11/8/19

Σκέψεις γύρω από τα 200 χρόνια του ξεσηκωμού και της απελευθέρωσης

Δημήτρης Λιάτσος
Σύμφωνα με τις προθέσεις του Έλληνα πρωθυπουργού, το 2021 θα είναι χρόνος εκδηλώσεων και -ελπίζουμε- ανάδειξης εκείνων των αγώνων που έφεραν τελικά την απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό και την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Ας επιχειρήσουμε μια πρώτη ματιά από την πλευρά του «ξανθού γένους», όπως αποκλήθηκε η Ρωσία...
Πριν από 235 χρόνια, στις 21 Ιούλη του 1774, στην τοποθεσία Καϊναρτζή, της σημερινής Βουλγαρίας, υπογράφτηκε η Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μια συνθήκη που εδραίωσε τη θέση της Ρωσίας στην εγγύς Ανατολή, στα Βαλκάνια και κυρίως στη Μαύρη θάλασσα και την Κριμαία!
Η συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή, είχε και για τον υπόδουλο Ελληνισμό μεγάλη σημασία...
  • Ανάμεσα στα επιτεύγματα από πλευράς Ρωσίας στη Συνθήκη αυτή ήταν το δικαίωμα της στην ανέγερση ορθοδόξου ναού στην Κωνσταντινούπολη, και «την υπεράσπιση του χριστιανικού ποιμνίου και της εκκλησίας αυτής...» (η πρώτη που χτίστηκε εκεί μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453)!
  • Η Ρωσία πήρε υπό την προστασία της όλους τους χριστιανικούς πληθυσμούς στις παραδουνάβιες περιοχές.
  • Πήρε το δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης των Ρώσων υπηκόων (χωρίς δασμούς, δηλαδή πληρωμή για δικαίωμα διέλευσης), προς την Ιερουσαλήμ και τους Αγίους τόπους.
  • Το πιο σημαντικό για τους Έλληνες, ήταν ότι οι Ρώσοι υπήκοοι και έμποροι απέκτησαν όλα έκεινα τα δικαιώματα και προνόμια που είχαν οι Γάλλοι και οι Εγγλέζοι στις θάλασσες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας!
Μια πλειάδα Ελλήνων εμπόρων και καραβοκύρηδων κατάφερε και πήρε από τη τσαρική αυλή το δικαίωμα να προμηθευτούν ρωσικά διαβατήρια. Σε πολλά εμπορικά πλοία των νοικοκυραίων του Αιγαίου, ύψωσαν τη ρωσική σημαία και μπορούσαν, πλέον, να ταξιδεύουν ανενόχλητοι μέσα από το Βόσπορο και τα Δαρδανέλλια προς τη Μαύρη θάλασσα...
Είναι τυχαίο άραγε που λίγα χρόνια αργότερα ιδρύθηκε «εις την Οδησσόν της Ρωσίας», η «Φιλική Εταιρία»; Άλλωστε, στη Ρωσία κατέφυγαν εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες στα χρόνια της τουρκοκρατίας...
Και θα ήταν φρόνιμο, να αναδείχνεται τώρα, στην πορεία προς τους εορτασμούς των 200 χρόνων από «το αθάνατο κρασί του '21», ότι όταν ακόμα «όλα τα 'σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά», η Ρωσία στήριζε τα βάθρα του ελληνισμού, άνοιγε έδρες ελληνικών σπουδών και ελληνικής φιλολογίας στα πανεπιστήμια των μεγαλύτερων πόλεων! Στην Αγία Πετρούπολη, τη Μόσχα, το Κίεβο...
Στο κέντρο του Κιέβου, απέναντι από το κόκκινο κτήριο του πανεπιστημίου (από το οποίο είχα την τιμή να αποφοιτήσω το 1984 και να υπερασπιστώ τον τίτλο του Διδάκτορα φιλοσοφίας το 1990), βρισκόταν η έπαυλη όπου ζούσε ο αξιωματικός του τσαρικού στρατού, Αλέξανδρος Υψηλάντης! Από εκεί ξεκίνησε την πορεία δημιουργίας των «Ιερολοχιτών», στο Κισινιόφ της Μολδοβίας, έμεινε για το σκοπό αυτό, έξι μήνες...
