Πως έπεισε ο Ερντογάν τον Τραμπ για την επιχείρηση Πηγή Ειρήνης στη Συρία

Του Βασίλη Κοψαχείλη*

Όλοι αναρωτιούνται τι τελικά συμβαίνει μεταξύ Ερντογάν και Τραμπ και ο Αμερικανός Πρόεδρος, σε μια πολιτικά κρίσιμη περίοδο για τον ίδιο, έκανε κυβίστηση στο Κουρδικό και επέτρεψε με τη στάση του την στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στη βόρεια Συρία.

Δίνονται διάφορες ερμηνείες, όμως λίγοι γνωρίζουν τι πραγματικά συμβαίνει. Δεν είναι η χημεία που τους ενώνει, αλλά οι φόβοι και τα συμφέροντα!

Το πώς αυτά τώρα βγαίνουν προς τα έξω είναι θέμα… προσωπικού στυλ! Ο Ντόναλντ Τραμπ σίγουρα δεν είναι πολιτικός που μπορεί να κινηθεί άνετα σε κανονικούς καιρούς της διεθνούς πολιτικής. Ο τρόπος που σκέφτεται και ο τρόπος που εκφράζεται δεν τον βοηθούν, όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε δύο πολύ σημαντικά στοιχεία: είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, και οι εποχές που ζούμε δεν χαρακτηρίζονται από κανονικότητα, αλλά αποτελούν σημείο ιστορικής μετάβασης.

Ο φόβος των ΗΠΑ

Ο φόβος των ΗΠΑ είναι η Κίνα! Και αυτός ο φόβος στοιχειώνει διπλά τον πρόεδρο Τραμπ. Για δεκαετίες οι Αμερικανικές εταιρείες επένδυσαν στην Κίνα σε βαθμό τέτοιο, που σήμερα οποιαδήποτε επιβολή κυρώσεων απέναντι στην Κίνα χτυπά ευθέως τα Αμερικανικά οικονομικά συμφέροντα. Παράλληλα, οι Αμερικανικές εταιρείες που έχουν επενδύσει στρατηγικά στην Κίνα έχουν στενές σχέσεις με το σύστημα της Ουάσιγκτον, με το οποίο ο Τραμπ έχει ανοίξει μέτωπο!

Ο Αμερικανός πρόεδρος διακαώς επιθυμεί την άμεση επιστροφή των Αμερικανικών επιχειρήσεων και κεφαλαίων από την Κίνα πίσω στις ΗΠΑ. Και αν όχι πίσω στις ΗΠΑ, τουλάχιστο σε μη Κινεζικά ελεγχόμενη ζώνη.

Μια εναλλακτική πρόταση για τις Αμερικανικές εταιρείες θα ήταν το Βιετνάμ. Όμως, οι Αμερικανικές εταιρείες, που κοιτούν μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την μετοχή τους, είναι ακόμη πολύ επιφυλακτικές με το Βιετνάμ λόγω του πολιτικού του συστήματος, λόγω άλλων δομικών προβλημάτων, και λόγω του ότι υπάρχουν ακόμη ζωντανές και επώδυνες μνήμες από το παρελθόν!

Το σχέδιο Ερντογάν

Το ζήτημα αυτό το γνωρίζει καλά ο Ερντογάν. Το ότι ψάχνονται, δηλαδή, στις ΗΠΑ για ένα εναλλακτικό μέρος πολλά υποσχόμενο για τις Αμερικανικές εταιρείες αν αναγκαστούν να φύγουν από την Κίνα. Ένα μέρος που να μην είναι αρνητικά φορτισμένο και ακόμη καλύτερα ένα μέρος στο οποίο θα έχει έρθει η ειρήνη και η ευημερία και που θα βρίσκεται κοντά στη Δυτική σφαίρα επιρροής αλλά μακριά από την πολύπλοκη φορολογική και ρυθμιστική νομοθεσία του Δυτικού συστήματος…

Ο Ερντογάν λοιπόν εδώ και πολύ καιρό καλλιεργεί αυτό το σχέδιο στον Τραμπ, χρονικά θα το έθετα κάπου στην Άνοιξη του 2017, λέγοντάς του ότι μπορεί να μετατρέψει τα τουρκοσυριακά σύνορα σε νέο Χόνγκ Κόνγκ, ένα θύλακα σταθερότητας, ειρήνης και ευημερίας για τον ντόπιο πληθυσμό, τους Σύριους πρόσφυγες και τις αμερικανικές εταιρείες που ψάχνονται για φρέσκο εργατικό δυναμικό, υψηλής εξειδίκευσης και χαμηλών οικονομικών απαιτήσεων.

