Η αμερικανική οικονομία αντιμετώπισε και «έλυσε»το αγροτικό ζήτημα πριν από περίπου ογδόντα χρόνια: τότε, ολοκληρώθηκε η διαδικασία συγκέντρωσης της γης στα χέρια ελαχίστων. «Τα σταφύλια της οργής» του Τζων Στάινμπεκ περιγράφουν την ατμόσφαιρα της επέλασης των τραπεζών και των πολυεθνικών κατά των μικροϊδιοκτητών γης. Σήμερα, η αμερικανική γεωργική παραγωγή είναι στα χέρια γιγάντιων πολυεθνικών που κυριαρχούν στην παγκόσμια αγορά.Τα πράγματα στην Ευρώπη δεν εξελίχθηκαν με τον ίδιο τρόπο. Φτάνει, ωστόσο, όπως φαίνεται η ώρα να εφαρμοστεί το αμερικανικό φιλελεύθερο παράδειγμα. Πίσω λοιπόν από τις ελληνικές αγροτικές κινητοποιήσεις που επικεντρώνονται στο αίτημα της συνέχισης της καταβολής των κοινοτικών επιδοτήσεων, διακρίνεται η ουσία του πολιτικού προβλήματος που συνθέτει το αγροτικό ζήτημα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το αγροτικό εισόδημα μειώθηκε (μέσος όρος των χωρών μελών της ΕΕ) το 2009 κατά 14% . Η πτωτική τάση έχει να κάνει και με μια μείωση της τάξης του 10% της συνολικής γεωργικής παραγωγής. Αν η τάση συνεχιστεί, είναι προφανές ότι θα δημιουργηθεί ο χώρος αλλά και το κίνητρο για την ενίσχυση του μεριδίου των μεγάλων βιομηχανοποιημένων γεωργικών επιχειρήσεων.
Η ελληνική πραγματικότητα στον γεωργικό τομέα συμπληρώνεται από τις αποφάσεις της ΕΕ να περικόψει κατά 50% τις επιδοτήσεις από το 2013. Αυτό, πολύ απλά, σημαίνει ότι από το 2013 ο αγροτικός πληθυσμός θα συρρικνωθεί και κατακερματισμένες αγροτικές ιδιοκτησίες θα είναι πρόσφορες προς πώληση ή ενοικίαση σε γεωργικές βιομηχανοποιημένες επιχειρήσεις.
Είναι προφανές, όπως τουλάχιστον δείχνουν οι εποχικές αλλά συνεχείς τα τελευταία χρόνια κινητοποιήσεις των Ελλήνων αγροτών, ανεξαρτήτου κομματικής τοποθέτησης, ότι όλη αυτή η διαδικασία δεν πρόκειται να προχωρήσει χωρίς αντιδράσεις...
topontiki.gr
Μια εντελώς θεωρητική ανάλυση θα μπορούσε να είναι και αυτή… Αλλά υπάρχουν κάποιες ενστάσεις που διαφοροποιούν την σημερινή κατάσταση. Η εποχή του μεσοπολέμου πριν 80 χρόνια ήταν μια εποχή που ίσχυαν δασμοί εισαγωγής και ήταν σημαντικότατοι σε αναλογία με το παραγόμενο προϊόν. Σε τέτοιο βαθμό ώστε μπορούσε να υπάρχει προστατευτισμός μέσω των δασμών. Πράγμα που δεν ισχύει πλέον στην εποχή μας. Επίσης εκείνη ακριβώς την εποχή αναπτυσσόταν η δυναμική της Σοβιετικής Ένωσης. Η δυναμική αυτή μπορεί να μην είχε μεγάλη ποσοτική επίπτωση στα παραγόμενα προϊόντα αλλά ήταν η επιτομή της εφαρμογής του βιομηχανικού τρόπου παραγωγής σε μια παραγωγική δραστηριότητα που σε γενικές γραμμές και λόγω της άσκησής της επί πολλούς αιώνες δύσκολα δεχόταν την τεχνολογική καινοτομία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΆρα είχαμε την εισήγηση σε κάποιο μέρος του κόσμου της ανάπτυξης της γεωργικής παραγωγής με βιομηχανικά μέσα ενώ ταυτόχρονα υπήρχαν εξ’ αρχής οι εκτάσεις που ήταν πρόσφορες για τέτοιου είδους παραγωγή. Στην Ελλάδα την ίδια εποχή το ζήτημα ήταν να τραφεί ο πληθυσμός και γι’ αυτό το λόγο μοιράστηκε ο κλήρος σε κομμάτια που θα επέτρεπε τουλάχιστον να μην πεινάσει ο πληθυσμός που στοιβάχτηκε στην μητροπολιτική Ελλάδα. Άρα δεν είχε τόσο σημασία το μέγεθος του κλήρου όσο η δυνατότητά του να θρέψει τους ανθρώπους που τον δούλευαν συνήθως οικογενειακά.
