Τα εγκλήματα πολέμου στην Κύπρο και οι αγνοούμενοι

Με τον Σενέρ Λεβέντ

Διαβάσατε ποτέ κάποιο βιβλίο, κάποιαν έρευνα με τίτλο «Τα εγκλήματα πολέμου στην Κύπρο»; Εγώ δεν έχω διαβάσει. Αν υπάρχει μια τέτοια μελέτη πέστε μου. Να τη διαβάσω και εγώ. Οι Ακιντζί και Αναστασιάδης, οι οποίοι συνέστησαν κάποιες επιτροπές, μακάρι να έκαναν και μια τέτοια κοινή επιτροπή.
Συνέστησαν επιτροπή για την ισότητα των φύλων, αλλά δεν μπόρεσαν να συστήσουν «Επιτροπή Διερεύνησης των Εγκλημάτων Πολέμου στην Κύπρο».
Φαίνεται ότι προσπαθούν να φτάσουν στη λύση χωρίς να προκαλέσουν αναστάτωση. Όμως εγώ δεν πιστεύω ακόμα ότι θα μπορούσαν να πετύχουν λύση. Αλλά έστω και να την πετύχουν αυτή θα είναι μόνο μια λύση που «θα προκαλέσει αναστάτωση».

Δεν θεωρείται έγκλημα πολέμου να σκοτώνεις κάποιον με σφαίρα που ρίχνεται από το ένα χαράκωμα στο άλλο κατά τη διάρκεια ενός πολέμου. Αλλά είναι έγκλημα πολέμου η δολοφονία αιχμαλώτων. Και στην Κύπρο διαπράχθηκαν πολλά τέτοια εγκλήματα πολέμου.
Η δολοφονία στην Τόχνη είναι έγκλημα πολέμου. Η δολοφονία στο χωριό Μάραθα είναι ένα έγκλημα πολέμου. Η δολοφονία στην Άσσια είναι έγκλημα πολέμου. Στην Άσσια λέω. Στο τωρινό Πασάκιοϊ. Έγινε «πασα-» μετά το 1974! Μήπως μόνο αυτοί πιάστηκαν αιχμάλωτοι και δολοφονήθηκαν; Δεν υπάρχουν άλλοι; Φυσικά υπάρχουν.
Αλλά χρειάζονται αδιάσειστα στοιχεία και μάρτυρες για να διεξαγωγή δίκης. Η δολοφονία στο Παλαίκυθρο; Είναι και αυτή έγκλημα πολέμου!

Ο κατάλογος των 2001 αγνοουμένων που έχουμε στα χέρια μας φέρει τη σφραγίδα αυτών των εγκλημάτων πολέμου. Είναι ο κατάλογος όσων δολοφονήθηκαν μετά που πιάστηκαν αιχμάλωτοι - 1.508 Έλληνες και 493 Τούρκοι.
Δολοφονήθηκαν και μετά ετάφησαν σε λάκκους που σκάφτηκαν τυχαία. Ρίχτηκαν μέσα σε πηγάδια. Μέχρι σήμερα βρέθηκαν περίπου χίλιοι. Αλλά μόνο 629 παραδόθηκαν στις οικογένειές τους. Δεν είναι εύκολη η ταυτοποίηση. Διότι αργήσαμε πολύ να τους ψάξουμε.
 Αρχίσαμε το σκάψιμο τριάντα χρόνια αργότερα. Η σάρκα τους έλιωσε. Δεν έχουν μάτια! Έστω και αν είχαν όμως, μήπως θα είχαμε μούτρα να τους κοιτάζαμε κατάματα;
Βρέθηκαν τα θύματα στα χωριά Μάραθα και Τόχνη. Τα θύματα της Άσσιας δεν κατέστη δυνατόν να βρεθούν ακόμα. Αλλά υπάρχει ένας μάρτυρας. Γνωρίζει τον χώρο που ετάφησαν. Πρέπει να γίνει ανασκαφή. Θα γίνει; Η Άσσια είναι μια από τις μεγαλύτερες περιοχές που έχει ως βάση του ο τουρκικός στρατός.
Και ο χώρος τον οποίο υπέδειξε ο μάρτυρας είναι ακριβώς μπροστά από το στρατόπεδο. Ο αγαπητός μου φίλος Ανδρέας Παράσχος έγραψε ένα άρθρο στη στήλη του στην εφημερίδα. Με τίτλο «Αγαπητέ Ακιντζί». Προβαίνει σε έκκληση προς τον Ακιντζί. Για να επιτευχθεί η διεξαγωγή της εκσκαφής αυτής στη στρατιωτική περιοχή. Ξέρετε.
Ο Ακιντζί είχε πείσει τους στρατιωτικούς να διεξαχθούν έρευνες για αγνοούμενους με διεξαγωγή εκσκαφών και σε στρατιωτικές περιοχές. Άραγε θα το καταφέρει αυτό τώρα και για την Άσσια;

Με γραπτή δήλωση στην οποία προέβη χθες, ο Ακιντζί απάντησε στον Ανδρέα Παράσχο λέγοντας το εξής:
«Είναι φυσικό ότι ως τουρκοκυπριακή πλευρά θα συνεχίσουμε και στο εξής τη θετική στάση που επιδείξαμε στο θέμα των 30 πιθανών χώρων ταφής σε στρατιωτικές περιοχές.
Είναι βέβαιο ότι θα διερευνηθεί ενδελεχώς η πληροφορία που δόθηκε αναφορικά με τους 100 Ελληνοκύπριους αγνοούμενους για τους οποίους τέθηκε πρόσφατα στην ημερήσια διάταξη ο ισχυρισμός ότι ήταν θαμμένοι στην Άσσια και αργότερα μετακινήθηκαν και θα γίνει ό,τι χρειάζεται.
Έχω μιλήσει για το θέμα αυτό με το Τουρκοκυπριακό Μέλος της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων. Σημειώνω για άλλη μία φορά ότι όχι μόνο ως ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, αλλά και ως άνθρωπος παραμένω προσηλωμένος στην έκκληση στην οποία έχουμε προβεί και επιθυμώ να γίνει γρήγορα ό,τι χρειάζεται για να εξευρεθούν όλοι οι αγνοούμενοι, είτε αυτοί είναι Τούρκοι είτε Έλληνες, και να απαλύνει έστω και λίγο ο πόνος των οικείων τους».

Ελπίζω μετά από αυτή τη δήλωση να διεξαχθεί η εκσκαφή. Καλά, τι θα γίνει με τα εγκλήματα πολέμου που διαπιστώνουμε; Θα τιμωρηθούν οι ένοχοι; Ή μήπως παραγράφηκε και αυτό; Άμα δεν παραγράφεται το έγκλημα κατά των Εβραίων μετά από εβδομήντα χρόνια, γιατί άραγε να παραγράφεται το δικό μας;

Πηγή: Εφημερίδα «ΠΟΛΙΤΗΣ»