Ο Πρόεδρος Τραμπ για καιρό ήταν σκεπτικός και προβληματισμένος. Δυο στοιχεία συνέβαλλαν στο να πάρει αποφάσεις.

Το πρώτο στοιχείο ήταν η ετοιμότητα των τουρκικών υπηρεσιών ασφάλειας και πολιτικής προστασίας να οργανώσουν καταυλισμούς και ανθρωπιστική βοήθεια στο Αφρίν, η οποία ήταν υποδειγματική!

Το δεύτερο στοιχείο ήταν η για πολλούς μήνες προσπάθεια των Αμερικανών να βρουν κάποιον αξιόπιστο συνομιλητή μεταξύ των Κούρδων ηγετών στη Συρία, προσπάθεια που έπεφτε κάθε φορά στο κενό από την αλληλο-υπονόμευση μεταξύ των στελεχών του SDF και του YPG.

Η συνέχεια…

Έτσι, ο Αμερικανός Πρόεδρος πείστηκε από τον Ερντογάν. Αν ο Ερντογάν αποδειχθεί αποτελεσματικός, κερδίζει και ο Τραμπ το στοίχημα. Αν ο Ερντογάν αποτύχει, ο Λευκός Οίκος θα είναι ο πρώτος που θα του ρίξει πολιτική ταφόπλακα, μιλώντας για εξαπάτηση και παραβίαση των συμφωνηθέντων.

Το χρονικό περιθώριο που δίνει ο Λευκός Οίκος στον Ερντογάν είναι μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου. Αν πραγματοποιηθεί τελικά η συνάντηση των δύο ηγετών στην Ουάσιγκτον μέσα στο πρώτο μισό του Νοέμβρη, θα πρέπει η Τουρκία να έχει ολοκληρώσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και να είναι έτοιμη να συζητήσει το σχέδιο σταθεροποίησης της περιοχής.

Παράλληλα, το σύστημα της Ουάσιγκτον πιέζει τον Αμερικανό Πρόεδρο. Υπάρχει ευρεία δικομματική συναίνεση για την επιβολή πρωτοφανών κυρώσεων, οικονομικών και στρατιωτικών, εναντίον της Τουρκίας μέχρι να σταματήσει τις πολεμικές επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία. Η εβδομάδα που διανύουμε θα είναι καθοριστική σε αυτό το ζήτημα!

Ο Πρόεδρος Τράμπ, παρά τη χαοτική του προσέγγιση στα διεθνή ζητήματα των ΗΠΑ, φαίνεται ότι θέλει να κρατήσει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά. Γι αυτό προσπαθεί να κρατήσει και τον διάλογο με την Κίνα ανοιχτό και να αποφύγει την κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μαζί τους. Ξέρει, ωστόσο, ότι η αποφυγή του εμπορικού πολέμου με την Κίνα δεν θα μπορεί να κρατήσει για πολύ! Σε ότι αφορά τον Ερντογάν, ο Αμερικανός Πρόεδρος από τη μία θέλει να τον πιστέψει, από την άλλη ωστόσο θέλει να έχει και τα κλείστρα σηκωμένα απέναντί του.

Ο Ερντογάν πιέζει πολύ τους στρατηγούς του για γρήγορα και ικανοποιητικά αποτελέσματα. Ούτε οι συνθήκες, ούτε η οικονομία του επιτρέπουν πολλών εβδομάδων στρατιωτικές επιχειρήσεις. Παράλληλα, φροντίζει να ανοίξει δεύτερο μέτωπο στους Κούρδους στα νοτιοανατολικά από τρομοκράτες του ISIS.

Κάπως έτσι έχει το πολιτικό παιχνίδι και κάπως έτσι απλά, αλλά όχι απλοϊκά, συνδέοντα τα γεγονότα στην Ουάσιγκτον με τους Κούρδους στη βόρεια Συρία και τα Αμερικανικά συμφέροντα στις αγορές και τα εργοστάσια της Κίνας.

*Ο Βασίλης Κοψαχείλης είναι Διεθνολόγος.

ΠΗΓΗ: militaire.gr