18/3/19

Ηχηρή απάντηση των «4» στις τουρκικές απειλές στην κυπριακή ΑΟΖ - O ρόλος της Ε.Ε. και της PESCO

  Κώστας Βενιζέλος  
Την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της PESCO στα θέματα της ασφάλειας στην κυπριακή ΑΟΖ και ευρύτερα της Ανατολικής Μεσογείου  επιχειρούν κράτη μέλη. Την ίδια ώρα, στο ανακοινωθέν που θα εκδοθεί την ερχόμενη Τετάρτη, 20 Μαρτίου, στη συνάντηση κορυφής Ελλάδος, Κύπρου, Ισραήλ με τη συμμετοχή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, θα στέλνεται σαφέστατο μήνυμα προς την Τουρκία για τις απειλές που εκτοξεύει κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο ανακοινωθέν θα σημειώνεται συναφώς ότι δεν θα γίνουν αποδεκτές οι όποιες απειλές διατυπώνονται από τρίτες χώρες, μήνυμα που αφορά ευθέως στην Άγκυρα. 
Η υιοθέτηση της διατύπωσης αυτής διευκολύνθηκε σημαντικά και από την ένταση που χαρακτηρίζει τις σχέσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ με την Τουρκία. Οι Αμερικανοί σημειώνουν πως η αγορά από την Τουρκία του ρωσικού πυραυλικού συστήματος, S-400, πρέπει να θεωρηθεί ως ζήτημα εθνικής ασφαλείας για τις ΗΠΑ. Πού θα καταλήξει αυτή η αντιπαράθεση κανείς δεν μπορεί να αναφέρει με σιγουριά, καθώς αμφότερες οι πλευρές τεντώνουν το σχοινί.Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στο παρασκήνιο γίνονται πολλές κινήσεις, οι οποίες αφορούν στην ενεργειακή ασφάλεια. Σε αυτές τις συζητήσεις, αν και δεν υπάρχει ακόμη οποιαδήποτε συμφωνία, φαίνεται από το κλίμα που διαμορφώνεται ότι προδιαγράφεται το σκηνικό.
Πρώτον, η Γαλλία θα προχωρήσει στην κατασκευή, μέσω κρατικής εταιρείας, ναυστάθμου στο Μαρί. Την ίδια ώρα, το Παρίσι, όπως και το Βερολίνο, θέλουν να εμπλέξουν τη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία, PESCO, που λειτουργεί συμπληρωματικά του ΝΑΤΟ, αλλά είναι ευρωπαϊκό δημιούργημα. Αυτό θα γίνει και για οικονομικούς λόγους (συνδρομή - κονδύλια από την PESCO) με δέλεαρ τη χρήση των υποδομών από κράτη μέλη της Ε.Ε. Σημειώνεται συναφώς πως η Γερμανία θα στείλει σύντομα ειδικούς για να εξετάσουν τις υποδομές στην Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό συμφωνήθηκε κατά την πρόσφατη επίσκεψη της Γερμανίδας υπουργού Άμυνας στη Λευκωσία. 
 Δεύτερο, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν στείλει ειδικούς και εξέτασαν τις δυνατότητες χρήσης των κυπριακών αεροδρομίων. Οι Αμερικανοί, όπως πληροφορούμαστε, ζητούν διάφορες διευκολύνσεις από τη Λευκωσία, η οποία είναι ανοικτή και προς όλες τις χώρες που θέτουν παρόμοια αιτήματα. Η Λευκωσία μετρά διάφορα δεδομένα και πιθανές αντιδράσεις για τις συνεργασίες αυτές, αλλά θεωρεί πως οι επιλογές της είναι περιορισμένες. 
Θέμα δημιουργίας στρατιωτικής –ναυτικής κατά κύριο λόγο– βάσης, τίθεται βασικά από τους Γάλλους, είναι ωστόσο σαφές πως ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει ο χαρακτήρας που θα έχει. Εάν, δηλαδή, θα είναι μόνιμη παρουσία ή θα χρησιμοποιείται όταν και όποτε χρειάζεται. Το θέμα αυτό συζητείται και αναμένεται να υπάρξει κατάληξη σύντομα. Όπως προκύπτει από κάποιες κινήσεις στο παρασκήνιο η χρήση μιας ναυτικής βάσης και από άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να είναι τελικά η ρύθμιση, που θα οριστικοποιήσει το τοπίο. 
Πάντως, σε όλες τις συζητήσεις υπάρχει στο βάθος και η Βρετανία, αν και είναι απορροφημένη με το Brexit και κυρίως με τις εσωτερικές συζητήσεις που διεξάγονται την τελευταία περίοδο. Το Λονδίνο δεν φαίνεται να καλοβλέπει το ενδεχόμενο δημιουργίας νέας στρατιωτικής βάσης στην Κύπρο.
Ούτε ευνοεί τη χρήση υποδομών της Κυπριακής Δημοκρατίας από τρίτες χώρες. Θεωρεί και υποστηρίζει πως αυτό μπορεί να γίνεται από τις Βρετανικές Βάσεις. Την ίδια ώρα, το Λονδίνο επιχειρεί να προβεί σε διμερείς συμφωνίες με κράτη μέλη της Ε.Ε. σε διάφορα πεδία συνεργασίας. Ενόψει της απανταχούσας που έχει εκδώσει η Κομισιόν να μην γίνονται διμερείς συζητήσεις με τη Βρετανία ενόψει της εξόδου της από την Ένωση, δεν υπήρξε μέχρι στιγμής ανταπόκριση από ευρωπαϊκά κράτη.  
Είναι σαφές πως η εμπλοκή στην κυπριακή ΑΟΖ μεγάλων ξένων εταιρειών έχει ενεργοποιήσει και τις χώρες από όπου προέρχονται. Το ζητούμενο είναι το ενδιαφέρον αυτό να δημιουργήσει και δίκτυ προστασίας για την Κυπριακή Δημοκρατία. Πολλά θα εξαρτηθούν και από τις ποσότητες φυσικού αερίου που θα ανακαλυφθούν και από τον χρόνο που θα χρειαστεί για την αξιοποίησή του.  
Τα 25 κράτη μέλη που συμμετέχουν στην PESCO είναι: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Κροατία, Κύπρος, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Ιρλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία, Ισπανία και Σουηδία. Η μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θεσπίστηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας και προβλέπει τη δυνατότητα ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ να συνεργάζονται στενότερα στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Αυτό το μόνιμο πλαίσιο αμυντικής συνεργασίας παρέχει τη δυνατότητα σε όσα κράτη μέλη έχουν τη βούληση και την ικανότητα να αναπτύξουν από κοινού αμυντικές δυνατότητες, να επενδύσουν σε κοινά έργα και να ενισχύσουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα και τη συμβολή των ενόπλων δυνάμεών τους.
 
