30/5/16

ΜΕΤΑΨΥΧΡΟΠΟΛΕΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ versus ΑΝΘΟΣΠΑΡΤΟΣ - ΜΕΤΑΨΥΧΡΟΠΟΛΕΜΙΚΟΣ ΒΙΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΦΑΝΤΑΣΙΩΣΕΩΝ

Π. Ήφαιστος
Περίεργα όλα αυτά βέβαια αφού οι Έλληνες φορείς επιστημονικών τίτλων πρόβλεψαν (και συνεχίζουν να το υποστηρίζουν) ότι το 1990 εισήλθαμε σε ένα ανθόσπαρτο μεταψυχροπολεμικό βίο. Για τον πολιτικό επιστήμονα του διεθνούς συστήματος που δεν είναι πνευματικά τυφλός η καθημερινότητα της μεταψυχροπολεμικής διεθνούς πολιτικής προσφέρει καθημερινά παραδείγματα που τεκμηριώνουν τις βαθύτατων προεκτάσεων θεωρήσεις για τον χαρακτήρα και τις λειτουργίες του διεθνούς συστήματος, για την σημασία της κρατικής ισχύος, για την σημασία της πατρίδας για κάθε άνθρωπο αυτού του πλανήτη και για την σημασία των ορθολογικών ή αντίστροφα ανορθολογικών αποφάσεων στα πεδία της διπλωματίας.

Όλα όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια διαψεύδουν τους τσαρλατάνους της διεθνούς και ευρωπαϊκής πολιτικής και επαληθεύουν όσους κατέχουν δίπλωμα ιατρικής της διεθνούς και ευρωπαϊκής πολιτικής που απένειμε ο προπάππους Θουκυδίδης. Τους τσαρλατάνους βέβαια φαίνεται ότι ούτε που τους νοιάζει (ακούσατε κανένα mea culpa, εγώ δεν άκουσα). Αν και συνένοχοι του εκτροχιασμού του νεοελληνικού κράτους το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς συνεχίζουν να παραμιλούν ερμηνεύεται ως απόδειξη πως πέραν του "ανθρωπίνου λάθους" ή της αμάθειας / ημιμάθειας και ιδεολογικής τύφλωσης, κάποιο λάκκο έχει η φάβα των αναλύσεων.
Πιο σοβαρά τώρα, η μεταψυχροπολεμική διεθνής πολιτική εξελίσσεται σύμφωνα με την φύση του διεθνούς συστήματος. Παραθέτουμε μερικά αποσπάσματα και σχόλια από κορυφαίους συναδέλφους της Θουκυδίδειας παράδοσης.

Robert Gilpin
GILPIN: ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Robert Gilpin Πόλεμος και αλλαγή στην διεθνή πολιτική (Εκδόσεις Ποιότητα):

