του Γιώργου Προβόπουλου
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών κάποιοι σχολιαστές υποστηρίζουν ότι η ευρωζώνη θα καταρρεύσει. Βάσει αυτού του επιχειρήματος, υποστηρίζεται ότι η δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα θα οδηγήσει την χώρα εκτός ευρωζώνης. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα, θα αντιμετωπίσει την ίδια μοίρα με χώρες που επέλεξαν σταθερές ισοτιμίες (ή σύνδεση των νομισμάτων τους με άλλα νομίσματα), όπως για παράδειγμα η Αργεντινή στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Μία ακόμη Ελληνική Τραγωδία- συνεχίζουν- είναι έτοιμοι να παιχτεί.
Οι παραπάνω απόψεις στηρίζονται σε λάθος επιχειρήματα. Στην καρδιά των ελληνικών προβλημάτων βρίσκεται η υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, από την εποχή που εντάχθηκε στην ευρωζώνη το 2001. Αυτή η απώλεια οφείλεται σε δημοσιονομικές αδυναμίες, μεταξύ των οποίων η δημοσιονομική «ασωτία» σε περιόδους ισχυρής ανάπτυξης και ένας διευρυμένος δημόσιος τομέας, ο οποίος έχει ενισχυθεί κατά 6% επί του ΑΕΠ (φθάνει στο 51% του ΑΕΠ) από την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη έως και σήμερα.
Οι ακαμψίες στην αγορά εργασίας αλλά και στην παραγωγή έχουν οδηγήσει σε υψηλότερα επίπεδα μισθούς και πληθωρισμό, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, πλήττοντας τον ανταγωνισμό. Τα υψηλά ελλείμματα έχουν οδηγήσει υψηλότερα το κόστος δανεισμού, κάτι που διευρύνει τα ίδια αυτά ελλείμματα. Ο διευρυμένος δημόσιος τομέας έχει πλήξει τις εξαγωγές και την αποτελεσματικότητα. Το αποτέλεσμα είναι ένα πρόβλημα δίδυμων ελλειμμάτων, μεγάλες δημοσιονομικές ανισορροπίες.
Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία είναι ιδιαίτερα σοβαρό. Όμως, η βασική ερώτηση είναι αν θα πρέπει να λυθεί εντός ή εκτός ευρωζώνης. Η απάντησή μου είναι ότι θα είναι σαφώς ευκολότερο να λύσεις αυτά τα προβλήματα παραμένοντας στην ευρωζώνη.
Όσοι υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα θα καταλήξει να φύγει από την ευρωζώνη, δεν πιστεύουν την θέληση της χώρας να προχωρήσει σε μείωση του ελλείμματός της και να εφαρμόσει τις προσαρμογές στο κόστος αλλά και τις διαρθρωτικές αλλαγές που χρειάζονται προκειμένου να ανακτηθεί η ανταγωνιστικότητα. Υποστηρίζουν ότι υποτίμηση ενός εθνικού νομίσματος θα είναι το μαγικό ραβδί που θα οδηγήσει σε αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας. Υπάρχει αυτή η περίπτωση;
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80, η Ελλάδα είχε, επίσης, ισχυρά δημοσιονομικά προβλήματα αλλά και το δικό της νόμισμα, τη δραχμή. Χρησιμοποίησε το μαγικό ραβδί δύο φορές, με ισχυρές υποτιμήσεις της δραχμής το 1983 και το 1985, αλλά χωρίς μακροχρόνιες διαρθρωτικές αλλαγές και ορθή δημοσιονομική προσαρμογή. Τις υποτιμήσεις ακολούθησαν υψηλότεροι μισθοί και πληθωρισμός, χωρίς καμία ουσιαστική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Οι κερδοσκοπικές επιθέσεις στην δραχμή αποφεύχθηκαν λόγω σκληρών κανόνων για τις εισροές κεφαλαίων, κάτι το οποίο δεν ισχύει, ούτε είναι επιθυμητό να ισχύει, πλέον. Τα ελλείμματα παρέμειναν. Αυτά για το μαγικό ραβδί της υποτίμησης ενός νομίσματος.
