9/4/09

H επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης

της Ελίνας Γαληνού
Ένα από τα ζητήματα που έθεσε ο Ομπάμα απευθυνόμενος στην ολομέμεια της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, ήταν η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Το ζήτημα αυτό που αποτελεί κύριο ενδιαφέρον για το Οικουμενικό Πατριαρχείο και για την ελληνική πλευρά, συνιστά ενδεχομένως και μια ευκαιρία βελτίωσης των σχέσεων Τουρκίας –Πατριαρχείου.
Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, ήταν μια ξακουσμένη σχολή που γνώρισε μέρες δόξας αλλά δεν απέφυγε την «αντίστροφη μέτρηση» λόγω της τουρκικής πολιτικής. Στην Πόλη, ευδοκίμησαν όπως είναι γνωστό, μεγάλα και ονομαστά σχολεία στα οποία οφείλεται η εκπαιδευτική της παράδοση. Τα πλέον οικεία ονόματα για μας τους Ελληνες είναι η Θεολογική Σχολή της Χάλκης και η Μεγάλη του Γένους Σχολή. Αλλα επίσης γνωστά είναι το Ζάππειο Παρθεναγωγείο και το Ζωγράφειο Λύκειο. Τα ιδρύματα αυτά, εκτός από τα επιβλητικά κτίριά τους, γνώρισαν φήμη από τους μεγάλους δασκάλους που δίδαξαν εκεί, οι οποίοι προσέφεραν ποιοτική εκπαίδευση στα Ελληνόπουλα της Πόλης.
Η ίδρυση της σχολής της Χάλκης, ξεκίνησε από τον ζήλο του Πατριάρχη Γερμανού Δ΄ο οποίος κατά τον 19ο αιώνα, αντιλήφθηκε πόσο σημαντική ήταν η οργάνωση εκπαίδευσης για τον κλήρο της Κων/πολης. Με δική του πρωτοβουλία ανακαινίστηκε η Μονή της Αγίας Τριάδας στη Χάλκη και την 1η Οκτωβρίου του 1844, η Θεολογική Σχολή Χάλκης άνοιξε τις θύρες της με πρώτο σχολάρχη τον Κωνσταντίνο Τυπάλδο που θέσπισε και τους 2 πρώτους κανονισμούς της. Η ποιότητα διδασκαλίας και το υψηλό επίπεδο διδασκόντων, σύντομα ξεχώρισαν όχι μόνο στον ομόδοξο αλλά και στον ετερόδοξο κλήρο. Όμως το κτίριο της Σχολής καταστράφηκε σύντομα από σεισμούς και στη θέση του κτίστηκε ένα νέο βυζαντι-νοπρεπές οικοδόμημα σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Φωτιάδη.
Η φοίτηση στη Σχολή ήταν επταετής, αποτελούταν από τριετές λύκειο και τετραετές θεολογικό τμήμα. Επί Πατριάρχου Αθηναγόρα, το λύκειο έγινε ισοδύναμο με τα άλλα λύκεια της Ομογένειας. Η λειτουργία της ανεστάλη το 1971 ενώ το 1984-85 καταργήθηκε επίσημα και το λύκειό της. Η πολυετής σχετικά αντοχή της Σχολής να λειτουργεί ομαλά παρ΄όλο το ανθελληνικό κλίμα της τουρκικής πολιτικής προς την ελληνική εκπαίδευση, οφείλεται κατά κύριο λόγο στην υποστήριξη του Πατριαρχείου, το οποίο ουδέποτε έπαψε να καταβάλει προσπάθειες επαναλειτουργίας της μετά το κλείσιμό της.
Η αναστολή της λειτουργίας της το 1971 (που έγινε κατόπιν απόφασης του τουρκικού υπουργείου Παιδείας), αποτελεί μέρος του φαινομένου αποθάρρυνσης της λειτουργίας ελληνικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που προέβαλαν τα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη και την ελληνική ιστορία. Είναι γνωστό ότι με την επικράτηση του Κεμάλ στην Τουρκία, η εκπαιδευτική γραμμή που δόθηκε αποσκοπούσε στην καλλιέργεια φιλοτουρκικών τάσεων προς όλους τους εκπαιδευόμενους, οι οποίοι αν δεν την ακολουθούσαν, διώκονταν… Ετσι, κατέληξε να φοιτά στα φημισμένα ελληνικά ιδρύματα, ένας πολύ μικρός αριθμός Ελλήνων μαθητών και η παρακμή για την ελληνική εκπαίδευση στην Πόλη, εξαπλώθηκε. Ενας βασικός λόγος που εξηγεί την εκροή Ελλήνων της Πόλης, είναι αυτός.
Εάν βέβαια τώρα, εν όψει των προσπαθειών εξευρωπαισμού της Τουρκίας, ανοίξει τελικά η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, αυτό εκτός από χαρμόσυνο γεγονός, θ΄αποτελέσει και μια νίκη στις προσπάθειες του Πατριαρχείου. Όμως υπό ποίους όρους θα επαναλειτουργήσει; Διότι απ΄όσα γνωρίζουμε, το νομικό καθεστώς της Τουρκίας, επιτρέπει βέβαια θρησκευτική εκπαίδευση ετεροδόξων αλλά μόνο από κρατικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Είναι πράγματι έτοιμο το τουρκικό κράτος για νέα θυρανοίξια της ιστορικής αυτής Σχολής, όπου μέσα από την εκπαίδευση των κληρικών, θα κυριαρχήσει πνεύμα Ορθοδοξίας; Μακάρι…

