Λευκωσία, Ιερουσαλήμ και ασφάλεια

>Η απόφαση του Ισραήλ χρήζει της ιδιαίτερης προσοχής του κυπριακού κράτους

Του Μάριου Ευρυβιάδη

«Το τερματικό υλοποίησης και εξαγωγών θα πρέπει να γίνει στο Ισραήλ και όχι στην Κύπρο και να κατασκευασθεί με κεφάλαια των φορέων που έχουν τα δικαιώματα και τη διαχείριση του φυσικού αερίου, δηλαδή της Νoble Εnergyκαι των ισραηλινών εταιρειών. Αυτά είναι μερικά από τα πορίσματα της Διυπουργικής Επιτροπής του Ισραήλ που καταρτίζει τη στρατηγική του Ισραήλ για θέματα υδρογονανθράκων. Επίσης το κράτος θα έχει λόγο στις κατευθύνσεις εξαγωγών». Το παραπάνω απόσπασμα προέρχεται από κείμενο του πάντοτε καλά πληροφορημένου για ενεργειακά ζητήματα Πέτρου Θεοχαρίδη που δημοσιεύθηκε στο Φιλελεύθερο (7 Απριλίου 2012) με τίτλο «Μνημόνιο Ελλάδας - Βουλγαρίας για το φυσικό αέριο της Κύπρου». Όπως επίσης υπογραμμίζει ο κ. Θεοχαρίδης, συγκλίνουσες πληροφορίες της εφημερίδας επιβεβαιώνουν την παραπάνω πληροφορία.

Ανεξάρτητα της όποιας απόφασης που θα παρθεί από την Ιερουσαλήμ, το γεγονός ότι μια Διυπουργική Επιτροπή από τη γειτονική χώρα καταθέτει μια τέτοια εισήγηση, χρήζει της ιδιαίτερης προσοχής του κράτους, από τον Πρόεδρο και κάτω, που διαμορφώνουν τη στρατηγική της Κύπρου στο κρίσιμο πλέον ζήτημα του ενεργειακού πλούτου της χώρας.
 

Κατά την άποψή μου, πέραν του Προέδρου και της υπουργού Εξωτερικών, ο ίδιος ο υπουργός Εμπορίου Νεοκλής Συλικιώτης πρέπει να αποκτήσει μια όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη εικόνα ως προς τους λόγους, το γιατί δηλαδή, το Ισραήλ πιθανό να επιλέξει μια τέτοια πορεία, παρά την «αναμενόμενη» ή έστω την «πολυδιαφημιζόμενη» συνεργασία με την Κύπρο, για την κατασκευή δηλαδή του τερματικού υλοποίησης στο Βασιλικό.
 

Κατά την άποψή μου, ο κυρίαρχος λόγος για την εισήγηση της Διυπουργικής Επιτροπής είναι η ασφάλεια και ο θεμιτός έλεγχος που θέλει, στη βάση της αμοιβαιότητας, να ασκεί το Ισραήλ σε ένα τέτοιο σημαντικό εγχείρημα. Κυρίως σε ό,τι αφορά στο πρώτο ζήτημα της ασφάλειας, η κατασκευή του τερματικού στη γειτονική χώρα εμπεριέχει ίσως περισσότερους κινδύνους για το Ισραήλ. Ας υπογραμμισθεί εδώ, ότι ένα τερματικό υγροποίησης όπου και να κατασκευασθεί αποτελεί από μόνο του και εξορισμού «βραδυφλεγή βόμβα». Οι εσωτερικές συνθήκες ασφαλείας πρέπει να είναι υψίστου επιπέδου. Εάν στο πρόβλημα αυτό προστεθούν και οι επιπλέον «πολιτικοί» κίνδυνοι, δηλαδή εχθρικές ενέργειες, είτε αυτές προέρχονται από σαμποτάζ είτε από συνθήκες πολέμου, τότε η εισήγηση της Διυπουργικής Επιτροπής αποκτά ευρύτερη στρατηγική σημασία. Στην περίπτωση του Ισραήλ, ο κίνδυνος του σαμποτάζ προέρχεται από τους Παλαιστίνιους και τους λογής -λογής φανατικούς ισλαμιστές που ξεφυτρώνουν στην περιοχή σαν μανιτάρια. Υφίσταται, παράλληλα, και ο κίνδυνος εχθρικών πράξεων είτε με πυραυλική επίθεση από τον Λίβανο, αλλά κυρίως λόγο μιας πιθανής πολεμικής σύγκρουσης με το Ιράν.
 

