Παιχνίδι με τη φωτιά στη σκακιέρα της Κριμαίας

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΑ

Η Κριμαία, ένας ακόμη «σκελετός» που βγαίνει από το ντουλάπι της σύγχρονης ευρωπαϊκής Ιστορίας, οδηγεί σε μια περιφερειακή αντιπαράθεση η όποια εάν δεν εκτονωθεί με μια συμβιβαστική λύση τα επόμενα εικοσιτετράωρα, κινδυνεύει να εκτραπεί σε μια «παγωμένη» σύγκρουση που θα παραπέμπει στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου.

Το ξεδόντιασμα που έχει υποστεί η ρωσική επιρροή στην Ευρώπη αλλά και στην Κεντρική Ασία, δεν αφήνει πολλά περιθώρια στον πρόεδρο Πούτιν για να εγκαταλείψει στην τύχη της την Ουκρανία που αποτελεί το τελευταίο κρίσιμο ανάχωμα έναντι της Δύσης. Ομως η Ουκρανία, εκτός από έναν κρίσιμο ζωτικό χώρο στην καρδιά της Ευρώπης για τον οποίο για μια ακόμη φορά συγκρούονται η Ρωσία με τη Δύση, αποτελεί κάτι παραπάνω για τη Μόσχα.

Παιχνίδι της Ιστορίας
Η Ανατολική Ουκρανία και η Κριμαία στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας αποτελούν περιοχές που η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού είναι Ρώσοι, που σε ένα από τα γνωστά παιχνίδια της Ιστορίας και της τύχης βρέθηκαν να ζουν από το 1991 με το «διαβατήριο» της Ουκρανίας.

Για τη Ρωσία είναι θέμα τιμής η προστασία των ρωσικών πληθυσμών στην Ουκρανία, αλλά ουσιαστικά όλοι εκείνοι που σήκωσαν τη ρωσική σημαία στο Χάρκοβο ή στη Σεβαστούπολη, την ώρα που είχε δοθεί εντολή για μεγάλης έκτασης γυμνάσια των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων στα σύνορα με την Ουκρανία δεν ήταν τίποτα περισσότερο από τον «πολιορκητικό κριό» του Β. Πούτιν προκειμένου να υποχρεώσει τη Δύση και το καθεστώς του Κιέβου σε μια διαπραγμάτευση για τη διασφάλιση των ρωσικών συμφερόντων.

Η Ρωσία, εκτός του ρώσικου πληθυσμού στα ανατολικά εδάφη της Ουκρανίας και της σημαντικής στρατιωτικής παρουσίας, διαθέτει ένα ακόμη σημαντικό μέσο πίεσης, που δεν είναι άλλο από τη σχεδόν αποκλειστική ενεργειακή εξάρτηση της Ουκρανίας από τη Ρωσία. Οση βοήθεια κι αν υποσχεθεί η Δύση στην Ουκρανία, εάν ο πρόεδρος Πούτιν δώσει την εντολή να κλείσουν οι αγωγοί φυσικού αερίου και πετρελαίου, η χώρα αυτομάτως θα οδηγηθεί στην κατάρρευση.

Για τη Δύση το παιχνίδι της Ουκρανίας έχει βαθύτατη ιδεολογική και πολιτική διάσταση, καθώς το Κίεβο είναι το τελευταίο απομεινάρι της σοβιετικής παράδοσης στην Ευρώπη. Ομως με το 1 δισ. δολάρια που προσέφερε η Ουάσιγκτον και την Ευρώπη να έχει αναθέσει στον Ολι Ρεν τη διαμόρφωση μιας πρότασης? χρηματοδότησης της χώρας είναι προφανές ότι η Μόσχα διαθέτει πιο ισχυρά χαρτιά. Η Ουκρανία όμως παραμένει ο βασικός κόμβος για τη μεταφορά ενέργειας από τη Ρωσία στην Ευρώπη. Κι αυτό είναι κάτι που αφορά όχι μόνο τη Μόσχα αλλά και την ΕΕ, ειδικότερα τη Γερμανία.

Η Κριμαία, που παραδόθηκε ως «δώρο» από τον Χρουστσόφ στην Ουκρανία το 1954 με τους 2 εκατομμύρια πολίτες εκ των οποίων το 58% Ρώσοι, το 24% Ουκρανοί και το 12% Τάταροι, αναδεικνύεται στο πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ της νέας κατάστασης που έχει αναλάβει την εξουσία στο Κίεβο και της Μόσχας. Που ανησυχεί όχι μόνο για την ασφάλεια των Ρώσων της Ουκρανίας, αλλά και για το κρίσιμο γεωστρατηγικό διακύβευμα, της διατήρησης των προνομίων του ρώσικου Ναυτικού Στόλου με βάση τη Σεβαστούπολη αλλά και για την άσκηση πίεσης στο Κίεβο ώστε να διατηρηθεί ο εν λευκώ έλεγχος των αγωγών που μεταφέρουν το ρωσικό φυσικό αέριο από τη Ρωσία στην Ευρώπη.

Η Ουκρανία αποτελεί τον βασικό κόμβο μεταφοράς ενέργειας από τη Ρωσία προς την Ευρώπη ενώ η ίδια εξαρτάται ενεργειακά απολύτως από τη Ρωσία, και έτσι διαμορφώνεται ένα ιδιαίτερα περίπλοκο παζλ που οικονομικά αφορά εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ και γεωστρατηγικά την ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης (και της Ουκρανίας).

41 πολεμικά σκάφη
Ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας με αγκυροβόλιο στη Σεβαστούπολη αποτελεί την πιο σημαντική ρωσική ναυτική μονάδα που έχει πρόσβαση στα θερμά νερά της Μεσογείου. Ο Στόλος αποτελείται από 41 πολεμικά σκάφη και δυο υποβρύχια στα οποία περιλαμβάνονται και πυρηνοκίνητα πυραυλοφόρα σκάφη και ιδρύθηκε από τον πρίγκιπα Ποτέμκιν το 1783. Η συμφωνία που είναι ήδη σε ισχύ δεσμεύει την Ουκρανία να παρέχει τις διευκολύνσεις στον ρωσικό στόλο μέχρι το 2042?

Η Ρωσία δεν μπορεί να μείνει απαθής στα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία και πολύ περισσότερο στην Κριμαία όπου οι εκκλήσεις του ρωσόφωνου πληθυσμού για προστασία δεν μπορούν να αγνοηθούν από τη Μόσχα, ειδικά από τη στιγμή που το τοπικό Κοινοβούλιο προτείνει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με το ερώτημα της απόσχισης.

Διατάσσοντας τη διεξαγωγή μεγάλης έκτασης ασκήσεων στη Δυτική Ρωσία κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, στα οποία κλήθηκαν να συμμετάσχουν σχεδόν 140 χιλιάδες άνδρες και επιστρατεύτηκαν εκατοντάδες ελικόπτερα και τεθωρακισμένα, η Ρωσία στέλνει ένα σαφές μήνυμα.

ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr

Εθνος