Ο κ. Βενιζέλος στην Αγκυρα

Του Αθανασιου Ελλις

Η αυριανή συνάντηση του Ευάγγελου Βενιζέλου με τον Αχμέτ Νταβούτογλου στην Αγκυρα πρέπει να αποτελέσει το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας σχέσης εμπιστοσύνης, η οποία μπορεί να αποβεί χρήσιμη, καθώς εισερχόμαστε σε μια περίοδο όπου η διεθνής κοινότητα εμφανίζεται αποφασισμένη να ενεργοποιηθεί για την επίλυση του Κυπριακού, ενώ οι εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα απαιτούν ευαίσθητους χειρισμούς.

Η επίσκεψη-αστραπή του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών στην τουρκική πρωτεύουσα πραγματοποιείται κατόπιν πρόσκλησης του κ. Νταβούτογλου και ακολουθεί δύο εβδομάδες μετά τη μετάβασή του στη Λευκωσία, όπως και λίγες μόλις ημέρες μετά την επίσκεψη του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών, Ιωάννη Κασουλίδη, στην Αθήνα. Ενα ζήτημα που βρίσκεται στο προσκήνιο είναι η πρόταση για επιστροφή της Αμμοχώστου πριν από την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων τον Οκτώβριο, την οποία η Λευκωσία αναμένεται να καταθέσει στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. την προσεχή Δευτέρα. Η Αγκυρα δεν την έχει απορρίψει, αλλά αναμένεται να ζητήσει ως «αντάλλαγμα» την επαναλειτουργία του αεροδρομίου της Τύμπου στο κατεχόμενο βόρειο τμήμα, κάτι που από την πλευρά της δεν έχει απορρίψει η Λευκωσία. Βρισκόμαστε, δηλαδή, μπροστά σε ένα πιθανό βήμα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τη διαχείριση του οποίου θα υποβοηθήσει η ύπαρξη προσωπικής σχέσης μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας. Ολα αυτά και ενώ η αξιοποίηση των πηγών ενέργειας στην κυπριακή ΑΟΖ εξελίσσεται σε σημαντική παράμετρο της διαφαινόμενης προσπάθειας λύσης του Κυπριακού -η Ουάσιγκτον μιλά για «κεφαλαιοποίηση» των ευκαιριών που προσφέρει η εκμετάλλευση του αερίου- και, κατ’ επέκταση, της περαιτέρω ομαλοποίησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Στην ατζέντα θα βρεθεί επίσης η έκρρυθμη κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή, ο εμφύλιος στη Συρία, αλλά και η αβεβαιότητα στην Αίγυπτο, που προκαλεί ανησυχία τόσο στην Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και στις ΗΠΑ και όπου οι θέσεις Αθήνας και Αγκυρας δεν ταυτίζονται δημιουργώντας ένα διαφορετικό πλαίσιο στις σχέσεις τους με τις συγκεκριμένες χώρες αλλά και τους «ισχυρούς».

Ενα μείζον ζήτημα που τίθεται επίσης είναι η ανακήρυξη Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, που πρέπει να εξεταστεί πολύ σοβαρά, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους, συμπεριλαμβανομένης και της πιθανής ευρωπαϊκής διάστασης.

Καθώς προχωράμε προς μια περίοδο εξελίξεων σε καίρια ζητήματα που αφορούν τις δύο χώρες, το ζητούμενο είναι η σταδιακή οικοδόμηση μιας σχέσης που θα επιτρέψει να προκρίνονται οι χαμηλοί τόνοι και η αναζήτηση λύσεων και όχι οι εκρήξεις και τα ανούσια επικοινωνιακού χαρακτήρα πυροτεχνήματα. Μετά τη συνάντηση των κ. Σαμαρά και Ερντογάν και τη σύγκλιση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, στις 4 Μαρτίου στην Κωνσταντινούπολη, όπου υπεγράφησαν δεκάδες συμφωνίες από υπουργούς των δύο χωρών, το κλίμα είναι θετικό. Είναι εύλογο να επιθυμεί ο κ. Βενιζέλος να δώσει το δικό του στίγμα. Ομως, στις σχέσεις με την Τουρκία δεν έχει λόγο να διαφοροποιηθεί από τη συγκρατημένη προσέγγιση του προκατόχου του. Είναι γεγονός ότι δεν έχει την ιδιαίτερη σχέση που είχε αναπτύξει ο κ. Αβραμόπουλος τόσο με τον Ταγίπ Ερντογάν (ξεκίνησε κατά τη θητεία τους ως δήμαρχοι Αθηναίων και Κωνσταντινούπολης) όσο και με τον Αχμέτ Νταβούτογλου. Ομως, οι συνομιλητές του στην Αγκυρα γνωρίζουν ότι όχι μόνο είναι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, αλλά ότι στη σημερινή συγκυρία αποτελεί απαραίτητο κρίκο σταθερότητας και επιβίωσης της ελληνικής κυβέρνησης. Και υπό αυτό το πρίσμα θα διαβουλευθούν μαζί του. Η πιθανή άφιξη του κ. Νταβούτογλου στην Ελλάδα το αμέσως προσεχές διάστημα προσφέρεται για την περαιτέρω οικοδόμηση του αναγκαίου επικοινωνιακού υπόβαθρου, το οποίο είναι μεν χρήσιμο, αλλά φυσικά δεν αρκεί. Η σχέση ανάμεσα στους δύο υπουργούς Εξωτερικών θα κριθεί από το πόσο αποτελεσματικά και αθόρυβα θα διαχειρίζονται τα ζητήματα που θα ανακύπτουν και θα είναι αρκετά.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