Μεταβάλλουν το καθεστώς του Αιγαίου και υπηρετούν τις επεκτατικές επιδιώξεις της Τουρκίας οι προτάσεις του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ

Ασφαλώς οι προσεχείς εκλογές κυριαρχούν, δικαιολογημένα, στην πολιτική σκηνή της χώρας, γιατί αποτελούν θεμέλιο λίθο του δημοκρατικού μας πολιτεύματος. Δεν πρέπει όμως παράλληλα να πάψουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις στα εθνικά μας θέματα και τους κινδύνους που ελλοχεύουν σʼ αυτά για τον Ελληνισμό.


Πάγια πολιτική της Τουρκίας στα θέματα του Αιγαίου, από τα μέσα του περασμένου αιώνα, είναι η αμφισβήτηση του καθεστώτος της περιοχής που καθορίζεται στη Συνθήκη της Λωζάννης και τελικά η αναθεώρησή του, η μεταβολή δηλαδή της πολιτικής γεωγραφίας. Παράλληλα, από την εποχή του ʼ80 διαφαίνεται η στροφή της αμερικανικής πολιτικής, που αρχίζει να αμφισβητεί την ερμηνεία των κειμένων που οριοθετούν το καθεστώς του Αιγαίου και ομιλεί για «ασυνήθεις γεωγραφικές ρυθμίσεις» που είχαν γίνει στην περιοχή κατά το παρελθόν και επιδιώκει την απʼ αρχής «ανάγνωση» των σχετικών κειμένων.

Στόχος της πολιτικής των ΗΠΑ, μέσω της πρώθησης και αποδοχής εκ μέρους της Ελλάδας των λεγομένων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) είναι η αποδυνάμωση του ελέγχου του Αιγαίου από την Ελλάδα και η εγκατάσταση ενός νέου καθεστώτος ελεγχόμενου από αυτές, το οποίο παράλληλα να εξυπηρετεί τα τουρκικά επεκτατικά σχέδια.

Οι προτάσεις των Αμερικανών για τη διοίκηση και τον έλεγχο των επιχειρήσεων αεραμύνης στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, συνδυαζόμενες με την αλλαγή των ρυθμίσεων εναέριας κυκλοφορίας στον χώρο του Αρχιπελάγους, θα δημιουργήσουν πρόβλημα συνέχειας στην ενότητα του κράτους και στην ασφάλεια των νησιών μας στο Αιγαίο.

Όπως εξηγήσαμε σε άλλο σημείωμά μας, οι αρμοδιότητες των αρχών εναερίου κυκλοφορίας που έχουν παραχωρηθεί από τον ICAO στις χώρες είναι ουσιαστικές. Δεν ισχύει π.χ. η αρχή της «αβλαβούς διέλευσης» όπως στις θαλάσσιες επικοινωνίες. Οι αεροναυτιλλόμενοι οφείλουν, όταν επιχειρούν εντός του FIR μιας χώρας, να συμμορφώνονται με τις οδηγίες της αρμόδιας αρχής της χώρας αυτής και να τηρούν τους περιορισμούς που ισχύουν. Οι εξουσιοδοτήσεις που παρέχονται από τον ICAO στις εθνικές αρχές για την εξασφάλιση της ομαλής κυκλοφορίας αγγίζουν, σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις, τα όρια εθνικής κυριαρχίας.

Οι ΗΠΑ από καιρού εις καιρόν προτείνουν, όπως αναφέραμε, «ιδέες» υπό μορφήν Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που, όπως ισχυρίζονται, θα χαλάρωναν την ένταση μεταξύ των δύο χωρών και τους κινδύνους σύρραξης. Με βάση τη Συμφωνία Αμυντικής και Οικονομικής Συνεργασίας (DECA) κάθε χρόνο συγκαλείται σύσκεψη υψηλού επιπέδου, όπως λέγεται, για την ανασκόπηση των προγραμμάτων συνεργασίας και την επικαιροποίησή τους. Οι Αμερικανοί, με την ευκαιρία των συναντήσεων αυτών, ασκούν πίεση στην Ελλάδα για την αποδοχή των «ιδεών» τους που προωθούσαν υπό τη μορφήν ΜΟΕ.

Στη συνάντηση υψηλού επιπέδου του 1994, για παράδειγμα, ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ, υφυπουργός Άμυνας Τζον Λόνταλ (Londal), πρότεινε τη δημιουργία στο Αιγαίο ενός ελεγχόμενου από τους ιδίους καθεστώτος (monitoring regime). Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις καταργούσαν όλες τις αρμοδιότητες εναερίου κυκλοφορίας των ελληνικών αρχών. Η πρόταση θεωρήθηκε απαράδεκτη και απορρίφθηκε.

Την επόμενη χρονιά, το 1995, ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ, καθηγητής Τζ. Νάι (J. Nai), επανέλαβε τις προτάσεις (ΜΟΕ) των ΗΠΑ που αγνοούσαν τις αρμοδιότητες των υπηρεσιών του FIR Αθηνών. Όλες απορρίφθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση.

Παρέμβαση για αφοπλισμό των ελληνικών αεροσκαφών επιφυλακής σαν ΜΟΕ έκαναν και οι πρέσβεις των χωρών του ΝΑΤΟ στην Αθήνα που δεν εγένετο δεκτή από την Ελλάδα.

