Του Φρίξου Δαλίτη
Μέσα στη λαίλαπα του πολέμου και τον όλεθρο που ακολούθησε εκείνο το μαύρο καλοκαίρι του 1974 για την Κύπρο, κάποια νεαρά και αμούστακα παιδιά πρόλαβαν, επιδεικνύοντας απαράμιλλο ηρωισμό, και πρόταξαν τα στήθη τους στις ορδές του Αττίλα, καταγράφοντας ένδοξες νίκες στα πεδία των μαχών, σε έναν άνισο αγώνα για προάσπιση των κυπριακών εδαφών.
Η 31η Μοίρα Καταδρομών, σε μια σειρά δύσκολων επιχειρήσεων που χαρακτηρίστηκαν ως αποστολές αυτοκτονίας, κατάφεραν να πετύχουν μια σειρά από νίκες απέναντι στον Τούρκο εισβολέα, πριν την προκαθορισμένη έκβαση της τουρκικής εισβολής.
Εκείνες τις δύσκολες μέρες, διοικητής της 31ης Μοίρας Καταδρομών ήταν ο Ταγματάρχης Αλέξανδρος Μανιάτης, ο οποίος ανέλαβε τη διοίκηση της Μοίρας το μεσημέρι της 19ης Ιουλίου 1974. Λίγες ώρες δηλαδή, πριν οι τουρκικές αποβατικές δυνάμεις αρχίσουν να θέτουν σε εφαρμογή τα σχέδιά τους για κατάληψη της Κύπρου. Ο Αλέξανδρος Μανιάτης βρισκόταν στην Κύπρο από το καλοκαίρι του 1973, υπηρετώντας ως Υποδιοικητής του 251 Τάγματος Πεζικού. Μια μέρα πριν από την εισβολή, του ανατέθηκε η διοίκηση της Μοίρας Καταδρομών και λίγες ώρες μετά, ανέλαβε να οδηγήσει τους άνδρες της Μοίρας σε μια σειρά από δύσκολες αποστολές. Στις επιχειρήσεις Κοτζάκαγια, Πιλερίου, Αϊρκώτισσας, Βασίλειας, Αετοφωλιάς, Κυπαρισσόβουνου, Υψώματος 126 και Πυροΐου.
Ο Αλέξανδρος Μανιάτης βρέθηκε πριν από λίγες μέρες στην Κύπρο μετά από πρόσκληση του Παγκύπριου Συνδέσμου Εφέδρων Καταδρομέων, λαμβάνοντας μέρος στη μαραθώνια λαμπαδηδρομία των 250 χιλιομέτρων που ήταν αφιερωμένη στους πεσόντες κατά την τουρκική εισβολή καταδρομείς.
Οι μνήμες ξυπνούν κάθε φορά που έρχεται στην Κύπρο και συναντά τους παλιούς στρατιώτες του. Η κουβέντα γυροφέρνει σε εκείνες τις μέρες και ο χρόνος γυρίζει πίσω. Στις μάχες που δόθηκαν, στους συντρόφους που χάθηκαν… «Εκεί καταξιώθηκα ως αξιωματικός, διότι ο πόλεμος αναδεικνύει τον αξιωματικό. Ήμουν τυχερός διότι διοίκησα νεαρά παιδιά 18 χρόνων που ήταν παλληκαρούδια», ανέφερε στον «Φ» ο τότε διοικητής της 31ης Μοίρας Καταδρομών Αλέξανδρος Μανιάτης.
Θυμάται με συγκίνηση τις δύσκολες τότε συνθήκες που επικρατούσαν, αλλά και το απαράμιλλο θάρρος που επέδειξαν οι στρατιώτες της Μοίρας. «Ανέλαβα τη διοίκηση της Μοίρας στις 19 Ιουλίου 1974, το μεσημέρι. Η Μοίρα ήταν σκορπισμένη, λόγω των γεγονότων που είχαν προηγηθεί», αναφέρει. «Όταν το πρωί της επόμενης μέρας, δηλαδή στις 20 Ιουλίου, δέχθηκε η Λευκωσία τους πρώτους βομβαρδισμούς, η Μοίρα συγκεντρώθηκε και ανά δύο-τρία οχήματα φύγαμε για τον Προφήτη Ηλία», θυμάται ο κ. Μανιάτης. «Η περιοχή ήταν γνώριμη για μένα, διότι είχα υπηρετήσει στην Κύπρο ξανά την περίοδο 1963-64 με Δευτέρα Μοίρα Καταδρομών που είχε βάση το μοναστήρι του Αγίου Χρυσοστόμου. Ανεβήκαμε στον Προφήτη Ηλία και κάναμε μια πρόχειρη αναγνώριση του εδάφους από την Αετοφωλιά. Δεν εφάρμοσα τα σχέδια που είχε η Μοίρα, διότι προέβλεπαν αναρριχήσεις από βράχους και την κατάληψη του Κοτζάκαγια. Επέλεξα μια αναμενόμενη κατά την άποψή μου κατεύθυνση. Το χωματόδρομο από την Αετοφωλιά και πλάι στα υψώματα του Κοτζάκαγια, αφού, αν θυμάμαι καλά, το 126 ύψωμα το κατείχαν οι Τούρκοι. Έστειλα τρία κομάντα με βενζίνη και βάλανε φωτιά και φύγανε για να μη γίνουμε αντιληπτοί. Το βράδυ της 20ής Ιουλίου λίγο πριν τις 9 η ώρα το βράδυ, αφού αγκαλιαστήκαμε και είπαμε ότι πρέπει να νικήσουμε, ξεκινήσαμε. Ο Θεός μας βοήθησε, πιάσαμε τους σκοπούς στον ύπνο και απ’ εκεί πέρα αντιλαμβάνεστε τι ακολούθησε», αναφέρει.
