Σταύρος Καλεντερίδης*
Πολιτικός επιστήμονας, διεθνολόγος και επικοινωνιολόγος
508 π.Χ. - Αθήνα
Ο δυτικός πολιτισμός του πνεύματος και της ελευθερίας όπως τον γνωρίζουμε δεν θα μπορούσε να υπάρξει αν δεν υπήρχε στην αρχαία Αθήνα αυτός ο ανοιχτός και ελεύθερος χώρος.
Πολιτικός επιστήμονας, διεθνολόγος και επικοινωνιολόγος
Είναι σούρουπο και οι Αθηναίοι έχουν αρχίσει να συγκεντρώνονται στο λόφο της Πνύκας. Ο Αλκμαιωνίδης ανοίγει το βήμα του για να προλάβει να είναι ένας εκ των 6.000 πολιτών που θα συμμετάσχει στην Εκκλησία του Δήμου. Πριν από λίγο καιρό ήταν υποψήφιος επώνυμος άρχων αλλά οι συμπολίτες του ανέδειξαν τον αντίπαλο του, Ισαγόρα, ως νικητή. Ωστόσο οι μεταρρυθμίσεις του νέου άρχοντα ήταν τόσο οπισθοδρομικές που δεν κατάφερε να τις περάσει από τη συνέλευση των πολιτών. Στην Αθήνα άλλωστε δεν κυβερνούν οι άρχοντες, αλλά ο δήμος. Ο Αλκμαιωνίδης νοιώθει πως απόψε είναι η δική του στιγμή...!
Παραμερίζοντας τους Σκύθες, ανεβαίνει στο βήμα και παίρνει τον λόγο. Οι δάδες των συμπολιτών του καίνε παντού τριγύρω του και φωτίζουν τον αττικό λόφο, αντικατοπτρίζοντας τη φλόγα που καίει μέσα του για πολιτική επανάσταση και αλλαγή. Εκφράζει τις προτάσεις του οι οποίες έχουν διαμορφωθεί κατόπιν διαβούλευσης, δημοκρατικού και ελεύθερου διαλόγου με τους συμπολίτες του και συνεπαίρνει τους Αθηναίους με τις απόψεις του για πολιτική ισότητα στις φυλές και τους δήμους και πραγματική Δημοκρατία. Η Εκκλησία του Δήμου υπερψηφίζει το ψήφισμα του Αλκμαιωνίδη Κλεισθένη και έτσι ένας απλός πολίτης, δίχως να κατέχει κάποιο αξίωμα, εγκαθιδρύει το πολίτευμα της Δημοκρατίας.
Αυτή ήταν κατά τα άλλα μία συνηθισμένη μέρα για την αρχαία Αθηναϊκή δημοκρατία. Τα πάντα ξεκίνησαν στην Αρχαία Αγορά των Αθηνών. Εδώ οι πολίτες συζητούσαν και αποφάσιζαν για τη ζωή και το μέλλον τους.
Παραμερίζοντας τους Σκύθες, ανεβαίνει στο βήμα και παίρνει τον λόγο. Οι δάδες των συμπολιτών του καίνε παντού τριγύρω του και φωτίζουν τον αττικό λόφο, αντικατοπτρίζοντας τη φλόγα που καίει μέσα του για πολιτική επανάσταση και αλλαγή. Εκφράζει τις προτάσεις του οι οποίες έχουν διαμορφωθεί κατόπιν διαβούλευσης, δημοκρατικού και ελεύθερου διαλόγου με τους συμπολίτες του και συνεπαίρνει τους Αθηναίους με τις απόψεις του για πολιτική ισότητα στις φυλές και τους δήμους και πραγματική Δημοκρατία. Η Εκκλησία του Δήμου υπερψηφίζει το ψήφισμα του Αλκμαιωνίδη Κλεισθένη και έτσι ένας απλός πολίτης, δίχως να κατέχει κάποιο αξίωμα, εγκαθιδρύει το πολίτευμα της Δημοκρατίας.
Αυτή ήταν κατά τα άλλα μία συνηθισμένη μέρα για την αρχαία Αθηναϊκή δημοκρατία. Τα πάντα ξεκίνησαν στην Αρχαία Αγορά των Αθηνών. Εδώ οι πολίτες συζητούσαν και αποφάσιζαν για τη ζωή και το μέλλον τους.
