Η μεγάλη αντίφαση...

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Σε Δόκτωρα Τζέκιλ και Μίστερ Χάιντ κινδυνεύουν τώρα να μετατραπούν οι πιλότοι της ελληνικής αεροπορίας. Το μισό καιρό θα διακινδυνεύουν τη ζωή τους αναχαιτίζοντας τουρκικά μαχητικά. Τον υπόλοιπο θα εκτελούν τις εντολές που θα τους δίνει από τη Λάρισα ο Τούρκος διοικητής του ΝΑΤΟϊκού υποστρατηγείου, μετά τις καταρχήν αποφάσεις της Συμμαχίας στις οποίες συγκατατέθηκε η Αθήνα στις αρχές του μήνα και οι οποίες, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, έχουν προκαλέσει την δυσφορία αρκετών επιτελών της ελληνικής αεροπορίας! Σύμφωνα με αυτές τις αποφάσεις ο έλεγχος του ελληνικού FIR για σκοπούς ΝΑΤΟ θα ασκείται από στρατηγείο στη Σμύρνη μέσω υποστρατηγείου στη Λάρισα, διοικούμενου εναλλάξ από ‘Ελληνα και Τούρκο διοικητή ή, αργότερα, αν θέλουν, από Αλβανό, Αμερικανό ή Βούλγαρο. (Και ίσως, σε κάποιο αμερικανικό πανεπιστήμιο, κάποιος ειδικός στην επίλυση διενέξεων θα προσπαθήσει να συσχετίσει την ελληνική αμυντική πολιτική και τον αριθμό κρουσμάτων σχιζοφρένειας στους ‘Ελληνες αξιωματικούς)
Μέχρι τώρα, δεν έχουν δοθεί από την κυβέρνηση λεπτομερείς απαντήσεις στο τι συνεπάγονται αυτές οι αποφάσεις από επιχειρησιακής πλευράς στο Αιγαίο και πως θα αποφευχθεί ένα γενικό και επικίνδυνο κομφούζιο ή η εκμετάλλευση από την Τουρκία και τις ΗΠΑ των νέων ρυθμίσεων, όπως και οι επικριτές των ρυθμίσεων δεν έχουν τεκμηριώσει μέχρι τώρα τέτοιες επιχειρησιακές συνέπειες. Τις ρυθμίσεις επέκρινε η υπεύθυνη αμυντικής πολιτικής του ΠΑΣΟΚ Βάσω Παπανδρέου, ο πρώην Υπουργός ‘Αμυνας της κυβέρνησης Παπανδρέου Γεράσιμος Αρσένης και ο «αρχιτέκτονας» της αμυντικής πολιτικής του εκλιπόντος Πρωθυπουργού πτέραρχος Κουρής. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση απάντησε υποστηρίζοντας ότι δεν κάνει τίποτα άλλο από το να υλοποιεί απόφαση της κυβέρνησης Σημίτη το 2003 με Υπουργό ‘Αμυνας τον Γιάννο Παπαντωνίου για κατάργηση των εθνικών ορίων ελέγχου των ΝΑΤΟϊκών στρατηγείων.
Αυτό που ο ελληνικός λαός δεν έχει πάντως πληροφορηθεί είναι γιατί η Ελλάδα επέμενε μέχρι το 2003 να προστατεύει ως κόρη οφθαλμού τον δικό της εθνικό έλεγχο στο FIR και έκτοτε παραιτήθηκε, αποδεχόμενη μάλιστα τελικά και Τούρκο στρατηγό υπεύθυνο στο Αιγαίο, χωρίς μάλιστα η ‘Αγκυρα να έχει τροποποιήσει στο παραμικρό την πολιτική αμφισβήτησης του ελληνικού εναέριου χώρου, της εδαφικής κυριαρχίας σε νησιά, των αρμοδιοτήτων έρευνας και διάσωσης κλπ. Το επιχείρημα ότι αυτό επιβάλλουν τα γενικά συμφέροντα αναδιάρθρωσης της δομής της Συμμαχίας, στην οποία δεν θέλουμε να δημιουργούμε προβλήματα, θα μπορούσε να συζητηθεί. Όχι όμως από μια χώρα που ξοδεύει επί 35 χρόνια τον μισό προϋπολογισμό της στην άμυνα, απειλείται επισήμως με casus belli, βλέπει απέναντι από τη Σάμο τον μεγαλύτερο παγκοσμίως αποβατικό στόλο και τον τουρκικό στρατό να κατέχει πάντα τη μισή Κύπρο!
Στην πραγματικότητα, η αναδιάρθρωση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, η δημιουργία κοινών μονάδων με τον στρατό κατοχής της Κύπρου και τα περισσότερα κατά καιρούς προτεινόμενα ΜΟΕ αποσκοπούν στο να «ξεχάσουμε» και όχι να λύσουμε πράγματι τα προβλήματα, να συμπεριφερόμαστε δηλαδή σαν να μην υπάρχουν αυτά τα προβλήματα. Στο τέλος φυσικά αυτού του δρόμου θα κληθείς είτε να αποδεχθείς τις διεκδικήσεις του άλλου, είτε να πας σε κρίση με πολύ δυσμενέστερους όρους. Όχι μόνο αυξάνει ο έλεγχος ΗΠΑ-Τουρκίας στο αρχιπέλαγος, φυσική συνέχεια των Στενών (που κακώς κατά τον κ. Νταβούτογλου «εδόθη» στην Ελλάδα με τη Λωζάννη), αλλά χειροτερεύουν στην πραγματικότητα αντί να επιλύονται τα ελληνοτουρκικά προβλήματα.