Έρχεται στην Κύπρο τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο και η συγκίνηση που νιώθει είναι μεγάλη. «Στην Κύπρο έρχομαι τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο. Όταν βλέπω συμπολεμιστές και στρατιώτες μου, είναι μεγάλη η συγκίνηση. Συγκεντρωνόμαστε στη Λέσχη Καταδρομέων και δεν κάνουμε τίποτε άλλο από το να θυμόμαστε και να υμνούμε τους πεσόντες», αναφέρει. Παράλληλα όμως τονίζει ότι βλέπουν και απέναντί τους την τουρκική σημαία στον Πενταδάκτυλο και η θλίψη είναι μεγάλη.
Η 31η Μοίρα Καταδρομών έλαβε μέρος σε πολλές μάχες και οι στρατιώτες της επέδειξαν απαράμιλλο θάρρος και ηρωισμό. Παρόλα αυτά, ο Τούρκος εισβολέας προχωρούσε για τα άνομα σχέδια κατάληψης της Κύπρου.
«Την επόμενη μέρα των μαχών», θυμάται ο κ. Μανιάτης, «λάβαμε εντολή να επανέλθουμε στη Μονάδα μας στην Αθαλάσσα και μετά πήγαμε στη διάβαση των Πανάγρων για να ενισχύσουμε ένα Τάγμα Πεζικού. Το σχέδιο προέβλεπε να έρθει ένα Τάγμα Πεζικού για να μας αντικαταστήσει σε εκείνες τις περιοχές που καταλάβαμε. Οι καταδρομείς δεν έχουν τη δυνατότητα ούτε τον οπλισμό, πολύ περισσότερο δε εκείνη την εποχή, να διατηρήσουν αμυντικά μία περιοχή. Ο καταδρομέας χτυπά και φεύγει».
Το Τάγμα Πεζικού όμως, δεν έφτασε ποτέ για να τους αντικαταστήσει και οι περιοχές αυτές έπεσαν αργότερα στα χέρια του εχθρού… «Στη μνήμη μου έρχεται έντονα το εξής: Όταν κάποια στιγμή μας έκαναν αντεπίθεση για να πάρουν την Αετοφωλιά, πρέπει να ήταν Τούρκοι καταδρομείς, άκουγα τους στρατιώτες μου να φωνάζουν ο ένας τον άλλο: «Άσε τον σε μένα αυτόν, όχι άσε τον σε μένα»… Καταλαβαίνετε το θάρρος και την αυτοθυσία αυτών των παιδιών. Το ηθικό ήταν ακμαιότατο. Ήμασταν χαρούμενοι, διότι ό,τι έπρεπε να κάνουμε, το κάναμε, ήμασταν όμως και λυπημένοι διότι δεν υπήρξε αποτέλεσμα…», αναφέρει.
Αποστρατεύθηκε όταν επέστρεψε Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣΜανιάτης έφυγε από την Κύπρο λίγο μετά την τουρκική εισβολή. Μπήκε στη Σχολή Ευελπίδων το 1955 και αποφοίτησε από αυτήν το 1958. Υπηρέτησε για 19 περίπου χρόνια σε διάφορες Μονάδες Καταδρομών της Ελλάδας. Το 1963 έφτασε για πρώτη φορά στην Κύπρο μαζί με τη Δεύτερη Μοίρα Καταδρομών με βάση τον Άγιο Χρυσόστομο. Στην Κύπρο επέστρεψε ξανά το καλοκαίρι του 1973 ως υποδιοικητής του 251 Τάγματος Πεζικού στην Κερύνεια μέχρι τη 19η Ιουλίου του 1974, όταν ανέλαβε τη Διοίκηση της 31ης Μοίρας Καταδρομών. Μετά την εισβολή, επέστρεψε στην Ελλάδα, υποβάλλοντας παραίτηση από τον Ελληνικό Στρατό, από τον οποίο αποστρατεύθηκε με το βαθμό του Αντισυνταγματάρχη.
οι τουρκοι συνταξιουχοι πια στρατηγοι ισχυριζονται οτι δεχοντουσαν στις πρωτες μερες της εισβολης πυρα ολμων απο την αετοφωλια , οι καταδρομεις γνωριζω οτι σε νυχτερινες επιθεσεις κουβαλαμε μονο ελαφρυ οπλισμο ,στις 21-07-1974 το κατζακαγια που ηταν διπλα εγκαταληφθηκε ,ωστοσο απουσιαζουν δημοσιευματα απο ελληνικες πηγες για δυναμικη ριψη ολμων ,η κυρια αναφορα εστιαζεται σε επιθεση απο πεντε αρματα τ-34 ,μια αποβαση απο ενα μικρο ψαρολιμανο ,ουδεμια αρχικη συντονισμενη αντεπιθεση .ενα παλιοκαικο να ποντιζαμε στον χωρο αυτο ,δεν ξερω τι θα εκαναν οι τουρκοι .
ΑπάντησηΔιαγραφή