Καυτός Δεκέμβριος για Αθήνα και Σκόπια

Πυρετώδεις διεργασίες εν όψει ενταξιακών διαπραγματεύσεων με «ανοιχτό μυαλό» από ελληνικής πλευράς και κλειστά χαρτιά από τον σκοπιανό πρωθυπουργό

ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΗ να εκμεταλλευθεί το ορόσημο του Δεκεμβρίου προκειμένου να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για να κλείσει η «πληγή» του Σκοπιανού εμφανίζεται η κυβέρνηση. Οι διεργασίες στο «πεντάγωνο» Αθήνα- Σκόπια- Ουάσιγκτον- Βρυξέλλες- Νέα Υόρκη είναι αυτή την περίοδο πυρετώδεις.
Ωστόσο δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι το «ανοιχτό μυαλό» που επαναλαμβάνει ότι διαθέτει η ελληνική πλευρά θα αποδειχθεί αρκετό. Και αυτό διότι, όπως επισημαίνουν καλά πληροφορημένες πηγές, ο σκοπιανός πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι κρατά κλειστά τα χαρτιά του και ουδείς γνωρίζει «αν είναι διατεθειμένος να καταβάλει το τίμημα που συνεπάγεται μια αμοιβαία αποδεκτή λύση».

Η απόφαση του Πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών κ. Γ. Παπανδρέου να ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας με τον κ. Γκρούεφσκι, συναντώντας τον διμερώς πριν από περίπου δύο εβδομάδες στις Βρυξέλλες, έδειξε την επιθυμία της Αθήνας να αναζωογονήσει μια καρκινοβατούσα διαδικασία, όπως αυτή των Ηνωμένων Εθνών. Η άτυπη συνάντηση του έλληνα διαπραγματευτή πρέσβη κ. Αδ. Βασιλάκη με τον προσωπικό απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, ήταν το δεύτερο βήμα. Ο κ. Νίμιτς, ο οποίος είχε προχθές άτυπη συνάντηση και με τον σκοπιανό διαπραγματευτή Ζόραν Γιόλεφσκι, δεν αποκλείεται να έχει και επίσημες συναντήσεις με τους δύο άνδρες αυτή την εβδομάδα.

Δημοσίως η Αθήνα επιμένει ότι το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων παραμένει ο ΟΗΕ. Υπάρχουν ωστόσο μηνύματα ότι αναζητούνται και άλλα κανάλια επικοινωνίας που θα διευκολύνουν την προσέγγιση θέσεων και αντιλήψεων. Απαιτείται όμως και η ανταπόκριση της άλλης πλευράς. Παράλληλα στο παρασκήνιο είναι σαφές ότι η Ουάσιγκτον θα ήθελε να τελειώνει με την εκκρεμότητα της ονομασίας και να ολοκληρωθεί η ένταξη της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (πΓΔΜ) στο ΝΑΤΟ. «Η αμερικανική επιθυμία να κλείσει ο φάκελος εντός Δεκεμβρίου μοιάζει πάντως υπερβολικά αισιόδοξη» επισημαίνουν διπλωματικοί κύκλοι. Θα μπορούσε όμως να επιταχύνει τις διαδικασίες προς μια λύση.

Σύμφωνα με τις ενδείξεις, το «σκληρό πόκερ» θα παιχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ). Η ελληνική κυβέρνηση γνωρίζει ότι παρά την εισήγηση της Επιτροπής να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις ΕΕ- πΓΔΜ, το κλειδί που ανοίγει την πόρτα προς αυτές το κρατά η Αθήνα. Αν πιεστεί υπερβολικά, δεν μπορεί παρά να χρησιμοποιήσει το δικαίωμα βέτο που διαθέτει.

Το διάστημα όμως ως τον Δεκέμβριο αφορά και ένα ιδιότυπο παιχνίδι για το ποιος θα επωμιστεί το βάρος ενός νέου αδιεξόδου (blame- game). Θα είναι η Ελλάδα ή η πΓΔΜ; «Η κυβέρνηση θα ασκήσει βέτο αν χρειαστεί. Ωστόσο με τόσα μέτωπα ανοιχτά, ίσως το τελευταίο που θα ήθελε, θα ήταν να φανεί ότι μόνο προβλήματα προκαλεί και δεν λύνει κανένα. Και οι πιέσεις να μην φθάσει στο βέτο θα είναι υπαρκτές» σχολιάζουν δυτικές διπλωματικές πηγές με γνώση των χειρισμών. Οι Σκοπιανοί κατανοούν επίσης πολύ καλά ότι δεν πρέπει να βγουν χαμένοι από το blame - game. Γι΄ αυτό και πρόσφατα ο κ. Γκρούεφσκι δήλωσε ότι αν η Αθήνα θέσει βέτο τον Δεκέμβριο, θα σημαίνει ότι δεν έχει πρόθεση να βρεθεί λύση στο θέμα της ονομασίας. Την ίδια στιγμή όμως ο σκοπιανός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Μιλόσοσκι αναφερόταν στην πιθανότητα διμερών διαπραγματεύσεων. Εκανε μάλιστα λόγο για αξιοποίηση του μοντέλου Σλοβενίας- Κροατίας (μέσω του οποίου η πρώτη ήρε τις αντιρρήσεις της για τη συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της δεύτερης με την ΕΕ) προς επίλυση του ζητήματος.

Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην αυστριακή εφημερίδα «Die Ρresse» ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών κ. Δ. Δρούτσας εκφράστηκε, προσεκτικά, θετικά υπέρ του ονόματος «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας». «Αυτό (σ.σ.: το προτεινόμενο όνομα) αποτελεί μια πρότασητην οποία η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να λάβει υπόψη της» σημείωσε. Αν και τα Σκόπια δεν έχουν ανοίξει τα χαρτιά τους, πληροφορίες από τη γειτονική χώρα αναφέρουν ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια συμφωνία επ΄ αυτού.

Τα δύσκολα ερωτήματα προκύπτουν στη συνέχεια. Πώς θα διευθετηθεί το ζήτημα της γλώσσας και ταυτότητας, στο οποίο οι Σκοπιανοί εμφανίζονται αμετακίνητοι; Τι θα γίνει με το δημοψήφισμα στο οποίο επιμένει ο κ. Γκρούεφσκι; Και πώς θα διασφαλιστούν οι εγγυήσεις εφαρμογής που επιθυμεί η Αθήνα; Οι ακριβείς κινήσεις θα αποφασιστούν το προσεχές διάστημα.

ΑΓΓ. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

tovima.gr