«Ο τερματισμός ενός ηγεμονικού πολέμου είναι η απαρχή ενός ακόμη κύκλου μεγέθυνσης-ανάπτυξης, επέκτασης και τελικής παρακμής. Ο νόμος της άνισης ανάπτυξης συνεχίζει να ανακατανέμει την ισχύ υπονομεύοντας έτσι το status quo που εγκαθιδρύθηκε από τον τελευταίο ηγεμονικό αγώνα. Η ανισορροπία αντικαθιστά την ισορροπία και ο κόσμος κινείται προς ένα νέο γύρο ηγεμονικής σύγκρουσης. Πάντα ήταν και πάντα θα είναι έτσι, μέχρις ότου οι άνθρωποι είτε καταστραφούν είτε μάθουν να αναπτύσσουν ένα αποτελεσματικό μηχανισμό ειρηνικής αλλαγής». Robert Gilpin, Πόλεμος και Αλλαγή στην διεθνή πολιτική (Εκδόσεις Ποιότητα), σ. 351
Η θέση αυτή του Gilpin στο αριστουργηματικό αυτό βιβλίο, στο οποίο βασικά, στερέωσε την θέση ότι το Θουκυδίδειο Παράδειγμα περιέχει όλα τα αξιώματα των τριών επιπέδων ανάλυσης –του Ανθρώπου, του κράτους και του διεθνούς συστήματος–, είναι η ουσία των πάντων για την κατανόηση της διεθνούς πολιτικής.
Πολλοί άνθρωποι ζουν μέσα στο δικό τους κράτους και όπως είναι εξοικειωμένοι με την ύπαρξη μιας κοινωνίας, ενός κοινωνικοπολιτικού συστήματος και πολιτικής οργάνωσης που συγκροτεί και αλλάζει την διανεμητική δικαιοσύνη, ξεχνούν ή αδυνατούν να κατανοήσουν ότι αυτές οι προϋποθέσεις στην διεθνή πολιτική δεν υπάρχουν.
Εξ ου και η θέση ότι η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ ενδοκρατικής και διακρατικής τάξης είναι το γεγονός πως στην πρώτη είναι εφικτή η αλλαγή ενώ στην διεθνή πολιτική δεν είναι.
Το ίδιο έλλειμμα πολιτικής σκέψης ή και πολύ μεγαλύτερο όταν πολλοί άνθρωποι αντί να προσκολληθούν στην έννοια πατρίδα ως υπέρτατη και έσχατη και ως πηγή του πολιτικού ορθολογισμού ενδοκρατικά και διακρατικά, νεφελοβατούν πνευματικά. Γιατί στα σύννεφα πετούσαν και συνεχίζουν να πετούν όσοι πείστηκαν από τα ποικίλα ιδεολογικά δόγματα του μοντερνισμού. Δόγματα τα οποία ενώ εξαρχής ήταν παντελώς ανυπόστατα χρησίμευσαν κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ως μεταμφιέσεις των αξιώσεων ισχύος των δύο υπερδυνάμεων. Ενώ τον 20 αιώνα μπορεί να συγχωρεθεί ως οφειλόμενο στην εκατέρωθεν γιγαντιαία προπαγάνδα ενώ προχωρούμε στον 21 αιώνα και τα προσωπεία πέφτουν η ίδια αφέλεια είναι κυριολεκτικά ασυγχώρητα.
Εξ αντικειμένου και για κάθε νοήμονα, λογικό και ορθολογιστή άνθρωπο η κοσμοθεωρία που ενσαρκώνει η έννοια πατρίδα είναι αδιαπραγμάτευτη. Ισχύει αυτό στην Ελλάδα; Η ορθή απάντηση οδηγεί σε ορθή διάγνωση και ορθή θεραπεία. Θεραπεία η οποία υπό τις συνθήκες των τελευταίων ετών δεν θε είναι εύκολη.
Μερικά ακόμη αποσπάσματα θέσεων του Gilpin που μπορεί να λένε τα αυτονόητα και μπορεί να καταμαρτυρούνται καθημερινά πλην ουκ ολίγοι παραβλέπουν ή παρακάμπτουν
Ο Gilpin επισημαίνει καταρχήν ότι, ως αφετηρία κάθε σοβαρής διεθνολογικής συζήτησης απαιτείται να υπάρχει συναίνεση για το γεγονός πως οι διεθνείς σχέσεις είναι ουσιαστικά συγκρουσιακού χαρακτήρα:
Πρώτον, κανόνας είναι αναρχία και εξαίρεση η τάξη, η δικαιοσύνη και η ηθική. Αυτή η αντικειμενική διαπίστωση δεν προκρίνει την πολιτική και ηθική στάση κάποιου αλλά μια ρεαλιστική εκτίμηση των διεθνών σχέσεων απαιτεί ανάλυση του κόσμου όπως είναι και όχι όπως θα θέλαμε να είναι και πως η ισχύς είναι ο καθοριστικός παράγων των διεθνών πολιτικών δρώμενων.
Δεύτερο, καθ’ όλη τη διάρκεια της γνωστής ιστορίας, βασική μονάδα κοινωνικής οργάνωσης στον διεθνή χώρο και θεμέλιο των πολιτικών σχέσεων είναι η «ομάδα» και όχι τα άτομα ή οι τάξεις. Αυτή η παραδοχή παραπέμπει σε μια άλλη πραγματικότητα, δηλαδή πως σ’ ένα κόσμο με ανεπάρκεια πόρων οι άνθρωποι βρίσκονται αντιμέτωποι για τη διανομή τους ως ομάδες και όχι ως άτομα. Ο «homo sapiens» είναι είδος ανήκων σε φυλές στις οποίες, για τους περισσότερους από εμάς, η πίστη και νομιμοφροσύνη είναι υπεράνω όλων των άλλων κριτηρίων ή παραγόντων εκτός της οικογένειας. Στα νεότερα χρόνια, αυτές τις ανταγωνιζόμενες ομάδες-φυλές τις ονομάσαμε “έθνη-κράτη” και την πίστη-νομιμοφροσύνη σ’ αυτά “εθνικισμό”… Αν και η μορφή και ο χαρακτήρας αυτών των ομάδων μεταβάλλεται – φυλές, βασίλεια, αυτοκρατορίες, έθνη-κράτη – κατά καιρούς λόγω οικονομικών, δημογραφικών και τεχνολογικών αλλαγών, ατυχώς, η θεμελιώδης συγκρουσιακή φύση της μεταξύ τους σχέσης δεν μεταβάλλεται». Κατά συνέπεια, ανεξάρτητα της μορφής διεθνούς οργάνωσης που προκρίνει κάποιος λόγω ιδεολογικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπόφευκτα απαιτείται παραδοχή της «ομάδας» ως βασικής συλλογικής μονάδας οργάνωσης του διεθνούς συστήματος.
Τρίτο, στις πολιτικές σχέσεις όλων των ειδών και όλων των επιπέδων παρατηρείται πως η ισχύς και η ασφάλεια είναι πρωταρχικής σημασίας στον προσδιορισμό των ανθρωπίνων κινήτρων. Παραπέμποντας στον Θουκυδίδη, ο Gilpin συνεχίζει αναφέροντας πως η συμπεριφορά των ανθρώπων επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες ή κριτήρια όπως τιμή, απληστία και προπαντός φόβο τα οποία συναρτώνται άμεσα με την ισχύ, την θέση και τον ρόλο. Αν και η ισχύς δεν είναι το μόνο κριτήριο. Είναι αλήθεια ότι οι άνθρωποι, επιβραβεύουν, επίσης, την αλήθεια, την αρετή, την καλοσύνη και την ομορφιά. Πλην όμως, υπό συνθήκες συνεχών και έντονων αγώνων ισχύος μεταξύ των κοινωνικών ομάδων, όλες οι πιο πάνω αγαθές επιδιώξεις και ηθικά κριτήρια χάνονται εάν δεν διασφαλιστούν κατά της υπέρτερης, επιθετικής και καταχρηστικής χρήσης της ισχύος από άλλες συλλογικές οντότητες.
Προϋπόθεση πολιτικού ορθολογισμού, σωστών πνευματικών και κοσμοθεωρητικών προσανατολισμών και επιβίωσης μιας κοινωνίας, είναι η ορθή αντίληψη αυτών των τριών θεμελιωδών χαρακτηριστικών του διεθνούς συστήματος τα οποία αντέχουν στον ιστορικό χρόνο και που διαρκώς επαληθεύονται και τα οποία καθιστούν ολοφάνερη την σημασία της πατρίδας και της φιλοπατρίας.

