Πιέσεις για αδειοδοτήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ - Ξεκαθαρίζουν για γεωτρήσεις ΕΝΙ, Total και Noble

Γράφει: Πέτρος Θεοχαρίδης

Λευκωσία: Συνεχίζεται το έντονο ενδιαφέρον από μεγάλες και μικρότερες διεθνείς εταιρείες υδρογονανθράκων για να αποκτήσουν δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης σε ελεύθερα τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ. Το ενδιαφέρον και οι πιέσεις αφορούν ιδιαίτερα τεμάχια που είναι στην «εξωτερική» ζώνη της ΑΟΖ και συνορεύουν με τις ΑΟΖ Αιγύπτου, Ισραήλ και Λιβάνου, προφανώς λόγω της λύσης  ενός σημαντικού γεωλογικού αινίγματος από την ΕΝΙ με την επιτυχή γεώτρηση στο «Ζορ». 

Μάλιστα, οι πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι μεγάλες εταιρείες, που προέρχονται από κράτη με μεγάλο εκτόπισμα στο διεθνές πολιτικό παρασκήνιο, είναι αποφασισμένες να διεκδικήσουν τεμάχια σε περιοχές στις οποίες η Τουρκία προβάλλει αμφισβητήσεις δικαιωμάτων και παρενοχλεί με πολεμικά οποιαδήποτε σχετική ενέργεια της Κυπριακή Δημοκρατίας.

Το ενδιαφέρον ουσιαστικά μετατρέπεται σε πίεση προς την Κυβέρνηση για αποφάσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του «Φ», η Κυβέρνηση εξετάζει το θέμα και είναι θετική στο να προχωρήσει σε παραχώρηση δικαιωμάτων έρευνας, αφού όμως διευκρινιστεί νομοτεχνικά το θέμα της διαδικασίας, ενώ ένας δεύτερος παράγοντας για τον οποίο θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις είναι ο χρόνος. 

Να σημειωθεί ότι στην κυπριακή ΑΟΖ υπάρχουν σήμερα ελεύθερα τα οκτώ από τα δεκατρία τεμάχια, όπως και μέρος του «12» που επέστρεψε υποχρεωτικά η Noble στην ανανέωση των συμβολαίων της με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Ο χρόνος είναι επίσης κρίσιμο ζήτημα για τρεις κυρίως λόγους: Ο πρώτος είναι η εκμετάλλευση των ευνοϊκών συνθηκών που δημιουργήθηκαν μετά την ανακάλυψη του «Ζορ». Δεύτερος λόγος είναι οι εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα στην περιοχή μας (Αίγυπτο, Ισραήλ και Λίβανο κυρίως) που είναι συνεχείς και φέρνουν θετικές ή αρνητικές ανατροπές και διαμορφώνουν ολοένα και νέες συνθήκες. Και τρίτος λόγος οι εξελίξεις στο Κυπριακό και η αξιολόγηση της επίδρασης μιας νέας διαδικασίας ανάθεσης δικαιωμάτων για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.

Ταυτόχρονα, σημαντικός παράγοντας που θα επιδράσει στη διαμόρφωση των εξελίξεων σε σχέση με τα ενεργειακά, είναι και η ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ της Noble και της BG. Η ιδιαίτερα καθοριστική για την τύχη του «Αφροδίτη» και όχι μόνο συμφωνία, με βάση την αρχική κοινή ανακοίνωση των Noble και BG, θα έπρεπε να ολοκληρωθεί το αργότερο σήμερα, οπότε τα πράγματα θα ξεκαθαρίσουν πολύ γρήγορα.

Να σημειωθεί ότι οι πληροφορίες του «Φ» θέλουν την BG να είναι μία από τις εταιρείες κολοσσούς που ενδιαφέρονται για τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ, μαζί με την ΕΝΙ, που θέλει πρόσθετα τεμάχια, την Total, την Noble και άλλους.

 

Ρευστό το ενεργειακό παζλ της περιοχής

 

Η ανακάλυψη του «Ζορ» άλλαξε τον ενεργειακό σχεδιασμό τόσο σε επίπεδο κυβερνήσεων όσο και σε επίπεδο εταιρειών όχι μόνο στην Αίγυπτο, αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή. Ήρθε στην πιο καλή στιγμή για την Αίγυπτο, αφού φέρνει μια σχετική ενεργειακή ισορροπία κυρίως εντός της χώρας και ο προγραμματισμός ανάπτυξής του, που γίνεται με ταχείς ρυθμούς, είναι για να καλύψει τις ελλείψεις που προκαλούν την ενεργειακή κρίση στη χώρα.