Και όμως, το Ισραήλ φαίνεται να αποδέχεται αυτό το ρίσκο. Γιατί;
Νομίζω ότι η απόφαση του Ισραήλ έχει να κάνει με την πολιτική αβεβαιότητα στην Κύπρο και το γεγονός ότι σήμερα υπάρχει η Κυπριακή Δημοκρατία και αύριο δεν υπάρχει. Η Ιερουσαλήμ ενδιαφέρεται για το κράτος της Κύπρου και αυτό σημαίνει σήμερα την Κυπριακή Δημοκρατία. Το Ισραήλ συνεργάζεται με ένα κράτος, την Κυπριακή Δημοκρατία, που λειτουργεί αυτόνομα και αυτεξούσια και λαμβάνει αποφάσεις όπως π.χ. την ανακήρυξη της ΑΟΖ και την εξόρυξη υδρογονανθράκων σε αυτήν. Με το κράτος αυτό, το Ισραήλ, ως ένα άλλο κράτος, συνεργάζεται ισότιμα και λαμβάνει αποφάσεις για την εξυπηρέτηση των ισραηλινών εθνικών συμφερόντων στη βάση υφισταμένων διεθνών συνθηκών και του σχετικού διεθνούς δικαίου. Υφίστανται δηλαδή, και λειτουργούν ανάμεσα στην Λευκωσία και την Ιερουσαλήμ σχέσεις αμοιβαιότητας για την εξυπηρέτηση κοινών συμφερόντων. Η εξυπηρέτηση συμφερόντων με αμοιβαιότητα, ισότιμα, και με σεβασμό στους διεθνείς κανόνες και το δίκαιο αποτελεί την μόνη στέρεα βάση των διακρατικών σχέσεων.
 

Εάν τώρα το κράτος αυτό, δηλαδή η Κυπριακή Δημοκρατία, καταλυθεί από τη μια μέρα στην άλλη, εάν στη θέση του δημιουργηθεί μια «Ενωμένη Κύπρος», στη βάση μιας δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας, αλυσοδεμένης, όπως μας γνωστοποιεί ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ στην τελευταία του έκθεση Αssessmentreport ofthe SecretaryGeneralon the statusof the negotiationsin CyprusS/2012/149, 12 Μarch 2012, με «διεθνείς συνθήκες που θα δεσμεύουν την Ενωμένη Κύπρο», με ποιους στη Λευκωσία θα συνεργάζεται η Ιερουσαλήμ;

 

ΒΕΤΟ ΣΕ ΤΟΥΡΚΟ;

Είναι ποτέ δυνατόν το Ισραήλ δώσει δικαίωμα βέτο μέσω της «Ενωμένης Κύπρου» στον κάθε ισλαμοπασά στην Άγκυρα που θα ελέγχει τη Λευκωσία; Μια «Ενωμένη Κύπρος» αλυσοδεμένη με «διεθνείς συνθήκες» που θα τη δεσμεύουν εσαεί, δεν θα έχει καμία ουσιαστική υπόσταση, δεν θα είναι αυτεξούσια και δεν θα λειτουργεί παρά μόνο ως σατραπεία της Άγκυρας. Η τελευταία δεν θα στέλνει καν εντολές στη Λευκωσία. Νοήματα θα κάνει από την Άγκυρα και θα τρέχουν οι σατράπηδές της, στη Λευκωσία, ανταγωνιζόμενοι ο ένας τον άλλον ποιος από όλους θα εξυπηρετήσει καλύτερα, όχι μόνο τη διακηρυγμένη πολιτική της Τουρκίας αλλά και την εικαζόμενη. 

Η απόφαση δεν είναι ήσσονος σημασίας

ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ είναι σοβαρό κράτος που ενδιαφέρεται πρωτίστως για την ασφάλειά του, κάτι που πρέπει να κάνει κάθε κράτος το οποίο σέβεται τον εαυτό του και τους πολίτες του. Από τη συναίνεση των τελευταίων αντλείται η νομιμότητα της κάθε κυβέρνησης να λαμβάνει αποφάσεις. Και ύψιστη υποχρέωση κάθε κράτους είναι να παράσχει ασφάλεια στους πολίτες του και όχι να παραχωρεί μέσω «διεθνών συνθηκών» τη θεμελιώδη αυτή υποχρέωσή του στους όποιους τρίτους καλοθελητές. 

Είναι σίγουρο ότι η Διυπουργική Επιτροπή του Ισραήλ έχει λάβει υπόψη της και μια σειρά από άλλους παράγοντες πριν καταλήξει στα συμπεράσματά της. Το ζήτημα όμως της ασφάλειας ιεραρχήθηκε πρώτο. Αδιαμφισβήτητα. Στη Λευκωσία πιστεύουν ότι το ζήτημα αυτό είναι ήσσονος σημασίας, και δυστυχώς η μέχρι τώρα πορεία των «κυπριακής ιδιοκτησίας» συνομιλιών αυτό καταδεικνύει. Τούτο υποδηλώνει αδυναμία κατανόησης του κόσμου, της έννοιας του κράτους και των θεμελιωδών αρχών που διέπουν τις διακρατικές σχέσεις και τη διεθνή πολιτική.