Σαράντα στην αφετηρία για τα «χρυσά» Οικόπεδα

Ο β’ γύρος αδειοδότησης προγραμματίζεται για τις αρχές του 2012-Τι αλλαγές και ποια πλεονεκτήματα 
φέρνει

Του Πέτρου Θεοχαρίδη

Οδεύτερος γύρος αδειοδότησης των «Οικοπέδων» 1 έως 11 και του 13, για τον οποίο από το 2008 μέχρι τώρα δηλώνονταν επανειλημμένα ότι θα γίνει «σύντομα», τελικά προγραμματίζεται για τις αρχές του 2012. Μάλιστα φαίνεται ότι τόσο για τη διεξαγωγή αυτού του γύρου αδειόδοτησης όσο και για τη μορφή και τους όρους που θα έχει, ιδιαίτερα σοβαρό ρόλο φέρεται να αναλαμβάνει πλέον ο υπουργός Οικονομικών Κίκης Καζαμίας.

Σημειώνεται ότι η διεξαγωγή του δεύτερου γύρου αδειοδοτήσεων, είχε αποφασιστεί να γίνει στις αρχές του 2009, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου σε συνεδρία του τον Δεκέμβριο του 2008. Εκτοτε, αναβαλλόταν συνεχώς η απόφαση για ορισμό ημερομηνίας και διαδικασίας. Ως αιτία προβάλλονταν οι συνομιλίες και η ανάγκη συντήρησης καλού κλίματος, χωρίς να διαψεύδεται ή να επιβεβαιώνεται άμεσα από την Κυβέρνηση.

Ταυτόχρονα πρέπει να επισημανθεί ότι είναι εμφανές πως παρά τις αντιδράσεις της υπουργού Εμπορίου Πραξούλας Αντωνιάδου και τις συγκρούσεις της με τον Σόλωνα Κασίνη, η Κυβέρνηση ακολουθεί τελικά πιστά τις εισηγήσεις του διευθυντή Ενέργειας. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις χρησημοποιείται ακόμα και η φρασεολογία που χρησιμοποιούσε, με καθυστέρηση μερικών μηνών.

Ο τελευταίος, σε συνέντευξή του στον «Φ» προ οκταμήνου, ερωτηθείς σχετικά με το β’ γύρο αδειοδοτήσεων, αν καθυστέρησε και πότε πρέπει να γίνει, είχε απαντήσει ότι η άποψή του είναι πως ο δεύτερος γύρος αδειοδότησης των «οικοπέδων» πρέπει να συναρτηθεί με τις θέσεις και τους σχεδιασμούς της «Νoble Εnergy» για το «Οικόπεδο 12». Στην περίπτωση που η πρώτη γεώτρηση θα γινόταν κοντά στο τέλος του έτους, «η εισήγησή μου προς τον υπουργό Εμπορίου και την Κυβέρνηση θα είναι να περιμένουμε πρώτα τις διατρήσεις. Κι αυτό γιατί είμαι βέβαιος ότι τα αποτελέσματα θα είναι πολύ θετικά. Και αυτό θα αυξήσει σημαντικά το ενδιαφέρον», είχε υποδείξει τότε. Το ίδιο δήλωνε εκείνες τις μέρες - Φεβρουάριο του 2010 και απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών στην κοινοβουλευτική επιτροπή Εμπορίου.

Οκτώ μήνες μετά και ειδικά τις τελευταίες μέρες, η Κυβέρνηση δηλώνει ότι θα προχωρήσει πολύ σύντομα στο β’ γύρο αδειοδότησης, ανάλογα και με τα αποτελέσματα της γεώτρησης της Νoble. Προφανώς, γιατί έτσι θεωρεί ότι θα προσελκύσει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Το ενδιαφέρον πλέον είναι πολύ μεγάλο μετά την ανακάλυψη των Ταμάρ και Λεβιάθαν που είναι τα δύο από τα τρία μεγαλύτερα κοιτάσματα που βρέθηκαν στον κόσμο την τελευταία δεκαετία, ενώ πλέον οι ενδιαφερόμενες εταιρείες έχουν στα χέρια τους πολύ περισσότερα στοιχεία απ’ ότι το 2007 στον πρώτο γύρο αδειοδότητησης, εφόσον συμπληρώθηκαν τα δεδομένα από νέες σεισμογραφικές έρευνες που έγιναν από το 2008 έως και το 2010.

