FT : Πού οδηγεί την Ευρώπη η νέα άνοδος του εθνικισμού

Η δυσπιστία απέναντι στις ελίτ και ο αργός θάνατος της σοσιαλδημοκρατίας βρίσκονται πίσω από την άνοδο του εθνικισμού. Υποχωρεί η απήχηση της ριζοσπαστικής αριστεράς. Οι αντιστάσεις στην εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης και το φάντασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο εθνικισμός είναι μια από τις ισχυρότερες παραδόσεις της νεότερης Ευρώπης, αλλά στιγματίστηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Με την χιονοστιβάδα των κρίσεων που έχει χτυπήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση την τελευταία δεκαετία, τελευταίο παράδειγμα της οποίας είναι το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος, ο εθνικισμός κάνει την επανεμφάνιση του.

Έχει πάρει διαφορετική μορφή από τον εθνικισμό που γεννήθηκε με τηνγαλλική επανάσταση το 1789 και πέθανε το 1945. Οι σημερινές πολιτικές και οικονομικές συνθήκες απέχουν έτη φωτός από αυτές της Ευρώπης του 19ου αιώνα, όταν πολλοί λαοί που αποκτούσαν εθνική συνείδηση δεν είχαν δικό τους κράτος.

Απέχουν έτη φωτός και από την εποχή των ιδεολογικών άκρων του 1918-1939 – του φασισμού και του κουμμουνισμού – και των σκληρών οικονομικών συνθηκών.

Η σημερινή Ευρώπη είναι μια κατά βάση ειρηνική και πλούσια ήπειρος. Η Ε.Ε. προσφέρει ένα πλαίσιο για την στενή συνεργασία των εθνικών κυβερνήσεων. Αναθέτει σημαντικές εξουσίες σε υπερεθνικούς θεσμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Αλλά και όσον αφορά τους ίδιους τους λαούς, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες έχουν μεγαλύτερη επαφή μεταξύ τους χάρη στην πρόοδο της επικοινωνίας, της εκπαίδευσης και των μεταφορών.

Ωστόσο ο εθνικισμός, με την νέο παρουσιαστικό, είναι ξανά στο προσκήνιο. Οι πιο εμφανείς εκδηλώσεις του είναι πρώτον η μεγαλύτερη αποφασιστικότητα των κυβερνήσεων να προστατεύσουν τα εθνικά συμφέροντα εντός της Ε.Ε. και δεύτερον η άνοδος του ακροδεξιού λαϊκιστικού αυτοχθονισμού (nativism).

Για τη συνέχεια Euro2Day