Από τη σύγκριση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, που κατά πληροφορίες φέρεται να πρότεινε πρόσφατα ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, με παλαιότερες προτάσεις, προκύπτει ότι όλες έχουν ένα κοινό γνώρισμα. Στοχεύουν στην αποδυνάμωση των αρμοδιοτήτων εναερίου κυκλοφορίας των αρχών της Αθήνας. Η επιτυχία αυτής της επιδίωξης από μέρους των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ, σε συνδυασμό με την απώλεια της αρμοδιότητας αεραμύνης των ελληνικών αρχών στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, εγκαθιστά ένα νέο καθεστώς στο Αιγαίο που διακόπτει τη συνέχεια του ελληνικού κράτους και δημιουργεί πρόβλημα ασφάλειας για τα νησιά μας.

Παραθέτουμε πιο κάτω συνοπτικά τις συνέπειες από την εφαρμογή των προτάσεων που φέρεται να προωθεί ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, οι οποίες συνθέτουν μια δέσμη ιδεών στρατιωτικής/τεχνικής φύσεως, που κατʼ αυτόν θα μειώσουν την ένταση στην περιοχή. Εμείς δεν αποδεχόμεθα ότι τα προτεινόμενα μέτρα είναι στρατιωτικής/τεχνικής φύσεως. Πιστεύουμε ότι είναι καθαρά πολιτικά και έχουν αρνητικές επιπτώσεις στα εθνικά μας θέματα που αφορούν το Αιγαίο. Συγκεκριμένα:

• Άρνηση υποβολής σχεδίων πτήσης: Παραβιάζει την απόφαση Α-22-18 (προσαρτημένο Ρ) που καθορίζει ότι «σχέδια πτήσεως θα υποβάλλονται προ της εκτελέσεως πτήσεων μέσα ή προς καθορισμένες περιοχές ή κατά μήκος διαδρόμων ως απαιτείται από τις αρχές εναερίου κυκλοφορίας, προκειμένου να διασφαλίζεται η παροχή πληροφοριών και υπηρεσιών έρευνας και διάσωσης». Η πρόταση αποδυναμώνει τις αρμοδιότητες του FIR Αθηνών.

• Καθορισμός συγκεκριμένων περιοχών στο Αιγαίο για ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις και εθνικές στρατιωτικές δραστηριότητες: Μειώνεται η δυνατότητα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων να χρησιμοποιούν το σύνολο του εθνικού μας χώρου για την εκπαίδευσή τους. Αυξάνει την ελευθερία δράσης των Τούρκων στο Αιγαίο.

• Αφοπλισμός αεροσκαφών αεράμυνας: Αποτελεί ταπεινωτικό περιορισμό που επιβάλλεται μόνο σε ηττημένες χώρες. Αποστερεί τα αεροσκάφη μας από τη δυνατότητα αυτοάμυνας. Δεν επιτρέπει αποφασιστική αστυνόμευση της περιοχής του FIR Αθηνών. Εμπεριέχει κινδύνους για την ασφάλεια της χώρας μας.

Απαγόρευση πτήσεων τουρκικών αεροσκαφών πάνω από τα νησιά μας. Ελπίζουμε αυτή η απαγόρευση να μην «πιστωθεί» στους κανόνες καλής γειτονίας... Ο σεβασμός της εθνικής κυριαρχίας αποτελεί αυτονόητη υποχρέωση που απορρέει από το διεθνές δίκαιο.

• Εκμετάλλευση συσκευών ηλεκτρονικού εντοπισμού για την αναγνώριση αεροσκαφών και την παραγωγή ιχνών σε γειτονικές περιοχές αεραμύνης. Θα μπορούσε ενδεχομένως να γίνει εκμετάλλευση των συσκευών IFF/SIF στο πλαίσιο του ενοποιημένου συστήματος αεραμύνης του ΝΑΤΟ. Αυτό υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα τηρεί όλους τους κανόνες καλής γειτονίας, δεν θα παραβιάζει τον εθνικό μας χώρο και θα αποσύρει το casus belli.

Οι προτάσεις που προσκόμισε ο γ.γ. του ΝΑΤΟ στην Αθήνα αποτελούν συνέχεια των προσπαθειών των ΗΠΑ να υιοθετηθούν από τη χώρα μας τα λεγόμενα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ως διαδικασία εκτόνωσης της έντασης στο Αιγαίο. Η εκτίμησή μας είναι ότι τα μέτρα που προτείνονται μεταβάλλουν το καθεστώς του Αιγαίου και υπηρετούν τις επεκτατικές επιδιώξεις της Τουρκίας και τους στόχους των Αμερικανών. Η προσπάθεια «φίλων» και αντιπάλων να ανατρέψουν το καθεστώς του Αιγαίου θα συνεχιστεί. Αποτελεί πατριωτικό καθήκον της πολιτικής μας ηγεσίας να αντισταθεί στην επιβολή των λεγόμενων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που υπονομεύουν το καθεστώς του Αιγαίου.

Του Νίκου Κουρή Τέως υφυπουργού Εθνικής Άμυνας
και επίτιμου Αρχηγού ΓΕΑ και ΓΕΕΘΑ
ΠΑΡΟΝ