Η Τουρκία επιδιώκει αποαναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Ε.Ε., για να προχωρήσει το θέμα της βίζας

  Ανδρέας Πιμπίσης  

Ιδέες που στοχεύουν σε μιας μορφής «αποαναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας» φαίνεται να προωθεί η Άγκυρα προκειμένου να πετύχει συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση στο θέμα της απελευθέρωσης των θεωρήσεων διαβατηρίου. Η Τουρκία θέλει μια συμφωνία αντίστοιχη με εκείνη του Κοσόβου, παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος αναγνωρισμένο και μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Οι τουρκικές σκέψεις καταγράφονται μέσα από δημοσίευμα της εφημερίδας «Σαμπάχ», η οποία σημειώνει πως μέχρι στιγμής η Άγκυρα έχει καταφέρει να επιτύχει στα 65 από τα 72 σημεία αναφοράς ή benchmarks. Ωστόσο, αναφέρει η τουρκική εφημερίδα από τα εφτά κριτήρια τα δύο κρίνονται ιδιαίτερα δύσκολα εμπόδια στα οποία περιλαμβάνονται τα μέτρα κατά της τρομοκρατίας και οι αποφάσεις που πλήττουν την ελευθερία έκφρασης, που λήφθηκαν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.Σημείο αναφοράς για την Τουρκία παραμένει το κεφάλαιο Κύπρος όπου αναγνωρίζεται πως υπάρχει ένα ζήτημα που πρέπει να ξεπεραστεί. Ο υφυπουργός Εξωτερικών, Φαρούκ Καϊμακτσί, δήλωσε ότι η Τουρκία μπορεί να προτείνει ένα παρόμοιο μοντέλο με εκείνο του Κοσόβου. Υποστηρίζοντας ότι με αυτό τον τρόπο μπορεί να εκπληρωθούν τα κριτήρια της Ε.Ε. χωρίς την ίδια ώρα να αναγνωρίζεται ντε γιούρε η Κύπρος. Ο Φαρούκ Καϊμακτσί σημείωσε χαρακτηριστικά πως «αν υπάρχει θέληση, υπάρχει και τρόπος». 

Σ’ ό,τι αφορά την περίπτωση του Κοσόβου η διαδικασία απελευθέρωσης της βίζας βρίσκεται στα τελικά της στάδια παρά το γεγονός ότι πέντε μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν το έχουν αναγνωρίσει ως κρατική οντότητα. Όπως γράφει η «Σαμπάχ», η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε αναθέσει σε υψηλόβαθμο αξιωματούχο να χειριστεί τον διάλογο και να μεσολαβήσει μεταξύ του Κοσόβου και των πέντε κρατών μελών της Ε.Ε. που δεν το αναγνωρίζουν. Τα πέντε κράτη που δεν αναγνωρίζουν το Κόσοβο είναι η Ισπανία, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ρουμανία και η Σλοβακία.

Η Τουρκία εμφανώς στοχεύει σε μιας μορφής αποαναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παράλληλα, η Τουρκία εσκεμμένα παραγνωρίζει ένα σημαντικό δεδομένο. Ότι δηλαδή η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Μια άλλη πτυχή έχει να κάνει με τις προσπάθειες της Άγκυρας να αποφύγει κινήσεις που θα ερμηνεύονται ως πράξη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια τέτοια πτυχή είναι το ποιος θα υπογράψει τη συμφωνία από τουρκικής πλευράς προκειμένου να ξεπεραστεί το εμπόδιο που θέτει η Άγκυρα. Δηλαδή της μη αναγνώρισης της ΚΔ. Σύμφωνα με τον Φερχάτ Κιουτσιούκ ο Τούρκος πρόεδρος θα μπορούσε να διορίσει κάποιο τρίτο πρόσωπο. Όπως δήλωσε στη «Σαμπάχ» αυτό το τρίτο άτομο θα είναι εκτός από διπλωματικός αντιπρόσωπος, υπουργός ή πρέσβης. Θα μπορούσε να είναι ένα τρίτο πρόσωπο. 

Σύμφωνα με τη θέση αυτή η χρήση ενός τρίτου προσώπου, ως εκπροσώπου, δεν θα σημαίνει αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παράλληλα, σύμφωνα με τον Φερχάτ Κιουτσιούκ, θα μπορούσε να προστεθεί αστερίσκος στον οποίο να αναφέρεται από τουρκικής πλευράς πως «η υπογεγραμμένη συμφωνία δεν υποδηλώνει την αναγνώρισης της χώρας». Περαιτέρω ανέφερε ότι μέσω αυτής της οδού μπορεί να αποφευχθούν συζητήσεις στο μέλλον και κατηγορίες για αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

 

Πριν τη λύση δεν τίθεται θέμα αναγνώρισης

 

Αυτό που φαίνεται και μέσα από το συγκεκριμένο δημοσίευμα είναι πως για την Τουρκία θέμα αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας πριν από τη λύση του Κυπριακού δεν υφίσταται.

 

Ο Τσαν Μπαϊνταρόλ ανέφερε στις δηλώσεις του στη Σαμπάχ πως «η αναγνώριση της ελληνικής Κύπρου (Κυπριακής Δημοκρατίας) είναι εκτός συζητήσεως για την Τουρκία πριν από ειρηνική επίλυση στο νησί».

 

Περαιτέρω, ανέφερε πως «η πρόοδος που επιτεύχθηκε πρόσφατα στη συμπλήρωση των σημείων αναφοράς για την απελευθέρωση του καθεστώτος θεώρησης διαβατηρίων αποτελεί ένδειξη βελτίωσης των δεσμών μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας». 

 

Στα κριτήρια που απομένουν μπορεί να υπάρχει γενική αποδοχή ότι υπήρξε πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν συγκεκριμένα ζητήματα τα οποία αποτελούν εμπόδια για τη συνέχεια. Ένα εμπόδιο είναι η αναθεώρηση των αντιτρομοκρατικών νόμων και ένα δεύτερο η υπογραφή συμφωνιών νομικής συνεργασίας με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Στα οποία περιλαμβάνεται και η Κυπριακή Δημοκρατία. 

 

Η Τουρκία προσπαθεί την ίδια ώρα να κερδίσει τη συγκατάθεση της ΕΕ μέσω αποφάσεων που αφορούν τον αντιτρομοκρατικό νόμο. Ζητήθηκε από την Τουρκία να αναθεωρήσει τη νομοθεσία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και να καταργήσει εκείνες τις πρόνοιες που ποινικοποιούν την ελευθερία έκφρασης. Μια πρόνοια του νόμου που ως γνωστόν έχει οδηγήσει σε μαζικές συλλήψεις δημοσιογράφων και άλλων.

Φιλελεύθερος