Χρήστος Ροζάκης
Οταν εκφέρεται στον δημόσιο λόγο μια άποψη, αυτή κινδυνεύει να γίνει πέτρωμα για την κοινή γνώμη και να νομιμοποιηθεί, εάν δεν εναντιωθεί κανείς σε αυτήν με επιχειρήματα. Αυτό το αξίωμα με αναγκάζει να γράψω αυτή την απάντηση στον αξιοσέβαστο συνάδελφο κ. Αγγελο Συρίγο, που στο φύλλο της κυριακάτικης «Καθημερινής» της 26ης Νοεμβρίου, δημοσίευσε άρθρο με τον τίτλο «Πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται».
Στο άρθρο αυτό, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνεται και η άποψη ότι η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε κατάθεση, στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, συντεταγμένων θαλασσίων ζωνών (υφαλοκρηπίδα, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη [ΑΟΖ]), που σε συνδυασμό με αντίστοιχες ενέργειες της Κύπρου θα προσέφεραν, επιτέλους, στην Ελλάδα την πολυπόθητη οριοθέτηση των ζωνών αυτών στην Ανατολική Μεσόγειο. Εστω εμμέσως, έστω de facto.
Η άποψη αυτή ενέχει τεράστιους κινδύνους και φέρνει τη χώρα μας σε αμυντική θέση και σε θέση παραβάτη του Διεθνούς Δικαίου. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (η λεγόμενη Σύμβαση του Montego Bay, του 1982), την οποία η Ελλάδα έχει επικυρώσει και που η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να σέβεται, ως εθιμικό δίκαιο, ως προς τις ουσιαστικές διατάξεις της, απεχθάνεται μονομερείς ενέργειες σε περιπτώσεις θαλάσσιας στενότητας. Στις περιπτώσεις που το πλάτος των θαλάσσιων περιοχών είναι μικρότερο των 400 ν. μιλίων (δηλ. το διπλάσιο από το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο επέκτασης της υφαλοκρηπίδας ή της ΑΟΖ, που κάθε παράκτιο κράτος δικαιούται να διεκδικεί), τότε η οριοθέτηση των ζωνών αυτών πρέπει να γίνεται με συμφωνία των ενδιαφερομένων μερών. Αυτό ορίζουν τα άρθρα 83 (Οριοθέτηση της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες) και 74 (Οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ κρατών των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες). Τα άρθρα αυτά τονίζουν ότι η οριοθέτηση θα πρέπει να γίνεται με βάση το Διεθνές Δίκαιο και να καταλήγει σε ένα δίκαιο αποτέλεσμα. Επειδή οι διατάξεις αυτές μεταβάλλουν το Διεθνές Δίκαιο, κατά το μέτρο που αυτό είχε διαμορφωθεί από τη Σύμβαση της Γενεύης για την υφαλοκρηπίδα (1958) και η οποία προέβλεπε οριοθέτηση με βάση τη μέση γραμμή/γραμμή ίσης απόστασης, το Διεθνές Δίκαιο βρίσκεται στα χέρια και στη σοφία του Διεθνούς Δικαστηρίου, το οποίο με την πλούσια νομολογία του, έχει πια προσδιορίσει ποιο είναι το δίκαιο και τι είναι δίκαιο αποτέλεσμα. Πάντως, όπως το ίδιο το Δικαστήριο έχει αποφανθεί, κάθε περίπτωση οριοθέτησης είναι μοναδική και δεν ισχύουν κανόνες γενικοί που να την προκαθορίζουν.
Η άποψη αυτή ενέχει τεράστιους κινδύνους και φέρνει τη χώρα μας σε αμυντική θέση και σε θέση παραβάτη του Διεθνούς Δικαίου. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (η λεγόμενη Σύμβαση του Montego Bay, του 1982), την οποία η Ελλάδα έχει επικυρώσει και που η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να σέβεται, ως εθιμικό δίκαιο, ως προς τις ουσιαστικές διατάξεις της, απεχθάνεται μονομερείς ενέργειες σε περιπτώσεις θαλάσσιας στενότητας. Στις περιπτώσεις που το πλάτος των θαλάσσιων περιοχών είναι μικρότερο των 400 ν. μιλίων (δηλ. το διπλάσιο από το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο επέκτασης της υφαλοκρηπίδας ή της ΑΟΖ, που κάθε παράκτιο κράτος δικαιούται να διεκδικεί), τότε η οριοθέτηση των ζωνών αυτών πρέπει να γίνεται με συμφωνία των ενδιαφερομένων μερών. Αυτό ορίζουν τα άρθρα 83 (Οριοθέτηση της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες) και 74 (Οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ κρατών των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες). Τα άρθρα αυτά τονίζουν ότι η οριοθέτηση θα πρέπει να γίνεται με βάση το Διεθνές Δίκαιο και να καταλήγει σε ένα δίκαιο αποτέλεσμα. Επειδή οι διατάξεις αυτές μεταβάλλουν το Διεθνές Δίκαιο, κατά το μέτρο που αυτό είχε διαμορφωθεί από τη Σύμβαση της Γενεύης για την υφαλοκρηπίδα (1958) και η οποία προέβλεπε οριοθέτηση με βάση τη μέση γραμμή/γραμμή ίσης απόστασης, το Διεθνές Δίκαιο βρίσκεται στα χέρια και στη σοφία του Διεθνούς Δικαστηρίου, το οποίο με την πλούσια νομολογία του, έχει πια προσδιορίσει ποιο είναι το δίκαιο και τι είναι δίκαιο αποτέλεσμα. Πάντως, όπως το ίδιο το Δικαστήριο έχει αποφανθεί, κάθε περίπτωση οριοθέτησης είναι μοναδική και δεν ισχύουν κανόνες γενικοί που να την προκαθορίζουν.
