Οστά πεταμένα σε χωράφια στη Μεσαορία

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ
Συνεχίζονται οι έρευνες σε Κερύνεια, Αμμόχωστο, αλλά και στις ελεύθερες περιοχές. Απόλυτη σιωπή για τους Ασσιώτες αγνοουμένους.
Πεταμένα οστά σε χωράφια και υπαίθριες εκτάσεις στην περιοχή της κατεχόμενης Μεσαορίας ανακάλυψαν, σύμφωνα με πληροφορίες μας, τα μέλη της Διερευνητικής Επιτροπής για τους αγνοουμένους, που διενεργούν έρευνες με σκοπό τον εντοπισμό λειψάνων, με σκοπό την ταυτοποίησή τους. Τα πεταμένα οστά, τα οποία είναι τεμαχισμένα, στάλθηκαν γα επιστημονικές αναλύσεις, για να διαπιστωθεί κατά πόσο ανήκουν όντως σε αγνοουμένους.
Να σημειωθεί ότι το κέντρο βάρους των ερευνών δόθηκε τον τελευταίο ενάμιση μήνα στις περιοχές Κερύνειας (περιοχή Βοτανικών Κήπων), Αμμοχώστου και στην περιοχή Άσσιας κοντά στη Μεσαορία. Παράλληλα, άλλα δυο συνεργεία που αποτελούνται από μέλη των δυο κοινοτήτων βρίσκονται στην περιοχή Μαθιάτη, αλλά και στο Πετροφάνι.
Σύμφωνα με πληροφορίες μας, οι εμπειρογνώμονες, αφού ολοκληρώσουν τις εκσκαφές, θα είναι σε θέση για να προβούν σε συγκεκριμένες εκτιμήσεις. Στη συνέχεια και εφόσον εντοπιστούν δείγματα οστών, τότε θα σταλούν στο ειδικό ανθρωπολογικό εργαστήρι, όπου θα γίνει και η σχετική ανάλυση, για να διαφανεί μέσω της απαραίτητης δικανικής οστεολογικής ανάλυσης κατά πόσο συνδέονται ή ταυτοποιούνται με οστά αγνοουμένων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εδικοί δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στις έρευνες στην περιοχή της Άσσιας, αφού στο χωριό βρίσκονται οι περισσότεροι αγνοούμενοι της Κύπρου, συνολικά 83, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι πολλοί από αυτούς δεν τάφηκαν σε άλλα χωριά ή περιοχές. Για το θέμα των αγνοουμένων της Άσσιας όμως υπάρχει μυστικοπάθεια, αφού οι ειδικοί δεν επιθυμούν να κάνουν βεβιασμένες εκτιμήσεις σε σχέση με το ευαίσθητο αυτό θέμα, αφού όσα ανακαλύφθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες θα πρέπει να διακριβωθούν και αναλυθούν επιστημονικά. Συνολικά, το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει στις ελεύθερες περιοχές 185 ταυτοποιήσεις λειψάνων, συμπεριλαμβανομένων 37 Ελλαδιτών πεσόντων και 14 Ελλαδιτών αγνοουμένων. Παράλληλα, ταυτοποιήθηκαν τα λείψανα 32 Τουρκοκύπριων αγνοουμένων.

