Γεωπολιτικές προβλέψεις για Μέση Ανατολή και Ευρώπη

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Ο πτέραρχος Μάϊκλ Χάϊντεν, για δέκα χρόνια (1999-2009) επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών (CIA) και των υπηρεσιών εθνικής ασφαλείας (NSA) των ΗΠΑ, έδωσε ολοσέλιδη συνέντευξη στην έγκυρη γαλλική εφημερίδα Le Figaro (6/7/2015, σελ.22). Ο κ. Χάϊντεν θεωρείται από τα «γεράκια» της αμερικανικής γεωστρατηγικής, και φέρει σοβαρές ευθύνες για τις εξελίξεις στον ισλαμικό κόσμο κατά τη δεκαετία 2001 – 2010. Όμως λόγω των γνώσεων και της πείρας του οι προβλέψεις του για τις γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη παρουσιάζουν ενδιαφέρον για εμάς τους Έλληνες, που τελευταία έχουμε χάσει τον προσανατολισμό μας και δεν γνωρίζουμε ποιο είναι το εθνικό μας συμφέρον.

          Για τη Μέση Ανατολή ο κ. Μάϊντεν έχει καταλήξει στο  συμπέρασμα ότι το Ιράκ δεν υπάρχει πλέον ως ακέραιο κράτος, παρά μόνο στα χαρτιά και στη θέση που κατέχει στον ΟΗΕ. Το θεωρεί ένα τεχνητό συνονθύλευμα, που κατασκεύασαν οι μεγάλες δυνάμεις ενοποιώντας τα τρία βιλαέτια της οθωμανικής αυτοκρατορίας, της Μοσούλης, της Βαγδάτης και της Βασόρας, που ήσαν αντίστοιχα το κουρδικό, το σουνιτικό και το σιιτικό. Αυτά τα τρία βιλαέτια έχουν αναδημιουργηθεί και δρουν ανεξάρτητα μεταξύ τους. Υπάρχουν και οι φανατικοί του Ισλαμικού Κράτους που ενισχύουν τη διάλυση του Ιράκ.

          Διάλυση ο κ. Μάϊντεν βλέπει και στη Συρία, όπου δεν βλέπει  στον πόλεμο που έχει διαλύσει τη χώρα να επικρατήσει κάποιος εκ των εμπολέμων, είτε τα στρατεύματα (αλαουτικά και σιιτικά) του προέδρου Άσαντ, είτε αυτά των ανταρτών (σιιτικά). Ρόλο διαλυτικό, όπως στο Ιράκ, παίζει και στη Συρία το Ισλαμικό Κράτος, του οποίου η βαρβαρότητα των ανταρτών του σκοτώνει αθώους και γκρεμίζει μνημεία της παγκόσμια πολιτισμικής κληρονομιάς.

          Υπό διάλυση είναι επίσης η Λιβύη και ο Λίβανος, και σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν από τους ισλαμιστές η Τυνησία, η Αίγυπτος και η Υεμένη. Σε όλη την ταραγμένη αυτή Μέση Ανατολή, με τα υπό διάλυση σημαντικά κράτη της Συρίας και του Ιράκ, κατά τον πτέραρχο Μάϊντεν, θετικό ρόλο στην ισορροπία και ευστάθεια της περιοχής μπορούν να παίξουν οι Κούρδοι. Υποστηρίζει ότι κακώς η επίσημη πολιτική των ΗΠΑ επί προέδρου Ομπάμα είναι να διατηρήσει στη ζωή με τεχνητά μέσα το Ιράκ και γι’ αυτό δεν υποστηρίζει όσο θάπρεπε με σύγχρονα όπλα τους Κούρδους, για τους οποίους τονίζει: «Κατά τη γνώμη μου, οι Κούρδοι  είναι οι καλύτεροι σύμμαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή. Ό, τι και αν συμβεί, θα παραμείνουν σύμμαχοί μας γιατί τα ίδια τα συμφέροντά τους υπαγορεύουν αυτή τη συμμαχία με τη Δύση. Όσο δεν βοηθάμε τους Κούρδους πιστεύοντας ότι μπορούμε να αναστήσουμε το Ιράκ και τη Συρία χειροτερεύουμε το ήδη σοβαρό πρόβλημα που υπάρχει».

