Aναπάντητες οι προκλήσεις. Αφήνει την Αγκυρα να κάνει το δικό της παιχνίδι στο Αιγαίο

Αντιμέτωπη με κρίσιμα διλήμματα είναι η Αθήνα, καθώς η τουρκική τακτική της δημιουργίας τετελεσμένων στο Αιγαίο αφήνει εκτεθειμένη την ελληνική κυβέρνηση που έχει επενδύσει τα πάντα στα «γλυκά λόγια» και στις ρητορικές δεσμεύσεις περί «καλών σχέσεων» του κ. Ερντογάν.

Τις τελευταίες ημέρες η Αθήνα, θέλοντας να αποφύγει να αντιμετωπίσει τη σκληρή πραγματικότητα των ελληνοτουρκικών, καλεί την τουρκική πλευρά να στείλει σαφές μήνυμα των προθέσεών της και να δείξει εμπράκτως την «εκπεφρασμένη καλή βούληση» του κ. Ερντογάν. Δυστυχώς, η έλλειψη εναλλακτικής στρατηγικής για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και η δογματική προσήλωση στην με κάθε κόστος διατήρηση του «καλού» κλίματος, αποδυναμώνει διαπραγματευτικά τη χώρα και συγχρόνως αφήνει όλο και περισσότερα περιθώρια στην Τουρκία να δημιουργεί τετελεσμένα.

Η Αθήνα είναι πλέον προφανές ότι εθελοτυφλεί και προσποιείται ότι αγνοεί τα ξεκάθαρα μηνύματα που στέλνει η Αγκυρα, καθώς κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που θα προσδοκούσε η ελληνική κυβέρνηση.

Τις τελευταίες εβδομάδες με ένα μπαράζ κινήσεων η Αγκυρα έχει ανοίξει όλα τα ζητήματα αμφισβητήσεων και διεκδικήσεων εναντίον της χώρας μας στο Αιγαίο, υπενθυμίζοντας ότι η «κρατική πολιτική» δεν αλλάζει και δημιουργώντας de facto την ατζέντα όχι μόνο των διερευνητικών επαφών αλλά και των υψηλού επιπέδου πολιτικών επαφών.

Η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης την περασμένη εβδομάδα να προκηρύξει διεθνή διαγωνισμό για την διεξαγωγή τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών σε περιοχή 1.100 τετραγωνικών χιλιόμετρων στη «Μεσόγειο» χωρίς να αναφέρει τη συγκεκριμένη περιοχή και η ταυτόχρονη έξοδος του Πιρι Ρέις για έρευνες σε περιοχή που καλύπτει την ελληνική υφαλοκρηπίδα, δεν είναι τυχαία περιστατικά, αλλά εντάσσονται σε συγκεκριμένη στρατηγική.

Καμία αντίδραση
Η Τουρκία δεν έχει κανέναν λόγο να δείχνει «αυτοσυγκράτηση» όταν διαπιστώνει ότι οι δραστηριότητές της δεν έχουν συνέπειες λόγω έλλειψης ουσιαστικών αντιδράσεων.

Το Πίρι Ρέις, το οποίο θα πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες και νοτίως του Καστελόριζου και της Ρόδου και μόλις μερικά μίλια έξω από τον Ακαμα της Κύπρου, θα περιφέρεται στην περιοχή μέχρι τις 20 Αυγούστου, παίζοντας με τα νεύρα της Αθήνας, που ήλπιζε ότι οι συνεχείς κινήσεις καλής θέλησης προς τον κ. Ερντογάν θα εξασφάλιζαν τουλάχιστον ένα όχι και τόσο «θερμό» καλοκαίρι στο Αιγαίο.

Είχαν προηγηθεί οι προσπάθειες καταγραφής της διεκδίκησης της Τουρκίας για την ευθύνη της Ερευνας και Διάσωσης μέχρι το μέσο του Αιγαίου στο πλαίσιο της επιδίωξης για επιχειρησιακή διχοτόμηση του Αιγαίου, οι υπερπτήσεις στο Αγαθονήσι και οι συνεχείς ΝΟΤΑΜ που θέτουν ζήτημα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών και μη αναγνώρισης του εύρους των 10 ν.μ. του ελληνικού εναέριου χώρου.