Σε σχέση με τις έρευνες, στην Κυπριακή Δημοκρατία εφαρμόζονται δυο ξεχωριστά προγράμματα εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων αγνοουμένων και πεσόντων. Το πρώτο πρόγραμμα άρχισε το 1999 με πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας, και αφορούσε εκταφές λειψάνων αγνοουμένων και γνωστών και άγνωστων πεσόντων που τάφηκαν το 1974 πρόχειρα σε ομαδικούς τάφους στις ελεύθερες περιοχές και ειδικά στα κοιμητήρια Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, και Λακατάμειας. Οι εκταφές στις ελεύθερες περιοχές πραγματοποιήθηκαν από τη μη Κυβερνητική Ομάδα των Γιατρών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και οι αναλύσεις DΝΑ από το εργαστήριο Δικανικής Γενετικής του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου.
Το πρόγραμμα δεν έχει ολοκληρωθεί και για το λόγο ότι ένας αριθμός λειψάνων που πιστεύετο ότι αφορούσαν Ελλαδίτες εκτάφηκαν την περίοδο 1979-81 και δόθηκαν σε οικογένειες στην Ελλάδα. Στα πλαίσια του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν και εκταφές στην Ελλάδα και τα λείψανα μεταφέρθηκαν στην Κύπρο, όπου διαπιστώθηκε επιστημονικά ότι δόθηκαν σε λάθος οικογένειες. Η διαδικασία εκταφών στην Ελλάδα δεν έχει ολοκληρωθεί. Υπολείπεται η εκταφή και μεταφορά στην Κύπρο λειψάνων που κατέχουν ακόμα έντεκα οικογένειες Ελλαδιτών πεσόντων.
Επίσης, αντιμετωπίζουμε και κάποια προβλήματα στον τομέα λήψης γενετικού υλικού από οικογένειες Ελλαδιτών αγνοουμένων και πεσόντων, οι οποίες μέχρι στιγμής δεν έχουν συνεργαστεί.

Ταυτοποιήθηκαν τα οστά 135 αγνοουμένωνΤο δεύτερο πρόγραμμα ταυτοποιήσεων άρχισε το 2005 και αφορά εκταφές λειψάνων Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων αγνοουμένων στις κατεχόμενες και ελεύθερες περιοχές. Στο πλαίσιο του προγράμματος ταυτοποιήθηκαν μέχρι τώρα τα λείψανα 103 Ελληνοκυπρίων και 32 Τουρκοκυπρίων αγνοουμένων. Εκτός από τα λείψανα που ταυτοποιήθηκαν υπάρχουν στο ανθρωπολογικό εργαστήριο της ΔΕΑ στο αεροδρόμιο Λευκωσίας και γύρω στα 320 άλλα λείψανα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, που εκτάφηκαν στα πλαίσια του προγράμματος της ΔΕΑ.

Αγνοούμενοι της περιόδου 1963 - 64Παραμένει αδιευκρίνιστη η τύχη 1.390 αγνοουμένων, με δεδομένο ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά κατέθεσε στη ΔΕΑ μέχρι στιγμής 1.493 υποθέσεις Ελληνοκυπρίων και Ελλαδιτών αγνοουμένων, ενώ μέχρι σήμερα ταυτοποιήθηκαν 74 αγνοούμενοι από το πρόγραμμα εκταφών της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων. Άλλες 28 περιπτώσεις αφορούσε το πρόγραμμα εκταφών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επίσης, δεν διευκρινίστηκαν άλλες 126 υποθέσεις αγνοουμένων που συμπεριλαμβάνονταν στον κατάλογο 1.619 υποθέσεων που αρχικά δεν κατατέθηκαν στη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων. Από τις υποθέσεις αυτές ταυτοποιήθηκαν 22 στο πλαίσιο του προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και τρεις στο πλαίσιο του προγράμματος της ΔΕΑ. Στ' αξιοσημείωτα παραμένει το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν ταυτοποιηθεί λείψανα που θα ανήκουν σε Ελληνοκύπριους αγνοούμενους της περιόδου 1963 - 64.
Αναφορικά με τις υποθέσεις των Τουρκοκύπριων αγνοουμένων των περιόδων 1963 και 1974 κατατέθηκαν στη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων οι υποθέσεις 502 υποθέσεων και ταυτοποιήθηκαν τα λείψανα 32 Τουρκοκύπριων αγνοουμένων. Να σημειωθεί ότι στο ανθρωπολογικό εργαστήρι της ΔΕΑ υπάρχουν περίπου 80 λείψανα Τουρκοκυπρίων.
Σε μιαν άλλη εξέλιξη, σήμερα Σάββατο 4 Απριλίου 2009, θα πραγματοποιηθεί στις 10 το πρωί, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Τράπεζας Κύπρου, η Παγκύπρια Οργάνωση Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων. Κατά τη συνέλευση, ο εκπρόσωπος της ελληνοκυπριακής πλευράς στη ΔΕΑ Ηλίας Γεωργιάδης θα προβεί σε ενημέρωση για τις εργασίες της ΔΕΑ.
SIMERINI