Η ιστορική πείρα δείχνει πως ο επεκτατισμός έχει περιορισμούς. Ένας από αυτούς είναι ότι πέραν ενώ σημείου ενώ το κόστος επέκτασης αυξάνεται γεωμετρικά τα οφέλη επέκτασης αυξάνονται μόνο αριθμητικά και ίσως κάποια στιγμή εκμηδενίζονται. σ. 253
Υπόθεση εργασίας
Το ηγεμονικό κράτος επιχειρεί επέκταση σε ένα άλλο κράτος ή μια περιφέρεια ενόσω τα οφέλη από την πολιτική επιρροή και την οικονομική διείσδυση υπερτερούν του κόστους που συνεπάγεται η ηγεμονική του στρατηγική
λόγω αντίστασης των λαών που επηρεάζονται,
λόγω αντισταθμιστικών στάσεων άλλων δυνάμεων
και λόγω αντιστάσεων στο δικό της κοινωνικό σύστημα.
Σ. 262
Η απόκτηση ισχύος μέσω επέκτασης μετατρέπεται σε διαδικασία πτώσης του. Ένα ακόμη σημαντικό κριτήριο είναι ηθική σήψη που το αποδυναμώνει ως πολιτική οντότητα και το οδηγεί στην οπισθοχώρηση.

