Εάν ο Ερτογκάν ήταν ισχυρός δεν θα κρατούσε σε Ομηρεία τους Έλληνες Στρατιωτικούς

Γιώργος Μουρουζίδης

Τέλη Μαρτίου η Τουρκική Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε ότι το Τουρκικό  Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της (ΑΕΠ),  αυξήθηκε κατά 7,4 % το 2017. Το ποσοστό αυτό κατέστησε την Τουρκία την δεύτερη ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στον ΟΟΣΑ, μετά την Ιρλανδία με 7,8 %. Το ΑΕΠ της Τουρκίας  διαμορφώθηκε στα 851 δις δολάρια, ενώ το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της στα  10.597 $. 
Ο ρυθμός ανάπτυξης επιτεύχθηκε κυρίως χάρη στην αύξηση της  κατανάλωσης (ιδιωτικής και δημόσιας), η οποία επέφερε και την άνοδο του δείκτη τιμών  καταναλωτή (πληθωρισμός) στο 12 %

Η τραγική ειρωνεία είναι ότι, όταν η Τουρκική Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωνε την αύξηση του ΑΕΠ  της χώρας , η λίρα κατέρρεε κατά 21,7 % , σπάζοντας το ψυχολογικό φράγμα των τεσσάρων λιρών ανά δολάριο. Η πτώση της συναλλαγματικής  αξίας της λίρας κατέστησε τις εισαγωγές περισσότερο ακριβές, και σε συνδυασμό  με την αύξηση των τιμών ενέργειας και των βασικών αγαθών, προκάλεσε αύξηση κατά  15 % στο δείκτη τιμών παραγωγού. 

Η ανάπτυξη με επίκεντρο την κατανάλωση τροφοδότησε τις εισαγωγές, με αποτέλεσμα, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών να φτάσει στα 47,1 δισ. δολάρια (5,5% του ΑΕΠ). Το εξωτερικό χρέος ανήλθε στα 453,3 δισ. δολάρια (53,3% του ΑΕΠ),το 70% ανήκει στον ιδιωτικό τομέα

Το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε σταθερό στο 10,9 %, ενώ μεταξύ των νέων κυμαίνεται πάνω από 21 %. Ο συνολικός αριθμός ανέργων αυξήθηκε κατά 124.000 φτάνοντας τα 3,45 εκατομμύρια.

Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τα πενταετή Ασφάλιστρα Κινδύνου (Credit default swaps (CDS)) αυξήθηκαν στις 203 μονάδες βάσης από τις 160 στις αρχές του έτους.  Τα δεκαετή ομόλογα σκαρφάλωσαν στο 13 % . Η αύξηση των ασφάλιστρων κινδύνου οφείλεται επίσης και στην απόφαση της 7ης Μαρτίου του οίκου Moody's,  να υποβαθμίσει την οικονομία της Τουρκίας στην κατηγορία BΑ2 (σκουπίδια) από BΑ1.

Η τιμή του πετρελαίου είναι πιθανόν να αυξηθεί κατά την διάρκεια του έτους, με αποτέλεσμα το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών να εξακολουθεί  να αυξάνεται.  

Το χρέος που η Τουρκία έχει να αντιμετωπίσει τους επόμενους 12 μήνες είναι περίπου 180 δισεκατομμύρια δολάρια, γεγονός  που σημαίνει ότι θα πρέπει να δανειστεί από 220 έως 230 δισεκατομμύρια δολάρια. Καθώς οι ροές ξένων  κεφαλαίων προς τις αναδυόμενες οικονομίες μειώνονται, το βάρος αυτού του οικονομικού μεγέθους  θα είναι δύσκολα διαχειρίσιμο.  Η Τουρκία προσδοκά την αύξηση των εξαγωγών της,  εξαιτίας της υποτίμησης του νομίσματος της. Εάν οι εξαγωγές της δεν καλύψουν τις ανάγκες αποπληρωμής του χρέους της και δεδομένων των περιορισμένων συναλλαγματικών της αποθεμάτων, η πίεση στην  συναλλαγματική ισοτιμία της λίρας θα συνεχιστεί.