Είκοσι γεωτρήσεις σε 26 μήνες -η πρώτη, όπως έγραψε ο «Φ», ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα, με κονδύλι $12 δισ. από πλευράς ΕΝΙ, με ένα γεωτρύπανο, το SAIPEM 10000, που έχει δυνατότητες για πολύ μεγάλα βάθη- δείχνουν την επικέντρωση στο κοίτασμα-μαμούθ. 

Ένα από τα μεγάλα κομμάτια του παζλ είναι αυτό του Ισραήλ και κυρίως της ανάπτυξης του «Λεβιάθαν», του τελευταίου μεγάλου κοιτάσματος της ΑΟΖ της χώρας. Που αξίζει να σημειωθεί ότι ανακαλύφθηκε αφού προηγήθηκαν συνολικά -από το 1948 μέχρι τώρα- σχεδόν 500 γεωτρήσεις, εκ των οποίων επιτυχείς ήταν μία στις 50 περίπου. Η καθυστέρηση στο ξεκαθάρισμα των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης, αρχικά από τη Βουλή και μετά από την αντιμονοπωλιακή Αρχή της χώρας, αναμένεται να συνεχιστεί για ακόμα ένα-δύο μήνες, μέχρι που το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας αποφασίσει επί σχετικών προσφυγών.

Οι αποφάσεις για το «Λεβιάθαν» είναι σημαντικές, αφού υπάρχει συμφωνία προθέσεων για εξαγωγές στην Αίγυπτο, υπάρχει το ενδιαφέρον για εξαγωγές στην Τουρκία για τις ανάγκες της χώρας που είναι εξαρτώμενες της λύσης του Κυπριακού. Παράλληλα, αν Ισραήλ με Noble – Delek αποφασίσουν την εκμετάλλευση του μεγάλου κοιτάσματος σύντομα, η εξέταση συνεργιών και κυρίως εν μέρει κοινού αγωγού προς την Αίγυπτο από «Αφροδίτη» και «Λεβιάθαν» θα τεθεί επί τάπητος. 

Άλλο ένα κομμάτι του παζλ, που για την ώρα παραμένει «κοιμώμενο» αλλά όταν βγει από τη χειμερία του νάρκη θα αποτελέσει ακόμα ένα σημαντικό στοιχείο για τον ενεργειακό χάρτη της περιοχής, είναι ο Λίβανος, όπου επίσης υπάρχουν θαλάσσιες περιοχές πολλά υποσχόμενες. Σε περίπτωση που βρεθούν κοιτάσματα στον Λίβανο, η εικόνα θα αλλάξει εκ νέου, αφού θα υπάρχουν και οι επιλογές του αγωγού προς Τουρκία όπως και αυτές της μεταφοράς του στην Αίγυπτο μέσω Κύπρου. Αυτό δείχνουν και οι παρουσιάσεις που κάνει το Υπουργείο Ενέργειας του Λιβάνου με βάση τους χάρτες που ετοίμασαν.

 

Νέες γεωτρήσεις

Αλλαγή σελίδας έχουμε και στο θέμα των νέων γεωτρήσεων και των ελπίδων για ανακάλυψη πρόσθετων σημαντικών ποσοτήτων φυσικού αερίου σε κοιτάσματα, με βάση την ανακάλυψη της ΕΝΙ στην αιγυπτιακή ΑΟΖ πολύ κοντά στην κυπριακή. 

Έτσι η ΕΝΙ, που πραγματοποίησε δύο γεωτρήσεις χωρίς θετικό αποτέλεσμα, ενώ είχε σχεδιάσει έξι γεωτρήσεις, επανέρχεται δριμύτερη. Υπενθυμίζεται ότι είχε προγραμματίσει έξι γεωτρήσεις και ακύρωσε τις τέσσερεις μετά την αποτυχία, λέγοντας σαφώς ότι ο λόγος ακύρωσης του προγράμματος ήταν η επανεξέταση του γεωλογικού μοντέλου της περιοχής.

Σε μερικές εβδομάδες -πριν το τέλος του μήνα- αναμένεται αντιπροσωπεία της ΕΝΙ, για να συζητήσει με το Υπουργείο Ενέργειας τόσο τους νέους στόχους γεωτρήσεων που προγραμματίζει όσο και το σχετικό χρονοδιάγραμμα.

Στόχους και πρόγραμμα γεωτρήσεων ετοιμάζει και η Total, που επίσης ακύρωσε το γεωτρητικό της πρόγραμμα και έδωσε πίσω το «10», που τώρα επαναδιεκδικεί έντονα.

Και η Noble (με τις BG και Delek) θα πρέπει σύντομα να ενημερώσουν το Υπουργείο στη Λευκωσία για το πότε και ποιας μορφής θα είναι η επόμενη γεώτρηση στο «12», που πρέπει να καθοριστεί μέχρι τον Μάιο. 

Φιλελεύθερος