Παραμένει γεμάτη η φαρέτρα... μέτρων της ΕΚΤ

Η οικονομία της Ευρωζώνης δείχνει και πάλι σημάδια αποδυνάμωσης, οπότε επανέρχεται το θέμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του τι μπορεί να κάνει για να τη στηρίξει.

Εχουν προηγηθεί, ωστόσο, η δραστική μείωση των επιτοκίων σε χαμηλότατα επίπεδα και η μαζική αγορά ομολόγων 2,6 τρισ. ευρώ για να αναθερμανθεί ο πληθωρισμός, και η εργαλειοθήκη της έχει περιοριστεί. Πάντως, επιλογές δεν παύει να έχει.

DHARA RANASINGHE, RITYIK CARVALHO / REUTERS

Οπως, λόγου χάριν, ένα εύκολο πρώτο βήμα θα ήταν να τροποποιήσει την ενημέρωση που κάνει σχετικά με τις μελλοντικές τάσεις της νομισματικής πολιτικής της. Τον Μάρτιο μετέθεσε για το 2020, το γρηγορότερο, την πρώτη μετά τη διεθνή οικονομική κρίση αύξηση επιτοκίων. Με τα σημερινά δεδομένα φαίνεται πως αυτή η αύξηση θα καθυστερήσει κι άλλο, αλλά ακόμα κι έτσι ο αντίκτυπος στην αγορά θα είναι περιορισμένος, διότι δεν αναμένει πια κάποια τέτοια κίνηση μέσα στην προσεχή διετία. Στην πραγματικότητα οι αγορές πλέον στοιχηματίζουν στη μείωση του κόστους δανεισμού, οπότε μια μεταβολή στην ενημέρωση περί των τάσεων θα μπορούσε δυνητικά να συνδυαστεί με ένα πολύ γενναιόδωρο πακέτο φθηνών και μακροχρόνιων δανείων από την ΕΚΤ προς τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Μια άλλη εναλλακτική θα ήταν να εξετάσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την πιθανότητα να ανακουφίσει εν μέρει τις τράπεζες από το βάρος των αρνητικών επιτοκίων καταθέσεων του -0,4%, φοβούμενη ότι η αναιμική κερδοφορία τους θα επηρεάσει δυσμενώς τη διάχυση της πολιτικής της. Οι αγορές πιστεύουν πως το να μην υπόκειται μέρος των καταθέσεων των τραπεζών, που τοποθετούν στην ΕΚΤ, σε αρνητικά επιτόκια είναι πιθανόν να εφαρμοστεί μόνο στο πλαίσιο μιας ευρύτερης χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης και μιας μείωσης των επιτοκίων. Βέβαια, όπως επισημαίνουν οικονομολόγοι, κάτι τέτοιο προϋποθέτει ακόμα πιο εξασθενημένη οικονομία στην Ευρωζώνη, ενώ έγκυρη πηγή δήλωσε στο Reuters ότι η ΕΚΤ δεν αναμένεται συντόμως να ασχοληθεί με αυτό το θέμα.

Ακόμη ένα εργαλείο διαθέσιμο στην τράπεζα φαίνεται πως είναι ένα νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Η διοίκηση της ΕΚΤ διαμηνύει ότι θα κάνει χρήση όλων των υφιστάμενων εργαλείων για να τονώσει την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο να ενεργοποιήσει ξανά το πρόγραμμα αγοράς τίτλων, που τερμάτισε μόλις πριν από πέντε μήνες. Ωστόσο, θα πρέπει να φροντίσει να αυξήσει το όριο σχετικά με το πόσα ομόλογα μπορεί να κατέχει από έναν και μόνον φορέα, διότι είχε σχεδόν φθάσει στο ανώτατο επίπεδο του 33% με την ολοκλήρωση του προηγούμενου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.