Ειρήσθω Ποιας παιδείας προϊόν η νυν παρακμή μας;

Με τον Λάζαρο Μαύρο

Γ Ι Α ΝΑ εξηγήσουμε και ν’ αντιληφθούμε πώς καταντήσαμε οι Έλληνες στη σημερινή μας παρακμή, ένας απ’ τους ασφαλέστερους ίσως τρόπους είναι να ερευνήσουμε ποιας παιδείας και ποιας διαπαιδαγώγησης προϊόντα είμαστε οι νυν εν ενεργεία γενεές: Κυβερνώντες και κυβερνώμενοι, άρχοντες και αρχόμενοι, λαός και ηγεσία. Ίσως θα πρέπει να θυμηθούμε και να ξαναμελετήσουμε, σε όπισθεν βάθος χρόνου έρευνα, τις περί την παιδεία αντιπαραθέσεις: Ποιο είδος παιδείας είχε κατά καιρούς επιβληθεί από τους κατά το παρελθόν κυβερνήσαντες; Και ποιος τότε αντίλογος διαφωνούντων δεν είχε εισακουσθεί, αλλ’ αλαζονικώς απορρίφθηκε από τους τοτινούς κραταιούς της εξουσίας;

Τ Ο ΕΙΔΟΣ και το περιεχόμενο της παιδείας - διαπαιδαγώγησης είναι το σημαντικό. Καθίσταται δε σημαντικότερο, απ’ το προφανέστατα περίεργο γεγονός ότι: Ενώ ευτυχήσαμε να έχουμε κατά παρασάγγας πολλαπλάσιους, απ’ όλες μαζί τις προηγούμενες γενιές, πτυχιούχους πανεπιστημίων και δόκτορες και προφεσόρους, δυστυχήσαμε, όμως, όλο αυτό το επίτευγμα, όλο τούτο το δυναμικό, αντί να οδηγήσει στην ακμή της πατρίδας, στην άνθιση του δημοκρατικού πολιτεύματος, στην πρόοδο της κοινωνίας και στην αύξηση της εθνικής ισχύος, να ευθύνεται προφανώς -σαν βαθύτερη γενεσιουργός αιτία- για την παρακμή της, την κατάπτωση και την απελπισία.

Κ Α Ι ΒΕΒΑΙΑ αυτή η εισήγηση, για τη μελέτη του παρελθόντος της παρασχεθείσας παιδείας, ενώπιον των οικτρών και προδήλως αποτυχημένων προϊόντων της, δεν έχει στόχο να στήσουμε στο εδώλιο και να καταδικάσουμε τους κατά το απώτερο ή πρόσφατο παρελθόν ιθύνοντες, ούτε και για ν’ απαιτήσουμε… αποζημιώσεις! Εξ άλλου, δικοί μας πάντοτε, εκ του λαού εκλελεγμένοι και υπό των κομμάτων μας επιλεγμένοι, με τη λαϊκή εντολή θωρακισμένοι, ήσαν οι εκάστοτε υπό των κυβερνώντων διορισμένοι για τα της παιδείας. Συλλογική, δηλαδή, η ευθύνη.

Ν Ο Η Μ Α ΚΑΙ στόχος και σκοπός είναι το «εκ των παθημάτων μάθημα». Ποιο είδος παιδείας - διαπαιδαγώγησης είναι αναγκαίο να επιλεγεί σήμερα για τις νέες γενιές των μελλοντικών πολιτών. Με ποια παιδεία, τα παιδιά και τα εγγόνια μας θ’ αναστρέψουν την κατάπτωση, θ’ ανατρέψουν την κατάντια και θα οδηγήσουν την πατρίδα στην ακμή εκείνη που αποτύχαμε να τους προσφέρουμε οι παλαιότεροι;

Π Α Ι Δ Ε Ι Α ΕΙΝΑΙ πάντοτε το σχολείο. Αλλά δεν είναι το μόνο. Πολύ περισσότερο στην εποχή μας, σε σύγκριση με την εποχή των παππούδων μας, παιδεία - διαπαιδαγώγηση (με την θετική ενίοτε και ιδίως την αρνητική καθημερινά έννοια της) είναι και τα Μέσα Συλλογικής Ενημέρωσης, μ’ επικεφαλής την τηλεόραση. Ποιες δυνάμεις εμπνευσμένων θ’ αναλάβουν άραγε το τολμηρό αυτό έργο;