Σενέρ Λεβέντ: Άνοιξαν οι πόρτες, αλλά τα τείχη ενισχύθηκαν…

Πριν 13 χρόνια τέτοια εποχή επικρατούσε ενθουσιασμός και μεγάλη συγκίνηση στο νησί. Οι πόρτες των οδοφραγμάτων άνοιξαν διάπλατα ξαφνικά. Όλοι έτρεχαν να αγκαλιάσουν το άλλο μισό της πατρίδας τους με μια τρομερή νοσταλγία που είχε συσσωρευτεί για χρόνια. Κανείς δεν νοιαζόταν ποιος και γιατί άνοιξε τα οδοφράγματα. Το σημαντικό ήταν το άνοιγμά τους. Ήταν μια πραγματική γιορτή. Γινόταν χαμός. Είναι μια μέρα που δεν θα ξεχαστεί για πολλά χρόνια στην ιστορία μας. Μια ομάδα ανθρώπων που περνούσε από τον βορρά στον νότο και από τον νότο στον βορρά ρέοντας σαν ποτάμι. Επειδή η εφημερίδα μας βρίσκεται ακριβώς πάνω στον δρόμο του Λήδρα Πάλας,
καθημερινά αρχίζαμε δουλειά με αυτό το ενθουσιασμένο, συγκινημένο πλήθος που περνούσε απ’ έξω. Ένα βράδυ κάθισα στο μπαλκόνι αφού τέλειωσα την εφημερίδα. Ήπια λίγες γουλιές από τη ζιβανία που μου είχαν φέρει Ελληνοκύπριοι φίλοι μου. Επειδή τότε οι διελεύσεις επιτρέπονταν μέχρι τις 12.00 η ώρα τα μεσάνυκτα, είχε ησυχάσει και ηρεμήσει η κατάσταση. Ξαφνικά έφτασαν στα αφτιά μου ελληνικά τραγούδια. Ένα τραγούδι ανάμεικτο στα ελληνικά και στα τουρκικά. Κοίταξα προς τα κάτω και είδα πως περνούσε από την πλατεία τρικλίζοντας ένας μεθυσμένος. Εκείνος ήταν που τραγουδούσε. «Αμάν κουζούμ, αμάν γιαβρούμ». Όπως φαίνεται απολάμβανε το γεγονός ότι είχε περάσει στην κατεχόμενη περιοχή μετά από χρόνια. Και ήταν πολύ κεφάτος επειδή μπορούσε να τραγουδήσει εδώ μέσα στην ησυχία της νύκτας. Τι μέρες ήταν και εκείνες, έτσι δεν είναι; Είχε έρθει η άνοιξη, άνθισαν τα λουλούδια και ήρθε η ειρήνη. Νομίσαμε ότι θα γκρεμίζονταν τα τείχη και ότι είχε τελειώσει η υπόθεση. Δεν πιστεύαμε ότι μετά από χρόνια θα μπορούσαμε να γυρίζαμε στην οδό Λήδρας, ότι θα μπορούσαμε να πάμε στη Λάρνακα, στη Λεμεσό και στην Πάφο. Όπως και οι Ελληνοκύπριοι φίλοι μας που πήγαν στην Κερύνεια, στην Καρπασία και στη Μόρφου.

Κανείς δεν βρήκε τους παλιούς του τόπους όπως τους είχε αφήσει. Όσοι πήγαν στα σπίτια που γεννήθηκαν βρήκαν άλλους μέσα σε εκείνα τα σπίτια. Κάποιοι έτυχαν θερμής υποδοχής και κάποιοι ψυχρής. Κάποιοι βρήκαν τις φωτογραφίες του γάμου τους που νόμιζαν ότι δεν θα τις ξανάβλεπαν. Τα σπίτια εκείνα είχαν κάποιους νέους κατόχους που σκέφτονταν πολύ ευγενικά. Δεν πέταξαν τις φωτογραφίες που θεώρησαν ότι είχαν αξία. Τις παρέδωσαν στους ιδιοκτήτες τους μετά από 29 χρόνια. Τα πάντα είχαν αλλάξει πολύ. Η Κερύνεια δεν ήταν η παλιά Κερύνεια. Ούτε η Καρπασία ήταν η παλιά Καρπασία, ούτε η Αμμόχωστος ούτε η Λάρνακα. Ύστερα πλάκωσε όλους μια θλίψη, μια λύπη. Χάθηκε ο ενθουσιασμός των πρώτων ημερών. Έγινε και αυτό κανονικότητα. Στο λεξιλόγιο του κόσμου εγκαταστάθηκαν λέξεις όπως «αυτή η πλευρά» και «εκείνη η πλευρά».

Νομίσαμε ότι ήρθε η λύση και η ειρήνη και ότι γκρεμίστηκαν τα τείχη, έτσι δεν είναι; Πολύ σύντομα καταλάβαμε ότι είχαμε κάνει λάθος. Δεν υπήρχε επανένωση και άλλα παρόμοια. Αντίθετα, είδαμε ότι ενισχύθηκε περισσότερο η διχοτόμηση. Αντιληφθήκαμε καλύτερα γιατί και πώς μας μοίρασαν και γιατί άνοιξαν τα οδοφράγματα μόνο μετά την πάροδο τόσων χρόνων. Με τον έλεγχο ταυτότητας στα οδοφράγματα θέλησαν να μας αποδείξουν ότι υπάρχουν δύο χωριστά κράτη στο νησί. Μας ανάγκασαν να περνάμε με βίζα από το ένα μισό της πατρίδας μας στο άλλο. Το ανεχτήκαμε και αυτό. Ήταν διχοτόμηση και δύο χωριστά κράτη που εφαρμόζονταν βήμα με βήμα. Όσοι δεν μπόρεσαν να χωνέψουν ότι θα περνούσαν από το ένα μισό της πατρίδας τους στο άλλο με διαβατήριο απέρριψαν αυτή την ταπείνωση και δεν πέρασαν καθόλου. Ποτέ δεν επέκρινα όσους δεν πέρασαν. Ούτε εκείνους που πέρασαν τους επικρίνω.

Πέρασαν 13 χρόνια από τότε. Αν τα οδοφράγματα είχαν ανοίξει μαζί με τη λύση και αργότερα είχαν γκρεμιστεί τελείως τα τείχη, οπωσδήποτε θα ανακηρύτταμε εκείνη την μέρα ως εθνική γιορτή των Κυπρίων. Θα διοργανώναμε γιορτές κάθε χρόνο και θα τη γιορτάζαμε. Δυστυχώς δεν έγιναν έτσι τα πράγματα. Γι’ αυτό, τώρα υπάρχουν κάποιοι που δεν θυμούνται καν την ημερομηνία που άνοιξαν τα οδοφράγματα. Η ημερομηνία αυτή πήρε τη θέση της σαν μια συνηθισμένη μέρα στο ημερολόγιο. Επεκράτησαν οι απογοητεύσεις μας. Δεν μπορέσαμε να βγούμε από το τούνελ. Δεν μας οδήγησαν στον παράδεισο οι πόρτες που άνοιξαν. Ακόμα βρισκόμαστε σε σκοτεινά πηγάδια…

Πηγή: Εφημερίδα «ΠΟΛΙΤΗΣ»