Σε επιτήρηση η οικονομία, σε ασφυξία οι Ένοπλες Δυνάμεις

Του Μάνου Ηλιαδη - Κόσμος του Επενδυτη 21/11/09

Ο Ευ. Βενιζέλος καταργεί ατην πράξη τη «συνέχεια του κράτους» και μειώνει κατά 50% τις δαπάνες για εξοπλισμό έως το 2012

Η λύση για προγράμματα ανταλλαγών με τους ισχυρούς εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Η υπαγωγή της Ελλάδας στην αυστηρότερη μορφή επιτηρήσεως «συνιστά επί της ουσίας περιορισμό της εθνικής κυριαρχίας», είπε από του βήματος της Βουλής ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου την περασμένη εβδομάδα, υπό την προφανή έννοια ότι με αυτήν περιορίζεται η αυτονομία ασκήσεως της αναγκαίας εθνικής πολιτικής σε κάθε τομέα της χώρας.

Αν η διατύπωση αυτή ενέχει κάποιο στοιχείο μεταφοράς, τούτο δεν είναι διόλου έτσι στον τομέα της άμυνας, ο οποίος αποτελεί τον βασικό πυλώνα επί του οποίου στηρίζεται η εθνική κυριαρχία κάθε κράτους -ιδιαίτερα για χώρες που αντιμετωπίζουν υπαρκτή απειλή- και πρέπει να προσεγγίζεται πάντα και σε κάθε περίπτωση και συνθήκες με τη δέουσα για τη σημασία του προσοχή.

Ο λόγος για τον οποίο η στήλη επανέρχεται για μία ακόμα φορά στο θέμα είναι διότι -όπως προκύπτει από αυτά που ακολουθούν- εμφανίσθηκαν ήδη οι πρώτες ενδείξεις «αρρυθμίας» στην προσέγγιση αυτή.

Την τελευταία εβδομάδα, κατά τη διάρκεια τριήμερης επισκέψεως στην Αθήνα κλιμακίου εμπειρογνωμόνων της Eurostat, εξετάσθηκε διεξοδικά όλο το εύρος των στατιστικών στοιχείων της οικονομίας της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των εξοπλιστικών δαπανών. Στο πλαίσιο αυτό, κατεγράφησαν εξοπλιστικές δαπάνες ύψους 3,157 δισ. ευρώ για το 2009, αυξημένες περίπου κατά 500 εκατ. ευρώ από την προβλεπόμενη από το ΚΥΣΕΑ οροφή (λόγω συσσωρεύσεως παραδόσεων υλικού, η οποία είχε προκύψει από σκόπιμες καθυστερήσεις της προηγούμενης κυβερνήσεως) και τούτο, όπως επισήμανε ο κ. Βενιζέλος και ανέφερε στο προηγούμενο φύλλο του ο «ΚτΕ», μετά τη μεταφορά πληρωμών άλλων 700 εκατ. ευρώ στα επόμενα έτη.

Λογιστικό τρικ

Στο περασμένο φύλλο του «ΚτΕ», η στήλη είχε αναφερθεί σε ένα απόσπασμα της συνεντεύξεως του κ.. Βενιζέλου προς τους στρατιωτικούς συντάκτες σχετικά με τις παραλαβές οπλικών συστημάτων και τις εξ αυτών προκύπτουσες πληρωμές, στο οποίο ανέφερε επί λέξει ότι «οι προβλεπόμενες παραλαβές αποτιμώνται λογιστικά γύρω στα 350 εκατ. (ευρώ) για το 2011 και γύρω στα 85 εκατ. για το 2012», προσθέτοντας αμέσως μετά ότι «αυτό είναι μία πολύ μεγάλη συμβολή του υπουργείου Εθνικής Άμυνας στο σχέδιο δημοσιονομικής εξισορρόπησης και προσαρμογής».

Σε συνέντευξη του στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» της περασμένης Κυριακής, ο κ. ΥΕΘΑ επανέλαβε για μία ακόμα φορά τα στοιχεία αυτά (παραλαβές-πληρωμές του 2011 στο ύψος των 350 εκατ. και του 2012 στο ύψος των 85 εκατ.) και κατέληξε με τη διαπίστωση: «Άρα, το έλλειμμα των αντίστοιχων ετών περιορίζεται κατά 1-1,2% του ΑΕΠ μόνον εκ του λόγου αυτού», την οποία παρουσίασε και πάλι ως «μία σημαντική συμβολή στην πραγματική οικονομία και στην κοινωνική πολιτική».

Η συμβολή είναι όντως σημαντική αν αναλογισθούμε ότι, με βάση ένα ΑΕΠ της τάξεως περίπου των 250 δισ. ευρώ, το 1% ανέρχεται σε 2,5 δισ. και το 1,2% σε 3 δισ. ευρώ. Τούτο σημαίνει ότι, με τις εγκεκριμένες από το ΚΥΣΕΑ οροφές για εξοπλισμούς για τα έτη αυτά να ανέρχονται αντίστοιχα σε 2,9 δισ. και 3,05 δισ., επέρχεται μείωση των εξοπλιστικών δαπανών κατά 50% (!), αυτό δε έπειτα από μία περίοδο πλήρους εξοπλιστικής αδράνειας πεντέμισι και πλέον ετών. Μία αδράνεια η οποία οδήγησε τον αμυντικό μηχανισμό της χώρας σε μία ελάχιστα επιθυμητή πλέον κατάσταση, ως προς τις δυνατότητες του να φέρει σε πέρας τις αποστολές που προβλέπει η Πολιτική Εθνικής Άμυνας.