Στρατηγικοί αναλυτές στην Αθήνα υπογραμμίζουν ότι η τελευταία απόφαση ολοκληρώνει μία πολυετή «διολίσθηση» των ελληνικών θέσεων στο Αιγαίο, αλλά και εντείνει ένα στοιχείο πολιτικο-στρατηγικής «ασυναρτησίας», «παραλογισμού», επικίνδυνο στο μέτρο ιδίως που πλησιάζει την καρδιά της ελληνικής άμυνας. Δεν μπορεί τη μια μέρα να πετάνε 300 μέτρα πάνω από το Φαρμακονήσι τουρκικά μαχητικά ή να χρειάζεται να πηγαίνει κοτζάμ Πρόεδρος Δημοκρατίας (διαφωνούντος του Υπουργείου Εξωτερικών) να επιβεβαιώσει ότι μιλάμε για ελληνικά νησιά (!) και την άλλη να συνεργάζεται η Ελλάδα με Τούρκους πτεράρχους για τον έλεγχο του Αιγαίου, ωσάν να πρόκειται για σύμμαχο και φιλική χώρα! Δεν χρειάζεται να είσαι Ναπολέων ή Κλαούζεβιτς για να αντιληφθείς ότι ένα αμυντικό σύστημα, για να μην αποσυντεθεί, πρέπει τουλάχιστο να ξέρει ποιος είναι ο φίλος του και ποιος είναι ο εχθρός του, σημειώνει ‘Ελληνας επιτελής.
‘Αλλωστε δεν είναι το μόνο στοιχείο «ασυναρτησίας» και «παραλογισμού». Δεν περνάει πια ούτε μια μέρα για να μην υπογραμμίσει η ελληνική κυβέρνηση την ενθουσιώδη υποστήριξή της στην ένταξη της Τουρκίας, που μοιάζει να έχει γίνει στην Ελλάδα ισχυρότερη εθνική ιδέα από όσο είναι στην ίδια την Τουρκία (έστω κι αν κάποτε, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έγραφε, σε ένα κείμενο που δημοσιεύτηκε μετά θάνατον στα ομώνυμα Αρχεία, ότι κύριος λόγος της ελληνικής ένταξης στην ΕΟΚ ήταν η προσπάθεια να γίνει το ελληνοτουρκικό ευρωτουρκικό σύνορο!). Ο ελληνικός ενθουσιασμός με την τουρκική ένταξη μοιάζει μάλιστα να αυξήθηκε μετά τα επεισόδια σε Φαρμακονήσι και Αγαθονήσι. Μετά την επίσκεψη στη Λευκωσία του κ. Καραμανλή, και ο κ. Χριστόφιας έκανε τις πιο ενθουσιώδεις δηλώσεις που έχει κάνει ποτέ υπέρ της τουρκικής ένταξης. (Και, αφού τα είπε, είδε ΗΠΑ-Βρετανία να τον ...ευχαριστούν ασκώντας του ισχυρές πιέσεις στον ΟΗΕ, με αφορμή την ανανέωση της UNIFICYP).
Η υποβάθμιση από την Αθήνα της απειλής στο Αιγαίο, αλλά και, πολύ περισσότερο, η τόσο ένθερμη συνηγορία, φροντίδι της Αθήνας, από το ίδιο θύμα της τουρκικής εισβολής της τουρκικής ένταξης, είναι φυσικά τεράστιο πολιτικο-διπλωματικό δώρο στην ‘Αγκυρα. Σε μια περίοδο που η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη αναγκάζει τους πολιτικούς ηγέτες Γερμανίας-Γαλλίας να στρέφονται αποφασιστικότερα εναντίον της τουρκικής ένταξης. Η πολιτική αυτή κινδυνεύει τελικά να αξιολογηθεί ως προϊόν φόβου από τον άξονα Λονδίνου, Ουάσιγκτον, ‘Αγκυρας, αποξενώνοντας ταυτόχρονα Βερολίνο και Παρίσι! Με τις παρούσες συνθήκες και τη δυσκολία επίλυσης του κυπριακού και των ελληνοτουρκικών μέχρι τον Δεκέμβρη, όπως επιδιώκουν Λονδίνο και Ουάσιγκτον, η πιθανότερη εξέλιξη μοιάζει η αποδοχή «προσωρινών ρυθμίσεων» σε Κύπρο (και Αιγαίο), που θα «ξεμπλοκάρουν» τον Δεκέμβρη την ενταξιακή πορεία της ‘Αγκυρας, κατά την αξιολόγησή της, πιθανώς επιδεινώνοντας τη διαπραγματευτική θέση Αθήνας-Λευκωσίας.
Υποτίθεται ότι η πολιτική αυτή ασκείται βάσει του δόγματος «πλήρης ένταξη, πλήρης συμμόρφωση». Παραμένει όμως τελείως ασαφές το πότε, πως και σε τι ακριβώς θα συμμορφωθεί η Τουρκία. Και μόνο το ότι μια υποψήφια χώρα άρχισε ενταξιακές διαπραγματεύσεις αρνούμενη να αναγνωρίσει ένα μέλος της ‘Ενωσης, διατηρώντας στρατό κατοχής στο έδαφός του και απειλώντας στρατιωτικά ένα άλλο, εγείρει σε κάθε καλόπιστο άνθρωπο με κοινό νου, αν μη τι άλλο, σοβαρές απορίες για την κατάληξη της ιστορίας, εκτός αν ένα θαύμα προσφέρει ξαφνικά στους ‘Ελληνες πολιτικούς στο μέλλον, το θάρρος που σήμερα δεν διαθέτουν, σημειώνουν υψηλόβαθμα στελέχη στο ΥΠΕΞ. Τα προβλήματα που αποφεύγονται, μπαλώνονται και αναβάλλονται, έχουν την τάση να εκδικούνται επανερχόμενα πολύ δριμύτερα και με πολύ επικίνδυνες συνέπειες.