Brzezinski: Η μεγάλη δοκιμασία για ΗΠΑ και Κίνα

By Zbigniew Brzezinski *
Δημοσιεύθηκε: 11:45 - 24/11/10

Σήμερα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη δεύτερη προκλητική φιλοπόλεμη ενέργεια των τελευταίων χρόνων από τη Βόρεια Κορέα. Η πρώτη, ο τορπιλισμός του νοτιοκορεατικού πολεμικού πλοίου, ήταν συγκαλυμμένη. Η αιτία είχε προμελετημένα αποκρυφθεί. Οι επιπτώσεις, ωστόσο, ήταν απροκάλυπτες και επώδυνες. Η τελευταία ενέργεια είναι καταφανώς απροκάλυπτη. Η πηγή της επίθεσης που έγινε την Τρίτη αναγνωρίζεται πέρα από κάθε αμφιβολία. Αποτελεί εξοργιστική πράξη η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πολεμική ενέργεια. 

Εγείρονται θεμελιώδη ερωτήματα. Εάν αυτές οι πράξεις είναι εκούσιες, τότε αποτελούν ένδειξη ότι το καθεστώς της Βόρειας Κορέας έχει αγγίξει σημείο παραφροσύνης. Οι υπολογισμοί του και οι πράξεις του είναι δύσκολο να διερευνηθούν με λογικούς όρους. Εναλλακτικά, είναι μήνυμα πως το καθεστώς βρίσκεται εκτός ελέγχου. Διαφορετικά στοιχεία στην Πιονγκγιάνγκ, εκ των οποίων και τμήματα του στρατού, ενδεχομένως να έχουν τη δυνατότητα να ενεργούν αυτοβούλως, χωρίς κεντρική συνεργασία. Αυτή είναι η πιθανότητα όμως είναι ακόμη πιο δυσοίωνη. 

Τι πρέπει λοιπόν να πράξει η διεθνής κοινότητα με ένα πρόβλημα που εδώ και καιρό προβληματίζει τις μεγάλες δυνάμεις, χωρίς να υπάρχει ίχνος επίλυσης; Σε αυτό το σημείο, εισερχόμαστε στο βασίλειο της αβεβαιότητας, καθώς είναι ολοένα και περισσότερο εμφανές πως βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη σύγκρουση δύο εναλλακτικών ιστορικών διαστάσεων ανάμεσα στιςδύο μεγάλες δυνάμεις που εμπλέκονται άμεσα και ενεργά: τις ΗΠΑ και την Κίνα. 

Όσον αφορά στην Κίνα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα καθεστώς που ιστορικά έχει αποδείξει την αυτοπεποίθησή του. Θεωρεί ότι έχουν συντελεστεί τεκτονικές μετατοπίσεις στην κατανομή της διεθνούς εξουσίας, που ευνοούν τις προοπτικές του. Αισθάνεται ότι ενισχύεται η δύναμή του και αυτό έχει ως αποτέλεσμα μία στάση αυτοσυγκράτησης, ίσως ακόμη και παθητικότητας και διστακτικότητας, στο να ταράξει τα νερά. 

Η άλλη μεγάλη δύναμη που ανησυχεί από τις εξελίξεις -οι ΗΠΑ- βρίσκεται σε διαφορετική κατάσταση. Στη δημόσια συζήτηση επικρατεί ολοένα και περισσότερο η εκτίμηση πως η ιστορική τάση είναι εναντίον της. Κατά συνέπεια, η Ουάσιγκτον έχε προβληματιστεί από την ανάγκη να κινητοποιήσει μία συλλογική απάντηση και απογοητεύεται από τη σχετική απροθυμία των υπόλοιπων να μοιραστούν μαζί της το βαρύ φορτίο της ευθύνης. 

Η κατάσταση περιπλέκεται από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έχουν βαλτώσει από παρατεταμένες και δεκαετείς κακοτυχίες στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της νοτιοδυτικής Ασίας. Προσφάτως, ορισμένες καίριες αμερικανικές διπλωματικές προσπάθειες για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή απορρίφθηκαν από κράτος το οποίο εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τις ΗΠΑ. 

Υπό αυτές τις συνθήκες, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να βρεθούμε σε μία κατάσταση κατά την οποία οι Κινέζοι θα ζητούν υποτονική αντίδραση, που απλούστατα θα οδηγήσει σε νέες προκλητικές ενέργειες, ενώ οι ΗΠΑ ίσως πιέσουν προς μία απάντηση την οποία οι Κινέζοι θα θεωρήσουν επικίνδυνη για ευρύτερες επιπτώσεις. 