Σε άλλο σημείο της συνέντευξης του ο πρώην ηγέτης της CIA και του NSA τονίζει ότι πρέπει να εγκαταλειφθεί η ιδέα της προσπάθειας διατήρησης στη ζωή του Ιράκ και της Συρίας και να αναζητηθούν εναλλακτικές λύσεις, που όλες περνούν από την ενίσχυση της πολεμικής ισχύος των Κούρδων. Αυτό μεσοπρόθεσμα και με την ενοποίηση των εδαφών στη Συρία και στο Ιράκ όπου κατοικούν Κούρδοι, οδηγεί στη δημιουργία του ανεξάρτητου κράτους του Κουρδιστάν, κάτι που μετά μανίας πολεμούν το Ιράν και η Τουρκία, αφού στις δύο αυτές χώρες υπάρχουν εκατομμύρια Κούρδοι  και φοβούνται ότι με την ύπαρξη του θα ξεσηκωθούν και οι εντός των συνόρων τους Κούρδοι ζητώντας την ένωση τους με το ανεξάρτητο κράτος. Ο λόγος που η κυβέρνηση Ομπάμα διστάζει να ενισχύσει με όπλα τους Κούρδους δεν είναι  μόνο γιατί δεν θέλει την διάλυση του Ιράκ και της Συρίας, αλλά και γιατί δεν θέλει οι ΗΠΑ να έρθουν σε ρήξη με την Τουρκία και να επιδεινώσουν τις από χρόνια κακές σχέσεις τους με το Ιράν. Είναι φανερό ότι η τυχόν δημιουργία του Κουρδιστάν θα αλλάξει τις γεωπολιτικές ισορροπίες στη Μέση Ανατολή και θα εξασθενίσει την ισχύ της Τουρκίας, ως περιφερειακής δυνάμεως.  

Ως προς την Ευρώπη ο κ. Μάϊντεν σημειώνει πως όταν ήταν επικεφαλής της CIA οι αναλυτές που είχε υφισταμένους του  είχαν υποβάλει διάφορα σενάρια για το μέλλον της γηραιάς ηπείρου: Μεταξύ αυτών ήσαν και δύο που τα είχε θεωρήσει υπερβολικά. Το ένα πρόβλεπε ότι η Ευρώπη θα χάσει την ισχύ και την επιρροή της στον κόσμο και θα καταντήσει «ένα πάρκο αναψυχής, ευχάριστο για τους τουρίστες». Το άλλο είχε το τίτλο «Ευρωστάν» και πρόβλεπε τους κινδύνους που θα υπάρξουν στην Ευρώπη να εξισλαμισθεί, αν δεν είναι ενωμένη και αν δεν αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το Ισλάμ. Όπως ομολογεί, ο Λευκός Οίκος, όπως και ο ίδιος υποτίμησαν τον κίνδυνο αυτόν, που τώρα βλέπουν ότι είναι υπαρκτός....

Στην Ελλάδα οι εκάστοτε Κυβερνήσεις, τα Κόμματα και οι πολίτες έχουμε μια παθολογική εσωστρέφεια. Δεν βλέπουμε πέρα από το υπόγειό μας και τα μικροσυμφέροντα μας. Θεωρούμε τους εαυτούς μας κάτι το εξαιρετικό, που δεν έχει ανάγκη από συμμαχίες και από χρήματα. Τελευταίως καλλιεργείται ένα φανατικό και παράλογο αντιευρωπαϊκό πνεύμα, όχι μόνο εναντίον προσώπων ή κρατών, αλλά εναντίον της ίδιας της Ευρώπης. Με ανεύθυνες ιδεολογικές ή μεταφυσικές απόψεις εξιδανικεύουμε καταστάσεις και παραγνωρίζουμε την πραγματικότητα.

Το να είμαστε μόνοι και χωρίς συμμαχίες και εταίρους είναι αδύνατο. Ποτέ ο Μακρυγιάννης, ο Κανάρης ή ο Κολοκοτρώνης, ο Καποδίστριας ή ο Τρικούπης δεν επιζήτησαν την απομόνωσή μας, ή τη διακοπή των σχέσεων μας με τα ευρωπαϊκά κράτη. Αυτή η τρελή αντιευρωπαϊκή υστερία πρέπει να σταματήσει. Πρέπει να δώσουμε τη μάχη μέσα στην Ευρώπη, με πίστη, με αξιοπρέπεια, με τις ικανότητές μας, με την Παράδοσή μας. Μπορούμε αντί να είμαστε το μαύρο πρόβατο στην Ευρώπη, να γίνουμε το πνευματικό γκεσέμι* της. Αυτή πρέπει να είναι η επιδίωξή μας. Σήμερα όλα τα άλλα κράτη της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης μας κατακρίνουν για τον τρόπο που  πορευόμαστε και μας καλούν ή να συνεννοηθούμε και να αποδεχθούμε τους κανόνες που όλοι ακολουθούν, ή να αποχωρήσουμε, για να βρουν την ησυχία τους και να μην ασχολούνται συνεχώς και αποκλειστικά με εμάς, τις εμμονές μας και τις ιδεοληψίες μας.-   

*Γκεσέμι=Το κριάρι που προπορεύεται στο κοπάδι.