Η Αγορά ήταν ο πρώτος χώρος έκφρασης και ελεύθερου διαλόγου, ανοιχτός σε όλους. Εδώ έδρευε η νομοθετική, η εκτελεστική και η δικαστική Εξουσία της αρχαίας Αθήνας. Η Αγορά ήταν επίσης ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο, γεμάτο με πανέμορφα αγάλματα και μεγαλοπρεπείς ναούς αφιερωμένους στους θεούς. Το κυριότερο όμως είναι πως μέσα από την ελεύθερη και διαρκή συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, την προσωπική επαφή και συναναστροφή, καθώς και με την ανταλλαγή απόψεων, προτάσεων και ιδεών, συνέβη κάτι σχεδόν απίστευτο. Τον 5ο αιώνα π.Χ. η Αγορά έγινε η γενέτειρα της Δημοκρατίας. Η παρρησία, η ισηγορία, η ισονομία και η δικαιοσύνη είναι λίγες μόνο από τις υψηλές ιδέες που γεννήθηκαν στους υπαίθριους χώρους της.
Ήταν στους ίδιους χώρους όπου μεγάλοι φιλόσοφοι όπως ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης δίδαξαν και ανέπτυξαν τις θεωρίες τους για ζητήματα δημιουργίας του ανθρώπου, ηθικής και αισθητικής, καθώς επιχειρηματολογούσαν εναντίον των απόψεων των σοφιστών. Στην Αγορά, σπουδαίοι ρήτορες όπως ο Δημοσθένης και ο Ισοκράτης γοήτευσαν τους πολίτες με τη ρητορική τους δεινότητα. Εδώ, εμπνευσμένοι πολιτικοί όπως ο Περικλής και ο Κλεισθένης, εξέφρασαν τις πολιτικές τους απόψεις και οδήγησαν την πόλη στην αιώνια δόξα. Ήταν η Αγορά της αρχαίας αττικής γης αυτή που έδωσε πνευματική τροφή στους μεγάλους αυτούς ανθρώπους και στο όραμα τους για δημοκρατία και πρόοδο.
Ο δυτικός πολιτισμός του πνεύματος και της ελευθερίας όπως τον γνωρίζουμε δεν θα μπορούσε να υπάρξει αν δεν υπήρχε στην αρχαία Αθήνα αυτός ο ανοιχτός και ελεύθερος χώρος.
Σήμερα η Αγορά είναι ένα περιφραγμένο και εγκαταλελειμμένο μουσείο, το οποίο χρειάζεται τη βοήθεια μας.
Η γενέτειρα της δημοκρατίας χρειάζεται να ξαναζήσει. Τα μνημεία της πρέπει να αναστηλωθούν έτσι ώστε να μπορέσει ξανά η ανθρωπότητα να εμπνευσθεί από το όραμα για ελευθερία και δημοκρατία. Φανταστείτε μια Αγορά ανοιχτή και πάλι στους πολίτες, ζωντανή με θεατρικές παραστάσεις, πολιτικές συναντήσεις, μουσική, ακαδημαϊκές διαλέξεις και συνέδρια, καλώντας πολίτες από όλο τον κόσμο να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις που προωθούν τα δημοκρατικά ιδεώδη. Φανταστείτε ένα ακαδημαϊκό κέντρο δημοκρατικών σπουδών και ένα ερευνητικό ινστιτούτο προώθησης και εξέλιξης της δημοκρατίας.
Μπορούμε να ξαναδώσουμε σε αυτή την πόλη και σε αυτή τη χώρα την αίγλη και τη θέση που της αξίζει.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η αναστήλωση της Αγοράς μπορεί να αναδείξει όλα αυτά τα στοιχεία που μας κάνουν καλύτερους και που μας ενώνουν. Υπό αυτή την έννοια η Αγορά μπορεί να αποτελέσει ένα οικουμενικό και ενωτικό σύμβολο δημοκρατίας για ολόκληρη την ανθρωπότητα.