Όπως είχε επισημάνει η στήλη και στο προηγούμενο φύλλο του «ΚτΕ», η τοποθέτηση αυτή του κ. Βενιζέλου ευρίσκεται σε προφανή αναντιστοιχία με τη δήλωση του «περί συνεχείας του κράτους», όταν ανέφερε τη θέση της κυβερνήσεως να σεβασθεί τις αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ της προη-γούμενης κυβερνήσεως για φρεγάτες, ελικόπτερα, ΒΜΡ-3 κ.ά. Γιατί οι δαπάνες για αυτά και μόνο προσεγγίζουν τα 6 δισ. ευρώ (βλ. προηγούμενο φύλλο του «ΚτΕ»).

Τούτο δε χωρίς να συνυπολογισθεί η μεγάλη δαπάνη για την κύρια αγορά των νέων μαχητικών αεροσκαφών και ένας μεγάλος αριθμός άλλων προγραμμάτων για πυρομαχικά, ανταλλακτικά, υποστήριξη, καθυστερημένους εκσυγχρονισμούς και εν γένει υλικού που προβλέπει το ΕΜΠΑΕ, ώστε να μπορέσει πάλι ο αμυντικός μηχανισμός της χώρας να ανταποκριθεί στις αποστολές του και στις υφιστάμενες απειλές.

Εμπλοκή

Αν στη σκοπούμενη μείωση των εξοπλιστικών δαπανών κατά 50% το 2011 και 2012, στις δηλώσεις περί σεβασμού των προηγούμενων αποφάσεων του ΚΥΣΕΑ με το προαναφερθέν κόστος, προστεθούν οι πιέσεις κύκλων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για περικοπή όχι των εξοπλιστικών, αλλά των αμυντικών δαπανών εν τω συνόλω τους κατά 50%, οι περιορισμοί του αναθεωρηθέντος προϋπολογισμού και οι επισκέψεις των πρέσβεων ισχυρών κρατών της Ε.Ε., όπως της Γαλλίας και της Γερμανίας, προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας, η κατάσταση γύρω από την άμυνα της χώρας περιπλέκεται ακόμα περισσότερο.

Διότι, εκτός των άλλων, από τη μία έχουμε τους διοριζόμενους από τις κυβερνήσεις τους αξιωματούχους της Ε.Ε. να πιέζουν την Ελλάδα για δραστικό περιορισμό των δαπανών και α-πό την άλλη τους πρέσβεις των ίδιων χωρών να προβαίνουν σε διαβήματα προς την πολιτική ηγεσία της χώρας προκειμένου να αγοράσουμε τα προϊόντα της πάσχουσας από έλλειψη παραγγελιών αμυντικής τους βιομηχανίας.

Υπό το πρίσμα αυτό, με τον πρωθυπουργό να χαρακτηρίζει τα περιοριστικά μέτρα που προωθεί η γραφειοκρατία των Βρυξελλών ως περιορισμό της εθνικής κυριαρχίας, τον υπουργό Οικονομικών να παρομοιάζει το έργο της συντάξεως προϋπολογισμού με απόπειρα τετραγωνισμού του κύκλου και όλα όσα προανε-φέρθησαν για τις αμυντικές ανάγκες της χώρας και τις πιέσεις των ξένων για αγορά των προϊόντων της αμυντικής τους βιομηχανίας, η ανάγκη για μία λύση του προβλήματος θα πρέπει να αναζητηθεί πέραν και έξω από τις ούτως ή άλλως περιορισμένες δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας.

Μία πιθανή διέξοδος, την οποία έχει και άλλοτε υποστηρίξει η στήλη, θα μπορούσε να είναι η αντιμετώπιση του οικονομικού προβλήματος της χώρας μέσα από ένα μείγμα εθνικών μεταρρυθμίσεων και μέτρων ανατάξεως της ελληνικής οικονομίας, σε συνδυασμό με πολιτικές στηρίξεις εκ μέρους των δύο ισχυρών χωρών της Ε.Ε., οι οποίες θα μπορούσαν να συμφωνηθούν σε ανώτατο επίπεδο (π.χ., Παπανδρέου - Σαρκοζί, Παπανδρέου - Μέρκελ), στο πλαίσιο μιας ανταλλακτικής λογικής.

Μέσα σε ένα τέτοιο ανταλλακτικό πλαίσιο, με τις δύο μεγάλες αυτές χώρες να τις απασχολούν εξ ίσου η διάσωση της ανεπτυγμένης αμυντικής τους βιομηχανίας και η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσεως, λύσεις που να ικανοποιούν όλες τις πλευρές μπορούν να βρεθούν.