Ας υποθέσουμε, όμως, ότι η Ελλάδα θα ξεχάσει το παραπάνω μάθημα και θα αποφασίσει να υιοθετήσει ένα νέο δικό της νόμισμα. Τι θα σημάνει η έξοδός της από την ευρωζώνη; Ας δούμε κάποιες πιθανές συνέπειες:
- Κάθε υποτίμηση του νέου νομίσματος θα ενίσχυε το κόστος των εισαγωγών, ενισχύοντας τον πληθωρισμό.
- Η νομισματική πολιτική δεν θα είχε την αξιοπιστία αυτής που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ως αποτέλεσμα οι προοπτικές του πληθωρισμού θα ενισχύονταν.
- Οι πιθανότητες για νέες υποτιμήσεις θα ενισχύονταν, αυξάνοντας το risk premium τόσο για το νόμισμα όσο και για τη χώρα.
- Εξαιτίας των παραπάνω θα ενισχύονταν τα ονομαστικά επιτόκια, οδηγώντας σε αύξηση του κόστους χρηματοδότησης του δημοσίου χρέους και πλήττοντας την δημοσιονομική προσαρμογή. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα απορροφούσαν χρηματοδοτήσεις από άλλους παραγωγικούς τομείς.
- Το κόστος μετατροπής του νέου νομίσματος στα άλλα νομίσματα των κρατών της ευρωζώνης θα επανέρχονταν στο προσκήνιο, αναχαιτίζοντας το εμπόριο και τις επενδύσεις.
- Η αβεβαιότητα για την πορεία της συναλλαγματικής ισοτιμίας με το ευρώ θα ενίσχυε το κόστος για τις επιχειρήσεις, πλήττοντας και αυτή το εμπόριο και τις επενδύσεις.
- Το χρέος σε ευρώ θα μετατρέπονταν σε χρέος σε συνάλλαγμα. Κάθε υποτίμηση του νέου νομίσματος θα ενίσχυε αυτό το χρέος.
- Η Ελλάδα δεν θα ωφελούνταν πλέον από τις οικονομίες κλίμακας, μεταξύ των οποίων και η διεύρυνση της συναλλαγματικής αγοράς, κάτι το οποίο μειώνει την μεταβλητότητα των τιμών και οφείλεται στην ύπαρξη της ευρωζώνης.
Η ελληνική οικονομία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Η αλήθεια είναι ότι θα έχει λιγότερο κόστος για την Ελλάδα να λύσει τα προβλήματά της εντός της ευρωζώνης. Αντί για ελληνική τραγωδία μία καλύτερη παρομοίωση για τα ελληνικά προβλήματα είναι η «Οδύσσεια» του Ομήρου.
Σε αυτό το έπος οι σειρήνες παρότρυναν τους ναυτικούς να πέσουν στην θάλασσα, όπου θα έβρισκαν τον θάνατο. Αυτοί που υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα θα πρέπει να φύγει από την ευρωζώνη είναι σαν τις σειρήνες του Ομήρου. Η Ελλάδα δεν θα υποκύψει σε αυτά τα κελεύσματα αλλά θα εφαρμόσει τα απαραίτητα, τολμηρά μέτρα. Το μέλλον της οικονομίας της είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το μέλλον της ευρωζώνης.
* Ο κ. Γιώργος Προβόπουλος είναι διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ.
euro2day.gr
ο προβόπουλος έχει την πολυτέλεια διορισμένου σε κρατική θέση μίας μικρής χώρας να αμείβεται με περισσότερα χρήματα από όσα παίρνει ο εκάστοτε πρόεδρος της federal reserve των ΗΠΑ. Και δεν μου λέει τίποτα η ντε και καλά μείωση του μισθού του κατά είκοσι τοις εκατό.
