ποσοστό της σημερινής βουλής των Ελλήνων...
Επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα είναι η εσωτερική οργάνωσή των κομμάτων η οποία οφείλει να είναι πραγματικά δημοκρατική. Κλειδώνοντας στο χρονοντούλαπο τις αντιδημοκρατικές εκλογικές διαδικασίες με έναν υποψήφιο (ΠΑΣΟΚ), το «δαχτυλίδι του αρχηγού» (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ), τις μεσαιωνικές μηχανορραφίες συνιστωσών και σεκτών (ΣΥΡΙΖΑ), τις υπογραφές πολιτικής επιτροπής (ΝΔ), κ.ά., η μεταμόρφωση των κομμάτων επιβάλλει τον απόλυτο έλεγχο τους από τους πολίτες που πρόσκεινται σε αυτά, με τρόπο άμεσο και καθολικό. Αυτό προϋποθέτει τη δυνατότητα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι επί ίσοις όροις για όλους τους πολίτες, αξιοκρατικά και ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης, πολιτικών συμμαχιών και οικογενειακών σχέσεων. Επιπροσθέτως, και σε αντιδιαστολή με το σήμερα, απαιτείται η απομάκρυνση από θεσμούς φθαρμένους και γραφειοκρατικούς όπως είναι οι «νεολαίες», οι φοιτητικές παρατάξεις, οι κομματικές συνδικαλιστικές οργανώσεις, τα κομματικά στελέχη, οι παράγοντες, οι επαγγελματίες στο κόμμα, οι βαρόνοι, οι δελφίνοι, κ.ά. Στη θέση όλων αυτών των οπισθοδρομικών θεσμών, μπορούν να δημιουργηθούν νέοι, δημιουργικοί και πραγματικά χρήσιμοι φορείς όπως ινστιτούτα μελετών, ερευνητικά κέντρα, φιλανθρωπικές οργανώσεις, κ.ά.
Τα πολιτικά κόμματα οφείλουν επίσης να λογοδοτούν δημόσια για τα οικονομικά τους και τις διάφορες εισφορές που δέχονται. Εν αντιθέσει με τη σημερινή ασυδοσία, οι χρηματικές εισφορές των κομμάτων πρέπει να αναφέρονται άμεσα σε αρμόδιο υπουργείο και να ελέγχονται. Τα επιτρεπτά όρια των χρηματικών απολαβών ενός πολιτικού κόμματος από δωρεές σε μία προεκλογική περίοδο πρέπει επίσης να ορίζονται ρητά από το νόμο.
Τέλος, είναι αναγκαίος ο διαρκής έλεγχος της δεοντολογίας των κομμάτων από ανεξάρτητες αρμόδιες αρχές. Αντίστοιχα πρέπει να ελέγχεται και η σχέση των προεκλογικών υποσχέσεων των κομμάτων με την πολιτική τους μετά την εκλογική διαδικασία για τυχόν αναντιστοιχίες. Απαιτείται με άλλα λόγια η μεταμόρφωση τους από ανεξέλεγκτες οντότητες που βρίσκονται υπεράνω νόμου, σε ανοιχτές οργανώσεις διαλόγου και συμμετοχής, στην υπηρεσία του πολίτη.
Συγκεφαλαιώνοντας, το μεγάλο στοίχημα για τα κόμματα στη σύγχρονης εποχή είναι να δικαιολογήσουν τον λόγο ύπαρξη τους στην κοινωνία. Σε διαφορετική περίπτωση θα χρειαστεί να εκλείψουν.
* Πηγή έμπνευσης για το άρθρο αποτέλεσαν οι αναλυτικές ιδέες που εκφράζονται στο βιβλίο μου «Δημοκρατία, το πολίτευμα που περιμέναμε», των Εκδόσεων Ινφογνώμων
Περισσότερα στο Twitter: Σταύρος Καλεντερίδης:www.twitter.com/kalenteridis
Το πρόβλημα του πολιτεύματος είναι η μεγάλη πρόκληση για τον 21ο αιώνα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌπως παίζουμε τζόκερ,πρότο,λόττο θα μπορούσαμε να ψηφίζουμε για κάθε θέμα άνετα.Άμεσος δημοκρατία.Φυσικά οι ισχυροί θέλουν την αντιπροσωπευτική δημοκρατία από αρχαιοτάτων χρόνων.Και η Αθηναική Δημοκρατία δεν ήταν άμεσος αλλά αντιπροσωπευτική.Ή μάλλον όχι οι ισχυροί αλλά οι κύριοι που φτιάχνουν την παγκόσμιο διακυβέρνηση του Γιωργάκη.Τα κόμματα θα εκλείψουν σύντομα όχι για την άμεσο δημοκρατία αλλά για την παγκόσμιο δικτατορία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΉδη τώρα μπορούν τα κόμματα να αποφασίζουν για το πότε ανοίγουν τα φαρμακεία αν το ιερατείο των Βρυξελλών έχει αντίθετο γνώμη.
