Ημερίδα του ΕΛΙΑΜΕΠ για την έννοια και τη σημασία της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ)

Στην έννοια και τη σημασία της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) ήταν αφιερωμένη σημερινή ημερίδα που οργάνωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ στο αμφιθέατρο του Υπουργείου Εξωτερικών.Οι ομιλητές επεσήμαναν ότι, σε αντίθεση με την υφαλοκρηπίδα, που είναι "φυσικό" δικαίωμα των κρατών, η ΑΟΖ πρέπει προηγουμένως να ανακηρυχθεί από το ενδιαφερόμενο κράτος.


Η Τουρκία δεν επιθυμεί τη δημιουργία ΑΟΖ στο Αιγαίο, θέλει όμως διαχωρισμό θαλασσίων περιοχών στην Ανατολική Μεσόγειο, γιατί στην πρώτη περίπτωση η ΑΟΖ δυσχεραίνει τη θέση της, ενώ στη δεύτερη η ακτή των 1700 χλμ. της προσφέρει δυνατότητες διεκδίκησης, παρατήρησε ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών Χρήστος Ροζάκης.

Ο καθηγητής πρόσθεσε ότι το στοιχείο στο Αιγαίο που προσφέρει μεγάλες δυνατότητες και επιχειρήματα στην Ελλάδα, είναι η ύπαρξη συνεχούς, αδιάσπαστης σχέσης ανάμεσα στα ηπειρωτικά εδάφη και τα ελληνικά νησιά. Υπογράμμισε επίσης ότι, σε ότι αφορά την Ανατολική Μεσόγειο, είναι ατυχής ο περιορισμός από ελληνικής πλευράς των επιχειρημάτων στην ύπαρξη του Καστελόριζου, γιατί τα ελληνικά δικαιώματα στηρίζονται επίσης στη Ρόδο, την Κάρπαθο και την Κρήτη.

Σχολιάζοντας τον τουρκικό ισχυρισμό ότι το Καστελόριζο δεν δικαιούται υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, ο κ. Ροζάκης αναφέρθηκε στις αποφάσεις για τα Νορμανδοαγγλικά νησιά, τη διαφορά Λιβύης/Τυνησίας και Ρωσίας/Ουκρανίας για τη Νήσο των Όφεων, για να προβλέψει ότι, αν κληθεί να κρίνει το ζήτημα το Δικαστήριο της Χάγης θα δώσει υφαλοκρηπίδα αναγνωρίζοντας επήρεια στο Καστελόριζο, θα λάβει όμως υπόψιν του και τη μεγάλη έκταση των τουρκικών ακτών.

"Δεν μπορώ να απαντήσω στο κατά πόσον θα αποκτηθεί μια τεράστια έκταση από την Ελλάδα", ως αποτέλεσμα μιας απόφασης για το θέμα, είπε χαρακτηριστικά.

Ο επίσης καθηγητής Πανεπιστημίου και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Βαληνάκης εκτίμησε ότι η Ελλάδα και η Κύπρος είναι σε ισχυρή πολιτική θέση λόγω της συμμετοχής τους στην ΕΕ. Τόνισε τη σημασία της εμπλοκής των ευρωπαϊκών θεσμών στην οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών με τα γειτονικά κράτη, τα ζητήματα λαθρομετανάστευσης, ευρωπαϊκής ακτοφυλακής, μεσογειακής συνεργασίας (ομάδα Εληά), ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής θαλάσσιας πολιτικής, για να υπογραμμίσει τις μεγάλες δυνατότητες που προσφέρουν στην Ελλάδα.

Ο κ. Βαληνάκης χαρακτήρισε απαράδεκτη τη διατήρηση της απειλής πολέμου από την Τουρκία, λέγοντας ότι πρέπει να απαντηθεί μέσω των όρων της πορείας της προς την ένταξη ΕΕ, την οποία, όπως είπε, "στηρίζουμε επί της αρχής". Υποστήριξε την ανάγκη ολοκλήρωσης της διαπραγμάτευσης με τη Λιβύη, που θα μπορούσε να γίνει στη βάση αναγνώρισης του "κλεισίματος" του κόλπου της Σύρτης, σε αντάλλαγμα της αναγνώρισης επήρειας στα ελληνικά νησιά. Στα πλαίσια εξάλλου της ελληνικής συμμετοχής στις επιχειρήσεις στη Λιβύη, δεν θα έπρεπε να αφήνονται τα τουρκικά σκάφη να αλωνίζουν στην υποψήφια περιοχή της ελληνικής ΑΟΖ.