ΑπάντησηΔιαγραφή308000 χιλιάρικα Ευρω ο πρόβόπουλος πριν τη μείωση και 128000 ΕΥΡΏ ο Μπέρνεκε της FEDERAL RESERVE.
όταν ευθύς εξ αρχής ξέρεις ότι ουσιαστικά παίρνεις χρήματα δυσανάλογα με ότι προσφέρεις ίσως από τσίπα σε τέτοια περίοδο στενότητας θα έπρεπε να μπεις σε κανένα λαγούμι και να μην μας απασχολείς με θεωρίες και παραπομπές στον όμηρο ορμώμενος εκ του ασφαλούς πολυτελούς γραφείου σ σου. Ασε να μιλήσει και κάποιος άλλος της πιάτσας που του έχει έλθει το αυγό στον κ..
Νομίζω?
Γαλλική στήριξη για την οικονομία
ΑπάντησηΔιαγραφήΡεπορτάζ: ΛΟΥΚΑΣ ΔΗΜΑΚΑΣ, ldimakas@dolnet.gr
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: TA NEA Παρασκευή 22 Ιανουαρίου 2010
Την ώρα που το μπαράζ αρνητικών αναφορών και απειλών για την ελληνική οικονομία συνεχίζεται και εντείνεται, αίσθηση προκάλεσε η χθεσινή αναφορά του Γάλλου πρέσβη στην Αθήνα κ. Christophe Farnaud στην ανάγκη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης αλλά και την επιλογή της συλλογικής στάσης ως τη μόνη πειστική απάντηση σε περιόδους οικονομικών κρίσεων όπως η σημερινή. Παράλληλα, ο πρέσβης, και στο μέτρο που εξέφραζε απολύτως τη θέση του Παρισιού, τόνισε πως «ό,τι και να γίνει, η Γαλλία θα παραμείνει στο πλευρό της Ελλάδας».
Συγκεκριμένα, ο κ. Farnaud μιλώντας σε Έλληνες δημοσιογράφους και αφού αναφέρθηκε στην ελληνογαλλική συνεργασία σε όλους τους τομείς κατά το 2009, είπε ότι η απάντηση για το 2010 είναι ότι «πρέπει να κάνουμε περισσότερα πράγματα μαζί. Περισσότερα _ πρόσθεσε _ σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γιατί σήμερα οι μόνες πειστικές απαντήσεις σε περίοδο κρίσεων είναι οι συλλογικές. Ο κόσμος έχει ανάγκη από μια Ευρώπη ενωμένη, αλλά ανεξάρτητη και με δημιουργική φαντασία».
Σε άλλο σημείο ο Γάλλος πρέσβης αναφέρθηκε στη δύσκολη οικονομική κατάσταση που βρέθηκε η Ελλάδα το 2009. «Ελπίζω _ σημείωσε _ ότι το 2010 οι εξελίξεις θα είναι θετικές. Να είστε βέβαιοι πως ό,τι και να γίνει, η Γαλλία θα παραμείνει στο πλευρό της Ελλάδας».
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε εκτός από την οικονομία και στα θέματα άμυνας και ασφάλειας. Προέβαλε δε τη σημασία της προώθησης ελληνογαλλικής αμυντικής συνεργασίας, για την οποία, όπως είπε, το Παρίσι έχει προτείνει συγκεκριμένο σχέδιο. «Στα θέματα Άμυνας, η Γαλλία και η Ελλάδα έχουν επιβεβαιώσει την επιλογή τους για στρατηγική συνεργασία. Έτσι λοιπόν, με την ευκαιρία της επίσκεψης του υπουργού Άμυνας, η Γαλλία πρότεινε στην Ελλάδα ένα σχέδιο αμυντικής συμφωνίας.