Με βάση τα παραπάνω λεχθέντα, είναι σαφές ότι η Ελλάδα, αν προχωρήσει σε οριοθέτηση μονομερώς, αγνοώντας την Τουρκία, η οποία έχει κι αυτή δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο, λόγω του μήκους των ακτών της –που είναι ένα από τα νομολογιακά κριτήρια του Διεθνούς Δικαστηρίου, κι ίσως το σοβαρότερο– θα βρίσκεται σε θέση παραβάτη του Διεθνούς Δικαίου. Πρόκειται για ένα από τα σοβαρότερα επιχειρήματα, ίσως το μοναδικό, που επικαλούμαστε εις βάρος της Τουρκίας, η οποία δείχνει να το αγνοεί.
Η λύση, συνεπώς, δεν είναι οι συντεταγμένες, ή η έμμεση οριοθέτηση. Η λύση είναι αυτή που παραδοσιακά έχουν ακολουθήσει οι μεταδικτατορικές κυβερνήσεις: είναι η συνέχιση των διερευνητικών επαφών, που προετοιμάζουν το έδαφος για τις επίσημες διαπραγματεύσεις με την Τουρκία στο θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Παρά το γεγονός ότι με την ευθύνη της Τουρκίας αυτές έχουν σήμερα διακοπεί, οι προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης πρέπει να κατατείνουν στη γρήγορη επανάληψή τους, ώστε σύντομα να τερματιστούν, για να περάσουμε στις επίσημες διαπραγματεύσεις. Εξάλλου, η Τουρκία έχει δηλώσει ότι επιθυμεί την άμεση επανάληψή τους, πράγμα που χρειάζεται έμπρακτη επιβεβαίωση. Είναι ευκαιρία, τώρα, με το ταξίδι του κ. Ερντογάν στην Αθήνα, να επαναβεβαιωθεί η ετοιμότητα των δύο κρατών στις διερευνητικές συνομιλίες και να καθιερωθεί ένα χρονοδιάγραμμα εκτέλεσής τους.
Αλλιώς, αν ακολουθηθεί το σχέδιο του κ. Συρίγου μπαίνουμε σε περιπέτειες: η Τουρκία δεν θα διστάσει να αμφισβητήσει τις συντεταγμένες, με κάθε τρόπο –και γνωρίζουμε ποιος είναι αυτός– φέρνοντας τις Ενοπλες Δυνάμεις μας στη δυσχερή θέση να επιχειρήσουν να προστατεύσουν τις θαλάσσιες περιοχές οι οποίες θα έχουν οριοθετηθεί, με το ενδεχόμενο μιας ένοπλης ρήξης, που κανένας δεν επιθυμεί.
Καλύτερα, λοιπόν, να έχουμε υπομονή για να αποδώσουν αποτελέσματα οι πολύχρονες προσπάθειες των διερευνητικών επαφών –που εξ όσων γνωρίζω έχουν αποδώσει καρπούς– παρά η άγονη περιπέτεια μιας πρόσκαιρης νίκης, με αβέβαιη έκβαση.
* Ο κ. Χρήστος Ροζάκης είναι ομότιμος καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του ΕΚΠΑ.
Καθημερινή
Αν μπορείς να εκμεταλλευτείς το υπέδαφος στο Αιγαίο, χωρίς να χρειαστεί να συμφωνήσεις ή να μαλώσεις με κανέναν, γιατί να μην το κάνεις έτσι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΆλλωστε έχουμε τα υποβρύχια μας που απαγορεύουν στην πράξη οποιαδήποτε ενέργεια στο Αιγαίο, δεν έχει την συγκατάθεση της Ελλάδας.
