Σε ξύλινα πόδια η τουρκική οικονομία

Το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο TRT ως προπαγανδιστικός μηχανισμός και η άλλη πλευρά του τουρκικού οικονομικού "θαύματος"

Οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας, που μας παρουσιάζει η τουρκική κυβέρνηση, φαίνονται εντυπωσιακοί, αλλά οικονομικοί κύκλοι της γείτονος ήδη άρχισαν να ανησυχούν από τα πολλά αρνητικά φαινόμενα, που δεν μπορούν να αποκρυβούν σε όσους μελετούν επισταμένα τα στοιχεία.

Βέβαια, οι Τούρκοι σε όλους τους τομείς εμφανίζουν διογκωμένα τα θετικά και αποκρύπτουν τα αρνητικά, προς δημιουργία εντυπώσεων, γι’ αυτό και πρέπει να ήμαστε επιφυλακτικοί στις αναφορές τους. Π.χ. ανακοινώνουν ότι θα παραγγείλουν 800 άρματα μάχης, εντυπωσιάζουν με τον αριθμό, αλλά συζητούν με τις εταιρίες για 300 και στο τέλος αγοράζουν 150. Έμεινε όμως η αρχική εντύπωση των 800 αρμάτων, που εμφανίζει την Τουρκία ως χώρα με μεγάλη οικονομική και στρατιωτική ισχύ.

Παρακολουθώντας καθημερινά το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο TRT, διαπιστώνει ο αναγνώστης ότι πρόκειται για προπαγανδιστικό οργανισμό, διότι δεν υπάρχει είδηση με ίχνος αρνητικού περιεχομένου για την τουρκική οικονομία. Ανακοινώνεται φερ’ ειπείν ρυθμός ανάπτυξης σε ποσοστά που εγγίζουν αυτά της Κίνας ή της Ινδίας. Όπως και ότι ο αριθμός των καταναλωτικών δανείων αυξήθηκε κατά 42% και εκείνος των πιστωτικών καρτών κατά 24%.

Πρέπει να αναζητήσεις όμως τα αντιπολιτευτικά φύλλα για να διαπιστώσεις, ότι η τουρκική κυβέρνηση αντιμετωπίζει σωρεία προκλήσεων στην υπερθερμασμένη οικονομία της, όπως το διογκούμενο έλλειμμα του τρέχοντος λογαριασμού, η άνοδος του πληθωρισμού και τα υψηλά ποσοστά ανεργίας.

Στην εφημερίδα «Ακσάμ» διαβάζεις ότι η αύξηση στις εισαγωγές είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από την αύξηση των εξαγωγών. Σύμφωνα με την τουρκική Στατιστική Υπηρεσία κατά το μήνα Μάιο οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 11,7% και οι εισαγωγές κατά 42,6% (10 δισ. 948 εκ. δολ, έναντι 21 δισ. 5 εκ. δολ. Κατά την ίδια περίοδο το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικού εμπορίου από 4 δισ. και 926 εκ. δολ. έφτασε στα 10 δισ. και 57 εκ. δολ.

Ο κ. Σενγκούλ Νταγκντέβιρεν, επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας ING Τουρκίας, ομολόγησε στην κ. Αλίνα Λέχτινεν για τους Southeast European Times ότι: «Το έλλειμμα του τρέχοντος λογαριασμού της Τουρκίας έχει φτάσει σε σημείο ρεκόρ και ενδέχεται να ανέβει περισσότερο κατά το υπόλοιπο έτος. Αυτό υποδηλώνει ότι προκειμένου να διατηρηθούν τα σημερινά επίπεδα ανάπτυξης, οι ανάγκες της χώρας σε ξένο κεφάλαιο αυξάνουν αλματωδώς».

