Λιβύη: Στο απόηχο της δολοφονίας του Αμερικανού πρέσβη στην Βεγγάζη

Bernard Lugan

Ενεργότατος παράγων της ανατροπής του Μουαμάρ Καντάφι, ο Christopher Stevens (φωτογραφία), βρισκόμενος  σε υπηρεσιακή επίσκεψη στην Βεγγάζη, παγιδεύτηκε στο προξενείο της χώρας του. Πέρα από αυτή τη δολοφονία και το ψευδο-θρησκευτικό πρόσχημα της, ποια ανάλυση  μπορούμε να κάνουμε για την κατάσταση στη Λιβύη;

Μέχρι σήμερα, αν πιστεύουμε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η Λιβύη ήταν στο δρόμο της ευημερίας: η οικονομία επανακινήθηκε  με την
επανάληψη των εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου και στήνονται δημοκρατικοί θεσμοί στον απόηχο των εκλογών της 7^ης Ιουλίου 2012. Τυφλοί και κωφοί, οι παρατηρητές γαύγισαν από ευτυχία όταν οι τελευταίες είδαν την ήττα των φονταμενταλιστών και τη νίκη της Συμμαχίας των Εθνικών Δυνάμεων (AFN), που γρήγορα βαφτίστηκε «φιλελεύθερη» .

Ωστόσο, όπως ήταν αναμενόμενο, αυτό το πολύ δημοκρατικό  «ευρωκεντρικό» πρόγραμμα δεν επέτρεπε προφανώς να επαναβάλει τη χώρα στα πόδια της και αυτό για τον απλό λόγο που είναι ότι η Λιβύη δεν υπάρχει πια.

Ο συνταγματάρχης Καντάφι είχε καταφέρει, με το τίμημα  μιας στυγνής δικτατορίας, να επιβάλει εσωτερική σταθερότητα σε μια χώρα που απειλείται σήμερα με κατακερματισμό (Κυρηναϊκή, Φεζάν) συνοδευόμενο με περιφερειακές και διαθρησκευτικές ρίξεις.

Στην Τριπολίτιδα, αντιτίθενται δύο μεγάλες περιφερειακές συμμαχίες:

1)   Στη Δύση, το AFN του Μαχμούντ Τζιμπρίλ έχει ως καρδιά τη φράξια των Warfalla, την φυλή του, η οποία από μόνη της συγκεντρώνει το 30% του πληθυσμού. Σύμμαχοι και εταίροι προσλαμβάνονται στο Zenten [1] και μεταξύ των δυτικών φυλών, συμπεριλαμβανομένων των Βερβέρων του Jebel Nefusa και του Gahryan.

2)   Στην Ανατολή, ο ισλαμο-Μισράτα συνασπισμός υποστηρίζεται δυνατά από το Κατάρ. Το λιμάνι της Μισράτα είναι σήμερα στα χέρια αυτών των γκανστερο-φονταμενταλιστικών παραστρατιωτικών ομάδων που λυντσάρισαν τον συνταγματάρχης Καντάφι, έκοψαν τα χέρια του μικρότερου γιου πριν να του τρυπήσουν τα μάτια και να τον σκοτώσουν.  Αυτοί ήταν οι «αγωνιστές της ελευθερίας», οι αγαπητοί «δημοκράτες » του BHL, που ο Πρόεδρος Σαρκοζί διέταξε τους Γάλλους κομάντος να διασώσουν όταν οι δυνάμεις του Καντάφι ήταν έτοιμες να εισβάλουν στη πόλη... Μεγάλη επιτυχία!

Στη Κυρηναϊκή, όπου στις 6 Μαρτίου 2012, εξελέγη εμίρης ο Zubair Ahmed al-Sanusi από τους αρχηγούς των φυλών, αντιτίθενται δύο μεγάλες δυνάμεις, οι φεντεραλιστές και οι ισλαμιστές.