Waltz:
Δέκα αρχές απόρροια της ανάλυσης του Kenneth Waltz
Από τον K. Waltz Θεωρία διεθνούς πολιτικής (Εκδόσεις Ποιότητα 2010), σ. 10-12. – βλ. άρθρα, σχόλια και κριτικές στην διεύθυνση http://www.ifestosedu.gr/54waltzduo.htm
1. Η απουσία ρυθμιστικής εξουσίας στο διεθνές σύστημα παίζει καθοριστικό ρόλο στη συμπεριφορά των κρατών και στη σταθερότητα ή στην αστάθεια του διεθνούς συστήματος (άναρχο διεθνές σύστημα).
2. Καθώς απουσιάζει η υπερκρατική εξουσία, η οποία θα μπορούσε να ρυθμίζει τον ανταγωνισμό, οι σχέσεις των κρατών είναι κατά βάση ανταγωνιστικές και πολλές φορές συγκρουσιακές (ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα).
3. Τα κράτη σε ένα τέτοιο ανταγωνιστικό σύστημα πρέπει από μόνα τους να μεριμνήσουν για την ασφάλειά τους (αρχή της αυτοβοήθειας).
4. Τα κράτη στο άναρχο διεθνές σύστημα αναγκάζονται να λάβουν μέτρα, για να αυξήσουν την ασφάλειά τους. Τα μέτρα αυτά όμως μειώνουν την ασφάλεια των άλλων. Αυτό ανατροφοδοτεί την ανασφάλεια και τον ανταγωνισμό. Αυτό είναι το γνωστό «δίλημμα ασφάλειας».
5. Τα κράτη είναι οι βασικοί δρώντες στο διεθνές σύστημα άρα και η βασική μονάδα ανάλυσης των διεθνών σχέσεων (κρατικοκεντρικό διεθνές σύστημα). [οι διεθνικοί δρώντες είναι εγαλειακού χαρακτήρα μέσα στην στρατηγική των κρατών και οι διεθνείς θεσμοί εξ ορισμού και αναπόδραστα (λόγω υψηλών αρχών διεθνούς δικαίου, είναι εξαρτημένες μεταβλητές των κρατών και μάλιστα των ισχυρών]
6. Τα κράτη επειδή είναι «ευαίσθητα στο κόστος» έχουν κάθε λόγο να συμπεριφέρονται ορθολογικά. Τα λάθη τιμωρούνται (αρχή του ορθολογισμού).
7. Κυρίαρχος στόχος του κράτους είναι η κατοχύρωση της ασφάλειάς του, δηλαδή η επιβίωση, η διατήρηση της εδαφικής κυριαρχίας και της εθνικής ανεξαρτησίας/αυτονομίας (βασικό εθνικό συμφέρον).
8. Τα κράτη επιδιώκουν να αποκτήσουν «ισχύ», η οποία είναι το κύριο «νόμισμα» στη διεθνή πολιτική (επιδίωξη ισχύος).
9. Σε ένα ανταγωνιστικό διεθνές σύστημα τα κράτη έχουν κίνητρο να εξισορροπήσουν τους αντιπάλους τους (στρατηγική εξισορρόπησης), για να αυξήσουν την ασφάλειά τους.
10. Οι μεμονωμένες προσπάθειες που καταβάλλουν τα κράτη να εξισορροπήσουν τους αντιπάλους τους, συμβάλλουν στη δημιουργία ενός αυτορυθμιζόμενου συστήματος ισορροπίας δυνάμεων που με τη σειρά του δύναται να συμβάλλει στη διατήρηση της ειρήνης (αρχή της ισορροπίας ισχύος).
ΘΟΥΚΙΔΥΔΗΣ
«Όσοι (όμως) διατηρούν την ελευθερία τους το χρωστούν στη δύναμή τους»
Θουκιδύδης: Διάλογος Μηλίων-Αθηναίων (εδ. 89-116): (εδάφιο.89). Αθηναίοι: α) υπαινίσσονται πως δίκαια έχουν την ηγεμονία β) υποδεικνύουν το γεγονός πως κάθε πλευρά έχει την δική της αντίληψη περί δικαίου-δικαιοσύνης και γ) ρητά προειδοποιούν τους Μήλιους πως «όταν υπάρχη ίση δύναμη για την επιβολή του, κι ότι, όταν αυτό δεν συμβαίνη, οι δυνατοί κάνουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται». (Εδάφιο 97).
Αθηναίοι: «λόγια που να στηρίζονται στο δίκαιο δεν λείπουν από κανένα. ... όσοι (όμως) διατηρούν την ελευθερία τους το χρωστούν στη δύναμή τους».
(εδάφιο 103). Αθηναίοι: «Η ελπίδα, παρηγοριά την ώρα του κινδύνου, όσους την έχουν από περίσσια δύναμη κι αν τους βλάψει δεν τους καταστρέφει όσοι όμως, στηριγμένοι πάνω της, τα παίζουν όλα για όλα (γιατί απ’ τη φύση της είναι σπάταλη), μονάχα όταν αποτύχουν την γνωρίζουν».
Κατάληξη: (εδάφιο 114). «άρχισαν αμέσως τις εχθροπραξίες, κι αφού μοίρασαν τη δουλειά στα στρατιωτικά τμήματα της κάθε πόλης έζωσαν κυκλικά με τείχος τους Μηλίους ... έγινε μάλιστα και κάποια προδοσία ανάμεσα στους Μηλίους ... (οι Αθηναίοι) σκότωσαν όσους Μηλίους ενήλικούς έπιασαν, κι έκαμαν δούλους τα παιδιά και τις γυναίκες. Το νησί το αποικίσανε οι ίδιοι στέλνοντας αργότερα πεντακόσιους αποίκους».