Είναι βασικό ο Πρόεδρος κ. Barack Obama να επιδείξει ψύχραιμη, ισχυρή και διεθνώς εμφανή προσωπική ηγεσία με πρωτοβουλία συνεργασίας με την Κίνα και τα άλλα μέρη που εμπλέκονται στις εξαμερείς διαπραγματεύσεις. Εάν ήμουν και πάλι στην παλαιά μου θέση στον Λευκό Οίκο, αυτό θα συμβούλευα τον Πρόεδρο. 

Ο Πρόεδρος πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλία. Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε ελαφρά τη καρδία, ούτε να αφήσουμε στα χέρια των διπλωματών προκλήσεις τέτοιου είδους. Ο κ. Obama θα πρέπει να τηλεφωνήσει στον Πρόεδρο Myung-bak της Νοτίου Κορέας και να τον διαβεβαιώσει προσωπικά και άμεσα για την αμερικανική στήριξη. Στη συνέχεια, θα πρέπει να τηλεφωνήσει στον Κινέζο Πρόεδρο κ. Hu Jintao και να του εκφράσει τις έντονες ανησυχίες του. Θα πρέπει να καλέσει τον πρωθυπουργό της Ιαπωνίας, κ. Naoto Kan, ως τον βασικό εταίρο των ΗΠΑ στην περιοχή του Ειρηνικού, αλλά και τον Πρόεδρο της Ρωσίας κ. Dmitry Medvedev. Η κ. Hillary Clinton, υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, θα πρέπει στη συνέχεια να κινητοποιηθεί για τη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. 

Η Βόρειος Κορέα περιφρονητικά προκαλεί τη διεθνή κοινότητα με τρόπο που ούτε ο Saddam Hussein ούτε οι Ιρανοί έκαναν ποτέ, τουλάχιστον δημοσίως. Οι Ιρανοί υποστηρίζουν, ίσως ψευδώς, ότι δεν έχουν πυρηνικά όπλα. Αυτό είναι μία διαφορετική πρόκληση, απέναντι στην οποία εμείς θα πρέπει να αντιδράσουμε επιμένοντας σε αποδεικτικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν αυτήν τους τη θέση. Ο Βορειοκορεάτες, παρ' όλα αυτά, κομπάζουν περιφρονητικά για τα πυρηνικά τους κατορθώματα και πλέον είναι καταφανώς προκλητικοί. 

Ένα από τα θέματα που πρέπει να συζητηθούν σε αυτές τις διαπραγματεύσεις είναι η πιθανότητα ενός εμπάργκο στη Νότιο Κορέα στον τομέα της ενέργειας και της υψηλής τεχνολογίας. 

Κρίσιμη, πάντως, είναι η προσέγγισή μας ως προς την Κίνα, η οποία δεν θα πρέπει να είναι εχθρική. Δεν είναι προς το συμφέρον ούτε των ΗΠΑ ούτε της Κίνας να δημιουργηθεί μαζική λαϊκή εχθρότητα. Οι κυβερνητικές διαφωνίες μπορούν να αντιμετωπιστούν. Εάν όμως κάποιος εγείρει το λαϊκό αίσθημα, τότε οι κρίσεις γίνονται ολοένα και πιο επικίνδυνες και δυσκολότερες στην αντιμετώπισή τους. 

Η τηλεφωνική συνομιλία του κ. Obama και του κ. Hu Jintao θα πρέπει να έχει τον χαρακτήρα τηςσυζήτησης δύο ηγετών που έχουν μία κοινή ανησυχία. Δεν θα πρέπει να γίνει με τη μορφή αμερικανικού αιτήματος ή προειδοποίησης. Θα πρέπει, αντιθέτως, να έχει τον χαρακτήρα της επιβεβαίωσης του κινδύνου που αντιμετωπίζουν τα αμοιβαίως αναγνωρισμένα συμφέροντα των δύο πλευρών, έτσι ώστε να υπάρξει προσπάθεια για κοινή αντιμετώπιση. 

* Ο κ. Zbigniew Brzezinski διετέλεσε σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ για την περίοδο 1977 - 1981 και έχει γράψει το βιβλίο "Η Μεγάλη Σκακιέρα".

ΠΗΓΗ: FT.com 

http://www.euro2day.gr