Πολιτικές αναταράξεις σε Αγκυρα και Ιερουσαλήμ

Η μυστική συνάντηση των Βρυξελλών μεταξύ του Νταβούτογλου και του Μπεν Ελιέζερ
Ασ. Πρες, Ροϊτερς, AFP

Ισχυρές πολιτικές αναταράξεις σε Αγκυρα και Ιερουσαλήμ πυροδότησε η πρώτη απόπειρα επαναπροσέγγισης των κυβερνήσεων του Ισραήλ και της Τουρκίας στον απόηχο της αιματηρής επιδρομής στη νηοπομπή που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας. Η μυστική συνάντηση σε ξενοδοχείο των Βρυξελλών μεταξύ του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, και του Ισραηλινού υπουργού Εργασίας, Βενιαμίν Μπεν Ελιέζερ, στις αρχές της εβδομάδας οργανώθηκε, όχι μόνο με τη σύμφωνη γνώμη των πρωθυπουργών των δύο κρατών, αλλά και τις ευλογίες της Ουάσιγκτον. Σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα «Χάαρετς» και την τουρκική «Χουριέτ», η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε δωμάτιο του ξενοδοχείου, «Κράουνι Πλάζα» της βελγικής πρωτεύουσας, το οποίο είχε κρατηθεί για λογαριασμό του κ. Νταβούτογλου με ψευδώνυμο και κρατήθηκε μυστική ακόμα και από υψηλόβαθμα στελέχη των δύο κυβερνήσεων.

Αποζημιώσεις
Οι πληροφορίες αναφορικά με το περιεχόμενο της συζήτησης των κ. Νταβούτογλου και Μπεν Ελιέζερ διίστανται. Επικαλούμενη πηγές προσκείμενες στον κ. Νταβούτογλου, η «Χουριέτ» υποστηρίζει ότι ο κ. Μπεν Ελιέζερ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο καταβολής αποζημιώσεων στα θύματα της επιδρομής του ισραηλινού στρατού στο μεγαλύτερο πλοίο της νηοπομπής, το τουρκικό «Μαβί Μαρμαρά». Την Παρασκευή, ωστόσο, ανώτατος αξιωματούχος της ισραηλινής κυβέρνησης διέψευσε κατηγορηματικά ότι ο κ. Μπεν Ελιέζερ δεσμεύτηκε για την καταβολή αποζημιώσεων. Αλλες πηγές, από την πλευρά τους, επιμένουν ότι οι δύο υπουργοί συζήτησαν αναφορικά «μ’ ένα αποδεκτό κείμενο συγγνώμης» από το Ισραήλ προς την Τουρκία. «Ο κ. Νταβούτογλου απαίτησε μια ξεκάθαρη δήλωση συγγνώμης και όχι απλώς ένα κείμενο με το οποίο το Ισραήλ θα εκφράζει τη λύπη του, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση η Αγκυρα θα απαγορεύσει τη διέλευση από το FIR της, όχι μόνο των στρατιωτικών, αλλά και των πολιτικών αεροσκαφών του εβραϊκού κράτους», δήλωσε Τούρκος διπλωμάτης στη «Χάαρετς». Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι ο κ. Μπεν Ελιέζερ απάντησε ότι «το Ισραήλ θα εξετάσει τόσο το ζήτημα της συγγνώμης, όσο και αυτό των αποζημιώσεων όταν ολοκληρωθούν οι έρευνες της δημόσιας επιτροπής για τη διαλεύκανση του τραγικού περιστατικού». Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με ισραηλινές κυβερνητικές πηγές, το πόρισμα της επιτροπής του στρατού για τα γεγονότα της 1ης Ιουνίου αναμένεται να είναι «πολύ πιο επικριτικό απ’ όσο ορισμένοι πιστεύουν».

Απεκρύβη
Στους Ισραηλινούς κυβερνητικούς αξιωματούχους από τους οποίους απεκρύβη η συνάντηση συγκαταλέγεται και ο σκληροπυρηνικός υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Αβιγκντορ Λίμπερμαν. Πηγές προσκείμενες στον τελευταίο υπογράμμιζαν ότι η προσωπική του σχέση με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπέντζιαμιν Νετανιάχου, έχει πληγεί ανεπανόρθωτα. Μιλώντας στο ισραηλινό ραδιόφωνο, ο κ. Λίμπερμαν χαρακτήρισε «απαράδεκτο» το γεγονός ότι δεν ενημερώθηκε από τον πρωθυπουργό και άφησε να εννοηθεί ότι η συνάντηση Μπεν Ελιέζερ - Νταβούτογλου δεν ήταν καλή ιδέα. Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, πάντως, ξεκαθάρισε ότι το ακροδεξιό κόμμα, Ισραέλ Μπεϊτινού, του οποίου ηγείται, δεν πρόκειται να αποχωρήσει από τον κυβερνητικό συνασπισμό του κ. Νετανιάχου.

Η συνάντηση Μπεν Ελιέζερ - Νταβούτογλου προκάλεσε αντιδράσεις και στην Τουρκία, όπου η αντιπολίτευση κατηγόρησε τον πρωθυπουργό, Ταγίπ Ερντογάν για υποκρισία. «Το πραγματικό του πρόσωπο έχει πλέον φανεί», δήλωσε στη «Χάαρετς» βουλευτής της τουρκικής αντιπολίτευσης. «Πρώτα επιτίθεται φραστικά στο Ισραήλ και στη συνέχεια διοργανώνει μυστικές συζητήσεις με αξιωματούχους της ίδιας χώρας που απειλεί με μονομερείς κυρώσεις», πρόσθεσε ο ίδιος. Αντιδράσεις υπήρξαν και στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, όπου αρκετοί βουλευτές δεν ασπάζονται την άποψη Νταβούτογλου ότι «ναι μεν το Ισραήλ προέβη σε δυσανάλογη χρήση βίας, αλλά τα τουρκικά συμφέροντα δεν εξυπηρετούνται από μια ολική ρήξη στις σχέσεις των δύο κρατών» και επιθυμούν την παραδειγματική τιμωρία του εβραϊκού κράτους.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