Π. Ήφαιστος – P. Ifestos

www.ifestosedu.gr / www.ifestos.edu.gr – info@ifestosedu.gr
Στρατηγική Θεωρία–Κρατική Θεωρία https://www.facebook.com/groups/StrategyStateTheory/
Διεθνής πολιτική 21ος αιώνας https://www.facebook.com/groups/InternationalPolitics21century/
Ελλάδα-Τουρκία-Κύπρος: Ανισόρροπο τρίγωνο https://www.facebook.com/groups/GreeceTurkeyCyprusImbalance/
Διαχρονική Ελληνικότητα https://www.facebook.com/groups/Ellinikotita/
Άνθρωπος, Κράτος, Κόσμος–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/Ifestos.political.thought/
Κονδυλης Παναγιώτης– https://www.facebook.com/groups/Kondylis.Panagiotis/
Θολό βασίλειο της ΕΕ https://www.facebook.com/groups/TholoVasileioEU/
Θουκυδίδης–Πολιτικός Στοχασμός https://www.facebook.com/groups/thucydides.politikos.stoxasmos/
Μέγας Αλέξανδρος–Ιδιοφυής Στρατηγός και Στρατηλάτης https://www.facebook.com/groups/M.Alexandros/
Εκλεκτά βιβλία που αξίζουν να διαβαστούν https://www.facebook.com/groups/eklektavivlia/
Ειρηνική πολιτική επανάσταση https://www.facebook.com/groups/PolitPeacefulRevolution/
Προσωπική σελίδα https://www.facebook.com/p.ifestos
Πολιτισμός, Περιβάλλον, Φύση, Ψάρεμα https://www.facebook.com/Ifestos.DimotisBBB
«Κοσμοθεωρία των Εθνών» https://www.facebook.com/kosmothewria.ifestos
Προσωπικό προφίλ https://www.facebook.com/panayiotis.ifestos
 Προσωπικό προφίλ https://www.facebook.com/panayiotis.ifestos



Ενημερωτικό Ιστολόγιο με Βαρύτητα σε Θέματα Διεθνών Σχέσεων, Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας Βιβλιοπωλείο ΙΝΦΟΓΝΩΜΩΝ: Φιλελλήνων 14, Τ.Κ. 10557,…
INFOGNOMONPOLITICS.BLOGSPOT.COM|ΑΠΟ ΚΡΙΣΤΙΑΝ 'ΑΚΚΥΡΙΑ

https://www.facebook.com/groups/InternationalPolitics21century/permalink/977210209053375/

2 σχόλια:

  1. Τὸ ὅτι τὸ 1990 εἰσήλθαμε σὲ ἕνα ἀνθόσπαρτο μεταψυχροπολεμικὸ βίο, τὸ ἐπιβεβαιώνουν σπουδαῖοι σύγχρονοι συγγραφεῖς ὅπως οἱ Edward H. Carr, Kenneth Waltz, Hedley Bull, Robert Gilpin, Martin Wight, John Mearsheimer καὶ ἄλλοι πολλοὶ τῶν ὁποίων τὰ βιβλία καλὸ θὰ ἦταν α διαβάσουμε, ἂν ὄχι ὅλα τοὐλάχιστον ἕνα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ξέχασα, ἔχουμε καὶ τὸν δικό μας μεγάλο Παναγιώτη Κονδύλη τοῦ ὁποίου τὰ βιβλία εἶναι χρησιμότατα καὶ πιστεύω κάποιο ἀπὸ τὰ τμήματα διεθνῶν σχέσεων τῶν Α.Ε.Ι. θὰ ἔπρεπε νὰ ἔχῃ μία ἕδρα στὸ ὄνομά του, ἀλλὰ τί χρειάζεται, ἀφοῦ γίνονται τόσα ἐπιστημονικὰ συνέδρια διεθνῶν σχέσεων καὶ ἐκδίδονται τόσα σύγχρονα βιβλία γιὰ νὰ μᾶς πείσουν γιὰ τίς νέες ἐξελίξεις καὶ τὶς οὐσιαστικὲς ἀλλαγὲς τῶν διεθνῶν σχέσεων μετὰ τὸ 1990.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.