Η φλόγα της επανάστασης για τους λαούς των Βαλκανίων είχε πλέον ανάψει...
Και βέβαια, ο «ομφάλιος λώρος», που μας συνδέει με τη Ρωσία ως νεοελληνικό κράτος, είναι ο ερχομός του Ιωάννη Καποδίστρια (του λόγιου και διπλωμάτη που υπηρέτησε ως Υπουργός Εξωτερικών και αποτέλεσε την πιο λαμπρή σελίδα από τους εκατοντάδες Έλληνες που υπηρέτησαν στην τσαρική αυλή τα δίσεκτα χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς) και η ανάδειξη του ως πρώτου Κυβερνήτη του νεοελληνικού κράτους το οποίο δεν είχε αναγνωρίσει ακόμα καμμία μεγάλη δύναμη εκείνης της εποχής!
Τον Σεπτέμβριο του 1828, ο ρώσος τσάρος έστειλε στην Ελλάδα... ελληνικής καταγωγής διπλωμάτη του, για να επιδώσει επιστολή στον Καποδίστρια, με την οποία γινόταν η αναγνώριση του νέου κράτους! (Λίγο διάστημα μετά ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε στην είσοδο της εκκλησίας, στο Ναύπλιο, από τα βρετανικά συμφέροντα που όπλισαν το χέρι των... Κοτζαμπάσηδων)!
Πέρσι, σε Μόσχα, Πετρούπολη και πλειάδα άλλων πόλεων της Ρωσίας, κυρίως στον Νότο, όπου ζουν μαζικά Έλληνες του Πόντου, έγιναν εορταστικές εκδηλώσεις για τα 190 χρόνια από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων! Ενάμιση μήνα νωρίτερα, η επίσημη Αθήνα έκανε απέλαση Ρώσων διπλωματών με την αιτιολογία ότι απειλείται (από τη Ρωσία προφανώς) η εθνική μας... κυριαρχία!
Θυμάμαι την... αμηχανία όλων των Ελλήνων ανταποκριτών στη Μόσχα όταν μας ελεγαν στο ΥΠΕΞ: «Μα πώς είναι δυνατό να φανταστεί υγιής νους στην Ελλάδα ότι εμείς θα μπορούσαμε ποτέ να έχουμε σχέδια που να βλάψουν την ανεξαρτησία της Ελλάδας;;;» Στη μεγάλη εκδήλωση στο επιβλητικό κτήριο του ΥΠΕΞ, στη Μόσχα, ο Σεργκέι Λαβρόφ, τόνισε ότι η βαθιά φιλική σχέση μας με τον ελληνικό λαό είναι στέρεη και δεν υπόκειται σε συγκυρίες...
Κάνοντας ένα μικρό, επιδερμικό ιστορικό... δρομολόγιο, με αφορμή την τοποθέτηση της κ. Αγγελοπούλου ως επικεφαλής της επιτροπής για τους εορτασμούς των 200 χρόνων από τον ξεσηκωμό του '21, σκέφτομαι, κατά πόσο, πολλά από τα αναφερόμενα, θα μπορούσαν να αποτελέσουν «ιστορικές πινελιές», ώστε να δοθεί η δυνατότητα στις νεότερες γενιές να διδαχτούν ουσιαστικά (και όχι επιλεκτικά), από το «αθάνατο» αυτό κρασί...
