Οι ΗΠΑ και ο χάρτης με τουρκικές διεκδικήσεις, χωρίς τις ελληνικές θέσεις για την υφαλοκρηπίδα - Γιατί; Μήπως κάποιοι "ολιγώρησαν" στο ΥΠΕΞ;

Βασίλης Νέδος

Χάρτη της Υπηρεσίας Ενεργειακών Πόρων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στο οποίο απεικονίζονται η υφαλοκρηπίδα που διεκδικεί στην Ανατολική Μεσόγειο η Τουρκία, παρουσίασε κατά την περίοδο 2015-2017 ο Αμος Χοκστάιν, τότε αναπληρωτής βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο κ. Χοκστάιν αποκάλυψε στην ιστοσελίδα mcclatchydc.com, ότι ο χάρτης, ο οποίος περιελάμβανε το σενάριο ενός αγωγού από το Ισραήλ στην Τουρκία παρουσιάστηκε στον κ. Ερντογάν κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για το Κυπριακό μεταξύ 2015 και 2017 και περιλαμβανόταν στην προσπάθεια επαναπροσέγγισης Αγκυρας και Τελ Αβίβ. Οπως αναφέρει, τον χάρτη έχουν στην κατοχή τους οι Λιβανέζοι, οι Ισραηλινοί αλλά και οι Κύπριοι.

Στον χάρτη σκιαγραφούνται η κυπριακή ΑΟΖ και τα οικόπεδα στα οποία έχει τεμαχιστεί αλλά και τα όριά της με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τον Λίβανο. Περιλαμβάνονται, επίσης, η τουρκική εκδοχή υφαλοκρηπίδας, αλλά και η ΑΟΖ που η Αγκυρα αποδίδει στα Κατεχόμενα. Υπενθυμίζεται, βεβαίως, ότι η Αγκυρα έχει καταθέσει συντεταγμένες για τις διεκδικήσεις της στην Ανατ. Μεσόγειο στον ΟΗΕ ήδη από το 2011. Ο συγκεκριμένος χάρτης ήταν ένα σχέδιο επίλυσης των μεσανατολικών διαφορών αλλά και του Κυπριακού, καθώς απεικονίζει και έναν μελλοντικό αγωγό από το κοίτασμα «Αφροδίτη» προς την Κύπρο και από εκεί, απέναντι, στην Τουρκία. Είναι σαφές ότι η Ουάσιγκτον έβλεπε την ενέργεια ως καταλύτη για την επίλυση του Κυπριακού, για την επαναπροσέγγιση Τουρκίας και Ισραήλ, αλλά και τη δημιουργία στην Ανατ. Μεσόγειο ενός ενεργειακού κόμβου απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.

Εκτοτε, βεβαίως, έχουν αλλάξει πολλά. Κυρίως, η απόσταση ανάμεσα σε Ισραήλ και Τουρκία έχει γίνει σχεδόν αγεφύρωτη, ενώ οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις διανύουν τη χειρότερη περίοδό τους. Είναι σαφές ότι το σενάριο του χάρτη, αυτή τη στιγμή, βρίσκεται πολύ μακριά από την πραγματικότητα. Είναι, ωστόσο, ενδεικτικό του τρόπου με τον οποίο η ενέργεια υπολογίζεται από τις ΗΠΑ ως μέρος της εξίσωσης για την επίλυση του Κυπριακού και, μάλιστα, τόσο από την κυβέρνηση Τραμπ όσο και από εκείνη του προκατόχου του Μπ. Ομπάμα. Το αμερικανικό ενδιαφέρον για την περιοχή προφανώς παραμένει έντονο, όπως φάνηκε και από τις χθεσινές επαφές που είχε στη Λευκωσία ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών για Ευρώπη και Ευρασία, Ματ Πάλμερ. Στη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη επανέλαβε ότι η Τουρκία πρέπει να αποφύγει τις παράνομες δραστηριότητες στην κυπριακή ΑΟΖ. Ο κ. Πάλμερ συναντήθηκε και με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη, με τον οποίο συζήτησαν για σειρά θεμάτων που αφορούν τη Λευκωσία, με κορυφαίο την άρση της απαγόρευσης αμερικανικών όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Εν τω μεταξύ, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης συνεχίζει τις επαφές του στις ΗΠΑ, από όπου αναφέρθηκε στην παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην ΑΟΖ της Κύπρου.

Καθημερινή