Δεδικασμένο για Τουρκία η απόφαση του ΕΔΑΔ για αγνοούμενους

«Νομίζω ότι αυτό το σημείο θα δημιουργήσει παραπάνω πίεση και στην Τουρκία αλλά και στη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους να περάσει στο διερευνητικό της έργο, αξιοποιώντας έτσι το δικαίωμα της αλήθειας και της πληροφόρησης για όλους τους συγγενείς», πρόσθεσε.


Αχιλλέας Δημητριάδης: «Η τελεσίδικη απόφαση της ολομέλειας του Δικαστηρίου δικαιώνει τις προσδοκίες και των αιτητών αλλά και γενικά του κυπριακού λαού για τα εγκλήματα τα οποία έλαβαν χώρα το 1974 σε βάρος των αγνοουμένων μας».

Κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗΣ
Απερρίφθησαν όλες οι προκαταρκτικές ενστάσεις της Τουρκίας

Η τελική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) στην υπόθεση «Βαρνάβα και λοιποί εναντίον της Τουρκίας» αποτελεί «δεδικασμένο» για την Τουρκία, επισήμανε ο δικηγόρος Αχιλλέας Δημητριάδης, προσθέτοντας ότι η απόφαση αυτή είναι «ένα σημαντικό προηγούμενο για την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης και όχι μόνο».

Ο κ. Δημητριάδης μιλούσε στο πλαίσιο δημοσιογραφικής διάσκεψης με αφορμή την απόφαση του ΕΔΑΔ, στην παρουσία του δικηγόρου Κύπρου Χρυσοστομίδη και του Προέδρου της Παγκύπριας Οργάνωσης Συγγενών Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων Νίκου Θεοδοσίου.

Σχολιάζοντας αρχικά την απόφαση, ο κ. Χρυσοστομίδης είπε ότι «οι εννέα αυτές ατομικές προσφυγές αγνοουμένων και των οικογενειών τους ενώπιον του ΕΔΑΔ χρονολογούνται από το 1990».

Σημείωσε ότι «20 χρόνια μετά, είμαστε ευτυχείς γιατί έχουμε μιαν τελική και τελεσίδικη απόφαση του Δικαστηρίου στην ολομέλειά του, πράγμα το οποίο δικαιώνει τις προσδοκίες και των αιτητών αλλά και γενικά του κυπριακού λαού για τα εγκλήματα τα οποία έλαβαν χώρα το 1974 σε βάρος των αγνοουμένων μας».

Χωρίς καμία επιφύλαξη
Ο κ. Χρυσοστομίδης είπε ότι το ΕΔΑΔ, «χωρίς οποιανδήποτε επιφύλαξη, διαπιστώνει σοβαρές παραβιάσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ιδίως του δικαιώματος στη ζωή του άρθρου 2, για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν προέβη σε καμία πράξη διερεύνησης της τύχης των αγνοουμένων».

Ανέφερε ότι «σημαντικό είναι να τονίσουμε ότι απερρίφθησαν όλες οι προκαταρκτικές ενστάσεις της Τουρκίας, ιδίως εκείνη που αφορούσε στους χρονικούς περιορισμούς, γιατί υπήρξε ισχυρισμός εκ μέρους της Τουρκίας ότι τα γεγονότα που έγιναν το 1974 δεν καλύπτονται από τη δική της αναγνώριση του ατομικού δικαιώματος προσφυγής στο ΕΔΑΔ, που έλαβε χώρα το 1987».

«Το νέο χαρακτηριστικό αυτής της απόφασης», πρόσθεσε, «είναι ότι το Δικαστήριο επιδικάζει αποζημιώσεις για ηθική ζημία, για καθέναν εκ των αγνοουμένων, μόνο 12.000 ευρώ για κάθε αίτηση, όμως τούτο είναι ιδιαίτερα σημαντικό γιατί στην πρωτόδικη απόφασή του, το Δικαστήριο είχε πει ότι είναι αρκετό το γεγονός ότι διαπιστώνεται παραβίαση της ευρωπαϊκής σύμβασης και ως εκ τούτου δεν προχωρούμε σε επιδίκαση αποζημιώσεων», είπε.

Ο κ. Χρυσοστομίδης είπε ότι «από απόψεως νομικής, η απόφαση αυτή είναι ιδιαίτερα ικανοποιητική και το θέμα της περαιτέρω διαδικασίας θα εξαρτηθεί από αποφάσεις τής εξ Υπουργών Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά και από δική μας πολιτική αξιολόγηση, σε σχέση μάλιστα με τις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού».
Από τους 17 συμφώνησαν οι 16 δικαστές
Ο Κ. Χρυσοστομίδης είπε ότι «από τους 17 δικαστές, οι 16 συμφώνησαν γενικά στο εύρημα παραβίασης βασικών άρθρων της Σύμβασης Προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», προσθέτοντας ότι «στην ουσία μόνο η Τουρκοκύπρια ad hoc Δικαστής ήταν εκείνη που διαφώνησε».

