Στη γη των αγίων και των ηρώων Μια επιστημονική, ιστορική και ανθρώπινη ανάκληση της μνήμης

ΤΟΥΧΡΗΣΤΟΥΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ  

ΗΚαρπασία ανήκει στους νόμιμους κατοίκους της… Υπό τη σκιά αυτής της φράσης που δεν αποτελεί απλώς ένα εύηχο σύνθημα αλλά μια πραγματικότητα που αναδύεται μέσα από τα βάθη της ψυχής όσων γνωρίζουν ή μπορούν να νιώσουν τη σημασία της ακριτικής χερσονήσου, πραγματοποιήθηκε στη Λεμεσό το 2ο Παγκαρπασιακό Επιστημονικό Συνέδριο με διοργανωτή την Ελεύθερη Ενιαία Καρπασία.
Μια επιστημονική, ιστορική και πάνω απ’ όλα μια ανθρώπινη ανάκληση της μνήμης αλλά και υπενθύμιση της ευθύνης για τη γη των αγίων και των ηρώων που μαζί με την υπόλοιπη κατεχόμενη Κύπρο ζει το δικό της μαρτύριο για 37 ολόκληρα χρόνια. Από τον Απόστολο Ανδρέα ώς την Παναγία την Κανακαριά, από το Κάστρο της Καντάρας, τον Άγιο Φίλωνα και το Τρίκωμο ώς το Μπογάζι, την Ακανθού και τη Γιαλούσα, η αγία γη της Κύπρου απηύθυνε, μέσα από τις εργασίες του Συνεδρίου, ένα προσκλητήριο συστράτευσης στους δικούς της ανθρώπους, τους απανταχού Καρπασίτες αλλά και τον ελληνισμό της Κύπρου ολόκληρο, να δουν κατάματα το έγκλημα που συντελείται αυτά τα 37 χρόνια και να πράξουν με πραγματικό αίσθημα ευθύνης ώστε να σταματήσει η βεβήλωση των ιερών και των οσίων, όλων όσων με πολύ κόπο και αίμα έκτισε η δημιουργική πνοή των προγόνων κι ακόμα να ανακοπεί το όποιο ξεπούλημα της Καρπασίας σε βρώμικα διπλωματικά και πολιτικά παζάρια.

«Η εισβολή του Αττίλα το αλήστου μνήμης καλοκαίρι του 1974 και η βάναυση εκδίωξη από τις πατρογονικές εστίες διέκοψε εν μία νυχτί την αδιάλειπτη ιστορική συνέχεια 9.000
χρόνων στην ακριτική αυτή γωνιά της γης, την Καρπασία μας…», ανέφερε χαρακτηριστικά στην αρχή της ομιλίας του ο πρόεδρος της Ελεύθερης Ενιαίας Καρπασίας Παναγιώτης Παπαγεωργίου, δίνοντας, μέσα από μια σύντομη αναδρομή στα άπειρα τεκμήρια της αρχαιότητας, των χριστιανικών χρόνων και του μεσαίωνα, το στίγμα του τι εστί Καρπασία. «Τα τοπωνύμια και οι παραδόσεις, η ντοπιολαλιά που διατήρησε όσο καμιά άλλη περιοχή αρχαιοελληνικές λέξεις, μαρτυρούν για έναν τόπο όπου άκμασε το ελληνικό στοιχείο και μεγαλούργησε στο πέρασμα των αιώνων διατηρώντας ακέραιη τη φυλετική του ταυτότητα». Κι όλα αυτά, παρά τις επιδράσεις και τις εκδιώξεις που έγιναν από τους εκάστοτε κατακτητές.

Με τα σημερινά δεδομένα της συνεχιζόμενης καταπάτησης των εδαφών της Κύπρου και τις ανελέητες καταστροφές που συντελούνται σε όλους τους τομείς και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την πολιτιστική μας κληρονομιά, επιτακτική προβάλλει, όπως τονίστηκε στο Συνέδριο, η αναγκαιότητα καταγραφής της ιστορικής πορείας στον χρόνο των Καρπασιτών και της ιστορίας και της παράδοσης του τόπου, προς γνώση των τωρινών και των επερχόμενων γενεών.