Επίσης _ πρόσθεσε _ το αεροπλανοφόρο "Charles de Gaulle" βρέθηκε στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο για κοινές ασκήσεις με το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό και την Ελληνική Αεροπορία. Τελευταίο παράδειγμα, η εκτόξευση από τη βάση του Kourou, πριν από τα Χριστούγεννα, του δορυφόρου οπτικής παρατήρησης HELIOS 2B. Επικεφαλής αυτού του ευρωπαϊκού προγράμματος είναι η Γαλλία, ενώ η Ελλάδα είναι ένας μεγάλος εταίρος.
Οι χώρες μας _ συνέχισε _ σκοπεύουν να θέσουν τη συνεργασία στους τομείς άμυνας και ασφάλειας στην υπηρεσία της Ευρώπης της Άμυνας. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εναντίον της πειρατείας στα ανοιχτά της Σομαλίας και η συμμετοχή στην εκπαίδευση των σομαλικών δυνάμεων αποτελούν απτά παραδείγματα της διμερούς συνεργασίας», είπε κλείνοντας την αναφορά στα θέματα αυτά.
Όσον αφορά τις επιχειρηματικές σχέσεις, ο Γάλλος πρέσβης είπε ότι «η Γαλλία παραμένει ένας από τους σημαντικότερους επενδυτές στην Ελλάδα. Είναι κυρίως ο πρώτος ξένος εργοδότης, δεδομένου ότι οι γαλλικές επιχειρήσεις απασχολούν περίπου 30.000 ανθρώπους στη χώρα σας. Οι εμπορικές ροές μεταξύ των δύο κρατών μας αντιμετώπισαν μάλλον καλά την κρίση. Επίσης, είναι χαρακτηριστικό πως οι εταιρείες των δύο χωρών μας _ ειδικότερα οι μεσαίες επιχειρήσεις _ αρχίζουν να ανταποκρίνονται από κοινού σε ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς, σημάδι μιας ολοζώντανης συνεργασίας». Είπε επίσης ότι οι δύο χώρες πρέπει να κάνουν περισσότερα πράγματα σε διμερές επίπεδο και πρόσθεσε ότι στον χώρο της οικονομίας, οι γαλλικές και οι ελληνικές επιχειρήσεις θα έχουν την ευκαιρία να ανταλλάξουν την τεχνογνωσία τους και να αναπτύξουν μια σειρά από πρωτοβουλίες με την ευκαιρία των 20 και πλέον διμερών εκδηλώσεων, που θα διοργανωθούν από την οικονομική αποστολή Ubifrance και τους εταίρους της.
ΣΧΟΛΙΟ
Nομιζω οτι το ρεπορταζ του Δημακα εχει ενδιαφερον. Ας το αναρτησει ο Σαββας πιο πανω.
α) Κάθε υποτίμηση του νέου νομίσματος θα ενίσχυε το κόστος των εισαγωγών, ενισχύοντας τον πληθωρισμό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλύτερα έτσι γιατί ο ΕΛΛΗΝΑΣ θα καταλάβει πλέον πια είναι η εγχώρια του αγορά και πια δεν είναι λόγω διαφοράς τιμής...και θα αναγκάζεται πλέον να αγοράζει ελληνικά προϊόντα ενισχύοντας την παραγωγικότητα της χώρας ενώ θα αποφεύγει κατά γενικό λόγο τα εισαγόμενα, εάν δεν είναι άκρως απαραίτητα, ως ακριβότερα.
β) Η νομισματική πολιτική δεν θα είχε την αξιοπιστία αυτής που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ως αποτέλεσμα οι προοπτικές του πληθωρισμού θα ενισχύονταν.
Για τους παραπάνω λόγους καλύτερά έτσι
γ) Οι πιθανότητες για νέες υποτιμήσεις θα ενισχύονταν, αυξάνοντας το risk premium τόσο για το νόμισμα όσο και για τη χώρα.
Καλύτερά γιατί θα είχαμε λόγο να ασχοληθούμε και με τις εξαγωγές και όχι να εισάγουμε συνεχεία iphone και άλλα τέτοια άχρηστα gadjet που με ανόητες διαφημίσεις προωθούν το παρακράτος
δ) Εξαιτίας των παραπάνω θα ενισχύονταν τα ονομαστικά επιτόκια, οδηγώντας σε αύξηση του κόστους χρηματοδότησης του δημοσίου χρέους και πλήττοντας την δημοσιονομική προσαρμογή. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα απορροφούσαν χρηματοδοτήσεις από άλλους παραγωγικούς τομείς.
Το δημόσιο χρέος αυξάνεται γιατί νομίζει το πολιτικό κράτος (νόμιζε - τέλος οι μίζες) ότι θα τα πάρει τζάμπα από την Ε.Ε. και όχι γιατί θα επιδείξουν οι ίδιοι δημοσιονομική ευρηματικότητα και πολιτική θέληση κάτι που, εκτός Ε.Ε, λόγω αναγκαίας επιβίωσις θα αλλάξει.
ε) Το κόστος μετατροπής του νέου νομίσματος στα άλλα νομίσματα των κρατών της ευρωζώνης θα επανέρχονταν στο προσκήνιο, αναχαιτίζοντας το εμπόριο και τις επενδύσεις.
Αρχικά ναι...ίσως...μετέπειτα όμως (και θέλω να πιστεύω βραχυπρόθεσμα) θα αναζωογονούνταν
ζ) Η αβεβαιότητα για την πορεία της συναλλαγματικής ισοτιμίας με το ευρώ θα ενίσχυε το κόστος για τις επιχειρήσεις, πλήττοντας και αυτή το εμπόριο και τις επενδύσεις.
όντως...γιαυτό τον λόγο δεν είναι και μεγάλο κακό η έξοδος μας από το ευρό.
η) Το χρέος σε ευρώ θα μετατρέπονταν σε χρέος σε συνάλλαγμα. Κάθε υποτίμηση του νέου νομίσματος θα ενίσχυε αυτό το χρέος.
Σωστά είπες...όμως μικρο το κακό...Είναι πως το βλέπεις. Γιατί το χρέος μας διπλασιάστηκε σε μόλις 12 χρόνια όντας μέσα στην ισοτιμία του ευρό; Για τον λόγο ότι επαναπαυτήκαμε με τα "ευρωπαϊκά πακέτα χάμπουργκερ".
θ) Η Ελλάδα δεν θα ωφελούνταν πλέον από τις οικονομίες κλίμακας, μεταξύ των οποίων και η διεύρυνση της συναλλαγματικής αγοράς, κάτι το οποίο μειώνει την μεταβλητότητα των τιμών και οφείλεται στην ύπαρξη της ευρωζώνης.
Η Ελλάδα να πάψει να κάνει τον Κεντερη, την θανου, την χαλκιά και την ντοπε ομάδα της άρσης βαρών και να καταλάβει επιτέλους που βρίσκεται η πραγματική της θέση. Β Εθνική αλλά πρωταγωνιστής και όχι Α και περίγελος όλων αφού δεν είμαστε Αμερικάνοι για να μπορούμε να ξεφεύγουμε ελέγχους
α) Κάθε υποτίμηση του νέου νομίσματος θα ενίσχυε το κόστος των εισαγωγών, ενισχύοντας τον πληθωρισμό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλύτερα έτσι γιατί ο ΕΛΛΗΝΑΣ θα καταλάβει πλέον πια είναι η εγχώρια του αγορά και πια δεν είναι λόγω διαφοράς τιμής...και θα αναγκάζεται πλέον να αγοράζει ελληνικά προϊόντα ενισχύοντας την παραγωγικότητα της χώρας ενώ θα αποφεύγει κατά γενικό λόγο τα εισαγόμενα, εάν δεν είναι άκρως απαραίτητα, ως ακριβότερα.
β) Η νομισματική πολιτική δεν θα είχε την αξιοπιστία αυτής που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ως αποτέλεσμα οι προοπτικές του πληθωρισμού θα ενισχύονταν.
Για τους παραπάνω λόγους καλύτερά έτσι
γ) Οι πιθανότητες για νέες υποτιμήσεις θα ενισχύονταν, αυξάνοντας το risk premium τόσο για το νόμισμα όσο και για τη χώρα.
Καλύτερά γιατί θα είχαμε λόγο να ασχοληθούμε και με τις εξαγωγές και όχι να εισάγουμε συνεχεία iphone και άλλα τέτοια άχρηστα gadjet που με ανόητες διαφημίσεις προωθούν το παρακράτος
δ) Εξαιτίας των παραπάνω θα ενισχύονταν τα ονομαστικά επιτόκια, οδηγώντας σε αύξηση του κόστους χρηματοδότησης του δημοσίου χρέους και πλήττοντας την δημοσιονομική προσαρμογή. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα απορροφούσαν χρηματοδοτήσεις από άλλους παραγωγικούς τομείς.
Το δημόσιο χρέος αυξάνεται γιατί νομίζει το πολιτικό κράτος (νόμιζε - τέλος οι μίζες) ότι θα τα πάρει τζάμπα από την Ε.Ε. και όχι γιατί θα επιδείξουν οι ίδιοι δημοσιονομική ευρηματικότητα και πολιτική θέληση κάτι που, εκτός Ε.Ε, λόγω αναγκαίας επιβίωσις θα αλλάξει.
ε) Το κόστος μετατροπής του νέου νομίσματος στα άλλα νομίσματα των κρατών της ευρωζώνης θα επανέρχονταν στο προσκήνιο, αναχαιτίζοντας το εμπόριο και τις επενδύσεις.
Αρχικά ναι...ίσως...μετέπειτα όμως (και θέλω να πιστεύω βραχυπρόθεσμα) θα αναζωογονούνταν
ζ) Η αβεβαιότητα για την πορεία της συναλλαγματικής ισοτιμίας με το ευρώ θα ενίσχυε το κόστος για τις επιχειρήσεις, πλήττοντας και αυτή το εμπόριο και τις επενδύσεις.
όντως...γιαυτό τον λόγο δεν είναι και μεγάλο κακό η έξοδος μας από το ευρό.
η) Το χρέος σε ευρώ θα μετατρέπονταν σε χρέος σε συνάλλαγμα. Κάθε υποτίμηση του νέου νομίσματος θα ενίσχυε αυτό το χρέος.
Σωστά είπες...όμως μικρο το κακό...Είναι πως το βλέπεις. Γιατί το χρέος μας διπλασιάστηκε σε μόλις 12 χρόνια όντας μέσα στην ισοτιμία του ευρό; Για τον λόγο ότι επαναπαυτήκαμε με τα "ευρωπαϊκά πακέτα χάμπουργκερ".
θ) Η Ελλάδα δεν θα ωφελούνταν πλέον από τις οικονομίες κλίμακας, μεταξύ των οποίων και η διεύρυνση της συναλλαγματικής αγοράς, κάτι το οποίο μειώνει την μεταβλητότητα των τιμών και οφείλεται στην ύπαρξη της ευρωζώνης.
Η Ελλάδα να πάψει να κάνει τον Κεντερη, την θανου, την χαλκιά και την ντοπε ομάδα της άρσης βαρών και να καταλάβει επιτέλους που βρίσκεται η πραγματική της θέση. Β Εθνική αλλά πρωταγωνιστής και όχι Α και περίγελος όλων αφού δεν είμαστε Αμερικάνοι για να μπορούμε να ξεφεύγουμε ελέγχους.