Δένουν τα χέρια της Ελλάδας

Βάζουν σφήνα στο Κυπριακό τα Σκόπια ενόψει Δεκεμβρίου.Η Επιτροπή άναψε το πράσινο φως για την έναρξη των ενταξιακών διαδικασιών στα Σκόπια - Πώς αποδυναμώνεται η Αθήνα.ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ Η ΕΚΘΕΣΗ
Χωρίς εισήγηση κυρώσεων επί της Τουρκίας

Βρυξέλλες
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗ

Ο συντονισμός των Βρετανών, της Σουηδικής Προεδρίας και του Επιτρόπου Αρμόδιου για θέματα Διεύρυνσης Όλι Ρεν αποδίδει, ως φαίνεται, καρπούς, αφού μέσα από τις εκθέσεις αξιολόγησης της Τουρκίας και των Σκοπίων επιχειρείται αφενός η αθώωση της Τουρκίας και η μη επιβολή κυρώσεων προς τη χώρα αυτή, αφετέρου ανοίγει ο δρόμος για την έναρξη ενταξιακών διαδικασιών για τα Σκόπια και ταυτοχρόνως η Αθήνα βρίσκεται, ενόψει Δεκεμβρίου, αντιμέτωπη με δυο θέματα: Και με το Σκοπιανό και με το Κυπριακό!

Πράσινο στα Σκόπια

Στην έκθεση αξιολόγησης των Σκοπίων, η Επιτροπή τονίζει ότι η χώρα αυτή πληροί τα κριτήρια για την έναρξη των ενταξιακών της διαδικασιών, χωρίς να καθορίζει πότε. Το αφήνει ανοικτό για να καθοριστεί από τα κράτη-μέλη. Ταυτοχρόνως, σχετικά με το πρόβλημα της ονομασίας, απλώς περιγράφει τα γεγονότα και επαναλαμβάνει το αυτονόητο: Ότι, δηλαδή, η εξεύρεση λύσης στο θέμα της ονομασίας είναι ουσιώδης για την ενταξιακή πορεία των Σκοπίων. Η Αθήνα, πάντως, δεν συμφωνεί ότι τα Σκόπια είναι έτοιμα για την έναρξη των ενταξιακών τους διαδικασιών, λόγω των δομικών δημοκρατικών ελλειμμάτων από τα οποία χαρακτηρίζονται.

Τα βέτο

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός είχε διακηρύξει προεκλογικά ότι δεν θα διστάσει να θέσει βέτο και στο θέμα των Σκοπίων και στα ζητήματα που αφορούν στην Τουρκία (προκλήσεις στο Αιγαίο και προφανώς στο Κυπριακό, παρότι τώρα μιλά μέσω του Αναπληρωτή Υπουργού των Εξωτερικών Δημήτρη Δρούτσα για οδικό χάρτη). Προφανώς, ο κ. Παπανδρέου προεκλογικά δεν είχε υπόψη του το περιεχόμενο των δύο εκθέσεων. Δηλαδή για την Τουρκία και για τα Σκόπια. Πάντως, διπλωμάτες εκτιμούν ότι ο τρόπος με τον οποίο ενήργησε η Επιτροπή, με τη συνδρομή και της Σουηδικής Προεδρίας, άνοιξε στην Ελλάδα για το Δεκέμβριο δεύτερο μέτωπο, αυτό των Σκοπίων. Συνεπώς, θα είναι πιο δύσκολο το έργο των Αθηνών, διότι αφενός ο Έλληνας Πρωθυπουργός είχε σηκώσει τον πήχη με τα βέτο ψηλά, αφετέρου και τα δυο ζητήματα, ειδικώς το Σκοπιανό στην παρούσα φάση «πουλά» στην Ελλάδα περισσότερο απ' ό,τι το Κυπριακό.

