Σύμπραξη Ιταλίας – Κύπρου - Ο Νότιος Μεσογειακός Αγωγός αντίβαρο σε Τουρκία και Ρωσία

Γιώργος Αλεξάκης

Η δημιουργία ενός υποθαλάσσιου αγωγού, που θα διοχετεύει τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου στην Ε.Ε., μπορεί να λειτουργήσει ως αντίβαρο στη μονοσήμαντη εξάρτηση της Ευρώπης από την Τουρκία (λόγω διέλευσης) κατά πρώτον και τη Ρωσία (λόγω προέλευσης αερίου) κατά δεύτερο, σύμφωνα με εκτιμήσεις που βρίσκουν έδαφος σε Ρώμη, Λευκωσία και Αθήνα.

Άλλωστε η καθοριστική σημασία του αγωγού ΤΑΝΑΡ που μεταφέρει φυσικό αέριο από το ανατολικό σύνορο της Τουρκίας προς τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και που προβλέπεται να «κουμπώσει» στον Νότιο Διάδρομο (ΤΑΡ ή Ναμπούκο) δημιουργεί όρους έντονης ενεργειακής πρόσδεσης στην Τουρκία και προβληματίζει....

Οι Αμερικανοί "ψηφίζουν" διασύνδεση Ισραήλ, Κύπρου και Τουρκίας

Αν αναλογιστεί μάλιστα κάποιος ότι αμερικανικοί κύκλοι (Ματ Μπράιζα, πρ. Υφ. Εξωτερικών ΗΠΑ νυν στέλεχος γεωπολιτικού think tank) προωθούν τη διασύνδεση Ισραήλ, Κύπρου και Τουρκίας αντιλαμβάνεται κανείς τη σύγκρουση συμφερόντων που είναι σε εξέλιξη στην Ανατολική Μεσόγειο και αφορά και τον καθορισμό της ΑΟΖ, τον έλεγχο των ενεργειακών δρόμων κτλ. Στο πλαίσιο αυτό ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έθεσε το θέμα δημιουργίας ενός Μεσογειακού Αγωγού στις Βρυξέλλες, στην τελευταία Σύνοδο, ως plan B του σταθμού υγροποίησης που προτάσσεται να γίνει στη Νότια Κύπρου στο Βασιλικό και στοιχίζει σύμφωνα με Κυπριακές πηγές όσο και ενδεχόμενος αγωγός Κύπρου - Αττάλειας. Ουσιαστικά το βάζει στο τραπέζι, για να ανοίξει η συζήτηση για μια οδό η οποία μπορεί να εξελιχθεί ως το «αντίβαρο» στην εξάρτηση της ΕΕ από την Ρωσία, κάτι που πάντα ακούγεται θετικά στους Αμερικανούς. Για να μη δημιουργηθούν ωστόσο πολώσεις προβάλλεται ότι ο αγωγός θα είναι ενισχυτικό του TANAP για την ΕΕ, καθώς μαζί οι δύο αγωγοί μπορούν να διοχετεύσουν μεγάλες ποσότητες αερίου στην Ευρώπη. Ωστόσο οι Τούρκοι ούτε να το ακούσουν θέλουν και αναδεικνύουν τα ζητήματα κόστους κατασκευής, τόσο του σταθμού υγροποίησης όσο και του υποθαλάσσιου αγωγού.

Πρωτοβουλία κινήσεων από την Ιταλία

Σύμφωνα, πάντως, με δημοσίευμα της Καθημερινής της Κύπρου, οι Αρχηγοί Κρατών συζήτησαν το θέμα Ενέργειας αλλά πίσω από την προετοιμασία της κυπριακής πλευράς παίχτηκε «δυνατό» διπλωματικό παρασκήνιο με τη Ρώμη να έχει την πρωτοβουλία κινήσεων. Όπως ειδικότερα αναφέρει η εφημερίδα, η ιταλική πρεσβεία στην Λευκωσία ενημέρωσε εγκαίρως αρμόδιες Κρατικές Αρχές για το τι επίκειται στις Βρυξέλλες ενώ το πλέον σημαντικό είναι πως «έκρουσε τον κώδωνα κινδύνου» ότι κατά τη Σύνοδο υπήρχε σοβαρό ενδεχόμενο η ΕΕ να επαναβεβαιώσει την πρόθεση και θέληση της για προώθηση του αγωγού ΤΑΝΑΡ, ο οποίος ως γνωστό συνδέει την Τουρκία με την Αυστρία και απ' εκεί το φυσικό αέριο να διοχετεύεται στην ΕΕ. Ωστόσο η Ιταλία πλέον, ιδιαίτερα μετά και τη συμμετοχή Ιταλικών συμφερόντων εταιρείας στο παιχνίδι των υδρογονανθράκων στην Κύπρο (ΕΝΙ), έχει κάθε συμφέρον να «επενδύει» και να «προωθεί» και την ιδέα του Νότιου Μεσογειακού Αγωγού, ο οποίος θα συνδέει Ισραήλ, Κύπρο, Ελλάδα και θα καταλήγει Ιταλία και απ' εκεί στην κεντρική ΕΕ.
Η ιταλική κυβέρνηση δια της διπλωματικής οδού ενημέρωσε για τις ενδεχόμενες αναφορές που θα γίνονταν στις Βρυξέλλες τη Λευκωσία, η οποία βεβαίως και δεν διαφώνησε με την προώθηση του ΤΑΝΑΡ, αλλά την ίδια ώρα έθεσε στο τραπέζι και το θέμα του Νότιου Μεσογειακού Αγωγού (SOUTHMED PIPELINE).

Ο Νίκος Αναστασιάδης φρόντισε να το κάνει αυτό σαφές κατά τη Σύνοδο των Αρχηγών. «Ο νότιος δρόμος είναι υπό τις περιστάσεις μια ασφαλής και επωφελής για την Ευρώπη πρόταση. Όπως διαφάνηκε από την όλη συζήτηση, η ηγεσία της ΕΕ εντάσσει μέσα στους σχεδιασμούς της ως μια από τις προσφερόμενες εναλλακτικές οδούς την σύνδεση Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας και υπόλοιπης Ευρώπης», δήλωσε συγκεκριμένα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενώ επί του ευρύτερου θέματος «Ενέργεια» πρόσθεσε: «σε παρέμβαση μου, κατά την διάρκεια της συζήτησης των θεμάτων Ενέργειας, τόνισα τη σημασία των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη λεκάνη της Λεβαντίνης και την προοπτική να καταστεί η Κύπρος περιφερειακός ενεργειακός κόμβος». Σε κάθε περίπτωση για την υλοποίηση των σχεδίων αυτών απαιτείται η διακρίβωση των ποσοτήτων στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου φυσικού αερίου. Σήμερα εκτιμάται ότι συνολικά υπάρχουν 550 bcm στην Κυπριακή Λεκάνη, 900 bcm στην αντίστοιχη του Ισραήλ, ενώ στη Ρωσία ετησίως παράγονται ήδη 600 bcm...

Γιώργος Αλεξάκης  

Πηγή