Εγκρίθηκε, στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, το «ιστορικό ψήφισμα» του Συμβούλιου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Συρία. Αυτό βασίστηκε στην πρωτοβουλία της Ρωσίας για την επιβολή διεθνούς ελέγχου στο χημικό οπλοστάσιο της Συρίας, με σκοπό την καταστροφή του.

Αμέσως μετά την ψηφοφορία, ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, ανέφερε στην ανταποκρίτρια της εφημερίδας «Kommersant», Γελένα Τσερνιένκο, με ποιο τρόπο οι εταίροι της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας επιχείρησαν να αναστρέψουν τα όσα προηγουμένως είχαν συμφωνηθεί και τι μπορεί να υπονομεύσει τη διαδικασία αφοπλισμού στη Συρία.

Kommersant: Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, χαρακτήρισε τις συμφωνίες για τη Συρία «ιστορικό πλαίσιο», ενώ ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Λοράν Φαμπιούς, δήλωσε ότι «το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επιτέλους δικαίωσε τον προορισμό του». Συμφωνείτε με αυτές τις εκτιμήσεις;
Σ.Λαβρόφ: Στη διπλωματία υπάρχει μια παράδοση: Μετά την επίτευξη μιας συμφωνίας, ο καθένας να δίνει μεγαλύτερη έμφαση σε αυτό που ο ίδιος νομίζει.
Το ίδιο κάναμε και εμείς, τονίζοντας στην ομιλία μας ότι το ψήφισμα δεν εγκρίνεται στο πλαίσιο του κεφαλαίου 7 της χάρτας του ΟΗΕ (το οποίο επιτρέπει τη χρήση στρατιωτικής ισχύος). Αυτό ήταν το κρισιμότερο σημείο και σε αυτό δεν μπορεί να υπάρξει καμία ασάφεια.


Τονίσαμε, επίσης, ότι η συριακή ηγεσία προσχώρησε εθελοντικά στη Συνθήκη απαγόρευσης των χημικών όπλων. Και δεν έχει σημασία για ποιους λόγους. Λένε πως αυτό έγινε υπό την απειλή επίθεσης, αλλά εμένα αυτό δεν με ενδιαφέρει. Το σημαντικό είναι το αποτέλεσμα.
Για εμάς, πρωταρχική σημασία έχει ότι το Σ.Α. του ΟΗΕ καθόρισε τους υπεύθυνους για τις διαδικασίες καταστροφής του χημικού οπλοστασίου, όπως και για τη διασφάλιση της προστασίας του προσωπικού που θα εργαστεί εκεί. Με την ευθύνη αυτή είναι επιφορτισμένη κατά πρώτο λόγο η συριακή κυβέρνηση. Ωστόσο, υπεύθυνη είναι και η αντιπολίτευση.
Ένα ακόμη σημαντικό σημείο είναι η αναφορά στο ψήφισμα ότι τα χημικά όπλα δεν πρέπει να πέσουν στα χέρια μη κρατικών οργανώσεων, δηλαδή στην αντιπολίτευση και τις ομάδες της.
Επιστήσαμε ιδιαίτερα την προσοχή προς τα γειτονικά με τη Συρία κράτη, ότι οι προσπάθειες χρησιμοποίησης του εδάφους τους για προμήθεια των αντικαθεστωτικών με χημικά όπλα είναι μη αποδεκτές.
Το να αναφέρουμε, ότι αυτό το ψήφισμα υποχρεώνει κάποιον να κάνει κάτι, ότι σημαίνει επιτέλους την αφύπνιση του Συμβουλίου Ασφαλείας, είναι δύσκολο, καθώς ό,τι συνέβη δεν είναι παρά μια ευχάριστη συγκυρία. Αντιμετωπίζω το συγκεκριμένο θέμα με φιλοσοφική διάθεση.
Το σημαντικό είναι ότι το ψήφισμα ικανοποιεί απόλυτα τις συμφωνίες εκείνες που είχαν επιτευχθεί με τον Τζον Κέρι στη Γενεύη. Σύμφωνα με αυτές, σημαντικότερος φορέας για την υλοποίηση των στόχων να τεθούν υπό έλεγχο, να καταγραφούν και να καταστραφούν τα αποθέματα των χημικών όπλων, είναι ο Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (OPCW).