Άφησαν την ουσία για Αττάλεια οι ΥΠΕΞ Ελλάδας -Τουρκίας
Προκαταρκτική και χωρίς να υπεισέρχεται στην ουσία των θεμάτων που είναι στην ατζέντα του ελληνοτουρκικού διαλόγου ήταν η συζήτηση που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδος και της Τουρκίας, Γιώργος Κατρούγκαλος και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, την περασμένη Τρίτη το βράδυ στις Βρυξέλλες. 
Το δείπνο έγινε στο σπίτι του Έλληνα Μόνιμου Αντιπρόσωπου στην Ε.Ε. και είναι προφανές πως οι ουσιαστικές συζητήσεις θα γίνουν την 21η Μαρτίου στην Αττάλεια. Αυτό που προκύπτει από τη συνάντηση είναι πως η τουρκική πλευρά επιμένει στο θέμα της πολιτικής ισότητας, στη βάση της δική της εκδοχής. Το θέμα αυτό το θεωρεί σημείο εκκίνησης για τους Τούρκους. Θεωρούν πως εάν δεν ξεκαθαρίσει δεν μπορεί να προχωρήσει η συζήτηση. Κλειδί θεωρείται και η στάση του ΟΗΕ με τις διατυπώσεις που θα υιοθετήσει η αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού, Τζέιν Χολ Λουτ, στους «όρους αναφοράς». 
Ενόψει της συνάντησης στην Αττάλεια, ο Έλληνας ΥΠΕΞ θα έλθει στην Κύπρο την ερχόμενη Τρίτη. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές από την Αθήνα, στη Λευκωσία, όπου θα είναι η πρώτη επίσημη διμερή επίσκεψη στην Κύπρο, αφότου ανέλαβε τα νέα του καθήκοντα, ο κ. Κατρούγκαλος θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, τον Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, καθώς και με τον Αρχιεπίσκοπο. 
Κατά τις συζητήσεις στην κυπριακή πρωτεύουσα, πέραν από την ενημέρωση που θα γίνει για τη συνάντηση με τον Τσαβούσογλου, η επίσκεψη του Γιώργου Κατρούγκαλου εντάσσεται στον ευρύτερο συντονισμό Αθήνας και Λευκωσίας και πραγματοποιείται ενόψει των συνομιλιών στην Αττάλεια, αλλά και της τριμερούς συνόδου κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, την Τετάρτη 20 Μαρτίου, στην Ιερουσαλήμ, παρουσία και του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο.
Φιλελεύθερος

1 σχόλιο:

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.