Γεώργιος Σ. Φραγκούδης, ο άγνωστος Κύπριος ιδρυτής της Παντείου

Στις 11 Ιουνίου 1930, το όραμα δύο μεγάλων αντρών του Αλέξαντρου Πάντου και του Γεώργιου Σ. Φραγκούδη, έπαιρνε σάρκα και οστά. Ήταν η ίδρυση της Ελευθέρας Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών. Ένα χρόνο μετά η Σχολή μετονομάστηκε σε «Πάντειος» προς τιμήν του Αλέξανδρου Πάντου που πέθανε πριν δει ολοκληρωμένο το όνειρό του.

Άγνωστο σε πολύ κόσμο είναι πως ο συνιδρυτής Γεώργιος Σ. Φραγκούδης, ήταν Κύπριος διακεκριμένος δημοσιογράφος από τη Λεμεσό.

Ο δικηγόρος που δεν μπορούσε να λέει ψέματα

Γεννημένος το 1869 στη Λεμεσό καταγόταν από επιφανή οικογένεια της πόλης.

Τελειώνοντας το σχολείο, με μέτρια απόδοση, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι και αγγλικά στο Λονδίνο. Στα 17 του έγραψε το πρώτο του βιβλίο «Ελληνικά

Πολιτεύματα, 1821-1864 και εργάστηκε ως δικηγόρος στο Σουδάν. Ωστόσο, παραδεχόμενος πως δεν μπορούσε να λέει άλλα ψέματα, εγκατέλειψε σύντομα τη δικηγορική του σταδιοδρομία και έκανε στροφή στη δημοσιογραφία επειδή όπως είχε πει «ήθελε να γνωστοποιεί τα ελληνικά ζητήματα και να ερμηνεύει τις συμφορές της Ελλάδα και της Κύπρου.

Ο Γεώργιος Σ. Φραγκούδης με την οικογένειά του

Το 1898 ίδρυσε στην Αθήνα τον «Πατριωτικό Σύνδεσμο Κυπρίων» και σαν πρόεδρος το 1901 οργάνωσε την πρώτη κυπριακή έκθεση γεωργικών προϊόντων στο Ζάππειο Μέγαρο «με στόχο την προβολή της ελληνικής της ταυτότητας, της ιστορίας και της σύγχρονης ζωής και δημιουργίας στο νησί», όπως είπε.

Η έκθεση συνδυάστηκε με Πανελλήνιους αγώνες στους οποίους πήραν μέρος οι υφιστάμενοι κυπριακοί Γυμναστικοί Σύλλογοι. Κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων τους μαθητές χαιρέτησε ο ποιητής Κωστής Παλαμάς με το ποίημά του «Καλώς μας ήλθατε παιδιά».

Αυτονομία αντί Ένωσης. Ο ξυλοδαρμός και η απόπειρα δολοφονίας

Αν και θεωρήθηκε ο πατέρας του εθνικού κινήματος, τρία χρόνια μετά τα Οκτωβριανά του ’31 πρότεινε σε Έλληνες και Βρετανούς τη δημιουργία της «Αυτόνομης Κυπριακής Δημοκρατίας», στο πλαίσιο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.

Η πρόταση είχε προκύψει μέσα από την προσωπική και στενή φιλία του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον οποίο θεωρούσε ως τον μόνο κατάλληλο πολιτικό που θα μπορούσε να πετύχει το όραμα των Κυπρίων για Ένωση. Για αυτό καταδίκασε το Κίνημα του ’31 και υπέβαλε την πρόταση περί αυτονομίας.

Η πρόταση του προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις από τον τοπικό πληθυσμό. Οι Βρετανοί ωστόσο δεν αρνήθηκαν αλλά ούτε και δέχτηκαν ποτέ την πρότασή του.

Στην Αθήνα, Κύπριοι φοιτητές τον ξυλοφόρτωσαν ενώ το 1921 έγινε απόπειρα δολοφονίας εναντίον του, όταν άγνωστος τον πυροβόλησε στο κεφάλι κι από θαύμα ο Φραγκούδης επέζησε.

Από εκείνη τη μέρα κοιμόταν με ένα περίστροφο στο προσκεφάλι του ενώ είχε προσλάβει και σωματοφύλακα.

Η Πάντειος Σχολή

Όπως αφηγείται η κόρη του Αθηναϊς στη δημοσιογράφο Ντία Ευαγόρου, η ίδρυση της Παντείου ήταν το όραμα του Φραγκούδη και του Πάντου.

«Ήταν ένας ωραίος και επιβλητικός άντρας, κοινωνικός και πρωτοπόρος. Διακρινόταν για τη σχολαστικότητα, την αυστηρότητα και την αγάπη του για την πειθαρχία… Η ιδέα της ίδρυσης μιας σχολής Πολιτικών Επιστημών προέκυψε από τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα που έζησε και τη γόνιμη πολιτική του σκέψη. Ήθελε, όπως έλεγε, να φτιάξει ένα φυτώριο αναγεννήσεως. Στο μεταξύ πέθανε ο Αλέξανδρος Πάντος, του οποίου ο πατέρας είχε κάμει τα λεφτά του στην Αίγυπτο και είχε αφήσει όλη του την περιουσία για την ίδρυση Σχολής Πολιτικών Επιστημών. Τότε ο πατέρας μου, σε συνεργασία με το Ελευθέριο Βενιζέλο κέρδισαν τη δίκη στο Παρίσι και με την κληρονομιά του Πάντου κατόρθωσαν να τελειώσουν το κτίριο της Σχολής το 1930 και να αγοράσουν οικόπεδο γύρω από τη Σχολή για μελλοντική ανάπτυξη. Προς τιμήν του μεγαλύτερου δωρητή της, η Σχολή πήρε το όνομα του και ονομάστηκε “Πάντειος”. Ο πατέρας μου αγαπούσε σαν παιδί του τη Σχολή».

«Παιδί μου σ’ αφήνω»

«Βασανίζομαι όλη τη νύκτα μεταξύ ελπίδας και απελπισίας, μα το πρωί πάντα χαιρετίζω τον ήλιο που ανατέλλει γεμάτος ενθουσιασμό. Μου αρκεί λίγη μουσική, η ανάγνωσις ενός καλού βιβλίου ή από τον βίον ενός μεγάλου ανδρός για ν’ αναπτερώσει τις δυνάμεις μου και να μου δώσει θάρρος στον αγώνα της ζωής. Μπορεί η ζωή να είναι μάταιη, ο σκοπός της ζωής βρίσκεται στον αγώνα και στον προορισμό που τάσσει κάθε άνθρωπος στον εαυτό του, ή όπου η φύσις τον τάσσει».

Αυτό είναι ένα μόνο απόσπασμα από τη διαθήκη του μεγάλου άντρα.

Μια μέρα του Ιούλη του ’39, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Κύπρο, αγκάλιασε για τελευταία φορά την κόρη του Αθηναϊδα και της ψιθύρισε με στοργή «Παιδί μου, σ’ αφήνω πίσω για το καλό σου».

Πέθανε την ίδια χρονιά από καρκίνο στον λάρυγγα.

ΠΗΓΗ: xronografos.com