450 π.Χ. - Αθήνα
Ο γιος της Αγαρίστης είχε τον Αλκμαιωνίδη σαν παιδικό του ήρωα. Η μητέρα του μάλιστα, του είχε πει πως όταν ήταν έγκυος είχε δει σε όνειρο πως αντί για παιδί είχε φέρει στον κόσμο ένα λιοντάρι, και πίστευε πως ο γιος της θα είναι άξιος συνεχιστής του Αλκμαιωνίδη. Έπειτα, καθώς μεγάλωνε, ο γιος της Αγαρίστης είδε τους Αθηναίους να υπερασπίζονται σαν πραγματικά λιοντάρια τη δημοκρατία τους και κατάλαβε πως η δύναμη της δεν περιορίζεται σε πολιτικά θέματα. Αποφασίζει έτσι να παρουσιάσει ενώπιον του δήμου ένα πολιτιστικό πρόγραμμα ανοιχτό σε όλους, και ένα οικοδομικό σχέδιο το οποίο περιλαμβάνει έναν ναό για την Αθηνά και έναν για τον Ήφαιστο, με απώτερο σκοπό τη διάνθιση του πνευματικού πλούτου της πόλης . Ο γιος της Αγαρίστης Περικλής, όπως και οι συμπολίτες του, δεσμεύεται να υπηρετήσει τη δημοκρατία με όλο του το σθένος. Και ξεκινά από τον προαύλιο χώρο της αρχαίας Αγοράς των Αθηνών..
Διάβασε περισσότερα για την Αγορά - τη γενέτειρα της δημοκρατίας, και μάθε πως μπορείς να βοηθήσεις στο www.leontidafoundation.org
Περισσότερα στο Twitter: Σταύρος Καλεντερίδης:www.twitter.com/kalenteridis
Μάθε για το δέλτα και γίνε υποστηρικτής:
http://todelta.gr/participate/
Όσο θα παρακάμπτουμε το θέμα της δουλείας, οι αναφορές μας σ' εκείνη την δημοκρατία, ως πρότυπο, θα είναι απλά ιδεοληψίες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Χριστιανισμός κατήργησε την δουλεία και επί Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, με όλα τα μύρια όσα προβλήματα και αδυναμίες, ο κάθε πολίτης είχε την δυνατότητα να ανέλθει σε ύπατα αξιώματα χωρίς να είναι κριτήριο γι' αυτό η καταγωγή του.
Απόστολε
Διαγραφήη δουλεία του πνεύματος να δεις πώς υποδουλώνει τον άνθρωπο.
Για ανέβα σε κανένα "ύψωμα" και θα δεις την αλήθεια για τη δουλεία και τις πραγματικές ιδεοληψίες.
Όσο δεν για το επιχείρημά σου, ότι η δημοκρατία είναι ιδεοληψία, αυτό πραγματικά να το κοιτάξεις.
Δεν μιλάω θεωρητικά για να αναφέρεις τη λέξη "ιδεοληψία". Ομολογώ πως τη δημοκρατία ως ιδεοληψία πρώτη φορά την ακούω και στεναχωριέμαι αλλά σίγουρα δεν απελπίζομαι.
ΔιαγραφήΣε περίπτωση που δεν το κάνεις επίτηδες, να σε ενημερώσω πως το σύστημα που μας επιβουλεύεται θέλει ακριβώς αυτό που επιχειρείς (ελπίζω) άθελα σου. Να ταυτίσει δηλαδή την ελευθερία και τον έλεγχο της ζωής μας από εμάς τους ίδιους, με τη δουλεία και την υποταγμένη γυναίκα δίχως δικαίωμα ψήφου, κτλ. Προσπαθεί να θολώσει τα νερά με άλλα λόγια, λέγοντας πως δεν έχετε δικαίωμα να αποφασίζετε εσείς για τους εαυτούς σας γιατί αυτό γινόταν σε σκοτεινές εποχές..
Όπως προείπα, δεν απελπίζομαι καθώς το άρθρο και εν γένει το μήνυμα της δημοκρατίας απευθύνεται σε ανοιχτά μυαλά και βασίζεται σε χειροπιαστές προτάσεις του σήμερα (σύγχρονες, δημοκρατικές και ελληνικές) που προτείνει το δέλτα (www.todelta.gr). Όποιος θέλει να κάτσει να ψευτο-φιλοσοφεί για ζητήματα που έχει ήδη λύσει η ιστορία και οι αγώνες της ανθρωπότητας, παίζοντας παράλληλα το παιχνιδάκι των ολιγαρχών που μας θεωρούν υποκείμενα, ας το κάνει αλλά το άρθρο δεν σχέση με αυτά.