Ερωτηθείς κατά πόσον υπάρχει οποιαδήποτε παρόμοια απόφαση, ο κ. Χρυσοστομίδης είπε ότι «για την Κύπρο υπάρχει η 4η Διακρατική, στην οποία διαπιστώνεται παραβίαση των ίδιων άρθρων σε σχέση με τους αγνοούμενους γενικά, όμως οι εννέα αυτές υποθέσεις είναι οι πρώτες ατομικές προσφυγές από την Κύπρο εναντίον της Τουρκίας ενώπιον του Δικαστηρίου».

Τελεσίδικη

Ο κ. Δημητριάδης επισήμανε τη σημαντικότητα αυτής της απόφασης από τους 17 Δικαστές του ΕΔΑΔ, σημειώνοντας ότι «η απόφαση είναι τελεσίδικη και είναι ένα δικαστικό προηγούμενο στο ότι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Τουρκία, σε σχέση με τους αγνοούμενους και τους συγγενείς τους, έχουν λάβει χώρα το 1974 μεν, αλλά συνεχίζονται μέχρι σήμερα και γι' αυτό το Δικαστήριο μπόρεσε να επιληφθεί του θέματος».

Επισήμανε, επίσης, «το σημείο της διαπίστωσης παραβίασης σε σχέση με τους συγγενείς, οι οποίοι έτυχαν αυτής της απάνθρωπης μεταχείρισης λόγω της στέρησης οποιασδήποτε πληροφορίας από την Τουρκία, η οποία είχε τον έλεγχο της περιοχής στην οποία θεάθηκαν για τελευταία φορά τα αγνοούμενα αυτά άτομα».

Όπως είπε, «το δικαίωμα της αλήθειας, το δικαίωμα τού να γνωρίζουν, είναι αναφαίρετο δικαίωμα των συγγενών των αγνοουμένων και αυτή ήταν η προσπάθεια».

«Παρ' όλα αυτά, το Δικαστήριο προχώρησε και επιδίκασε ένα ποσό για αποζημιώσεις, το οποίο θεωρώ σημαντικό διότι δείχνει τη σοβαρότητα της όλης προσπάθειας ενώπιον του Δικαστηρίου», πρόσθεσε.

«Βέβαια», συνέχισε, «για το θέμα του εξαναγκασμού της Τουρκίας σε συμμόρφωση, δυστυχώς το σύστημα είναι σχεδιασμένο με αυτόν τον τρόπο, η επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης θα επιληφθεί του θέματος αυτού, είτε στην επόμενή της συνεδρία το Δεκέμβριο είτε στη μεθεπομένη και θα πρέπει η Τουρκία να κληθεί να δώσει λόγο και εξηγήσεις για το πώς ο Σάββας Χατζηπαντελή βρέθηκε νεκρός και γιατί για τους άλλους οκτώ αγνοούμενους δεν έχουμε οποιαδήποτε στοιχεία όσον αφορά στην τύχη τους».

Σημείωσε ότι «η υπόθεση δεν ήταν εύκολη και, αν κάποιος διαβάσει τη διιστάμενη άποψη της Τουρκοκύπριας Δικαστού, θα δει τους σκοπέλους μέσα από τους οποίους έπρεπε να περάσουμε για να φτάσουμε σε αυτό το αίσιο αποτέλεσμα».

Ζητείται έρευνα από την Τουρκία

Ο Νίκος Θεοδοσίου, εξάλλου, είπε ότι «είναι μια απόφαση εξαιρετικής σημασίας, η οποία έχει πάρα πολλά σημεία τα οποία μπορούν και θα πρέπει να αξιοποιηθούν από εμάς».

Ανέφερε ότι θεωρεί ένα από τα πιο σημαντικά σημεία «την ειδική αναφορά στον Σάββα Χατζηπαντελή, διότι πρόκειται για έναν αγνοούμενο που έχει ταυτοποιηθεί και ταφεί από την οικογένειά του, εντούτοις το Δικαστήριο δεν τον διαφοροποιηθεί από την απόφαση και ζητά από την Τουρκία να διενεργήσει έρευνα για να μάθει η οικογένειά του περισσότερα στοιχεία».

«Νομίζω ότι αυτό το σημείο θα δημιουργήσει παραπάνω πίεση και στην Τουρκία αλλά και στη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους να περάσει στο διερευνητικό της έργο, αξιοποιώντας έτσι το δικαίωμα της αλήθειας και της πληροφόρησης για όλους τους συγγενείς», πρόσθεσε.

Είπε, επίσης, ότι «από εμάς εξαρτάται πλέον να αξιοποιήσουμε την απόφαση στο μέγιστο, με μοναδικό γνώμονα τη σωστή επίλυση του προβλήματος των αγνοουμένων».

Ο κ. Θεοδοσίου είπε, τέλος, ότι ενώπιον του Δικαστηρίου «εκκρεμούν μερικές δεκάδες προσφυγές, οι οποίες έχουν κατατεθεί πολύ αργότερα».

ΣΗΜΕΡΙΝΗ