Η σημερινή εποχή είναι τελείως διαφορετική. Κατ’ αρχήν η Σοβιετική Ένωση δεν υπάρχει αλλά οι παραγωγικές υποδομές έστω και εξαθλιωμένες υπάρχουν όπως υπάρχουν και οι καλλιεργητικές νοοτροπίες. Όταν ανοίγει η αγορά γης της Ουκρανίας είναι επόμενο να μην μπορείς να ανταγωνιστείς τις τιμές της στο σιτάρι, στο καλαμπόκι, στον ηλιόσπορο. Είναι ουτοπία να προωθείς τα «ενεργειακά φυτά» στην Ελλάδα την στιγμή που μπορείς να βρεις σχεδόν δωρεάν τεράστιες ποσότητες πριονίδι από σημύδα στην Ρωσία. Αυτές τις χώρες τις έχουν ανακαλύψει σαν επενδυτικούς παραδείσους διεθνή κεφάλαια τόσο στην αγορά αγροτικής γης όσο και στην παραγωγή προϊόντων. Η γη είναι δεκάδες φορές φτηνότερη, το κόστος εργασίας ένα κλάσμα του κόστους εργασίας του λαθρομετανάστη στην Ελλάδα. Πολλοί θα πουν για το κλίμα. Εκεί που δεν μπορείς να βάλεις χειμερινό σιτάρι μπορείς να βάλεις καλοκαιρινό. Αν και στην περιοχή του Βόλγα π.χ. ότι καλλιεργείς εδώ καλλιεργείς και εκεί με μια ελαφρά χρονική διαφοροποίηση και κάποιο κίνδυνο για όψιμους παγετούς, αλλά δεν υπάρχουν δραματικές διαφορές. Εκτός αυτού έχεις το πλεονέκτημα του χαμηλού κόστους άρδευσης σε σχέση με την Ελλάδα και την πλήρη αξιοποίηση των αγροτικών μηχανημάτων διότι καλλιεργείς τεράστιες ενοποιημένες εκτάσεις.
Η διέξοδος για την Ελλάδα δεν είναι έτσι απλά η συσσώρευση της γεωργικής γης σε λιγότερα χέρια. Λύση για την Ελλάδα θα είναι η επιστροφή σε καλλιέργειες που δεν μπορούν να βιομηχανοποιηθούν σε μεγάλο βαθμό και η σύνδεση της καλλιέργειας με την διατροφή μέσω παραγωγής προϊόντων gourmet. Αυτή η σύνδεση για να υπάρξει θέλει πολύ δουλειά τόσο στο χωράφι όσο στην μεταποίηση και στην διαφήμιση και σίγουρα δεν γίνεται με μπλόκα στους δρόμους και με επιδοτήσεις, αλλά με εξωστρέφεια στις ευρωπαϊκές αγορές τροφίμων.-
Ελευθέριος Β.
Η Δύση θέλει τα αδύναμα κράτη και τον αφανισμό των μικρών αγροτών!
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο κράτος πρέπει να ελέγχει την οικονομία (τουλάχιστον ο 51% των σημαντικότερων επιχειρήσεων).
Η καλλιέργεια της γης πρέπει να ανατεθεί στους μικρούς αγρότες, οι οποίοι δεν πρέπει να αναγκάζονται να γίνουν έμποροι. Το κράτος πρέπει να αναλάβει το χονδρικό και διεθνές εμπόριο αγροτικών προιόντων. Οι συνεταιρισμοί να καταργηθούν, όπως και η τοπική αυτοδιοίκηση. Το κράτος πρέπει να ιδρύσει μία κρατική (τουλάχιστον 51%) εταιρία η οποία θα αναλάβει χονδρικό και διεθνές εμπόριο αγροτικών προιόντων και μεταποίηση-επεξεργασία. Επίσης αντί κάθε αγρότης να έχει τρακτέρ, η Κρατική εταιρία να έχει λίγα τρακτέρ με οδηγούς, τα οποία να μισθώνουν οι αγρότες. Το κράτος πρέπει να παραχωρεί γη και μονοκατοικία μέσα στην γη, σε όποιον θέλει να γίνει αγρότης ή να ζήσει στην ύπαιθρο. Το λιανικό εμπόριο πρέπει να ανατεθεί στους μικροεμπόρους και τα οικογενειακά καταστήματα.
http://www.vimeo.com/8150226
Στην Ελλάδα έχουμε φτάσει οι αγρότες να δουλεύουν αποκλειστικά και μόνο για τις επιδοτήσεις και τις αποζημιώσεις.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν αμφιβάλλω καθόλου ότι οι δουλειές τους είναι δύσκολες και χρειάζονται στήριξη αλλά προφανώς το σύστημα δεν λειτουργεί. Η αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα έχει καταντήσει σαν την Ολυμπιακή πριν την ιδιωτικοποίηση. Ένας τεράστιος μηχανισμός με μεγάλες δυνατότητες που όμως έχει καταντήσει να συντηρείται με κρατικό και κοινοτικό χρήμα αντί να βγάζει χρήματα πουλώντας προϊόντα.
Πρέπει να γίνει κάτι τόσο ριζικό όσο η κρατικοποίηση και εν στυνεχεία αναδιανομή της καλιεργήσιμης γης και μετά η εφαρμογή μια συνολικής εθνικής πολιτικής η οποία θα εξασφαλίζει επί τέλους αξιοπρεπείς τιμές για τους παραγωγούς και τιμές με λογικά περιθώρια κέρδους στα super market αντί για τα αίσχη που γίνονται σήμερα.
ΓΠ