Είναι απίστευτο, το πώς ανασηκώνονται αυτόματα από το νεκρικό κρεββάτι τους τα μορμολύκεια του Σημιτισμού, όταν μία βαρειά σκιά περνάει από πάνω τους.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑκριβώς! Ακριβώς έτσι.
ΔιαγραφήΚαι πώς κατάφερε να συντάξει το παραπάνω κείμενο αυτό το άτομο που βρίσκεται σε πνευματική ημιαποσύνθεση;
Έχουν τελικώς κάποια ειδικά αντανακλαστικά κάποια ζόμπι ενδοτισμού και (περιέργως αυτάρεσκης) οσφυοκαμψίας.
Μοιάζει επουσιώδες, όμως είναι σημαντικό: Η φωτογραφία που αναρτάται εδώ είναι πολύ πλέον τής τριακονταετίας.Ο φιλάρεσκος υπέργηρος απόμαχος έχει ήδη ηλικία περίπου διπλάσια από αυτήν τής παραπάνω φωτογραφίας.
ΔιαγραφήΔιανέμοντας ο δηλούμενος ως συντάκτης τού παραπάνω άρθρου αυτήν την αρχαία / αρχειακή foto επιχειρεί μιαν έμμεση παραπλάνηση όποιου την βλέπει, στον οποίον δημιουργείται η εντύπωση ότι ομιλεί δήθεν ένας περίπου συνομήλικος τού Συρίγου. Γιατί δεν δίνει πρόσφατη; Μπορεί ίσως και να ενέπνεε κάποιο σεβασμό το γηραλέον σαρκίον τού παρόντος του.
Είναι 76 ετών (* 17 Μαΐου 1941).
ΔιαγραφήΛυπάμαι που αναγκάζομαι να το πώ, αλλά η εικόνα που έδινε πριν δύο χρόνια σε συνέδριο που είχε θέση στο πάνελ, ήταν καταβεβλημένου ογδονταπεντάρη. Μπορεί να είναι κανείς ραμολί και από τα 65 του χρόνια (μιλάω βάσει παραδειγμάτων). Χώρια που στους κύκλους πανεπιστημιακών είναι γνωστό το άθλημα διόρθωσης ηλικίας.
ΔιαγραφήΤην έκφραση γηραλέον σαρκίον την ενέπνευσε η αφασία και η απουσία του στο προ διετίας πάνελ , το οποίο δεν ήταν και ιδιαιτέρας δυσκολίας, αλλά αντίθετα πολύ ήπιο, φιλικό και απλό.
Αυτά (πέραν τής ακριβούς ημερολογιακής ηλικίας του).
OK... ευχαριστούμε τον Ινφογνώμονα για το μάθημα ενδοτισμού-ηττοπάθειας από τον κ.Ροζάκη-Ρόζενσταιν... λες και δεν μπορούσαμε να το διαβάσουμε στη βρωμερή δοσιλογική φυλλάδα του Αφραγκούζου, έπρεπε να το δούμε κι εδώ...
ΑπάντησηΔιαγραφήEl Carnicero Rojo
ΔιαγραφήTo άρθρο το έγραψε ο Ροζάκης ως απάντηση στο άρθρο του Συρίγου, το οποίο δημοσιεύσαμε πρώτο.
Μην ανησυχείς, έρχεται απάντηση του Συρίγου, σύμφωνα με την εκτίμησή μου.
Πάντως είναι η πρώτη φορά που απαντά ο Ροζάκης σε δημοσίευμα που δεν τον αφορά προσωπικά.
Κάτι σημαίνει αυτό.
Επειδή έχω διαβάσει/ακούσει πολλές φορές αυτό το Ροζενστάιν, υπάρχει κάποια (σοβαρή) πηγή να το τεκμηριώνει; Ή γράφομε/λέμε ό,τι μάς κατέβει, ως συνήθως;
ΔιαγραφήΓεια σας κ. Καλεντερίδη θα θέλαμε και την άποψη του Πατέρα της ΑΟΖ κ. Καρυώτη (νομίζω είναι φίλος σας)!!!
ΔιαγραφήΌντως ο κ. Συρίγος θα απαντήσει και θα είναι απολαυστικός όπως πάντα!!!
Δυστυχώς τις θέσεις Ροζακη ακολούθησαν όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα.