Ο αλυτρωτισμός της Κυρηναϊκής είναι ιστορικός. Κατά τα έτη 1945-1950, όταν ο ΟΗΕ ανάγκασε τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιταλία και τη Γαλλία να επισπευτούν τη διαδικασία για την ανεξαρτησία της Λιβύης, οι φυλές της Κυρηναϊκής, που είχαν αντίρρηση στην ιδέα της δημιουργίας ενός Λιβυκού κράτους, δεχτήκαν την Ένωση με δύο προϋποθέσεις:

1) Ο Αρχηγός της Αδελφότητας των Σενουνιστών Ίδρις, να γίνει ο ηγέτης της Λιβύης.  Βασίλεψε υπό το όνομα Ίδρις Α’ από το 1951 έως το 1969.

2) Ευρέα  αυτονομία να αναγνωριστεί για την Κυρηναϊκή.

Το 1969, μετά την κατάληψη της εξουσίας, ο Καντάφι κατάργησε τη μοναρχία και επέβαλε την κυριαρχία της Τριπολίτιδας, γεγονός που δεν αποδέχθηκε ποτέ η Κυρηναϊκή . Για το λόγο αυτό ξεκίνησε εκεί ο εμφύλιος πόλεμος που θα τον ανάτρεπε.

Οι ισλαμιστές που υποστήριξαν τηνεξέγερση της Κυρηναϊκής θέλουν τώρα να «κουρέψουν»    τους φεντεραλιστές, αλλά έχουν μπροστά τους άλλους Μουσουλμάνους. Μια άγρια ​​μάχη γίνεται πράγματι μεταξύ των φονταμενταλιστών που δεν έχουν καμία τοπική παράδοση και των μελών των σουφιστικών αδελφοτήτων των οποίων το περιφερειακό βάρος είναι σημαντικό. Το φρούριο των ριζοσπαστικών ισλαμιστών είναι η Derna όπου δημιούργησαν ένα Εμιράτο. Για αρκετές εβδομάδες, προσπαθούν να πάρουν τον έλεγχο της Βεγγάζης. Η επίθεση κατά του προξενείου των ΗΠΑ ήταν μέρος της στρατηγικής τους. 

Ποιος θα κερδίσει; Είναι αδύνατο να πω. 

Σήμερα οι κυρηναϊκοί φονταμενταλιστές επιδιώκουν να βασίζονται στις πολιτοφυλακές της Μισράτα, οι οποίες αναζητούν την υποστήριξή τους ενάντια σε εκείνους της Δύσης. Οργισμένο από την ήττα των προστατευόμενων του στην Τρίπολη, το Κατάρ φαίνεται να είναι ιδιαίτερα δραστήριο σε αυτή την επιχείρηση.

Το ερώτημα που τίθεται σήμερα είναι αν η Λιβύη μπορεί να επιβιώσει ως κράτος. 

Σταδιακά εμφανίζεται πράγματι μια κατάσταση περιφερειακών, φυλετικών, κλανικών, θρησκευτικών πολέμων, όπως στη Σομαλία. Θα μπορούσε να ακολουθήσει ένας εδαφικός διαμελισμός, η χώρα να κοπεί σε «πλήκτρα πιάνου» με ένα λιμάνι στην επέκταση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που βρίσκονται στο εσωτερικό της χώρας. 

Από δω και στο εξής, η επιλογή είναι απλή: είτε οι νέες αρχές θέτουν τέρμα στο χάος   -αλλά πώς;-  και επανα-ιδρύουν το κράτος σε μία ή άλλη μορφή, είτε η Λιβύη θα παραμένει ακυβέρνητη. 

Σε αυτή την περίπτωση, οι ισλαμιστές θα μπορούσαν να παίξουν το ατού τους, αυτό του θρησκευτικού μοντέλου που ξεπερνά τις διαιρέσεις για να τις συμπήξει σε ένα κοινό σύνολο, την Ούμμα.

Εκείνοι που επέτρεψαν αυτήν την καταστροφή με τις επεκτάσεις της σε όλη την περιοχή του Σαχέλ, είναι εκείνοι που αποφάσισαν να παρέμβουν στο Λιβυκό εμφύλιο πόλεμο, πρώτα απ 'όλα ο πρώην Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας. 

Όσο για τον άτυχο Αμερικανό πρεσβευτή, το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι οι παλιοί προστατευόμενοι του έδειξαν πολύ αχάριστοι απέναντι του...

[1] Η πολιτοφυλακή Zenten κρατούν τον Seif al Ισλάμ, γιο του συνταγματάρχη Καντάφι.

Πηγή