Ποια είναι η αλήθεια για την δουλεία, κατ' εσένα;
ΔιαγραφήΠώς γίνεται αυτή η τόσο σπουδαία Δημοκρατία των αρχαίων που μεγαλούργησε στο πνεύμα, να διατηρούσε σκλάβους;
Ας είμαστε λίγο πιο ανοιχτοί σε αυτό ακριβώς το θέμα, γιατί στο Νταχάου οι φούρνοι, μυρίζουν ακόμη ανθρώπινη σάρκα...
Για να απαντήσω στο αρχικό σου ερώτημα, αν και άσχετο με το άρθρο, δηλαδή εσύ θα ήθελες κάθε φορά που γίνεται αναφορά σε κάτι σπουδαίο που έχει προσφέρει ο Ελληνισμός στην ανθρωπότητα (όπως είναι η Δημοκρατία) να αναφέρουμε και τα αρνητικά της εποχής με απολογητικό τρόπο; Δεν μπορώ να καταλάβω αλλά μπορώ να εξηγήσω τέτοια ενοχικά σύνδρομα ως κατάλοιπα, προϊόντα μιας άρχουσας ολιγαρχίας (ίσως και παγκόσμιας) που τα έχει εντυπώσει στις συνειδήσεις μας έτσι ώστε να μας κρατάει δέσμιους και περιορισμένους στο τίποτα.
ΔιαγραφήΚαι τέλος επειδή επιμένεις, αν σκεφτείς και μόνος σου θα καταλάβεις πως δεν έχει/είχε καμία απολύτως σχέση η δουλεία με ένα πολιτικό/πολιτειακό σύστημα και αυτό απαντάει στα άλλα θέματα στα οποία θες να στρέψεις την κουβέντα
Οι σκλάβοι ήταν ένα σκληρό και αποδοκιμαστέο αποτέλεσμα των συχνών πολέμων. Ουσιαστικά παγκόσμιος θεσμός κατά την αρχαιότητα. Όμως η δουλεία στην Αθήνα δεν είχε καμιά σχέση με τον τρόπο εφαρμογής τού θεσμού αυτού στη Σπάρτη, ή αργότερα την Ρώμη. Βέβαια και είναι το μήνυμα τού Ιησού Χριστού μέσω τού Αποστόλου Παύλου αυτό που (έμμεσα κυρίως) οδήγησε στην κατάργηση τής δουλείας, αλλά στην Αθηναϊκή νομοθεσία υπήρχε π.χ. η δυνατότητας να μπορεί ο δούλος να ζητήσει απο την Πολιτεία να τον απαλλάξει από σκληρό κύριο και αντί για εκείνον να μεταφερθεί σε άλλο"φιλανθρωπότερο".
ΔιαγραφήThe alphabet was the only tool that turned lambs into lions and the world's most democratic invention.
ΔιαγραφήAs far as upward mobility, only war has the privilege of a fast recognition. And Christianity has had plenty to report.
To understand it better look into something more recent. Jews, Italians, Greeks were not considered white in the US until the Korean War for obvious reasons. Started with lumited acceas to even education, these groups turned to be the most educated ones in the country.
Επιβεβαιώνοντας αυτό που αναφέρει ο Κρίτων Καππαδόκης, λόγω της οικουμενικότητας του θεσμού κατά την αρχαιότητα (από τη Ρώμη μέχρι την Άπω Ανατολή), και του γεγονότος πως το εν λόγω πολίτευμα εμφανίστηκε αποκλειστικά σε ένα σημείο - την Αθήνα, ο Κορνήλιος Καστοριάδης ανέφερε πως η δουλεία όχι απλά δεν ήταν αναγκαία συνθήκη για τη γέννηση της Δημοκρατίας, αλλά δεν ήταν ούτε καν ικανή.
