Μαρτυρίες από την κόλαση της Μοσούλης

Οι ιρακινές δυνάμεις αναδιοργανώνονται με στόχο την ολική ανακατάληψή της πόλης έπειτα από δύο χρόνια κατοχής από τους τζιχανιστές

Κάτοικοι της Μοσούλης που κατάφεραν να ξεφύγουν, ενώνονται συγκινημένοι με συγγενείς τους σε πρόχειρο καταυλισμό προσφύγων

Την περασμένη Τετάρτη, έπειτα από περισσότερες από δύο εβδομάδες από την έναρξη των επιχειρήσεων για την ανακατάληψη της Μοσούλης από τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, οι ιρακινές δυνάμεις με τη συμβολή κούρδων μαχητών και μελών σιιτικών πολιτοφυλακών εδραίωσαν τη θέση τους στα ανατολικά της πόλης. Την ίδια ώρα, ωστόσο, και ενώ αναμένεται πως οι ήδη σκληρές μάχες μεταξύ των δύο αντίπαλων στρατοπέδων θα κλιμακωθούν ακόμη περισσότερο, ο διευθυντής για το Ιράκ του Νορβηγικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (NRC) Βόλφγκανγκ Γκρέσμαν επισήμανε πως «αυτή τη στιγμή προετοιμαζόμαστε για το χειρότερο. Οι ζωές των 1,2 εκατ. αμάχων (μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται 600.000 παιδιά) βρίσκονται σε κίνδυνο. Οι κάτοικοι ζουν εδώ και σχεδόν δυόμισι χρόνια έναν φοβερό, συνεχή εφιάλτη. Αυτή τη στιγμή έχουμε όλοι ευθύνη να θέσουμε τέλος σε αυτή την κατάσταση».

Ποια είναι όμως η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ έπειτα από δύο χρόνιας κατοχής από τους τζιχαντιστές και ενώ οι ιρακινές δυνάμεις αναδιοργανώνονται με στόχο την ολική ανακατάληψή της;   

Ανθρώπινες ασπίδεςκαι παγιδευμένες γέφυρες

Οι μαχητές του αυτοαποκαλούμενου «χαλιφάτου» ενισχύουν την αμυντική τους γραμμή και δηλώνουν αποφασισμένοι να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων. Χιλιάδες, ωστόσο, άμαχοι απήχθησαν από τους τζιχαντιστές με πιθανό στόχο να χρησιμοποιηθούν ως ανθρώπινες ασπίδες ενώ υπάρχουν αναφορές και για εν ψυχρώ εκτελέσεις εκατοντάδων ανθρώπων.

Αρκετοί μίλησαν επίσης για μετακινήσεις μαχητών προς τα δυτικά της πόλης πέρα από τον Τίγρη. Οι γέφυρες κατά μήκος του ποταμού είναι ζωσμένες με εκρηκτικά, είπαν, τα οποία οι τζιχαντιστές σχεδιάζουν να πυροδοτήσουν για να αποτρέψουν τις συμμαχικές δυνάμεις να τον διασχίσουν.

Στις δυτικές συνοικίες της Μοσούλης υπάρχουν παλιές πυκνοδομημένες γειτονιές με στενά δρομάκια, τόπος κατάλληλος για να αναδιοργανωθούν και να ταμπουρωθούν οι τζιχαντιστές, ενώ βρίσκονται εγγύτερα και σε οδούς διαφυγής, κατά μήκος της ερήμου, με προορισμό τη Συρία.

Ξύρισαν τις γενειάδες για να μοιάζουν άμαχοι

Ιρακινοί και δυτικοί αναλυτές αναμένουν πως ένας σκληρός πυρήνας μαχητών, αλλοδαπών κυρίως, θα παραμείνει στην πόλη. Αλλά αρκετά από τα επιτελικά στελέχη του ισλαμικού «χαλιφάτου» θα αποπειραθούν να φτάσουν έως τη Ράκκα, ντε φάκτο πρωτεύουσα του Ισλαμικού Κράτους. Την ίδια ώρα κάποιοι από αυτούς εμφανίζονται έτοιμοι ακόμη και να σβήσουν τα ίχνη τους εισχωρώντας στον τοπικό πληθυσμό. Κάτοικοι από δύο κεντρικές γειτονιές της πόλης ανέφεραν στο Γαλλικό Πρακτορείο πως μέλη της Αλ Χάσμπα, της αστυνομίας του ISIS, ξύρισαν τις γενειάδες τους και άλλαξαν την ενδυμασία τους. 