Επίσης, οι εξαιρετικά θετικές ενδείξεις για το «Οικόπεδο 12», που μπορεί να αποδείξουν πολύ μεγαλύτερα κοιτάσματα από τους αρχικούς υπολογισμούς, αποτελούν ακόμα έναν παράγοντα έλξης.
Οι μεγαλύτερες ρωσικές, αμερικανικές, γαλλικές, νορβηγικές, ολλανδικές, κινέζικες και βρετανικές εταιρείες έχουν ήδη στρέψει τη προσοχή τους, πλήρωσαν - συνολικά 40 εταιρείες σύμφωνα με τα στοιχεία του «Φ»- μεταξύ 1 εκατ. και 2 εκατ. για να αγοράσουν από την Κυπριακή Δημοκρατία τα αποτελέσματα των σεισμογραφικών ερευνών. Οπότε το κλίμα είναι ιδιαίτερα θετικό. Πλην ελάχιστων εξαιρέσεων (στις οποίες όμως περιλαμβάνονται και κάποιοι κολοσσοί) η Τουρκία παρά την τεράστια της προσπάθεια δεν έχει επηρεάσει. Η Νoble Εnergy επίσης ενδιαφέρεται και για δεύτερο «Οικόπεδο». 

Εξάλλου, με βάση όλους τους υπολογισμούς που έχουν δώσει μέχρι τώρα επιστήμονες και εξειδικευμένοι φορείς, το κοίτασμα του «Αφροδίτη» περιέχει περίπου το 10% του συνόλου του φυσικού αερίου εντός της κυπριακής ΑΟΖ, πέραν των όποιων ποσοτήτων πετρελαίου για τις οποίες ακόμα δεν υπάρχει επιστημονική άποψη κατά πόσον είναι εκμεταλλεύσιμες ή όχι.
Δεδομένου ότι η Κυβέρνηση έχει τη νομική ευχέρεια να αναθέσει απευθείας την έρευνα και εκμετάλλευση σε «Οικόπεδα» με γνώμονα το δημόσιο και εθνικό συμφέρον, η διαδικασία που θα ακολουθηθεί, αναμένεται να έχει μεικτό χαρακτήρα δηλαδή να γίνει ανάθεση αλλά με βάση τα αποτελέσματα του ενδιαφέροντος που θα επιδειχθεί και της διαπραγμάτευσης.

Ένα ενδεχόμενο κάλυψης των δυτικών «Οικοπέδων»

(που διεκδικεί άμεσα και ανοικτά και η Τουρκία με επίσημες δημοσιεύσεις χαρτών της) σε ρωσικές εταιρείες - Gasprom, Rosneft, Loukoil- και των ανατολικών «Οικοπέδων» που γειτνιάζουν με τον Λίβανο σε γαλλικές - Τotal, GazDe France- (είναι γνωστές οι γαλλικές επιρροές στον Λίβανο), δεν θα αποτελέσει έκπληξη για συγκερασμό οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων. Ο «Φ» έχει ήδη αποκαλύψει ότι προτάσεις για αναθέσεις σε αυτό το πνεύμα, υπήρξαν προς Ρωσία και Γαλλία τόσο από τον προηγούμενο όσο και από το νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Εξάλλου, σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, η Γαλλία αναμένεται να κάνει πολύ πιο αισθητή την παρουσία της στην περιοχή τις επόμενες εβδομάδες - πλησιάζοντας στον χρόνο του δεύτερου γύρου αδειοδότησης- ενώ είναι γνωστό ότι η Ρωσία έστειλε το καμάρι της, το αεροπλανοφόρο «Κουζνετσόφ», που επίσης θα βρίσκεται στην περιοχή την ίδια περίοδο.

Πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη ότι θα υπάρχει και ανταγωνισμός, που θα αποσπάσει σε ορισμένες περιπτώσεις σημαντικό μέρος της προσοχής των ενδιαφερομένων για τα κυπριακά «Οικόπεδα». Πιο σημαντικό ανταγωνιστικό στοιχείο είναι ο γειτονικός Λίβανος, ο οποίος προγραμματίζει διαγωνισμό αδειοδότησης για τα δικά του «Οικόπεδα», που παρουσιάζουν επίσης εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ενδεχομένως, εταιρείες να ενδιαφερθούν για γειτονικά «Οικόπεδα» σε Κύπρο και Λίβανο, κατά το παράδειγμα της Νoble Εnergyμε Ισραήλ και Κύπρο.