Διαγραφή@ Απόστολος Καβούκας
ΔιαγραφήΔεν μπορεί κανείς με σημερινά δεδομένα να εξετάζει παλαιότερες εποχές και μάλιστα τόσο παλιές, όσο αυτής τής Αρχαιότητος. Είναι επιστημονικά λάθος!
Η δημοκρατία εφαρμοζόταν μεταξύ των Αθηναίων πολιτών. Οι μέτοικοι και οι δούλοι δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα. Δεν θεωρούνταν πράγμα (res), όπως στην Ρώμη, τύγχαναν προστασίας, τούς μεταχειριζόταν ανθρώπινα, αλλά μέχρις εκεί.
Στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, το κακώς ονομαζόμενο Βυζάντιο, υπήρχαν δούλοι. Η δουλεία άργησε πολύ να καταργηθεί και δεν καταργήθηκε ταυτοχρόνως παντού. Στην Ευρώπη, η κατάργησή της, με πολλές παλινωδίες, άρχισε μετά την Γαλλική Επανάσταση.
Ο Αλκμαιωνιδης νιώθει πώς απόψε είναι η δική του στιγμή.Φαντάζομαι και φέρνω στο μυαλό μου εικόνες της αρχαίας αγοράς με τις αγορεύσεις και τον ανοικτό διάλογο και πραγματικά αισθάνομαι δέος.Όταν όμως αφήνω την φαντασία μου στην άκρη και αντικρίζω την πραγματικότητα βλέπω το βασίλειο της αμάθειας και της απόλυτης απραξίας.Εκεί που πραγματικά όμως στενοχωριέμαι είναι όταν μιλάω με τον κόσμο και διαπιστώνω πώς οι προβληματισμοί και οι σκέψεις της πλειοψηφίας προέρχονται από το αν υπάρχει νερό στον πλανήτη Άρη.Βγαίνω ίσως και εκτός θέματος αλλά θλίβομαι πραγματικά με την σημερινή πραγματικότητα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌχι εκτός θέματος. Εντός προβλήματος θα έλεγα. Ο λόγος που χαρακτηρίζει πολλούς από εμάς η απραξία, η αδιαφορία κτλ, δεν έχει να κάνει με τη διανοητική ικανότητα μας αυτή τη στιγμή της ιστορίας. Αντιθέτως, έχει να κάνει με την πολιτική αποξένωση που νοιώθουμε μιας και οι πολίτες δεν έχουν πραγματικά λόγο για το οτιδήποτε στη χώρα. Ίσως μας επιτρέπουν να αποφασίσουμε για τους νικητές σε κάποιο τηλεπαιχνίδι αλλά μέχρι εκεί. Η ματαιότητα που μας διακατέχει είναι αληθινή, δημιουργείται από ένα πολιτικό σύστημα αντιπροσώπων που κάνουν ό,τι θέλουν οι ίδιοι και τα συμφέροντα τους, δεν λογοδοτούν σε κανέναν και βρίσκονται υπεράνω νόμου, και είναι αυτοί ο λόγος που έχουμε περιοριστεί στην αμάθεια και την πολιτική περιθωριοποίηση. Να σου θυμίσω πως στους διαλόγους στην Αγορά που αναφέρεις, για τους οποίους και εγώ νοιώθω δέος, οι πολίτες ήταν ενήμεροι και γνώστες της κατάστασης γιατί αποφάσιζαν πραγματικά αυτοί και όχι οι "άρχοντες" όπως αναφέρω και στο άρθρο..
ΔιαγραφήΔημοκρατία άρα, και αυτή θα προκαλέσει και την αναγκαστική ηθική και πνευματική αναγέννηση στη χώρα.
I am sick and tired of using the word slavery to describe home workers. True, humans ended up as war spoils but slavery was never institutionalized as we saw it happened in the muslim and New world.
ΑπάντησηΔιαγραφήAs far as women, just in case, if an Athenian was bitting his wife he would loose voting rights for 5 yeas. In Sparta, women had the right to seek a lover if the husband was not fullfilling that part. In nowdays, both are considered valuable reasons for a divorce.
Democracy was founded by people who own land and cared for it. A citizen of Greek states was proud to trace his lineage generations back usually to heroes and semi gods.