Πάμε εμείς και ψηφίζουμε Άδωνι,Τσίπρα,ΚΚΕ,Λεβέντη.Αποφασίζουν αυτοί ? Για αυτό έχω να ψηφίσω κανένα δύο χρόνια και ούτε πρόκειται να ξαναπάω.Γαία πυρί μειχθήτω.
Φίλτατε κύριε Σταῦρο Καλεντερίδη,
ΑπάντησηΔιαγραφήὅλα αὐτά πού αναφέρετε ἀνωτέρω, ὑπάρχουν στό ἄρθρο 29 τοῦ Συντάγματος. Τό γιατί δέν τά βλέπουμε νά γίνονται, ρωτῆστε αὐτούς πού τό ἐφαρμόσανε μέχρι σήμερα, τόν κ. Βενιζέλο, τόν κ. Παυλόπουλο....
Θυμᾶμαι πάντως τον καθηγητή κ.Ἐπαμεινώνδα Σπηλιοτόπουλο νά ὑποστηρίζῃ ὅτι τά κόμματα πρέπει νά ἔχουνε νομική προσωπικότητα. Αὐτό, θά τά ὑπέβαλε καί αὐτά καί τήν λειτουργία τους, καί τήν περιουσία τους, καί τά δάνειά τους, καί τίς διαγραφές τους κλπ., στό ἰσχύον ΔΗΜΟΣΙΟ δίκαιο.
Στό ἄρθρο 29 τοῦ Συντάγματος, ἄλλωστε, ὀρθῶς καί καλοπίστως ἑρμηνευόμενο, ἐμπεριέχονται, ἀπό ὅσα ἀναφέρετε, τά ἑξῆς :
α) Ἡ εσωτερική οργάνωσή των κομμάτων οφείλει να είναι πραγματικά δημοκρατική....
β) Τα πολιτικά κόμματα οφείλουν επίσης να λογοδοτούν δημόσια για τα οικονομικά τους....
γ) Είναι αναγκαίος ο διαρκής έλεγχος της δεοντολογίας των κομμάτων από ανεξάρτητες αρμόδιες αρχές...
δ) Πολιτικά κόμματα των οποίων ο σκοπός ή η συμπεριφορά αντίκειται στο Δημοκρατικό πολίτευμα, θα πρέπει να αναγνωρίζονται ως παράνομα από κάποια αρμόδια και ανεξάρτητη δικαστική αρχή....
Γιά νά δοῦμε ὁ κ. Φορτσάκης, ὁ κ. Κατρούγκαλος καί οἱ λοιποί καθηγητάδες τῆς Νομικῆς, ἀλλά καί τά δικαστήρια θά τό τολμήσουν;
Τά δικαστήρια μόνον εἶναι καί πρέπει νά εἶναι πραγματικά ἀνεξάρτητες ἀρχές, ἀπό νομικῆς ἀλλά καί ἀπό πολτικῆς ἀπόψεως.
Τό ποιό λοιπόν εἶναι τό ἁρμόδιο δικαστήριο σέ κάθε θέμα ἀπό αὐτά πού άναφέρετε, βρίσκεται, ἀρκεῖ νά ἐκφρασθῆ σχετικῶς, ἡ ΚΟΙΝΗ πολιτική βούληση τοῦ πολιτικοῦ κόσμου.
Διότι τέτοια μεταβολή τῆς μέχρι τώρα πολιτικῆς πρακτικῆς, δύσκολα γίνεται με ἀποφάσεις δικαστηρίων μόνον: Ὄποιο δικαστήριο τό τολμήσει, θά ὑποστῆ ἐνδεχομένως τίς συνἐπειες τῆς ὀργῆς ὅλων ὅσων στηρίζονται πολιτικῶς στήν περιφρόνηση τοῦ οὐσιαστικοῦ νοήματος καί τοῦ σκοποῦ τοῦ ἄρθρου 29 του Συντάγματοςκαί πού πρῶτοι θά "πληγοῦν" ἀπό μία δικαστική ἀπόφαση. π.χ. περί ἀπαγορέυσεως κόμματος, ἤ περί ὑποβολῆς τῶν οἰκονομικῶν του σε δημόσιο ἔλεγχο, ἤ περί ἀκυρώσεως διαγραφῆς βουλευτῶν κ.λ.π.
Χρειάζεται συνεπῶς, εἴτε ἐκπεφρασμένη κοινή πολιτική βούληση ὅλων (π.χ. μέ ψήφιση σχετικοῦ νόμου γιά τήν δημοκρατική λειτουργία τῶν κομμάτων) , εἴτε ρητή συνταγματική μεταβολή, εἴτε ἀπόφαση Ἀνωτάτου Δικαστηρίου.Τό τελευταῖο, ὅμως, στήν κατάλληλη πολιτική συγκυρία καί σέ θέμα πού - κατά κοινή ὁμολογία τῆς κοινῆς γνώμης - εὐλόγως θά "'ἀνοίξει" τήν νομολογία.
Σκοπός θά εἶναι, βέβαα,νά φθάσουμε σέ κόμματα πού νά μήν διαιροῦν τήν κοινωνία,ὅπως αὐτά πού περιγράφετε σέ ἀδρές γραμμές.