Χωρίς κυρώσεις

Οι εκθέσεις της Επιτροπής θα εκδοθούν σήμερα. Στη έκθεση αξιολόγησης της Τουρκίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε αντίθεση με το 2006, δεν θα προχωρήσει σε εισηγήσεις για την επιβολή επιπρόσθετων κυρώσεων, δηλαδή είτε για πάγωμα άλλων πέραν των οκτώ ήδη παγωμένων κεφαλαίων, είτε για αναβολή των τουρκικών ενταξιακών διαδικασιών. Συνεπώς, η Λευκωσία δεν είναι ικανοποιημένη από την έκθεση αξιολόγησης της Επιτροπής και του εγγράφου στρατηγικής που τη συνοδεύει, σε δυο κυρίως σημεία: α) Δεν προβλέπεται καμιά κύρωση σε βάρος της Τουρκίας. β) Τονίζεται ότι η Τουρκία στηρίζει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού και η Επιτροπή την καλεί να συνεχίσει προς αυτή την κατεύθυνση. Η Κυβέρνηση αφενός θεωρεί ότι η Επιτροπή θα έπρεπε να προχωρούσε άλλο ένα βήμα, στέλνοντας σαφές μήνυμα προς την Τουρκία, αφετέρου ότι η Τουρκία δεν στηρίζει τις προσπάθειες για λύση του Κυπριακού παρά μόνο φραστικά, διότι, ουσιαστικά, υποστηρίζει λύση «δυο κρατών».

Φραστικές βελτιώσεις

Στο τελευταίο προσχέδιο, το οποίο εγκρίθηκε προχθές από τους διευθυντές των Επιτρόπων, είχαν γίνει θετικές φραστικές βελτιώσεις στην έκθεση και στο στρατηγικό έγγραφο, χωρίς όμως να αλλάζει η ουσία. Έτσι, λοιπόν, στην έκθεση τονίζεται ότι: 1. Η Επιτροπή και η ΕΕ γενικότερα κάλεσαν την Τουρκία να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, αλλά αυτή δεν ανταποκρίνεται. 2. Η Τουρκία πρέπει να εφαρμόσει το πρωτόκολλο, ώστε να προκύψει πρόοδος στην εξομάλυνση των σχέσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία. 3. Η λύση του Κυπριακού θα εξευρεθεί στο πλαίσιο των Ην. Εθνών, θα στηρίζεται επί των ψηφισμάτων του και θα είναι σύμφωνη με τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ. 4. Τα τουρκικά πολεμικά πλοία παρεμπόδισαν (η προηγούμενη λέξη ήταν προσέγγισαν) πλοία που διενεργούσαν έρευνες για την ανεύρεση πετρελαίου και φυσικού αερίου στα ανοικτά της Κύπρου.
Ταυτοχρόνως, στο κείμενο της Επιτροπής απονέμονται ίσες ευθύνες στην κυπριακή κυβέρνηση και στην τουρκική για τα προβλήματα ασφάλειας που υπάρχουν στον εναέριο χώρο της περιοχής, λόγω έλλειψης μεταξύ τους συντονισμού. Το θέμα σχετίζεται με τη λειτουργία του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου. Η Τουρκία περνά τα αεροσκάφη που εξέρχονται του εναέριου της χώρου προς τις «Αρχές» του ψευδοκράτους αντί προς τις Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Στρατηγικό έγγραφο, το «αλώβητο» και ο οδικός χάρτης

Σχετικά με το στρατηγικό έγγραφο, επισημαίνεται ότι είναι επείγον όπως η Τουρκία εκπληρώσει τις υποχρεώσεις. Βεβαίως, η Άγκυρα από την πλευρά της διευκρινίζει ότι δεν πρόκειται να εφαρμόσει το πρωτόκολλο και τις λοιπές υποχρεώσεις της. Η Άγκυρα, η Βρετανία και η Σουηδική Προεδρία υιοθέτησαν την κοινή γραμμή, ότι η ΕΕ δεν πρόκειται να λάβει αποφάσεις οι οποίες θα θέσουν σε κίνδυνο τις συνομιλίες στο Κυπριακό και τις σχέσεις Τουρκίας ΕΕ. Υπό αυτές τις συνθήκες, η κυπριακή κυβέρνηση με την ελληνική θα κινηθούν πλέον σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με αρχικό στόχο τη λήψη μιας απόφασης που θα έχει τη στήριξη των εταίρων και δεν θα αφήνει αλώβητη την Τουρκία. Αυτό που δεν έχει ακόμη καθοριστεί είναι η έννοια του «αλώβητου», δηλαδή πώς η Τουρκία δεν θα περάσει ανώδυνα το Δεκέμβριο. Αν δηλαδή θα της επιβληθούν κυρώσεις, ποιες και πώς. Πάντως, περί της εναλλακτικής επιλογής του οδικού χάρτου καμιά κίνηση δεν υπάρχει και μάλιστα πολιτικά συγκροτημένη και, ως εκ τούτου, καμιά σχετική οδηγία δεν υπάρχει προς τις Μόνιμες Αντιπροσωπίες της Κύπρου και της Ελλάδας.
ΣΗΜΕΡΙΝΗ