Ισχυρή οικονομική ένεση με τις νέες άδειες

ΣΥΜΦΩΝΑμε στοιχεία του «Φ», στη λήψη αποφάσεων σε κυβερνητικό επίπεδο έχει πλέον ενεργό ρόλο ο υπουργός Οικονομικών, ο οποίος μετά από το δημοσίευμα του «Φ» για την πρόταση του κολοσσού «Τriple Five» προς την κυβέρνηση - προσέφερε άμεσα $80 εκατ. έναντι διαπραγμάτευσης για ανάθεση συγκεκριμένων Οικοπέδων - που δεν είχε απαντηθεί μέχρι τότε, αντιλήφθηκε ότι με μεθοδικές στοχευμένες αποφάσεις, μπορεί να βοηθηθεί πολύ σύντομα η οικονομία με σημαντικά έσοδα από τον β’ γύρο αδειοδότησης. Ενδεχομένως να φέρει ακόμα και μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια έσοδα, αλλάζοντας ριζικά τη μαύρη εικόνα των οικονομικών δεδομένων της Κύπρου ακόμα και εντός του 2012.

Ωστόσο, για να γίνει αυτό, πρέπει να αλλάξει η πολιτική αδειοδότησης σε σχέση με τον πρώτο γύρο. Μπορεί να γίνει ένας δεύτερος γύρος με εξαιρετικά σύντομη διάρκεια δικαιώματος υποβολής ενδιαφέροντος, που θα περιέχει μόνο βασικά δεδομένα. Δηλαδή, κάθε ενδιαφερόμενη εταιρεία θα πρέπει να αναφέρει τι προσφέρει προκαταβολικά για συμφωνία ανάθεσης «Οικοπέδου» και κάθε πρόταση να αφορά ένα και μόνο «Οικόπεδο». Επίσης, θα πρέπει να αποδεικνύει την εμπειρία και τη δυνατότητά της να πραγματοποιήσει έρευνες και ερευνητικές γεωτρήσεις, να δεσμευτεί για το ελάχιστο κονδύλι που θα διαθέσει γι’ αυτές και φυσικά να δώσει δείγματα γραφής για την περιβαλλοντική διαχείριση του εγχειρήματος.

Η Κυβέρνηση, όταν πάρει τις προτάσεις, θα τις αξιολογήσει και θα καλέσει τις εταιρείες που κρίνει για κάθε «οικόπεδο» ξεχωριστά για διαπραγμάτευση.

Η SΗΕLLΚΑΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ Τον στρατηγικό ρόλο, αλλά και τη δυναμική της τουρκικής αγοράς εξήρε επιδεικτικά ο διευθύνων σύμβουλός της RoyalDutch Shell, Πίτερ Βόσερ, στο πλαίσιο επίσκεψης στην Τουρκία, τονίζοντας τη σημασία της χώρας για τον πετρελαϊκό κολοσσό. Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια συνάντησης που πραγματοποίησε με τον γενικό διευθυντή της ShellΤουρκίας, Αχμέτ Ερντέμ, ο διευθύνων σύμβουλος της κορυφαίας εταιρείας ενέργειας Royal Dutch Shellδήλωσε: «Ήμασταν στην Τουρκία το 1923, χρονιά ίδρυσης της Δημοκρατίας της. Έχουμε επενδύσει συνολικά 830 εκατ. δολ. στην επιχείρηση που διατηρούμε στην Τουρκία από το 2006. Σχεδιάζουμε να διατηρήσουμε τον ρυθμό ανάπτυξής μας στη χώρα». Η Shellθα συνεχίσει να είναι αξιόπιστη και ισχυρή επένδυση στην Τουρκία», ανέφερε τέλος ο Πίτερ Βόσερ. Θα ήταν αφελές, να υποθέσουμε ότι αυτές τις μέρες, η Τουρκία δεν θα αναφέρθηκε και στη θέση της σε σχέση με τις εταιρείες που αναπτύσσονται στην ΑΟΖ Κύπρου στις συναντήσεις με τον επικεφαλής της Shell. 
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 16/10/2011