Αυτοί που καλούνται να εμποδίσουν τη διαφυγή τους είναι τα μέλη της Λαϊκής Κινητοποίησης, μιας σιιτικής παραστρατιωτικής οργάνωσης που μάχεται με τις ιρακινές δυνάμεις. Γνωρίζοντας ότι οι δυτικές συνοικίες της πόλης ενδέχεται να αποτελέσουν τα τελευταία μέτωπα της μάχης της Μοσούλης, ανθρωπιστικές οργανώσεις απηύθυναν έκκληση προς τους πολίτες να μη μετακινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση.

Μαστίγωμα, φυλάκιση ή σκάψιμο στις σύραγγες

Σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων που είτε κατάφεραν να αποδράσουν είτε εξακολουθούν να βρίσκονται στην πολιορκούμενη πόλη, στη Μοσούλη υπάρχει ένα εκτεταμένο δίκτυο υπόγειων σηράγγων. Και αυτοί οι άνθρωποι το γνωρίζουν σπιθαμή προς σπιθαμή καθώς το έσκαψαν οι ίδιοι. Ντόπιος ανέφερε στο CNN πως οι άνδρες που συλλαμβάνονταν να καπνίζουν, πλήρωναν για το παράπτωμά τους σκάβοντας έως και δέκα μέτρα για την επέκταση του δικτύου ενώ όσοι δεν έφεραν ισλαμική ενδυμασία ή δεν είχαν περιποιηθεί τη γενειάδα τους είχαν τρεις επιλογές: βουρδουλιές, φυλάκιση ή καταναγκαστική εργασία κάτω από την επιφάνεια της γης. Παρότι δεν βρίσκονται σε μεγάλο βάθος, κάποιες από τις σήραγγες είναι αρκετά πλατιές ώστε να μπορεί να τις διασχίσει κανείς επιβαίνοντας σε μοτοσικλέτα.

Οσον αφορά τη χρήση τους, πρώην αξιωματικός ασφαλείας που διέφυγε από την πόλη το 2015 εξήγησε ότι οι τζιχαντιστές κατασκεύασαν δύο τύπους σηράγγων: κάποιες για τη μεταφορά των εξαιρετικών αρχαιοτήτων της Μοσούλης με στόχο την πώλησή τους και κάποιες για την ταχύτερη και ασφαλέστερη διεκπεραίωση των όποιων στρατιωτικών ενεργειών τους. Καθώς όμως μέρα με τη μέρα ο κλοιός γύρω από τους εναπομείναντες στην πόλη τζιχαντιστές στενεύει απειλητικά, είναι πολύ πιθανό οι σήραγγες αυτές να χρησιμοποιηθούν και για τη διαφυγή τους.  

Οσον αφορά το μέλλον, εάν και όποτε απελευθερωθεί η Μοσούλη, αποτελεί δυστυχώς γεγονός πως μεταξύ των κατοίκων της επικρατεί η δυσπιστία.

Την ώρα που εντείνονται οι θρησκευτικές έριδες και όλοι διερωτώνται ποιοι από τους συμπολίτες τους υπήρξαν πληροφοριοδότες ή συνεργάτες των τζιχαντιστών, έχουν αρχίσει ήδη να σημειώνονται και επιθέσεις αντεκδίκησης. Ενας σουνίτης κάτοικος της Μοσούλης δήλωσε πρόσφατα στο CNN πως φοβάται μην τυχόν και οι κούρδοι Πεσμεργκά τον ρωτήσουν γιατί δεν αποπειράθηκε να δραπετεύσει από τα εδάφη του «χαλιφάτου». Ταυτόχρονα  ανησυχεί εξίσου μην τυχόν και πέσει θύμα τυφλών αντιποίνων από ένοπλους σιίτες. 

BHMA