>>ακτινογραφια 9.000 χρόνων

ΟΙ 19 συνολικά επιστημονικές ανακοινώσεις, ιστορικού, πολιτιστικού και κοινωνικού περιεχομένου που έγιναν στο πλαίσιο του Συνεδρίου, μαζί με άλλες 24 που κατατέθηκαν στο προηγούμενο Συνέδριο (και ήδη αποτελούν έναν καλαίσθητο και άκρως ενδιαφέρων τόμο), αναμφίβολα επιτρέπουν στον καθένα να ανατρέξει έστω και νοερά στην αγία γη της Καρπασίας, συνθέτοντας το πλέγμα μιας πολυτάραχης πορείας 9.000 χρόνων.  

Τον ερχόμενο Δεκέμβριο, όπως υπολογίζεται, θα είναι έτοιμος και ο τόμος με τα πρακτικά αυτού του Συνεδρίου για να αποτελέσει μαζί με τις θεματικές του προηγούμενου, μια «πανοραμική ακτινογραφία της ιστορίας και της παράδοσης της Καρπασίας» η οποία όμως, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο πρόεδρος της Ελεύθερης Ενιαίας Καρπασίας, «δεν ανιχνεύθηκε σε όλο το βάθος και το εύρος της». 

Δεν έχουν ακόμα αγγιχτεί, όπως ειπώθηκε, θέματα που αφορούν την ανάπτυξη του αθλητισμού, την οικονομική ζωή και την παραγωγή του τόπου και βέβαια την επίσης πολύ σημαντική, μετά το 1974, εποχή. Κάτι που, όπως τόνισε ο Παναγιώτης Παπαγεωργίου« «έχουμε τη θέληση και θα το πράξουμε».

Από τη Σαλαμίνα στην ερήμωση της κατοχής

ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ, χριστιανισμός, βυζαντινή εποχή, νεότερα χρόνια… Ιστορία, θρησκεία, πολιτισμός και παράδοση, ήθη και έθιμα, ο τόπος και οι άνθρωποι… Μέσα από τις ομιλίες και τις εισηγήσεις που κατατέθηκαν από διακεκριμένους επιστήμονες, οι συμμετέχοντες στο Συνέδριο αποτύπωσαν εν συντομία αλλά πολύ περιεκτικά όλη την ιστορική και κοινωνική πορεία της Καρπασίας από τη δημιουργία της μέχρι και τη σημερινή τραγική κατάσταση την οποία βιώνει τα τελευταία 37 χρόνια υπό το κατοχικό καθεστώς.

Η αρχή έγινε με τις «Σαλαμίνιες επιδράσεις», έτσι όπως τις ανέλυσε ο αρχαιολόγος δρ Βάσος Καραγιώργης και η συνέχεια δόθηκε μέσα από τις «Σωζόμενες μαρτυρίες για την Καρπασία επί βυζαντινής εποχής», τις οποίες κατέθεσε ο δρ Σταύρος Γεωργίου. Άκρως ενδιαφέρουσες για την παραπέρα συμβολή της ακριτικής γης στα σημαντικά ιστορικά δρώμενα της Κύπρου ήταν και οι εισηγήσεις οι οποίες αφορούσαν την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Αγγλοκρατίας και βέβαια τη συμμετοχή των Καρπασιτών στους διάφορους εθνικούς αγώνες. Συγκίνηση και ταυτόχρονα έντονη αγανάκτηση γεύτηκαν οι παρευρισκόμενοι στις εργασίες του Συνεδρίου, με τις τεκμηριωμένες αναφορές που έγιναν για τις χαμένες εικόνες της Μονής της Καντάρας, το χειρόγραφο ευαγγέλιο της Επτακώμης και αυτές από τον Άγιο Ιάκωβο του Τρικώμου που εμπλουτίζουν σήμερα το Μουσείο της Μονής Κύκκου.

Μείζονος σημασίας για την κοινωνική ιδιαίτερα πτυχή της κατεχόμενης χερσονήσου ήταν αναμφίβολα και οι ανακοινώσεις που έγιναν στη διάρκεια του τέταρτου και τελευταίου μέρους του Συνεδρίου και αφορούσαν το πέρασμα και τις καταγραφές περιηγητών, την αρχιτεκτονική της Καρπασίας, τα έθιμα του γάμου αλλά και τη σπάνια ενδημική χλωρίδα που προσδίδει έναν αλλιώτικο φυσικό χαρακτήρα στην περιοχή. 

ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 18/07/2011