Χρειαζόμαστε την ΑΟΖ και πρέπει να ανακηρυχθεί, γιατί εξασφαλίζει την πολιτικο-οικονομική συνέχεια του ελλαδικού χώρου, υποστήριξε ο καθηγητής του Παντείου 'Αγγελος Συρίγος που επεσήμανε τα προβλήματα αλιείας και περιβάλλοντος, στην καλύτερη ρύθμιση των οποίων μπορεί να συμβάλει η ΑΟΖ, ενώ υπενθύμισε τη σημασία της ΑΟΖ για την παραγωγή ενέργειας διαφόρων τύπων. Η Τουρκία σαρώνει σήμερα τον βυθό του Αιγαίου πέραν των έξη μιλίων, προκαλώντας ταχεία μείωση των αλιευτικών αποθεμάτων, ενώ τα πλοία ξεπλένουν ενίοτε τα αμπάρια τους. Τυχόν ατύχημα στο Αιγαίο θα μπορούσε να έχει δραματικές συνέπειες εξάλλου στο περιβάλλον του, που συνιστά καθ' εαυτό και μεγάλης σημασίας πόρο.

Ο κ. Συρίγος υπογράμμισε ότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας ακολουθεί την ίσια ακριβώς διαδικασία, όπως περιγράφεται στα άρθρα 74 και 83 της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, και ετάχθη υπέρ της ανακήρυξης ΑΟΖ, χωρίς, όπως είπε, να θεωρείται η ανακήρυξη αυτή πανάκεια. Πολλά από τα δικαιώματά μας μπορούμε, όπως είπε, να τα ασκήσουμε και χωρίς ΑΟΖ. Πρόσθεσε ότι είναι πολύ κακό να μην ανακηρύξουμε ΑΟΖ, ακόμα χειρότερο όμως είναι να την ανακηρύξουμε και να αφήσουμε μετά τα τουρκικά πλοία να αλωνίζουν.

Ο δημοσιογράφος Σταύρος Λυγερός εξέφρασε δυσφορία γιατί συνεχίζονται επί τόσα χρόνια οι άτυπες διερευνητικές αποφάσεις χωρίς ενημέρωση του ελληνικού λαού, ενώ επεσήμανε την "τάση" διαπραγμάτευσης διαφοροποιημένων χωρικών υδάτων. Ο κ. Λυγερός κάλεσε την κυβέρνηση να κινηθεί στο ζήτημα της Λιβύης, λαμβάνοντας υπόψιν της το ζήτημα της ΑΟΖ, και προχωρώντας ενδεχομένως σε αναγνώριση της "κυβέρνησης" των αντικανταφικών. Η ρήξη Ισραήλ και Τουρκίας και οι αραβικές εξελίξεις ανέδειξαν την αξία του ελληνικού χώρου, συνέχισε ο δημοσιογράφος, προσθέτοντας ότι, χωρίς να θέλει να μπει σε "λογική αξόνων", Ελλάδα και Κύπρος πρέπει να ανταποκριθούν σε ότι ανταποκρίνεται στα συμφέροντά τους. Η προοπτική μεγάλων ενεργειακών αποθεμάτων στην Αν. Μεσόγειο εξηγεί την επίσκεψη και τις δηλώσεις Μέρκελ στην Κύπρο και δημιουργεί δυνατότητα μετατροπής της Ελλάδας σε διαμετακομιστικό κόμβο.

Παρεμβαίνοντας από το ακροατήριο, ο Γεώργιος Γρηγορίου, στέλεχος των ΕΛΠΕ, εμφανίσθηκε μάλλον σκεπτικιστής για την ύπαρξη μεγάλων και αξιοποιήσιμων κοιτασμάτων στην ελληνική περιοχή, ενώ χαρακτήρισε τεχνικά αδύνατη την κατασκευή αγωγού Ελλάδας-Ισραήλ.
http://www.express.gr