Από το αδιέξοδο «Οχι» στη συνθηκολόγηση

Κωβαίος Αγγελος 

Οι ακροβασίες του κ. Τσίπρα από την απόφασηγια το δημοψήφισμα ως την αποπομπή Βαρουφάκη και τον συμβιβασμό με τους εταίρους

Ο κ. Τσίπρας στη δραματική συνεδρίαση της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ την Παρασκευή. Ο Πρωθυπουργός ανέφερε ότι «το Grexit θα σημάνει ανατίναξη της χώρας» και σημείωσε ότι ο ίδιος και η Αριστερά δεν είναι σε θέση να αναλάβουν τέτοια ευθύνη

Από το βράδυ της Κυριακής 5 Ιουλίου ο Αλ. Τσίπρας βρέθηκε ενώπιον της Ιστορίας με τρόπο που ελάχιστοι προκάτοχοί του είχαν την ατυχία να βρεθούν. Η επιλογή του να προκηρύξει το δημοψήφισμα μία εβδομάδα νωρίτερα οδήγησε σε ένα αποτέλεσμα στο οποίο ο ίδιος δεν ήταν σε θέση να ανταποκριθεί και που η διαχείρισή του οδηγούσε σε συνέπειες και εξελίξεις ολέθριες: την έξοδο (ή έξωση) της χώρας από το ιστορικό και γεωπολιτικό πλαίσιο στο οποίο λειτούργησε και προόδευσε τον τελευταίο αιώνα και σε κάθε περίπτωση κατά τη μεταπολεμική περίοδο. Μόλις έγινε γνωστό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και το εύρος της επικράτησης του «Οχι», τρεις άνθρωποι δύσκολα έκρυβαν την ικανοποίησή τους.Ο ένας ήταν ο Π. Λαφαζάνης. Ο επικεφαλής της αριστερής πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ ένιωσε ιστορικά δικαιωμένος και για πρώτη φορά ισχυρός σε τέτοιον βαθμό ώστε να αμφισβητήσει όλες τις ιστορικές επιλογές της χώρας των τελευταίων δεκαετιών.  Ο άλλος ήταν οΒόλφγκανγκ Σόιμπλε. Επειτα από πέντε μήνες αδιέξοδων και οριακών συζητήσεων με τους εκπροσώπους της κυβέρνησης Τσίπρα, έβλεπε ορθάνοιχτη μπροστά του την προοπτική εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη και ενεργοποιούσε το σενάριο «αποκατάστασης της τάξης» στη νομισματική ένωση.

Ο τρίτος ήταν ο Ι. Βαρουφάκης. Θεώρησε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος προσωπική επιτυχία του, μαζική εκδήλωση εμπιστοσύνης προς τον ίδιο και την καταστροφική τακτική του, και εκτίμησε ότι στο πρόσωπό του αναδεικνυόταν πλέον η νέα πολιτική έκφραση και πρακτική.

«Πίστευε ότι θα χάσει»

Δεν ίσχυσαν τα ίδια στο Μέγαρο Μαξίμου και στον στενό κύκλο κυβερνητικών στελεχών που είχαν αντιταχθεί στη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Τσίπρας προσέβλεπε σε ένα αποτέλεσμα με μικρή διαφορά, το οποίο θα του επέτρεπε τη συνέχιση της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους με στόχο μια συμφωνία - ακόμη κι αν θα ήταν αυτή την οποία κάλεσε τους πολίτες να απορρίψουν με την ψήφο τους.

Κατά μία εκδοχή δε, η προκήρυξη του δημοψηφίσματος ήταν μια απόπειρα πολιτικής απόδρασης του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο πίστευαν και κάποιοι από τους διεθνείς συνομιλητές του Πρωθυπουργού, όπως ο Τζέιμς Γκαλμπρέιθ, ο οποίος σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Il Messaggero» σημείωνε πως «όταν προκήρυξε το δημοψήφισμα ήταν πεπεισμένος ότι θα το έχανε και ότι η ψήφος θα επικύρωνε την πτώση της κυβέρνησης».

Το αποτέλεσμα αιφνιδίασε. Εξ ου και επελέγη αμέσως μια τακτική διαφυγής, με ένα ενωτικό διάγγελμα και σύγκληση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών, το οποίο είχε αρνηθεί να συγκαλέσει κατά το διάστημα που προηγήθηκε. Ηταν δε χαρακτηριστικό ότι η πρώτη ενέργεια που αποφασίστηκε με χαρακτήρα κατεπείγοντος ήταν η εκδίωξη του κ. Βαρουφάκη από τη θέση του υπουργού Οικονομικών. Ο ρόλος του είχε τελειώσει και παρά τον θρίαμβο στο δημοψήφισμα ο κ. Τσίπρας συνειδητοποιούσε ότι η εμπιστοσύνη που του έδειξε και η υιοθέτηση του σεναρίου του ισοδυναμούσαν με την καταστροφή - κατ' αρχάς της χώρας και εν συνεχεία των πρωταγωνιστών του δράματος.

«Και τώρα τι γίνεται; Πώς θα αντιμετωπίσετε αυτόν τον εγκλωβισμό;» ρωτήθηκε το ίδιο βράδυ κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης. «Τώρα έχουμε σοβαρό πρόβλημα» ήταν η απάντηση, με έκδηλη την ανησυχία.

Κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου των Πολιτιών Αρχηγών τη Δευτέρα 6 Ιουλίου ο κ. Τσίπρας ήταν δύσθυμος. Σύμφωνα με πληροφορίες η συμμετοχή του στη συζήτηση περιορίστηκε στα στοιχειώδη, η προσοχή του δεν ήταν η δέουσα και τα όσα ζήτησε από τους αρχηγούς απαντήθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες. Ολοι τον κάλεσαν να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που είχε δώσει πριν από το δημοψήφισμα - να επιτύχει συμφωνία εντός 48 ωρών και να ανοίξει και πάλι τις τράπεζες - και δεσμεύθηκαν ότι προς επίτευξη αυτών θα παρείχαν την αναγκαία στήριξη.

«Το σωστό είναι μονόδρομος!»

Στους κόλπους της κυβέρνησης άρχισαν να κινητοποιούνται συγκεκριμένα στελέχη προς αποφυγήν του μοιραίου, το οποίο παρουσιάστηκε στον κ. Τσίπρα στη δραματική Σύνοδο Κορυφής της 7ης Ιουλίου. Είτε η Ελλάδα και η κυβέρνησή της θα έπρατταν τα δέοντα είτε ο κ. Τσίπρας εκών άκων θα είχε εξασφαλισμένο τον τίτλο του Πρωθυπουργού που οδήγησε σε μια ιστορική εθνική καταστροφή: την έξοδο από την ευρωζώνη, με ό,τι αυτό συνεπαγόταν ακόμη και για την εθνική ασφάλεια.

«Θα πράξει το σωστό ο Τσίπρας ή θα τιναχθεί η χώρα στον αέρα;» ρωτήθηκε  κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου την προηγούμενη Τετάρτη. «Το σωστό είναι μονόδρομος!» απάντησε. Λίγες ημέρες αργότερα ενώπιον της κοινοβουλευτικής του ομάδας, με δάκρυα στα μάτια και εν μέσω παροτρύνσεων να ανοίξει τον δρόμο για τη δραχμή, ο Πρωθυπουργός ανέφερε ότι «το Grexit θα σημάνει ανατίναξη της χώρας» και σημείωσε ότι ο ίδιος και η Αριστερά δεν είναι σε θέση να αναλάβουν τέτοια ευθύνη.

ΒΗΜΑ