Πηγή: Σπούτνικ

1 σχόλιο:

  1. Όλα αυτά θα ήταν λογικά και αναμενόμενα σε μια κανονική χώρα και σε ένα κανονικό λαό. Σε μια χώρα και σε ένα λαό όπου οι πνευματικοί του ταγοί τον έμαθαν να λατρεύει τον προπάππο να αποστρέφεται τον παππού και να βλέπει με καχυποψία τον πατέρα δεν μπορεί να περιμένει κάτι καλύτερο. Λατρεία μέχρι τρέλας λοιπόν για το αρχαίο παρελθόν, αποστροφή για το Βυζάντιο και καχυποψία για τους αγωνιστές του ‘21. Αυτές είναι οι αρετές που διδαχτήκαμε συστηματικά τα τελευταία 200 χρόνια. Γιατί έπρεπε να υπάρξουμε από μια μοναδική στα χρονικά παρθενογένεση 2000 ετών στο νότιο άκρο της Βαλκανικής ως έθνος ανάδελφο. Σ’ αυτό το πρότυπο λοιπόν δεν χωρούσε ο απόγονος του κράτους της Τραπεζούντας ούτε ο πρωτευουσιάνος της Θράκης ούτε ο βαθιά πιστός χριστιανός της Ανατολής που ξέχασε την γλώσσα του για να κρατήσει την πίστη του. Όπως είναι γνωστό στο εθνικό αφήγημα υπάρχει μόνο το πρωτόκολλο του Λονδίνου και η Ναυμαχία του Ναβαρίνου όπου κάποιες αόριστες “Ευρωπαϊκές Δυνάμεις” μας έσωσαν από τον Ιμπραήμ. Ξεχνώντας πως ήταν θέμα χρόνου η ήττα και του Ιμπραήμ όσο ο Κολοκοτρώνης γυρνούσε αντάρτης στα βουνά. Ξεχνώντας πως η ισχύς των όπλων του Ρωσικού στρατού ήταν αυτή που επέβαλε την εφαρμογή του πρωτοκόλλου του Λονδίνου. Ξεχνώντας πως ένας άλλος πρώην αξιωματικός του ρωσικού στρατού έδωσε την τελευταία μάχη του Αγώνα όταν έφευγαν τουρκικές ενισχύσεις για τον βορρά για το κύριο μέτωπο με τους Ρώσους. Εμάς το κύριο εθνικό μας αφήγημα είναι τα Ορλοφικά. Ξεχνώντας πάλι πως το μόνο λιμάνι ήταν αυτό της Αγίας Πετρούπολης και πως αν δεν είχαν την άδεια της Αγγλίας και της Γαλλίας αντικειμενικά δεν μπορούσαν να επέμβουν γιατί έπρεπε να περιπλεύσουν ολόκληρη την Ευρώπη. Άλλο εθνικό αφήγημα είναι αυτό του φόβητρου του Πανσλαβισμού. Ξεχνώντας πως ακόμα και αυτό δεν προέβλεπε την “εξάλειψη” των Ελλήνων όπως πολλοί στην Ελλάδα διατείνονται. Αλλά την δημιουργία φιλικών στην Ρωσία κρατών στην Βαλκανική με την συμπερίληψη και της “Μεγάλης Ελλάδας” όπως οι τότε πανσλαβιστές οραματίζονταν με έναν ρόλο κυρίαρχα ναυτικό και εμπορικό προς όφελος της Βουλγαρίας της Σερβίας της Ρουμανίας και την ίδιας της Ρωσίας. Δεν υπήρχε Πανσλαβικό όραμα για την Τσεχία αλλά υπήρχε για την Ελλάδα ή την Ρουμανία, χώρες μη σλαβικές. Αλλά όλα αυτά ήταν ψιλά γράμματα για την τότε διανόηση που εκστασιάζονταν μπροστά στο “Ευρωπαϊκό Πνεύμα”. Βεβαία η γελοιότητα του φοβήτρου είναι πως έπαψε σαν ιδεολόγημα να υπάρχει μέσα στην ίδια την Ρωσία ακόμα από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο με την συμμαχία Βουλγαρίας - Γερμανίας αλλά εδώ επέμεναν να το κραδαίνουν στον δημόσιο διάλογο πνευματικοί ταγοί ακόμα και μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο μεταλλαγμένο σε αντικομμουνισμό όταν στο τιμόνι της Ρωσίας υπήρχε ένας μη Σλάβος και το ίδιο το ρωσικό έθνος ήταν στα όρια του αφανισμού μέσω της ισοπεδωτικής κουλτούρας του κομμουνισμού. Για τους πνευματικούς μας ταγούς όμως αυτά ήταν απλές λεπτομέρειες...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.