Αμφότερες η Τουρκία και το Ιράν αποτελούν τοπικές δυνάμεις που επιδιώκουν να αυξήσουν την επιρροή τους στη Μέση Ανατολή. Σε γενικές γραμμές, οι σχέσεις τους είναι φιλικές, και οι δύο χώρες έχουν αμοιβαίο συμφέρον για τη διατήρηση στενών δεσμών. Αμφότερες οι χώρες έχουν συμφέρον να διατηρηθεί η σταθερότητα στη Συρία, αλλά διαφωνούν για την κατεύθυνση της Συρίας καθώς ο λαός πιέζει για δημοκρατία και μεταρρυθμίσεις.
Ενώ η Τουρκία παρακινεί τη Συρία να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις και έχει καταδικάσει την καταστολή κατά των διαδηλωτών, το Ιράν έχει επιδιώξει να υποστηρίξει το καθεστώς του Ασσάντ και, κατά τα λεγόμενα, την παρεχόμενη βοήθεια στις δυνάμεις ασφάλειας.
Η Άγκυρα και η Τεχεράνη έχουν επίσης διαφορετικούς μακροπρόθεσμους τοπικούς στόχους που θα μπορούσαν τελικά να απειλήσουν τη βιωσιμότητα της σχέσης.
"Το πρόβλημα είναι ότι αμφότερες επιδιώκουν την ηγεσία της Μέσης Ανατολής", καθιστώντας πιθανό "τη σύγκρουση των στόχων", είπε ο Έλιοτ Χέντοβ, εμπειρογνώμονας στις σχέσεις Τουρκίας-Ιράν, στους SETimes, προσθέτοντας ότι οι δύο δυνάμεις είναι "μερικώς ανταγωνιστικές για την ίδια αγορά στη Μέση Ανατολή".
Κατά τη διάρκεια αυτής της μεγάλης απόστασης, η Άγκυρα επιθυμεί να δει μια πολιτικά σταθερή και οικονομικά ενσωματωμένη Μέση Ανατολή, με την Τουρκία να αποτελεί έναν από τους άξονές της. Αντιθέτως, ο πρωταρχικός στόχος του Ιράν είναι να επεκτείνει την επιρροή του για να μειωθεί η διεθνής απομόνωσή του.
Το Ιράν έχει υιοθετήσει στρατηγική τύπου "διαίρει και βασίλευε" η οποία εκμεταλλεύεται τη διαμάχη για να επιτύχει τους στόχους της. Αυτή η προσέγγιση συγκρούεται με τις προσπάθειες της Τουρκίας να συμβιβάσει τις περιφερειακές συγκρούσεις, σύμφωνα με τον Χέντοβ.
Η περιχαράκωση της Ισλαμικής Δημοκρατίας στην πολιτική του Λιβάνου και του Ιράκ καταδεικνύει την ικανότητά της να εκμεταλλεύεται τις ρήξεις και τις πολιτικές διαφωνίες, ενώ ο στόχος της Τουρκίας να δρα ως αξιόπιστος μεσολαβητής στις φαινομενικά δυσεπίλυτες συγκρούσεις -- όπως ο Λίβανος, η Παλαιστίνη, και το Ιράκ -- αποκαλύπτει ότι το Ιράν και η Τουρκία ανταγωνίζονται για διαφορετικούς σκοπούς.
Στο παρελθόν, "Η έκκληση του Ιράν προήλθε από την ικανότητά του να καθιερωθεί ως σύμβολο της αντίστασης ενάντια στη Δύση, και κατ' επέκταση των απολυταρχικών και των Αράβων ηγεμόμων που είναι σύμμαχοι με τη Δύση", σύμφωνα με τον Χέντοβ.
Όμως, η Αραβική Άνοιξη έχει υποτιμήσει την έκκληση του Ιράν με την έναρξη συζήτησης που ξεκίνησε από τους Άραβες "η οποία περιστρέφεται γύρω από την ελευθερία και τη δημοκρατία", κάτι που η Τουρκία είναι πρόθυμη να προωθήσει.
Επιπλέον, η εξεγέρση στη Συρία ακολούθησε αμέσως μετά τη βάναυση καταστολή των διαδηλωτών στο Ιράν μετά τις προεδρικές εκλογές του 2009 και την αποτυχία του οικονομικού μοντέλου του. Αυτοί οι δύο παράγοντες έχουν εξασθενίσει την έκκληση της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Αντιθέτως, η τεράστια άνοδος του κόμματος ΑΚ και η οικονομική επιτυχία της Τουρκίας έχει εξάψει την αραβική κοινή γνώμη, όπως αποδεικνύεται από τη δημοτικότητα του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε όλη τη Μέση Ανατολή.