Αδικο εχει ο ανωτερω σχολιαστης ; προς τι η αναπαραγωγη των θεωριων ενδοτισμου των "ελιαμεπηδων" και ειδικως του Ροζενσταιν alias "Ροζακη" ; Υπαρχουν ο σκαι η καθημερινη καιγενικως ο "χωρος" των "νηφαλιων" προς προπαγανδιση του ραγιαδισμου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕάν ἀληθεύῃ ὅτι τό πραγματικόν ὄνομα τοῦ κου Ροζάκη εἶναι, ἤ ἦτο, Ἑβραϊκόν (Ρόζενστάϊν, ὅπως φημολογεῖαι κατά τούς ἀνωτέρω σχολιαστές), τότε,
ΑπάντησηΔιαγραφήαἱ ἀνωτέρω ἀπόψεις του, προδήλως θά ἀπηχοῦν, λίαν ἀποκαλυπτικῶς,
πῶς ἀντιλαμβανονται τήν συρρίκνωσιν τοῦ Ἑλληνικοῦ χώρου παρουσίας καί ἐπιρροῆς εἰς τήν Ἀνατολικήν Μεσόγειον,
οἱ κυβερνῶντες κρατικάς ὑποθέσεις ὁμοεθνεῖς του, εἴτε ἐν Ἰσραήλ, εἴτε ἀλλαχοῦ.
Καθ' ὅσον, θά ἀνέμενεν κανείς, ὅτι εἰς τά πλαίσια τῆς νεοφανοῦς συμμαχίας μας μέ τό Ἰσραήλ, αἱ ἀπόψεις ἀνθρώπων ὡς ὁ κ. Ροζάκης, θά προσηρμόζοντο καλλίτερον εἰς τήν ἀνάγκην ἰσορροπημένων σχέσεων μιᾶς τοιαύτης "συμμαχίας", διά τῆς ὑπερασπίσεως τῆς ἐνισχύσεως τῶν θέσεων τῆς Ἑλλάδος πού εἶναι σύμφωνοι μέ τό διεθνές δίκαιον, καί ὄχι τήν συρρίκωνσίν των. Ἀντ'αὐτοῦ, βλέπομεν προτάσεις συρρικνώσεως ἡμῶν καί τῶν αὐτονοήτων δικαίων μας.
Δίδει ἡμῖν οὕτως ὁ κύριος αὐτός, θαυμασίαν εὐκαιρίαν διά νά ἀφυπνισθῶμεν ἐγκαίρως, ὡς πρός τό ὅτι ἄλλο συμμαχία μετά τινος καί ἄλλο προσάρτησις γεωπολιτικῆς ἰσχύος. Προσάρτησις πράγματι ὑπό τοῦ Ἰσραήλ, καί στό ἀναγκαῖον διά τό Ἰσραήλ μέτρον καί ἀπό τήν Τουρκίαν...
Καί ἐάν δέν ἀληθεύῃ ὅτι τό πραγματικόν ὄνομα τοῦ κου Ροζάκη εἶναι, ἤ ἦτο, Ἑβραϊκόν (Ρόζενστάϊν, ....) κλπ....δίδει ἡμῖν πάντως ὁ κύριος αὐτός, ἀφορμήν διά νά σκεφθῶμεν ὅτι ἐπιδιώκει ἄμεσον προσάρτησιν γεωπολιτικῆς ἰσχύος μας, διά τῆς διαπραγματεύσεως ἄρα διαμοιράσεως τῶν δικαίων μας, κυρίως ἀπό τήν Τουρκίαν.
Καί ἄν κε Ροζάκη, ἀποτύχουν οἱ διαπραγματεύσεις τοῦ Καραγκιόζη ("τά δικά μου δικά μου καί τά δικά σου νά τά μοιρασθοῦμε..."), δέν αὐξάνεται "το ενδεχόμενο μιας ένοπλης ρήξης, που κανένας δεν επιθυμεί";
Ὁ μόνος τρόπος διά νά μήν αὐξηθῆ τό ἐνδεχόμενον ἐνόπλου ρήξεως, εἶναι τό νά συνεχίζωνται αἱ διαπραγματεύσεις χωρίς ἀποτἐλεσμα ἐπί πολλές δεκετίες..., καί ἐπ', ἀόριστον εἰ δυνατόν, ὅπως βεβαίως ὑπονοεῖται εἰς τάς ἀνωτέρω σκέψεις σας, ἄλλως αὕται μένουν λογικῶς ἀνακόλουθοι καί πολιτικῶς ἀνυπόσταται.
Εγω παλι ειμαι της αποψης οτι ολοι πρεπει να ακουγονται αφου ακομα και απο τον εχθρο σου μπορει να ακουσεις σωστη κουβεντα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓνωστη βεβαια η πολιτεια του κυριου Ροζακη στο παρελθον αλλα δεν θα χασουμε και τι[ποτα να την ακουσουμε,να την μεταποιησουμε κλπ.
Ενδιαφέρον θα έχει η άποψη τού Ν. Λυγερού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑναμένομεν....