Aδιέξοδο για την ισορροπία των νομισμάτων

 

της Ελίνας Γαληνού
Η συνάντηση των G 20 στη Σεούλ, επιβεβαίωσε απλώς το πνεύμα αντιλογίας που κυριαρχεί ανάμεσα στις πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Παρ΄όλες τις "αγαθές προθέσεις" του προέδρου των ΗΠΑ, όσον αφορά την διαλλακτικότητα με την οποία θα συναντούσε τους ηγέτες των λοιπών
χωρών, η συζήτηση κατέληξε μάλλον σε αδιέξοδο. Αντικείμενό της, το φλέγον πρόβλημα της παγκόσμιας οικονομίας, δηλαδή η ισορροπία μεταξύ ισχυρών νομισμάτων.
Η κατάσταση του Αμερικανικού δολλαρίου και οι προοπτικές εξέλιξής του βεβαίως, θεωρούνται ακόμα καθοριστικές για την τύχη άλλων νομισμάτων και για την παγκόσμια οικονομική ισορροπία, καθώς η πεποίθηση ότι το δολλάριο αποτελεί το "αφεντικό των νομισμάτων" δεν έχει ακόμα καταρριφθεί. Ωστόσο, τα δεδομένα μας δείχνουν διαφορετικά πράγματα. Η Αμερικανική οικονομία σήμερα, δεν είναι εκείνη που ξέραμε άλλοτε, ενώ οι ανησυχίες "ότι το δολλάριο δεν πάει καλά " ολοένα ενισχύονται. Ωσπου στην Σύνοδο της Σεούλ, τα πράγματα τέθηκαν επί τάπητος ξεκάθαρα. Το δολλάριο δεν είναι πια αυτό που ήταν, όπως άλλωστε και η Αμερικανική οικονομία που κάποτε θεωρούσαμε αυτοκράτειρα των Οικονομιών. Οσο καθησυχαστικά μηνύματα και αν προσπάθησε να διασπείρει ο Αμερικανός Πρόεδρος, κάποια γεγονότα όπως η σπουδή για την κοπή πληθωριστικών δολλαρίων στις ΗΠΑ, δεν κρύβονται τελικά...Πράγμα που δηλώνει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, αγωνίζονται να κρατήσουν ισορροπίες "τεχνητές" προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους ανταγωνιστές τους στο εξαγωγικό εμπόριο.
Οι εξαγωγές μιας χώρας βεβαίως, αποτελούν έναν βασικό πόρο για την οικονομία της και χώρες όπως η Αμερική, έχουν συνηθίσει να βασίζονται σ΄αυτές εδώ και πολλά χρόνια. Τώρα όμως, το σκηνικό δείχνει σημεία αλλαγών.. Κάποιες αναδυόμενες οικονομίες όπως η Κίνα και η Ινδία, έφτασαν να την ανταγωνίζονται σκληρά στις εξαγωγές. Οι χώρες αυτές μπορούν διότι ανέπτυξαν και αξιοποίησαν ορισμένα παραγωγικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις χώρες του λεγόμενου δυτικού κόσμου. Διαθέτουν φθηνά εργατικά χέρια, δρούν με μεγάλους πληθυσμούς, έχουν καλές επιδόσεις στην εφευρετικότητα, επιδεξιότητα και ταχύτητα διεκπεραίωσης έργου. Τέτοια πλεονεκτήματα δίνουν τη δυνατότητα στις χώρες αυτές να παράγουν και να εξάγουν προιόντα σε εξαιρετικά φθηνές τιμές. Οπότε δεν είναι παράξενο που τα τελευταία χρόνια οι ΗΠΑ χάνουν την πρωτοκαθεδρία στο εξαγωγικό εμπόριο, όταν έχουν να ανταγωνιστούν την Κίνα.. ".Επρεπε να μπεί στο παιχνίδι και κάποιος άλλος, για να δεί ο κόσμος ότι οι ΗΠΑ και το δολλάριό τους, δεν θα είναι για πάντα οι κυρίαρχοι της παγκόσμιας Οικονομίας", λένε κάποιοι οικονομικοί αναλυτές.
Ωστόσο, όπως και να έχουν τα πράγματα, το δολλάριο εξακολουθεί να επιδιώκει κυριαρχία για τις τύχες των οικονομιών του κόσμου. Η Αμερική βλέποντας τον σκληρό της ανταγωνιστή, την Κίνα, να επιμένει να κρατάει το γουάν της σε χαμηλά επίπεδα για να μη χάσει το πλεονέκτημα των φθηνών εξαγωγών, αναγκάζεται τώρα να ακολουθήσει μια πολιτική που περισσότερο θυμίζει σπασμωδικές κινήσεις. Τυπώνοντας συνεχώς δολλάρια ενώ το έλλειμμά της παραμένει αθεράπευτο, ουσιαστικά εκτρέφει τον πληθωρισμό της και μαζί, τις προυποθέσεις για ένα υποτιμημένο και ασταθές νόμισμα. Από την άλλη μεριά, η Κίνα δεν σκοπεύει να υποχωρήσει στην δική της νομισματική πολιτική. Κάποιοι εκτιμούν ότι η κρίση στην Ευρώπη, ίσως δίνει ελπίδες στο δολλάριο, ανοίγοντάς του έδαφος να "κλέψει" λίγη δύναμη από την αδυναμία του ευρώ. Αλλά και αυτό ακόμα θα είναι πλασματικό όφελος και αρκετά πρόσκαιρο για το δολλάριο. Οπότε οι ΗΠΑ, με ποιά λογική επιμένουν να θεωρούν εαυτούς ρυθμιστές της παγκόσμιας οικονομίας;
Δεν είναι λοιπόν παράξενο που στην Σύνοδο της Σεούλ, δεν υπήρξε τελικά πεδίο συνεννόησης, ούτε ανάπτυξη κάποιων προτάσεων για εξεύρεση ισορροπιστικών λύσεων. Μάλλον είναι πιό ρεαλιστικό να πούμε ότι το παγκόσμιο νομισματικό σκηνικό, θυμίζει περισσότερο προεόρτια πολέμου.. Οταν οι "μεγάλοι" δεν θέλουν, οι υπόλοιποι υφίστανται απλώς τις συνέπειες και συμπαρασύρονται απ΄αυτές. Το βέβαιο είναι ότι απ΄αυτές τις αντιπαραθέσεις περί τα νομίσματα, υποβόσκουν μεγάλοι κινδύνοι και μια νέα κρίση μπορεί να έρθει πάλι, πριν ακόμα ξεπεραστεί η προηγούμενη του 2008. Και ίσως οι επιπτώσεις αυτή τη φορά, να είναι πολλαπλάσιες για τον κόσμο...