Αρχικά, η Τουρκία είναι καλύτερα έτοιμη να αντιμετωπίσει την Αραβική Άνοιξη επειδή αυτό που αντιπροσωπεύει συμβαδίζει περισσότερο με τις αραβικές μάζες. Παρόλα αυτά, ακόμα αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα αξιοπιστίας επειδή η στρατηγική εξωτερικής πολιτικής της βασίστηκε στη συνεργασία με Άραβες μονάρχες των οποίων οι πράξεις αντικρούουν τις αρχές για τους αντικειμενικούς σκοπούς της εξωτερικής πολιτικής της Άγκυρας.
Πριν από την Αραβική Άνοιξη, η πολιτική της Τουρκίας φαίνονταν αρκετά επιδέξια επειδή "οι βασιλιάδες και οι δικτάτορες ήταν εντυπωσιακά διακριτικοί και έξυπνοι στο να παραμένουν στην εξουσία", είπε ο Γουίλιαμ Χέϊλ, ομότιμος καθηγητής στο SOAS, στους SETimes.
Τώρα που έχει αποδυναμωθεί η εξουσία τους, παρόλα αυτά, η Τουρκία φαίνεται να βρίσκεται σε ανακολουθία μεταξύ των ιδανικών της εξωτερικής πολιτικής της και τις πράξεις της.
"Η Άγκυρα έχει ακολουθήσει διττή "realpolitik", περικόπτει συμφωνίες με το καθεστώς της Συρίας ενώ ταυτόχρονα περιβάλλεται από τη ρητορική της παγκόσμιας δικαιοσύνης. Υπάρχει μία αποσύνδεση", σύμφωνα με τον Χέντοβ, ο οποίος προσθέτει ότι η Τουρκία θα αναγκαστεί εν τέλει να επιλέξει μεταξύ αυτών των ανταγωνιστικών συμφερόντων.
Οποιαδήποτε επιλογή είναι σίγουρη ότι θα αυξήσει την οργή των Ιρανών. "Εφεξής, τα συμφέροντα της Τεχεράνης είναι συνυφασμένα με τους Σύριους, οτιδήποτε αρνητικό πράξει η Τουρκία θα εκνευρίσει του Ιρανούς" είπε ο Χέντοβ.
Το καθεστώς του Ασάντ στη Συρία παρέχει στο Ιράν μια κρίσιμη σύνδεση με τον αραβικό κόσμο. Τα πληρεξούσια και η επιρροή του στο Λίβανο επιτρέπουν στην Τεχεράνη να παραμείνει σχετικός "παίκτης" στην αραβική-ισραηλινή σύγκρουση. Εάν η σύνδεση διασπαστεί, το Ιράν διακινδυνεύει να χάσει τις πηγές της δικής του αξιοπιστίας.
Ο χρόνος δεν λειτουργεί υπέρ της Τουρκίας, προειδοποιεί ο Χέντοβ, προσθέτοντας ότι μια παρατεταμένη σύγκρουση στη Συρία θα αποκαλύψει τις ρήξεις στη συνεργασία Τουρκίας-Ιράν, που "θα είναι τελικά αρνητικό".
Εάν οι σχέσεις παγώσουν, η Τουρκία κινδυνεύει να χάσει έναν πολύτιμο συνεργάτη στον αγώνα της κατά του PKK.
Σύμφωνα με τον Χέϊλ, "Η Τουρκία πρέπει να συνεργαστεί με το Ιράν λόγω του κουρδικού ζητήματος".
"Κανένας δεν ξέρει πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση", είπε ο Χέϊλ. Αλλά τα γεγονότα που εκτυλίσσονται στη Συρία υποδηλώνουν ότι η Άγκυρα αντιμετωπίζει μια σειρά εναλλακτικών λύσεων από "πολύ κακές σε λιγότερο κακές" για την περιφερειακή προοπτική της, πρόσθεσε.
Το παρών περιεχόμενο ανατέθηκε για τους SETimes.com.
Οι τούρκοι είναι πνευματικά παιδιά των περσών.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτό δεν το ξεχνούν οι τούρκοι ΠΟΤΕ.