Yes gentlemen, Greek culture has brought us as close to the divine as we could ever be. And please let a man express his admiration for his ancestors in peace without having to listen to Jesus and christian. If you had the common sense to embrace the Neo Platonic roots of your religion, we would not have this gap.
I share the same strong admiration for my awesome ancestors.
ΔιαγραφήFor Them, for Their ideas and and Greatness I will stand and I will fight.
For No one else.
Υπάρχουν πολλές διαφορές του τότε με το τώρα στην Ελλάδα (αλλού είναι διαφορετικά τα πράγματα).
ΑπάντησηΔιαγραφήα. Η Αρχαία Αθήνα διατηρούσε μερικές χιλιάδες πολιτών που μπορούσαν να κάνουν μία διαβούλευση με κάποιο αποτέλεσμα. Σήμερα μιλάμε για εκατομμύρια και όχι απαραίτητα Ελλήνων και σε γενικές γραμμές αδιάφορων με το κοινωνικό γίγνεσθαι.
β. Στην αρχαία Αθήνα, στα πρώτα τουλάχιστον στάδια της δημοκρατίας, δικαίωμα ψήφου είχαν μόνο όσοι είχαν και περιουσία. Ένας λόγος που φτάσαμε μέχρι εδώ είναι γιατί μία μεγάλη μερίδα των πολιτών ψηφίζει με την νοοτροπία "εγώ δεν έχω να χάσω τίποτα, δεν έχω περιουσία οπότε ας ψηφίσω ότι χειρότερο για να χάσουν οι άλλοι τις περιουσίες τους". Είναι αυτό που έλεγε και ο μακαριστός Χριστόδουλος "να πεθάνει η κατσίκα του γείτονα".
γ. Σήμερα η κοινωνία διακατέχεται από τον άκρατο υλισμό και τον εγωκεντρισμό, τότε δεν ήταν έτσι. Το πνευματικό επίπεδο των αρχαίων Αθηναίων δεν μπορεί να συγκριθεί με το σημερινό των Ελλήνων.
Χάσαμε στους αιώνες πολλά, πάρα πολλά και δυστυχώς δεν έχουμε την παιδεία για να τα επανακτήσουμε. Πρώτα πρέπει να φτιάξουμε την παιδεία και μετά το κράτος ή πρώτα το κράτος και μετά την παιδεία? Φτάνουμε στο ερώτημα, η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα? Γιατί και τα δύο δεν μπορούμε ταυτόχρονα να τα κάνουμε.
Πρώτα πρέπει να φτιάξουμε το πολιτικό σύστημα. Και αυτό γιατί η παιδεία είναι απολύτως ελεγχόμενη από το σύστημα το οποίο δεν νοιάζεται για όλα αυτά που ανέφερες
ΔιαγραφήΤο οξύμωρο είναι ότι για να φτιάξεις το πολιτικό σύστημα θέλεις πολίτες με σωστή παιδεία και μάλιστα σε πλειοψηφία. Πως διαφορετικά θα καταφέρεις να επιφέρεις αλλαγή όταν η πλειοψηφία των πολιτών αντιστέκεται?
ΔιαγραφήΣυγκεντρώνοντας όλους αυτούς που δεν αντιστέκονται στην αλλαγή, σε μια ισχυρή υπερκομματική προσπάθεια - όχι κόμμα, αλλά εκστρατεία για να αλλάξει το πολιτικό σύστημα
ΔιαγραφήΕξαιρετικά όλα αυτά! Με μόνη τη διαφορά ότι αυτή η δημοκρατία, οδηγήθηκε σε σοβαρά λάθη, όπως την εκστρατεία στη Σικελία, που οδήγησαν με ασφάλεια στην τελική της ήττα. Δεν λέω σε καμμία περίπτωση ότι η σημερινή κατάσταση είναι ικανοποιητική, αλλά μήπως το να περιμένουμε την αναγέννηση απο τη συμμετοχή των πολιτών είναι επίσης ουτοπικό; Ποιός είναι ο χρόνος ωρίμανσης ενός τέτοιου εγχειρήματος; Πόσες πιθανότητες έχει να επιτύχει και πόσες να αποτύχει κάτω απο το βάρος της αμάθειας και των προλήψεων; Ποιά είναι τα κριτήρια επιτυχίας; Ποιό είναι το ζητούμενο; Και πολλά άλλα παρόμοια ερωτήματα...
