Με τον Πέτρο Ζαρούνα
Μια παλιά και χιλιοειπωμένη έκφραση, που εχρησιμοποιείτο την περίοδο του ψυχρού πολέμου, ήταν ότι η Τουρκία αποτελούσε το χωροφύλακα της Δύσης στη Μέση Ανατολή. Όσοι εξακολουθούν να τη χρησιμοποιούν, έχουν μείνει πίσω και δεν αντιλαμβάνονται ότι η Τουρκία, χωρίς να διακόπτει τις πολύ στενές σχέσεις της με τη Δύση, κινείται πλέον αυτόνομα προωθώντας τα δικά της εθνικά συμφέροντα.
Εδώ να σημειώσουμε πως αυτά δεν συμπίπτουν με εκείνα των δυτικών της εταίρων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα που ενισχύει αυτή μου τη διαπίστωση είναι η άρνηση της Τουρκίας το 2003 να επιτρέψει τη διέλευση των αμερικανικών στρατευμάτων από το έδαφός της κατά την επιχείρηση κατάληψης του Ιράκ.
Τελευταίο, η αρνητική ψήφος στο υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για πρόσθετες κυρώσεις σε βάρος του Ιράν. Η νέα μεσανατολική πολιτική της Τουρκίας επιδιώκει τρεις στόχους. Ο πρώτος είναι η ειρηνική επίλυση όλων των περιφερειακών προβλημάτων με όρους που να λαμβάνουν υπόψη τα τουρκικά συμφέροντα. Ο δεύτερος είναι η δημιουργία μίας ζώνης οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας, όπου η Τουρκία θα δραστηριοποιείται και θα αξιοποιεί τα συγκριτικά της οικονομικά και τεχνολογικά πλεονεκτήματα.
Τρίτο και εξίσου σημαντικό και ως αποτέλεσμα των άλλων δύο να καταστεί ηγέτιδα δύναμη του μουσουλμανικού κόσμου. Εκτιμά ότι το τελευταίο θα της προσδώσει και αυξημένο κύρος στην Ε.Ε. και τις ΗΠΑ. Στη βάση αυτού του σχεδιασμού επιχειρεί να εφαρμόσει το προηγούμενο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης δημιουργώντας σε πρώτη φάση μία ζώνη ελευθέρου εμπορίου στη Μέση Ανατολή. Στα πλαίσια αυτά έχει υπογράψει συμφωνίες με τη Συρία, την Ιορδανία, το Λίβανο και τη Λιβύη. Ανάλογες συμφωνίες βρίσκονται στα σκαριά και με άλλες αραβικές χώρες, όπως π.χ. η Αίγυπτος.
Πέραν, όμως, των συμφωνιών στον εμπορικό τομέα, η Τουρκία προωθεί και συμφωνίες για κατάργηση της βίζας, στα πρότυπα του Σένγκεν, ώστε να δημιουργηθεί ένας ενιαίος χώρος για τους πολίτες της Τουρκίας και των αραβικών χωρών. Όλα αυτά δεν σημαίνουν με κανένα τρόπο ότι η Τουρκία επέλεξε τη Μέση Ανατολή έναντι της Ε.Ε. Το συνολικό εμπόριο με τη Μέση Ανατολή, παρά τη σημαντική αύξηση που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια, δεν ξεπερνάει το 25% του συνολικού εξωτερικού εμπορίου. Αντίθετα εκείνο με την Ε.Ε. παραμένει στο 50% και η Ε.Ε. αποτελεί τον σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της Τουρκίας. Να επισημάνω ότι το μεσανατολικό εμπόριο επηρεάζεται σημαντικά και από τις τιμές του πετρελαίου, αφού από αυτές εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και το εισόδημα ενός σημαντικού αριθμού από τις χώρες της περιοχής.
Η αυξανόμενη, όμως, σύνδεση των χωρών αυτών με τη Τουρκία και ειδικότερα της Συρίας και του Λιβάνου έρχεται να προστεθεί στις ταχέως αναπτυσσόμενες πολιτικές και άλλες σχέσεις. Η πρόσφατη μερική συμπόρευση του Λιβάνου με τις τουρκικές θέσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας για το θέμα του Ιράν αποτελεί μία ανησυχητική εξέλιξη. Οι δυσκολίες στην επικύρωση της συμφωνίας Κύπρου-Λιβάνου για την ΑΟΖ δεν είναι καθόλου τυχαίες. Όπως επίσης και η συνέχιση των δρομολογίων Λατάκιας-Αμμοχώστου. Συνολικά η νέα τουρκική μεσανατολική πολιτική δημιουργεί όλο και νέα ερείσματα μέσα στον αραβικό κόσμο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή και υποσκάπτει τα κυπριακά συμφέροντα κατά τρόπο επικίνδυνο. Επιβάλλεται μαζί με την Ελλάδα να σχεδιάσουμε μία συνολική πολιτική για την περιοχή με πρωτοβουλίες και στοχεύσεις σε όλα τα επίπεδα, πολιτικό, οικονομικό και πολιτισμικό, ώστε να εξισορροπήσουμε την τουρκική επιρροή.
ΠΕΤΡΟΣ ΖΑΡΟΥΝΑΣ
Διεθνολόγος, ειδικός σε θέματα Ε.Ε.
Σημερινη
Δυστυχώς, μη έχοντας τίποτε άλλο να κάνουμε, ανακυκλώνουμε τα ίδια και τα ίδια. Και το άρθρο αυτό μια από τα ίδια είναι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο αναμάσημα κοινοτοπιών όχι μόνο δεν εξυπηρετεί τίποτε (εκτός από τους αρθρογράφους, οι οποίοι πρέπει να δικαιολογήσουν τον μισθό τους), αλλά βλάπτει, διότι μας ρίχνει στην αδράνεια.
Όταν η Ελλάδα κέρδιζε πολέμους, δεν υπήρχε το διαδίκτυο. Τώρα αναλύει και αναλίσκεται στο διαδίκτυο και χάνει στους "πολέμους", εσωτερικούς και εξωτερικούς.
Βαρέθηκα πια να διαβάζω τις ανούσιες αυτές αναλύσεις, λες και μ' αυτές θ' αλλάξει κάτι.