Η ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ, ΤΗΣ ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗΣ…

Γιάννης Παπαδήμος
Ο λόγος για το κίνημα των Αγανακτισμένων πολιτών και την αντίδραση των επίσης «αγανακτισμένων»– όπως προκύπτει από δηλώσεις των ιδίων μετά από τη παρεμπόδιση εξόδου από το κτίριο της Βουλής- πολιτικών.

Η αγανάκτηση, της αγανάκτησης… ω αγανάκτηση. Γραμματική γνωρίζουν σχεδόν όλοι σε αυτή η χώρα… Η γραμματική αποτελεί σαφώς τη τεχνική ραχοκοκαλιά μιας γλώσσας. Και μπορεί η γλώσσα η οποία ομιλείται επισήμως σε αυτή τη χώρα να είναι μία –η Ελληνική- πολύ φοβούμαι όμως ότι κάποιοι είτε δεν θέλουν να καταλάβουν, είτε δεν μπορούν να καταλάβουν την ίδια τους τη γλώσσα.
Σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος παρακολουθεί μουδιασμένα και φοβικά το κίνημα των Αγανακτισμένων, χωρίς ουσιαστικά να ξέρει πως να αντιδράσει. Κάποιοι αποφεύγουν να τοποθετηθούν, άλλοι ψιθυριστά επικροτούν, κάποιοι άλλοι εύκολα καταδικάζουν, άλλοι προκλητικά λοιδορούν.
Το βρίσκω απολύτως λογικό! Απαραίτητη προϋπόθεση για να αντιληφθεί κανείς κάτι είναι η απόκτηση της ανάλογης προσλαμβάνουσας εικόνας. Εκείνο που λαμβάνει το πολιτικό σύστημα ως αντίληψη αντίδρασης είναι μια κομματικά ελεγχόμενη συγκέντρωση με συγκεκριμένους στόχους και προβλέψιμα οφέλη. Αυτό που γίνεται αυτές τις μέρες απέχει παρασάγγας από αυτό που εκείνοι έχουν βαφτίσει αντίδραση και για το λόγο αυτό δεν μπορούν να το συλλάβουν, να το επεξεργαστούν, να το χειριστούν και τελικά να το κατανοήσουν.
Από την άλλη πλευρά, εδώ και αρκετό διάστημα οι νέοι άνθρωποι απορρίπτουν συλλήβδην την πολιτική όπως αυτή ασκείται σήμερα. Η αντίδραση αυτή δεν εκδηλώνεται με το συμβατικό τρόπο της καθημερινότητας. Εκδηλώνεται ως αποχή από τις πολιτικές πρακτικές όπως τις γνώρισαν. Εκδηλώνεται όμως και με μια μαζική συμμετοχή μέσω μπλογκ σε αυτό που αντάρτικο του διαδικτύου. Βαφτίζεται, δε –κακώς- «απολιτίκ» ενώ ουσιαστικά είναι «ακομματίκ» καθώς οι αντιδράσεις, η συμμετοχή και τα αιτήματα μαρτυρούν μια γνήσια πολιτική στάση.
Η αντίδραση που προέρχεται από τους νέους κορυφώνεται αυτή τη στιγμή μέσω του κινήματος των Αγανακτισμένων Πολιτών στο Σύνταγμα.
Το κίνημα αυτό έχει να παρουσιάζει δύο νίκες ήδη. Έχει, κατ’ αρχήν καταφέρει να «σηκώσει» τον Έλληνα από τον καναπέ, τα καφενείο, την καφετέρια, το FB –έστω και μόνο μετά την «εθνική» προσβολή που δεχθήκαμε από τους Ισπανούς- και τον έχει «κατεβάσει» αυθόρμητα στο δρόμο. Και κατά δεύτερον, έχει προσφέρει μία πρωτόγνωρη αίσθηση του ανήκειν και συμμετέχειν έχοντας επαναφέρει την έννοια του πολίτη στο προσκήνιο!
Είναι η πρώτη φορά που στη δικιά μου τη γενιά αισθάνομαι ότι ο πολίτης δεν είναι μόνο μπροστά από τις εξελίξεις αλλά δημιουργεί εξελίξεις, τις οποίες το «σύστημα» αναγκάζεται να ακολουθήσει. Την Τετάρτη 25 Μαΐου που ξεκίνησε η παρουσία των Αγανακτισμένων στο Σύνταγμα μία ήταν μια αμελητέα έως γραφική είδηση. Και ήταν αμελητέα και γραφική γιατί κανένας κομματάρχης δεν πήρε κανέναν καναλάρχη για να τον πιέσει να «παίξει» το συγκεκριμένο θέμα. Η δημοσιογραφική κάλυψη των Αγανακτισμένων έγινε μόνο όταν οι πολίτες που συγκεντρώνονταν κέρδισαν τη δημοσιοποίηση της αντίδρασής τους και των αιτημάτων τους με την επίμονη καθημερινή τους παρουσία, με το όλο και μεγαλύτερο όγκο των συγκεντρώσεων με τον όλο και πιο δυναμικό παλμό των συναισθημάτων σου και την ένταση των συνθημάτων τους.
Για το αν αυτό το ποτάμι της ανθρώπινης αντίδρασης, αυτό το ετερόκλητο συνονθύλευμα οργής, αυτό το πολύχρωμο χαλί ηλικιών, αντιλήψεων, κοινωνικών προελεύσεων είναι απλά μια μόδα, τότε κάποιοι δε χρειάζεται να αγχώνονται γιατί απλά θα περάσει. Δε νομίζω ωστόσο, ότι πρόκειται απλά για μια μόδα απότοκο του FB, καθώς δε μπορεί να είναι όλοι κοινωνικά δικτυωμένοι σε μια κοινωνία με οικιακή προβασιμότητα που αγγίζει μόλις το 25%. Όπως και δεν νομίζω ότι οι ηλικίες άνω των 45 έχει τέτοια εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες ώστε να κάνουν add, like, unlike ή poke!
Δεν γνωρίζω τι μορφή θα πάρει τελικά η ακηδεμόνευτη αγανάκτηση των συμπολιτών μου σε ολόκληρη τη χώρα. Εκείνο που γνωρίζω είναι ότι κάποιοι δεν έχουν να χάσουν ή να στερηθούν τίποτα. Και το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε μια κοινωνία είναι να έρθει πρόσωπο με πρόσωπο με τα αδιέξοδά της.
Εάν δεν γίνει αυτό αμέσως αντιληπτό, πολύ φοβάμαι ότι το χάσμα αντίληψης για την ίδια πραγματικότητα που διαπιστώνεται ανάμεσα σε πολίτες και πολιτικούς μόνο θα μεγαλώνει. Και τότε θα τεθούν εκβιαστικά πολλά διλλήματα στα οποία θα κληθούμε όλοι μας να τοποθετηθούμε. Που ανήκουμε λοιπόν; Στους εφησυχασμένους ή στους αγανακτισμένους; Στον κόσμο της τηλεόρασης ή τον κόσμο του διαδικτύου; Στον παλαιό ή το νέο κόσμο;
Οι πολιτικοί απορούν και αγανακτούν γιατί οι πολίτες δεν τους αφήνουν να βγουν από τη Βουλή. Μιλούν για φαινόμενα ισοπέδωσης. Ας θυμηθούν ότι τα περί «καμένης γης» τα εφηύραν οι ίδιοι. Και ας θυμηθούν, επίσης, ότι και η Μαρία Αντουανέτα απορούσε γιατί ο λαός φωνάζει για ψωμί ενώ υπάρχει και το παντεσπάνι!