Έξοδος Στουρνάρα μέσω... Κύπρου

Η κυβέρνηση σχεδιάζει να καταγγείλει στην ΕΚΤ "έλλειψη συνεργασίας", λόγος για τον οποίο αποπέμφθηκε το 2014 ο Κύπριος κεντρικός τραπεζίτης

Η απομάκρυνση του Γιάννη Στουρνάρα από τη θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος αποτελεί τη μόνη λύση να αποκατασταθούν οι σχέσεις της κυβέρνησης με την κεντρική τράπεζα, καθώς πλέον έφτασαν στο σημείο μηδέν, την ώρα, που τα ανοιχτά μέτωπα στον τραπεζικό τομέα είναι πολλά.

Η ευθεία αμφισβήτηση από τον διοικητή της ΤτΕ της «καθαρής εξόδου» από το μνημόνιο, που αποτελεί κεντρική πολιτική στρατηγική της κυβέρνησης, με την οποία μάλιστα συμφωνούν και εργάζονται πάνω σε αυτό, όλοι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, και οι σκληρές απαντήσεις που ακολούθησαν από κυβερνητικά στελέχη, ανώνυμα και επώνυμα, πιστοποιούν την απόλυτη ρήξη.

Η θέση του κεντρικού τραπεζίτη της χώρας, ταυτίζεται με εκείνη της αντιπολίτευσης και όχι με εκείνη της κυβέρνησης όπως είναι θεσμικά υποχρεωμένος, διαμηνύουν κυβερνητικά στελέχη. Επίσης, τον Ιούλιο, λίγο πριν ο ΟΔΔΗΧ προβεί στην έκδοση ομολόγων, έσπευσε να να εκφράσει... επιφυλάξεις. Παραλίγο να τινάξει στον αέρα το εγχείρημα καθώς, όταν ο υποψήφιος επενδυτής ακούει τον κεντρικό τραπεζίτη της χώρας, που εκδίδει τα ομόλογα, να διατυπώνει επιφυλάξεις, σίγουρα δεν ενθαρρύνεται να τοποθετηθεί.   

Τότε δεν υπήρξε άμεση κυβερνητική αντίδραση, αλλά τώρα, με αφορμή την αμφισβήτηση της "καθαρής εξόδου" ειπώθηκαν σκληρές φράσεις, όπως « ο αποτυχημένος υπουργός, μιας αποτυχημένης κυβέρνησης» που αναφέρονταν σε non paper, αλλά και τις δηλώσεις του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής , Νίκου Παππά, ότι «το μόνο θετικό από την τοποθέτησή του στη διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας είναι το γεγονός ότι έφυγε από το υπουργείο Οικονομικών», που δείχνουν ότι το γυαλί έσπασε και δεν ξανακολλάει. Ιδιαίτερα καυστικός, αλλά σε πιο χαμηλούς τόνους ήταν ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης.

«Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι υπάρχει Έλληνας που θέλει να παραταθεί αυτό το καθεστώς του μνημονίου» τόνισε με έμφαση ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης.

Στο πλαίσιο αυτό, oυδείς μπορεί να φανταστεί, ομαλή ή έστω απλή συνεργασία κυβέρνησης και ΤτΕ στο εξής, όταν μάλιστα υπάρχουν τεράστια ανοιχτά θέματα που απαιτούν συνεργασία των δύο πλευρών. Πρόκειται για τα stress tests των τραπεζών και τους άλλους επιμέρους ελέγχους που διεξάγει ο SSM, όπως επίσης και η «τύχη» των τραπεζών μετά την έξοδο από το μνημόνιο.

Είναι επίσης πρωτοφανές στην πολιτική και οικονομική ιστορία της χώρας, ότι οι επίσημες συναντήσεις του κεντρικού τραπεζίτη με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα αλλά και τον υπουργό οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, κατά την τελευταία τριετία είναι μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού!

Ίσως, ο μόνος δίαυλος επικοινωνίας του Γιάννη Στουρνάρα με το κυβερνητικό επιτελείο είναι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, με τον οποίο ήταν συμφοιτητές στην Οξφόρδη. Ωστόσο λόγω του ευρύτερου κλίματος, η συνεργασία τους δεν ήταν η καλύτερη και η παλιά φιλία δοκιμάζεται. Ο ίδιος ο κ.Στουρνάρας λέει πως έχει καλή συνεργασία με τον ΥΠΟΙΚ, αλλά ο κ. Τσακαλώτος αποφεύγει να μιλάει επ΄αυτού.

Η ανεξαρτησία της ΤτΕ και το προηγούμενο της Κύπρου 

Ο Γιάννης Στουρνάρας τοποθετήθηκε στη θέση του διοικητή τον Ιούλιο του 2014 από την κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά και η θητεία του (εξαετής) λήγει το 2020. Πριν την τοποθέτησή του ο Αλέξης Τσίπρας είχε διαμηνύσει να μην τοποθετηθεί γιατί θα υπάρξει πρόβλημα συνεργασίας, αλλά δεν εισακούστηκε.

Η διαδικασία τοποθέτησης είναι η εξής. Ο πρωθυπουργός επιλέγει το πρόσωπο, το γνωστοποιεί στην ΕΚΤ και κατόπιν ο υποψήφιος εγκρίνεται από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής στην οποία την πλειοψηφία έχει το κυβερνών κόμμα.

Όσο εύκολος είναι ο διορισμός, τόσο δύσκολη είναι η απομάκρυνση εντός κεντρικού τραπεζίτη.

Θεωρητικά, σύμφωνα με το εθιμικό δίκαιο της ΕΚΤ ο διοικητής μιας εθνικής κεντρικής τράπεζας δεν μπορεί να αποπεμφθεί, επειδή η Τράπεζα της Ελλάδος (και όλες οι κεντρικές τράπεζες) είναι ανεξάρτητη και λογοδοτεί στην ΕΚΤ.

Όμως υπάρχει ένας όρος στις υποχρεώσεις του εκάστοτε διοικητή, που αναφέρει ότι πρέπει να υποστηρίζει την επίσημη θέση της κυβέρνησης και ειδικά του υπουργείου Οικονομικών. 

Αυτό δεν ισχύει, όχι μόνο τώρα, αλλά και στους προηγούμενους μήνες ή χρόνια, αφού ο κ. Στουρνάρας δεν έχει διαβεί την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου.

Επειδή αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί, αναζητείται μέθοδος αντικατάστασης, αλλά χωρίς να διαρρηχτούν οι σχέσεις με την ΕΚΤ. Στο σημείο αυτό ξεσκονίζεται από την κυβέρνηση, η υπόθεση της αποπομπής του Κύπριου Κεντρικού Τραπεζίτη Πανίκου Δημητριάδη.

Στις 11 Απριλίου 2014, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, επικοινωνεί με τον Μάριο Ντράγκι της ΕΚΤ και τον ενημερώνει ότι αντικαθιστά τον Πανίκο Δημητριάδη με την Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, λόγω συγκρούσεων της κεντρικής τράπεζας με τις κυβερνητικές επιλογές και έλλειψη συνεργασίας. Όπερ και εγένετο.

Επί της διαδικασίας, θα πρέπει η κυβέρνηση να θέσει ζήτημα αντικατάστασης του Γιάννη Στουρνάρα στον επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, δηλώνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να συνεργαστεί με τον κεντρικό τραπεζίτη. Το αίτημα θα πρέπει να συνοδεύεται με πειστικά επιχειρήματα, που θα κάμψουν τις όποιες αντιρρήσεις ενός τεχνοκράτη, όπως ο Μάριο Ντράγκι.

sofokleousin.gr/