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ Δημοκρατία, δυστυχώς, δεν πρόκειται να φέρει καμία πρόοδο και αλλαγή αν δεν συλλογιστούμε στο να αλλάξει ο κάθε άνθρωπος σε ατομικό επίπεδο ώστε να λειτουργήσει προς το κοινό συμφέρον. Για αυτό τον λόγο οι μεγάλοι Αριστοτέλης και Πλάτων κατέκριναν σε έναν βαθμό τη δημοκρατία, γιατί αυτή η προσωπική ελευθερία της πολιτικής έκφρασης σε συνδυασμό με την έλλειψη μόρφωσης και την ανικανότητα των περισσότερων ανθρώπων, να διακρίνουν το πραγματικά αγαθό και να το επιδιώξουν από κοινού, οδηγεί σε υποβάθμιση έως και διάλυση της κοινωνίας, αφού ο καθένας, στην ουσία, επιδιώκει τις προσωπικές του επιθυμίες, τις οποίες αν δεν ελέγξει, συνεχώς θα παράγουν νέες. Στις μέρες μας, περισσότερο από ποτε, στο όνομα της δημοκρατίας επικρατεί μια ασυδοσία στην ελευθεριά και κατ' αναγκή αποδοχή της γνώμης του καθενός. Αντί να οδηγούμαστε όλο και περισσότερο σε ενότητα οδηγούμαστε στην διαλύση. Βλέπουμε να διαλύεται η οικογένεια, να απαξιώνεται η γλώσσα και η μόρφωσή μας, να χλευάζεται η πίστη μας, να καταργούνται τα σύνορα μας, να δεχόμαστε εισβολή αλλόφυλων και να καλλιεργείται συστηματικά η διχόνοια αναμεταξύ μας. Και αυτό, χάρην στη δημοκρατία. Αλήθεία, η τυρρανία μπροστά σε αυτές τις συνθήκες της δημοκρατίας, μεγαλύτερη ενότητα αναμεταξύ του λαού θα πρόσφερε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπόσπασμα απο απομαγνητοφωνημένη ομιλία του Κορνήλιου Καστοριάδη στον Βόλο το 1989: "Άμεση δημοκρατία υπήρξε, το ξέρουμε. Υπήρξε στην Αθήνα και σε μερικές άλλες ελληνικές πόλεις, όχι σε όλες. Δεν υπήρξε ποτέ στην Ρώμη. Αν ποτέ ακούσετε κανέναν καθηγητή πανεπιστημίου να σας μιλάει για ρωμαϊκή δημοκρατία, βγείτε έξω, αγοράστε ντομάτες και ρίξτε του. Η Ρώμη ήτανε ολιγαρχία από την αρχή μέχρι το τέλος. Αν ακούσετε κανέναν μαρξιστή να σας πει ότι η αθηναϊκή δημοκρατία στηριζόταν στη σκλαβιά, αγοράστε πορτοκάλια σάπια και ρίξτε του, διότι σκλαβιά υπήρχε παντού στον αρχαίο κόσμο, αλλά δεν υπήρχε δημοκρατία και πείτε του ότι δεν ξέρει τον Μαρξισμό αυτός ο δήθεν μαρξιστής, γιατί ο ίδιας ο Μαρξ γράφει πολύ σωστά ότι η πραγματική κοινωνικοοικονομική βάση της αρχαίας δημοκρατίας ήταν η ελεύθερη ανεξάρτητη μικροπαραγωγή. Η βάση της αθηναϊκής δημοκρατίας δεν ήτανε η σκλαβιά, οι πλούσιοι είχανε σκλάβους, οι περισσότεροι από τους άλλους δεν είχανε. Η βάση της αθηναϊκής δημοκρατίας ήτανε ότι ο χωριάτης που έκανε με τα πόδια 25 χιλιόμετρα για να κατέβει στην αγορά του δήμου και να συζητήσει και ν’ αποφασίσει, ο τεχνίτης ο Αθηναίος φυσικά το ίδιο, ο ναύτης ο Αθηναίος, ο Πειραιώτης το ίδιο".
ΑπάντησηΔιαγραφή