Η πολιτική αβεβαιότητα είναι η κύρια αιτία για την οποία  οι ξένοι επενδυτές διστάζουν να επενδύσουν πλέον κεφάλαια στην Τουρκία. Επίσης ένας κρίσιμος κύκλος εκλογών ξεκινάει το 2019. Οι παραπάνω λόγοι από μόνοι τους, θα μπορούσαν να υποχρεώσουν τον Ερτογκάν να επισπεύσει  τις εκλογές.

Επιπλέον ο πόλεμος κοστίζει πολύ ακριβά και ακόμα αποστρέφει τις προτιμήσεις των τουριστών. Η  Τουρκία προσδοκά να εξοικονομήσει από τον τουρισμό περισσότερα από 50 δισ, σύμφωνα με πρόσφατη δήλωση του αρμόδιου Υπουργού της στην DW, στις οποίες προφανώς και δεν έλαβε υπόψη του τις συνέπειες ενός πολέμου με την Ελλάδα όπως συχνά υπαινίσσεται απειλώντας ο Ερτογκάν.  Εκτιμώ ότι ο κ. Κουρτουλμούς  δεν θέλει καν να σκέφτεται τον πόλεμο ή καλύτερα τον έχει αποκλείσει.

Αν λάβουμε υπόψη μας επίσης :

α. Το γεγονός ότι η  Τουρκία βρίσκεται σε πόλεμο στην Συρία όπου έχει εμπλέξει τους καλύτερους σχηματισμούς της, ακόμα και από τα ελληνοτουρκικά σύνορα.

β. Την ποιοτική υπεροχή των ελληνικών οπλικών συστημάτων (Μirage 2000-5 με βλήματα SCALP ακτίνας 550 χλμ, Ε/Π Apache, PzH -2000GR,Υποβρύχια Type-214,S-300, Leopard 2A6, την καλύτερη αντιαεροπορική άμυνα στην Ευρώπη, κλπ…).

γ. Τους φόβους του Ερτογκάν για την απώλεια της ζωής του, σε περίπτωση οποιασδήποτε αποτυχίας, και

δ. Την διαφαινόμενη τάση αλλαγής  της στρατιωτικής νοοτροπίας στην Ελλάδα.

Εκτιμάται  ότι οι απειλές της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας είναι  υπαρκτές μεν για την εκμετάλλευση και διεύρυνση κάθε ανοικτού πολιτικού παράθυρου στην Κύπρο και το Αιγαίο, χωρίς να είναι όμως επί του παρόντος  ετοιμοπολεμικές.   Την  ισορροπία της στρατιωτικής ισχύος μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, προβλέπεται να ανατρέψει σε λίγα χρόνια η ξέφρενη κούρσα εξοπλισμών των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.   

 Δυστυχώς στην Ελλάδα αποβάλαμε από την πολιτική μας σκέψη τις έννοιες της πολεμικής αποτρεπτικότητας και της παραγωγικής διάστασης της οικονομίας, με συνέπεια να πληρώνουμε το κόστος των μνημονίων και τις συνέπειες της τουρκικής επιθετικότητας, με  την ευθύνη να επιμερίζεται πρωτίστως στο συγκεντρωτισμό και στο πολιτικό προσωπικό της χώρας.

Στο υποθετικό σενάριο ότι η Ελλάδα θα κήρυττε τον πόλεμο στην Τουρκία, δεν θα αποκλειόταν το ενδεχόμενο της αναζήτησης ασύλου από τον Ερτογκάν στην Ελλάδα. 

Μακάρι  οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί να μην αποτελούν μέρος της επιδιωκόμενης προβολής  ισχύος του Ερτογκάν στο εσωτερικό της χώρας του ή και μέρος της προληπτικής  του αντίδρασης, απέναντι στο φόβο του για τον Ελληνικό Στρατό, διότι έτσι θα καθυστερούσε η απελευθέρωση τους για μετά τις  εκλογές της  Τουρκίας.