6 σχόλια:

  1. Αν εμείς (ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί) περιορίσουμε τις επιδιώξεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου σε μια απλή επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης τότε ακόμα και αν αυτό συμβεί είναι χωρίς σημασία. Αυτό που πραγματικά θα είχε αξία αν συνέβαινε θα ήταν η αναγνώριση της οικουμενικότητας του πρώτου τη τάξη πατριαρχείου της Ορθόδοξης εκκλησίας από το τουρκικό κράτος. Εφ’ όσον αυτό συμβεί θα πρέπει το τουρκικό κράτος αν δεν επιθυμεί να πληρώνει μια τέτοια θρησκευτική σχολή τουλάχιστον να επιτρέψει να φοιτούν σε αυτήν ορθόδοξοι θεολόγοι από όλη την υφήλιο.
    Η Ορθοδοξία έχει εξαπλωθεί σε όλες τις ηπείρους και έχει υπό την σκέπη της εκατοντάδες εκατομμύρια χριστιανούς. Όλοι αυτοί χρειάζονται μια πνευματική καθοδήγηση που πρέπει να εκπορεύεται από ένα πνευματικό κέντρο, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η καθαρότητα του δόγματος μέσα από την διαλεκτικότητα όλων αυτών των εθνικών πολιτισμών που βρίσκονται μέσα στην ορθοδοξία. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο αν το οικουμενικό πατριαρχείο αναλάβει τον διεθνή ρόλο που του αναλογεί αλλά πάντα σε συνεργασία με τις αδελφές εκκλησίες. Εκεί υπάρχουν πολλά αγκάθια που ορισμένοι εξω-ορθόδοξοι κύκλοι (στην Αμερική λοξοκοιτάζω) θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν. Αλλά εκεί ακριβώς έγκειται και η πνευματικότητα των προσώπων που υπηρετούν την εκκλησία και θυσιάζουν τον εαυτό τους για το μεγαλείο της.
    Ένα αποτέλεσμα της αναγνώρισης της οικουμενικότητας του Πατριαρχείου θα είναι και η ανάρρηση σε μητροπόλεις του, και μη τούρκων υπηκόων. Εκτός από το οικονομικό κομμάτι της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση όλα αυτά είναι θέματα εσωτερικού δικαίου της Τουρκίας που δεν νοούνται να μένουν άλυτα σε μια χώρα που έχει την φιλοδοξία να γίνει μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή που θέλει να αποκτήσει ειδική σχέση. Ειδική σχέση δεν μπορεί να υπάρξει με μια χώρα που έχει εσωτερικό δίκαιο τυπικό για χώρα της Μέσης Ανατολής.-

    Ελευθέριος Β.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δεν το βλέπω να ανοίγει η σχολή της Χάλκης, επειδή το είπε ξανά ο ΟΒΑΜΑ, στην Λυκοσυνελευσή στην Άγκύρα. Οι τούρκοι κρατουν την σχολή για χαρτί, για την ενταξη τους στην ΕΕ. Εγώ λέω, οτι πρέπει να γίνει δημοψήφισμα για τουρκία και σκόπια, αν τους θέλει ο Ελληνικός λαός στην οικογένεια της Ευρώπης.
    ΔΤ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Εμείς, οι Έλληνες, τι έχουμε να κερδίσουμε από την επαναλειτουργία της Θ.Σ.Χ.;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Γιατί με αφήνει αδιάφορο η επανα-λειτιυργία της Χάλκης;;; Νομίζω επειδή μόνον τούρκοι πολίτες θα μπορούν να εγγράφονται.ή κάνω λάθος;;; Ομως είναι πολλά και ακριβά τα ανταλλάγματα.Αφού μπορεί να γίνει στην σκήτη του Αγίου Ανδρέα όπου το 500 κλινών νοσοκομείο του Τσάρου.Από Θεσσαλονίκη Α.Λ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Η Χάλκη είναι σημαντική για τη διατήρηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αφού θα παρέχει άτομα για τις θέσεις του.

    Το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι σημαντικό για τη διατήρηση της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης. Το ίδιο και αντίστροδα. Χρειάζεται ποίμνιο.

    Η ελληνική κοινότητας της Κωνσταντινούπολης χρειάζεται για να διατηρήσουμε την ιστορική συνέχειά μας και να μην παραδώσουμε το εαυτό μας στην ισοπεδωτική νεοταξίτικη λογική "τίποτε δεν έχει σημασία, μόνο το χρήμα".

    Όσοι έχουν απορίες ακόμη, να το κοιτάξουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Μου έχει δημιουργηθή η εντύπωση πως οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για την επαναλειτουργία της Μεγάλης Σχολής της Χάλκης για αποκλειστικά δικούς των λόγους.

    Εαν κλείσει το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, τότε τα πρωτεία μεταβιβάζονται στο Πατριαρχείο της Μόσχας .... , με ότι αυτό συνεπάγεται για την μακροπρόθεσμη αμερικανική πολιτική!

    Άρα, για αυτόν τον λόγο επιθυμούν, ο μιγάς Χούσεϊν Μπάρακ Ομπάμα και οι περί αυτόν, να συνεχισθεί η λειτουργία του Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως.

    (Δεν είμαι ρατσιστής, αλλως τε πως μπορώ να είμαι όταν ρατσιστής είμαι Έλλην, αλλά ο Χούσεϊν Μπάρακ Ομπάμα είναι ανθρωπολογικά ... μιγάς! Αυτό δεν αλλάζει με τίποτε!).

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.