Θετικό το αποτέλεσμα
ΕΡ.: Πως συνέβη, ύστερα από τις τριήμερες διαπραγματεύσεις στη Γενεύη όπου θεωρητικά είχατε συμφωνήσει σε όλα με τον κ. Κέρι, υποχρεωθήκατε στη συνέχεια επί δύο εβδομάδες να επιδιώκετε να συμφωνηθούν τα ίδια σημεία;
ΑΠ.: Εδώ υπάρχουν δυο πτυχές. Πρώτον, αυτό που συμφωνήθηκε στη Γενεύη δεν ήταν ένα νομικό κείμενο, με τους προβλεπόμενους συγκεκριμένους όρους που χρησιμοποιούνται στις επίσημες αποφάσεις των διεθνών οργανισμών. Η γλώσσα της Γενεύης, παρότι ήταν στο μέγιστο βαθμό κοντά στους όρους αυτούς, χρειαζόταν να γίνει πιο λεπτομερής.
Δεύτερον, εμφανίστηκε μια επιδίωξη από τους αμερικανούς εταίρους μας -ας μην το κρατάμε κρυφό- να αναστρέψουν παρόλα αυτά την κατάσταση και να επιστρέψουν στο «κεφάλαιο 7» περί στρατιωτικής ισχύος. Στάθηκε αναγκαίο να ξοδευτεί πολύς χρόνος σε διαπραγματεύσεις. Τελικά, είμαι ικανοποιημένος ότι μείναμε πιστοί στα συμφωνηθέντα της Γενεύης, τα οποία έχουν καθοριστική σημασία.
Επομένως, το αποτέλεσμα είναι συνολικά θετικό. Δεν αντανακλά κάποια αλλαγή στις προσεγγίσεις ως προς τη συριακή κρίση. Δεν υπάρχουν κανενός είδους εγκεκριμένες από το Σ.Α. απειλές για στρατιωτική δράση. Όλα παραμένουν μέσα στο πολιτικό πεδίο.

ΕΡ.: Υπάρχουν πάντως αναφορές για τις συνέπειες παραβάσεων.
ΑΠ.: Ναι, σημειώσαμε ότι οποιεσδήποτε παραβάσεις γίνουν, από οποιαδήποτε πλευρά -είτε από την κυβέρνηση είτε από τις ομάδες της αντιπολίτευσης- πρέπει ύστερα από προσεκτική έρευνα να αναφερθούν στο Σ.Α. του ΟΗΕ. Αυτό αφορά -ας μη δώσει ο Θεός- και τη χρήση χημικών όπλων από οποιονδήποτε. Αν πειστούμε ότι σίγουρα κάποια πλευρά έκανε παραβάσεις ή χρησιμοποίησε χημικά όπλα, τότε θα είμαστε έτοιμοι να λάβουμε απόφαση βάσει του «κεφαλαίου 7».

«Θα συμμετάσχουμε στην επιχείρηση»
ΕΡ.: Ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν ώστε να ξεκινήσει άμεσα η καταστροφή του χημικού οπλοστασίου; Είχε ανακοινωθεί ότι ήδη την 1η Οκτωβρίου οι επιθεωρητές του OPCW θα μπορέσουν να μεταβούν στη Συρία.
ΣΥΡΙΑ
Διαβάστε περισσότερα: Συρία
 
ΑΠ.: Ναι. Μια πρώτη ομάδα από 10-12 επιθεωρητές του OPCW θα κατευθυνθούν στη Συρία, για να τακτοποιήσουν οργανωτικά ζητήματα της διαμονής ολόκληρης της αποστολής. Αυτοί, θα πρέπει να προσδιορίσουν ποια θα είναι βάση τους και τον τρόπο που θα εργαστούν. Είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε σε όλες τις συνιστώσες της επικείμενης επιχείρησης. Δηλαδή στις δραστηριότητες επιθεώρησης και στις διοικητικές δομές που μπορεί να συσταθούν για το συντονισμό των ενεργειών μεταξύ ΟΗΕ και OPCW επί τόπου, καθώς και στις δομές που αναγκαστικά θα δημιουργηθούν για λόγους ασφαλείας, συνδράμοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τις συριακές αρχές. 

ΕΡ.: Ποια επίδραση θα έχουν στις ρωσο-αμερικανικές σχέσεις οι συμφωνίες για τη Συρία;
ΑΠ.: Δεν θα ήθελα να εξάγω συμπεράσματα για τυχόν μακροπρόθεσμες τάσεις στις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ.
Είναι γεγονός ότι στον μεταξύ μας διάλογο προκύπτουν από καιρό σε καιρό διαφωνίες, αλλά σχεδόν πάντοτε αυτές επιδέχονται λύσης και δεν προκαλούν μη αναστρέψιμες συνέπειες στη γενική κατεύθυνση ανάπτυξης της συνεργασίας μας.
Εδώ υπερισχύει η κατανόηση της σημασίας που έχει η συνεργασία μας, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στα σοβαρότερα προβλήματα, όπως η τρομοκρατία, η διακίνηση ναρκωτικών, το οργανωμένο έγκλημα, η διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής.
Είδατε, άλλωστε, πόσο γρήγορα μας ένωσε ο στόχος για επίλυση του προβλήματος των χημικών όπλων στη Συρία.
Είμαστε ρεαλιστές και ενεργούμε με το σκεπτικό ότι τα συναισθήματα είναι κάτι το προσωρινό.

 Η ΡΩΣΙΑ ΤΩΡΑ