Πότε θα επιστρέψουμε στις αγορές;

της Ελίνας Γαληνού
Ενδεχομένως, η επιμήκυνση του χρέους-δηλαδή η παράταση χρόνου αποπληρωμής του-να ακούγεται σε πρώτη φάση σαν κάτι ενθαρρυντικό. Είναι αλήθεια βέβαια, ότι η τριετία που ορίστηκε αρχικά για την αποπληρωμή του, ήταν εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα σε σχέση με τις
δυνατότητές μας. Το χρέος μας που τον Οκτώβριο του 2009 ήταν 292 δις, τώρα έχει αισίως φτάσει 350 δις.
Η εξέλιξή αυτή δείχνει ότι παρ΄όλο που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα η πιό σκληρή πολιτική απ΄όλες τις άλλες χώρες, προς το παρόν αποδεικνύεται ατελέσφορη. Παρ΄ όλες τις περικοπές 13ου-14ου μισθού και σύνταξης, την αύξηση αμέσων και εμμέσων φόρων, την έκτακτη εισφορά και την αφαίρεση πολλών εργασιακών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων του λαού, έσοδα δεν συγκεντρώνονται. Το επισημαίνει κάθε τόσο η τρόικα, το ομολογεί όμως και κάπου-κάπου και η ίδια η κυβέρνηση πλέον. Η 15μηνη διακυβέρνησή της που φέρεται ως "τεράστια προσπάθεια" για την ανάταξη της οικονομίας, μας αύξησαν το χρέος με επιπλέον 38 δις... Και όχι μόνο αυτό.
Ωστόσο, η κυβέρνηση εξακολουθεί να μας εκπλήσσει με την αισιοδοξία της, όπως και ο επικεφαλής του ΔΝΤ ο οποίος κάθε τόσο, προσδίδει εύσημα για το "ελληνικό θαύμα" επαναλαμβάνοντας "πάτε καλά..". Ποιά είναι τα καλά; θα αναρωτιόταν κάθε λογικός άνθρωπος. Η σκληρή λιτότητα, βαθαίνει την ύφεση, αυτό το καταλαβαίνει πια ο καθένας Η δυσπραγία και ανεργία, εκτρέφουν μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα. Η αβεβαιότητα δημιουργεί αρνητικό κλίμα για οποιαδήποτε σκέψη επενδύσεων, πράγμα που επιδεινώνεται με την απόφαση να φορολογηθούν τα μερίσματα μετοχών. Και τα σπρέντς δανεισμού μας, παραμένουν στο ύψος τους με απειροελάχιστες αποκλίσεις προς τα κάτω συγκριτικά με τον χρόνο που εισήλθαμε στο ΔΝΤ.. Επομένως πόθεν η αισιοδοξία κατά την οποία "η Ελλάδα θα επιστρέψει στις αγορές σύντομα, ίσως και σ΄ένα χρόνο...";
Αυτό το σενάριο σύμφωνα με την απλή λογική, έμοιαζε τελείως απίθανο πριν ανακύψουν οι προοπτικές επιμήκυνσης του χρέους. Ομως και με την επιμήκυνση -αν ισχύσει-, δεν αλλάζουν και πολλά. Απλώς θα πρόκειται για μια ανάσα προσωρινή που ίσως βελτιώσει το ψυχολογικό κλίμα, αλλά πρόσκαιρα. Ουσιαστικά η επιμήκυνση χρέους με τα δεδομένα που συζητείται, θα σημαίνει για την Ελλάδα μακροπρόθεσμη αύξηση του ποσού που οφείλουμε. Εάν δεν απαλλαγούμε από ένα μέρος του κεφαλαίου που συνιστά το χρέος, με ποιά στοιχεία θα συζητούμε για ελάφρυνση; Και παράλληλα, είναι βέβαιο ότι μαζί με τον χρόνο αποπληρωμής, θα παραταθεί και η εποπτεία μας από το Μνημόνιο και την τρόικα, ίσως "για δεκαετία και βάλε" όπως υποστηρίζουν μερικοί-μάλλον ρεαλιστικά... Αν η επιμήκυνση αντιμετωπιζόταν σαν ευκαιρία ανάκαμψης της Οικονομίας βέβαια, ίσως μπορούσαμε να ελπίζουμε σε κάποιες καλύτερες προοπτικές. Ομως αν η κυβέρνηση επιμένει στην τακτική που ακολουθεί ως τώρα εκτρέφοντας την ύφεση με αντιαναπτυξιακά μέτρα, η κατάσταση θα χειροτερεύει ενώ το χρέος παράλληλα, θα διογκώνεται.
Με τέτοια τακτική όμως, είναι πολύ πιθανό να βρισκόμαστε σε πολύ χειρότερο σημείο απ΄αυτό που ξεκινήσαμε ακόμα και στο τέλος αυτής της δεκαετίας. Διότι οι αγορές, όσο βλέπουν αρνητικές αποδόσεις στα δημόσια έσοδα, τόσο θα ανεβάζουν τα σπρέντς δανεισμού. Γνωρίζουν καλά ότι όσο αργεί μια χώρα να επιστρέψει στον ελεύθερο δανεισμό ενώ παράλληλα καταρρακώνεται η Οικονομία της, τόσο μεγαλύτερες ανάγκες δανεισμού θα έχει μια μέρα. Αυτό όμως που για μας σημαίνει καταστροφή, ίσως εξυπηρετεί το συμφέρον των αγορών, γιατί στις μεγάλες κρίσεις, συνήθως οι κερδοσκόποι ωφελούνται τα μέγιστα. Και οι loosers αποτελούν γι΄αυτούς "χρυσές ευκαιρίες"...