Ο φόβος για την υπερθέρμανση της τουρκικής είναι μεγάλος και παραπέμπει σε τραπεζική «φούσκα». Τα καταναλωτικά δάνεια τρέχουν με μέσο ετήσιο ρυθμό άνω του 60%. Και παρ’ όλο που η Κεντρική Τράπεζα έχει αυξήσει το κόστος δανεισμού για να τον αποθαρρύνει ή να τον μετριάσει οι καταναλωτές δεν πείθονται. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση -την οποία ζήσαμε πρόσφατα στην Ελλάδα- θα υποχρεωθεί το τουρκικό τραπεζικό σύστημα για να υπερπηδήσει τα εμπόδια, να επιζητήσει εξωτερική βοήθεια.

Στην Τουρκία υπάρχει ένας επιπλέον λόγος, που καθιστά πάρα πολύ δύσκολα τα πράγματα αν σκάσει η «φούσκα». Το γεγονός ότι οι πολίτες μουσουλμάνοι παρακολουθούν από κοντά τις εξεγέρσεις των ομοθρήσκων τους στις αραβικές χώρες, τους δίνει παράδειγμα αντίδρασης αν ξαφνικά στερηθούν από τα αγαθά τα οποία μέσω τραπεζικού δανεισμού αποκτούν σήμερα.

Αρνητική παράμετρο αποτελούν επίσης τα γεγονότα στη Συρία. Αν διαταραχθούν οι μέχρι σήμερα καλές σχέσεις που διατηρούν οι δύο χώρες, τότε το τουρκικό εμπόριο προς τις χώρες της Μέσης Ανατολής θα υποστεί ανυπολόγιστο πλήγμα. Ήδη μετρά απώλειες με τον Λίβανο, την Ιορδανία και την Αίγυπτο.

Κοντά σ’ αυτά, καλείται η Τουρκία, λόγω της αυξημένης ζήτησης ενέργειας, να πληρώσει πολύ ακριβά το τίμημα της ανάπτυξης, για την εισαγωγή των απαραίτητων ποσοτήτων πετρελαίου σε περιόδους που η τιμή του αργού δεν κρίνεται διόλου συμφέρουσα. Αυτός είναι και ο λόγος που επιχειρεί να διατηρεί καλές σχέσεις με το Ιράν, του οποίου το 30% της παραγωγής πετρελαίου προς την Τουρκία κατευθύνεται και μάλιστα σε προσιτές τιμές, λόγω του εμπάργκο (στα χαρτιά) που έχει επιβληθεί από τον ΟΗΕ σε εμπορικές συναλλαγές με το Ιράν.

Και τέλος, με ποσοστά ανεργίας της τάξης του 11,5% και ποσοστά ανεργίας για τους νέους άνω του 20%, η κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει την πρόκληση να εξασφαλίσει σε δεκάδες χιλιάδες νέους, που εντάσσονται κάθε χρόνο στο εργατικό δυναμικό, σημαντική και παραγωγική απασχόληση. Ως προς τον πληθωρισμό, να σημειώσουμε το ποσοστό του κατά το μήνα Μάιο (σε σύγκριση με τον Απρίλιο) να είναι 2,24%, το υψηλότερο από τον Οκτώβριο του 2008. Συνάμα, τα ποσοστά πληθωρισμού τον Μάιο, σε σχέση με αυτά του ίδιου μήνα του περασμένου έτους (κρίσιμος πληθωρισμός) ανέρχονταν στο 7,17%. Οι προβλέψεις της Κεντρικής Τραπέζης για το τέλος του έτους είναι για πληθωρισμό της τάξης του 6,9%.

Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, με τις τιμές των τροφίμων και των αγαθών να πιάνουν ύψη ρεκόρ, ο δομικός και ο μη δομικός πληθωρισμός παραμένει πηγή ανησυχίας, ιδίως καθόσον πλήττει τους καταναλωτές και τις βιομηχανίες που εξαρτώνται από εισαγόμενα αγαθά.

Ο Μακεδώνhttp://voria.gr