Θέλει κομμάτι της υφαλοκρηπίδας
Η υπόθεση του Καστελόριζου είναι κρίσιμη για την Τουρκία. Αμφισβητώντας γενικώς το δικαίωμα που δίνει το δίκαιο της θάλασσας στα νησιά σε υφαλοκρηπίδα και άλλες θαλάσσιες ζώνες, η Τουρκία στοχεύει στο να καρπωθεί η ίδια ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που ανήκει στη Ρόδο και στο Καστελόριζο. Μετά τη δυσάρεστη εμπειρία του 2008, όταν το σκάφος Malene Ostervold μισθωμένο από την τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίων ΤΡΑΟ, ξεκίνησε έρευνες στην περιοχή, τις οποίες με διάφορα προσχήματα συνέχισε τουλάχιστον δύο ημέρες μετά τα ελληνικά διαβήματα, η Τουρκία ξαναδοκιμάζει τις ελληνικές ανοχές στην περιοχή.

Το ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει η Αθήνα εάν η Τουρκία επιχειρήσει να πραγματοποιήσει την έρευνα που έχει προαναγγείλει εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Οι έρευνες αυτές ή θα πρέπει να διακοπούν ή η Τουρκία θα έχει πετύχει μία ακόμη αμφισβήτηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων εν γνώση και με την ανοχή της Αθήνας.

Πλασματική εικόνα
Στην Ευρώπη πιστεύουν ότι όλα πάνε καλά...
Η έξοδος του «Πίρι Ρέις» δεν γίνεται τυχαία, ούτε αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Ηδη από τις 2 Μαρτίου 2004 (όπως έχει αποκαλύψει το «Εθνος της Κυριακής») με έγγραφο που έχει καταθέσει στα Ηνωμένα Εθνη η Τουρκία δήλωνε: «Η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στην Αν. Μεσόγειο, ειδικά σε περιοχές που εκτείνονται δυτικά του γεωγραφικού μήκους 32ο 16’ 18?, αφορά και τα υπάρχοντα δεδομένα και τα νόμιμα και κυριαρχικά δικαιώματα της Τουρκίας».

Στο ίδιο έγγραφο η Τουρκία δηλώνει ότι δυτικώς του συγκεκριμένου γεωγραφικού μήκους η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας πρέπει να γίνει «με συμφωνία όλων των σχετιζόμενων κρατών της περιοχής, στη βάση της αρχής της ευθυδικίας».

Το πιο ενδιαφέρον, όμως, είναι ότι την ίδια θέση επαναλαμβάνει σε όλα τα φόρουμ η Αγκυρα, ακόμη και στην ΕΕ. Ο κ. Νταβούτογλου παρουσίασε και κατέθεσε έγγραφο με τη συγκεκριμένη θέση στην πρόσφατη 48η συνεδρίαση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας. Καθώς η συγκεκριμένη θέση ουσιαστικά δηλώνει ότι η Αγκυρα επιδιώκει εξαίρεση από την εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και ότι θέλει να έχει λόγο στη χάραξη θαλασσίων ζωνών κράτους-μέλους (όπως η Ελλάδα) ακόμη και με τρίτα κράτη, εντύπωση προκαλεί ότι η ελληνική πλευρά προτίμησε να μην αντιδράσει.

Την ίδια τακτική ακολουθεί η Αθήνα και για τις τουρκικές προκλήσεις, για τις οποίες δεν ενημερώνεται η ΕΕ και εμπεδώνεται έτσι η πλασματική εικόνα ότι όλα βαίνουν καλώς. Μένει να αποδειχθεί εάν πράγματι υπάρχει ανατροπή της μέχρι τώρα στρατηγικής, με την αποσύνδεση σταδιακά της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας από τα Ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό και την εγκατάλειψη έτσι του τελευταίου ισχυρού «όπλου» που διέθεταν Ελλάδα και Κύπρος έναντι της Τουρκίας.

ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr
ΕΘΝΟΣ